زبان سفید اصطلاحی برای توصیف هر قسمت از زبان است که روی آن یک پوشش سفید رنگ مایل به خاکستری وجود دارد. سفیدی می تواند کل زبان را پوشانده باشد یا اینکه روی قسمت هایی از زبان مشاهده شود.
چند دلیل مختلف برای سفید شدن زبان وجود دارد که هر یک کدام از آنها به روش خاصی درمان می شوند. زبان سفید به طور معمول یک نشانه بی ضرر است، اما در موارد نادر می تواند نشان دهنده یک وضعیت جدی باشد.
به گزارش مدیکال نیوزتودی، در این مقاله به بررسی علل رایج سفید شدن زبان و درمان های خانگی برای خلاص شدن از شر این مشکل پرداخته می شود.
دلایل سفید شدن زبان
شایع ترین علت سفید بودن زبان بهداشت نامناسب دهان است. برجستگی های کوچکی روی زبان به نام پاپیلا می توانند شروع به تورم کرده و در دهانی که به خوبی از آن مراقبت نمی شود ملتهب شوند.
مقادیر زیاد میکروب، بقایا و ذرات غذا و سلول های مرده در بین این پاپیل ها گیر می کنند که همین امر باعث می شود زبان با لایه ای از ذرات سفید به نظر برسد.
نکاتی مربوط به عدم رعایت بهداشت دهان و بهداشت که می تواند منجر به سفید شدن زبان شود عبارتند از:
خشکی دهان ناشی از تنفس دهانی یا خوابیدن با دهان باز
مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به شیوه ای ناصحیح
تمیز نکردن زبان
کمبود آب بدن
تحریک با لبه های تیز داخل دهان مانند دندان ها، بریس ها یا پروتزهای مصنوعی
مصرف منظم الکل
سیگار کشیدن، جویدن یا بلعیدن تنباکو
رعایت بهداشت اساسی دهان و دندان برای همه گزینه ضروری محسوب می شود، اما برخی شرایط باعث ایجاد سفیدی روی زبان حتی در افرادی که از دهان خود بسیار مراقبت می کنند می شود که شامل:
لیکن پلان دهانی
لیکن پلان دهانی به عنوان یک بیماری التهابی می تواند بر دهان تاثیر بگذارد و باعث ایجاد لکه های سفید و ضخیم داخل دهان و روی زبان شود. این لکه های سفید کنار سایر علائم از جمله زخم یا گونه ها و لثه های دردناک نمایان می شود.
لکوپلاکیا
لکوپلاکیا باعث ایجاد لکه های سفید رنگ و ضخیم روی زبان و دهان می شود. لکوپلاکی به طور معمول به دلیل تحریک کننده هایی مانند تنباکو و الکل ایجاد می شود، اما احتمال درد در اثر التهاب و تحریک دندان مصنوعی نیز ایجاد شود. لکه های ایجاد شده توسط لکوپلاکی به خودی خود بی ضرر هستند.
موارد نادر می تواند عوارض جدی داشته باشد، بنابراین پزشک باید همیشه لوکوپلاکی را تشخیص دهد.
بیشتر بخوانید:علائم بیماری های کبد
برفک دهان
آفت دهان یکی از شرایطی است که باعث سفید شدن زبان می شود. برفک دهان به عنوان یک عفونت قارچی توسط مخمر کاندیدا ایجاد می شود. برفک دهانی باعث ایجاد لکه هایی داخل دهان و روی زبان می شود.
این وصله ها به طور معمول سفید رنگ یا بی رنگ هستند و به احتمال زیاد طعم نامطبوعی را در دهان ایجاد می کند، همچنین برفک دهان می تواند به ویژه هنگام خوردن غذا یا نوشیدن دردناک باشد.
افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف بیشتر دچار آفت دهان می شوند. این شامل افرادی است که اخیرا آنتی بیوتیک مصرف کرده اند یا شیمی درمانی شده اند. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا استفاده از پروتزهای بد و نامناسب از دیگر عوامل خطر هستند.
برفک دهان می تواند در اثر استفاده از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی برای آسم ایجاد شود. برخی شرایط از جمله دیابت نیز خطر عفونت را افزایش می دهد.
سفلیس به عنوان یک عفونت منتقله از راه مقاربتی نیز می تواند علائمی را در دهان ایجاد کند. سفلیس درمان نشده باعث ایجاد لکه های سفیدی روی زبان و ایجاد زخم در دهان می شود، بنابراین این بیماری به درمان نیاز دارد.
شرایط دیگر
موارد نادرتر، اما برخی اوقات برخی شرایط نیز می تواند منجر به ایجاد لکه های سفید روی زبان شود.
سرطان دهان یا زبان نیز باعث سفید شدن زبان می شود و سایر شرایط مربوط به دهان نیز علائم را بدتر می کند.
