چه دندانهایی را نمی توان درمان کرد؟
- زمانی که پوسیدگی دندان ها بسیار پیشرفته است، یعنی در حدی که میزان ضایعه پوسیدگی از سطح تاج به سمت ریشه دندان پیشرفت کرده و عملا ریشه را درگیر کرده است، در این مورد ترمیم ریشه، عملی غیرممکن است. به عبارت دیگر وقتی پوسیدگی ها به عمق ریشه دندان می رسند، شانسی برای ماندگاری ندارند.
- دندان هایی که دارای ضایعات مزمن در زیر ریشه ها هستند. معمولا این دندان ها نفوذ میکروبی را از داخل کانال های دندانی جذب نموده و میکروب ها به سمت انتهای ریشه رفته و در فضای زیر ریشه ای تکثیر شده و با محصولات میکروبی خودشان، استخوان زیر ریشه را تحت تاثیر قرار می دهند که اصطلاحا به آن کیست زیر ریشه یا ضایعات زیرریشه گفته می شود.
اما در دندانهایی که یا سابقه طولانی انتشار ضایعه را زیر ریشه دارند و یا روت کانال ها یا درمان ریشه های قدیمی شده اند با زمان نسبتا طولانی از زمان درمان ریشه، این ضایعات نهفته و پیشرفته شده و به صورت مضمن قسمت های زیادی از مکان اطراف ریشه و حتی انتهای ریشه را خورده اند و معمولا درمان این دندان ها مجاز نیست و باید از جای خود خارج شوند.
- دندان هایی هستند که دارای چند ریشه اند. دندان های دو، سه یا چهار ریشه که معمولا در انتهای فک هستند و در فضای بین ریشه ها که به آن محل فورکیشن یا فورکا گفته می شود، دچار ضایعاتی می شوند که استخوان محل تحلیل رفته و فضای بین ریشه ها در آن مکان با محصولات میکروبی پر می شود و به همین دلیل آن فضای بسته بین ریشه ای قابل درمان نیست. این گونه دندان ها معمولا در دیواره خارجی تظاهراتی شبیه به یک کانال یا یک حفره باز روی لثه پیدا می کنند و محصولات میکروبی حاصل از فعالیت میکروب ها در محل بین ریشه ها از طریق کانالی به دیواره لثه مرتبط شده و ترشحات میکروبی از آنجا خارج می شود.
لق شدن دندان ها بر اثر بیماری پریودنتیت
لق شدن دندان ها بر اثر بیماری پریودنتیت بوجود می آید. پریودنتیت بیماری لثه ای است که با میکروب های مخصوص از طریق کناره های دندان از شکاف لثه نفوذ نموده و استخوان اطراف را از بین می برد و با تحلیل استخوان اطراف استقامت استخوان در ریشه دچار تزلزل شده و دندان کم کم شروع به لق شدن می کند. این لق شدگی در ابتدا تا درجات 1 و 2 شاید قابل درمان باشد اما دندان هایی که لقی آنها از دو به دو مثبت و یا سه انتقال پیدا می کند، دیگر قابل نگهداری نیستند.مورد دیگر دندان هایی هستند که دارای شکستگی های طولی هستند. شکستگی طولی، شکستگی عمودی است که از تاج به سمت ریشه می رود. این شکستگی ها اگر در مقطع بین تاج و ریشه اتمام داشته باشد، شاید با روش های درمانی بتوان دندان را از زیر لثه و استخوان خارج نموده و با کاهش سطح لثه و استخوان در آن منطقه و یا عمل افزایش طول تاج، دندان را نجات داد.
اما اگر این خط شکستگی به صورت عمودی و یا مورب به سمت ریشه شکسته باشد و قسمتی از ریشه ها را شامل شود، معمولا دندان شانسی برای ماندگاری ندارد.
علل لقی مختلف دندان ها چیست؟
اصولا دندان ها جهت استقامت و پایداری توسط ریشه در عمق استخوان با حد فاصل یک لیگامنت دارای اجزا زنده قرار دارد.مادامیکه این موازنه برقرار باشد و ریشه دندان با پوشش لیگامنتی متصل به استخوان در مکان خود باقی باشد، دندان دارای استقامت و پایداری است.
اما به چه دلایلی لقی رخ می دهد؟
- گروه اول: لقی های فیزیولوژیک هستند. چرا لقی فیزیولوژیک به آن گفته می شود؟
لقی های فیزیولوژیک عموما به دلیل فشارهای فراتر از توان دندان است. این فشارها و نیروها می تواند به صورت مستقیم بر روی دندان ها باشد و می تواند به صورت مورب یا مایل بر روی دندان ها باشد. افرادیکه دارای ناراحتی های حاصل از استرس ها و یا فشارهای روحی و روانی هستند و یا در ضمیر ناخودآگاه بی اراده دندان ها را بهم سایش داده و یا فشار می دهند باعث می شوند که این نیروها وقتی فراتر از تحمل دندان ها باشد، دندان ها واکنشی به شکل لقی داشته باشند و یا افرادیکه به صورت مادرزادی دارای ناهنجاری های اسکلتی و یا دندانی هستند نسبت دندان ها و یا فکین آنها با هم یک نسبت مناسب و منظم نیست و در عملکرد فکین درجویدن و یا حرکت مفصل گیجگاهی فشارها منتقل به دندان ها می شود و دندان ها واکنشی به صورت لقی دارد.
در این موارد طبیعتا رفع آن ناهنجاری ها و آن فشارها باعث می شود که دندان ها دوباره در جای خود محکم شوند.
- گروه دوم لقی های پاتولوژیک هستند. لقی هایی که حاصل از نفوذ میکروب ها و بیماری های میکروبی به مقاطع عمقی و استخوان، ریشه و مکان استقرار دندان هستند. عمدتا بیماری های پریودنتال یا انساج اطراف دندان دلیل لقی های پاتولوژیک هستند.
این موارد طبیعتا باید خیلی زودتر از اینکه دندان کاملا در جای خود حرکت کند و زمانی که لقی ها در حد محدود است، درمان شوند و یا توسط درمان های ریجنریتور یا اضافه کردن مواد استخوانی یا پیوند استخوان، محل دارای استحکام شود تا دندان لقی کمتری داشته باشد و به حالت سلامت خود بازگردد.
شکستگی دندان ها :
شکستگی ها می توانند در مقطع مرزی بین تاج و ریشه دندان اتفاق بیفتند و باز علت آن حوادث یا ضرباتی است که به دندان خورده یا احیانا اجسام یا قطعه های سختی که به صورت ناگهانی روی دندان ها هنگام جویدن آمده است، باعث شکستگی یا ترک خوردگی دندان می شوند.اصولا اگر شکستگی های دندان در مقطع ریشه ای اتفاق بیفتد چه ابتدای ریشه چه انتهای ریشه ممکن است دندان لقی نداشته باشد اما عوارض دیگری برای شخص دارد. اما اگر این شکستگی تقریبا در مقطع مرزی بین تاج و ریشه اتفاق بیفتد تاج دندان شروع به لقی می کند و دلیل آن صرفا شکستگی است و معمولا چنین شکستگی هایی پس از مدتی تظاهرات التهابی و لثه ای می دهند و همراه با درد خواهد بود و شخص ناچار به مراجعه به دکتر مربوطه می شود و اغلب غیرقابل درمان است.
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