اختلالات التهابی مزمن زمینه ای روی سفید شدن زبان نیز تاثیر می گذارد.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در اغلب موارد سفیدی روی زبان به راحتی پاک می شود اگرچه همیشه اینطور نیست. اگر علائم به مراقبت های اساسی دهان پاسخ نمی دهد یا کنار سایر علائم تجربه می شود باید به پزشک مراجعه کرد.
درمان سفید شدن زبان
زبان سفید که به دلیل اختلال خاصی ایجاد شده به یک درمان پزشکی خاص نیاز دارد. برفک دهان با داروهای ضدقارچ به احتمال زیاد به صورت قطره خوراکی به مدت 1 تا 2 هفته تا طی شدن روند درمانی بهبود می یابد.
لیکن پلان دهانی در صورت شدید بودن با کورتیکواستروئیدها درمان می شود، اما در بسیاری از موارد به سادگی توسط پزشک یا دندانپزشک کنترل می شود، همچنین برای اطمینان از بدتر نشدن بیماری لکوپلاکیا باید توسط یک متخصص چکاپ شوید. بیماری سفلیس با آنتی بیوتیک پنی سیلین که باعث از بین رفتن باکتری های عامل بیماری می شود مورد درمان قرار می گیرد. کاهش تحریک کننده های دهان مانند الکل و تنباکو نیز به پاک شدن لکه های سفید کمک می کند.
درمان های خانگی برای رفع سفیدی زبان
برخی از داروهای خانگی و عادات صحیح نیز به از بین بردن سفیدی زبان کمک می کند.
پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها روش دیگری برای تاثیرگذاری بر علائم دهانی مانند سفیدی زبان است. پروبیوتیک ها به عنوان گونه هایی از باکتری ها برای سیستم گوارش مفید هستند.
در حالی که تحقیقات زیادی در مورد پروبیوتیک ها روی بهبود سلامت روده متمرکز است پروبیوتیک ها نیز برای دهان و زبان گزینه مفیدی محسوب می شوند. یک منبع معتبر در مجله دندانپزشکی اروپا خاطرنشان می کند باکتری های پروبیوتیک می توانند دهان، همچنین روده را اشغال کنند.
در برخی موارد این باکتری ها به مقابله با مخمرهای عفونی و سایر سوءباکتری ها کمک می کنند. در حالی که شواهد قطعی در دسترس نیست، اما احتمال می رود پروبیوتیک ها به تعادل محیط دهان و جلوگیری از سفید شدن زبان کمک کنند.
اسکراب جوش شیرین
افزودن جوش شیرین روی مسواک و مالش آن روی زبان، دندان ها و لثه ها به کاهش باکتری های ایجاد کننده سفیدی زبان کمک می کند. نتایج یک مطالعه نشان می دهد جوش شیرین باکتری های مضر را که به طور معمول باعث بروز عفونت در دهان می شوند مانند استرپتوکوک و کاندیدا می کشد.
سیر خام
خوردن سیر خام به بدن در مقابله با عفونت های ناشی از کاندیدا کمک کند. نتایج یک مطالعه نشان می دهد ترکیبی از سیر به نام آلیسین در مقابله با سویه مضر کاندیدا آلبیکانس موثر است. افراد می توانند هر روز یک حبه سیر خام را کامل بخورند یا آنرا خرد کرده و با کمی روغن زیتون برای کاهش خطر ابتلا به سفیدی زبان میل کنند.
بیشتر بخوانید:علت نگران کننده خارش واژن!
تراشیدن زبان
تراشیدن آرام زبان از عقب زبان به سمت جلو به کاهش و از بین بردن باکتری ها و بقایای رسوب داده شده در دهان کمک می کند.
بسیاری از شرکت ها ابزارهای خاصی را برای تراشیدن زبان تولید می کنند که برای خرید آنلاین در دسترس است. با این حال، از لبه قاشق نیز می توان به آرامی برای این کار استفاده کرد.
راه های پیشگیری از سفید شدن زبان
گرچه همیشه جلوگیری از سفید شدن زبان امکان پذیر نیست، اما رعایت اصول بهداشتی دهان می تواند از بروز بسیاری از موارد جلوگیری کند که این موارد شامل مسواک زدن 2 بار در روز دندان ها و استفاده حداقل یک بار در روز از نخ دندان است، همچنین بسیاری از افراد روزانه با استفاده از ابزارهای مخصوص یا برس مسواک روی زبان را نیز تمیز می کنند.
انتخاب سبک سالم زندگی نیز در برخی مواقع از سفید شدن زبان جلوگیری می کند. پرهیز از محصولات دخانیات، نوشیدنی های الکلی، داشتن رژیم غذایی متنوع و مغذی در این امر کمک کننده است. هر 6 ماه یکبار برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید که به حفظ سلامت دهان کمک می کند. افراد باید علائم نگران کننده را برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک اطلاع دهند.
خلاصه
چشم انداز درباره سفیدی زبان به طور معمول خوب است. در بسیاری از موارد حتی اگر دیدن آن ناراحت کننده باشد، اما باز بی ضرر است.
علائم ممکن است همیشه به رعایت بهداشت یا انتخاب سبک سالم زندگی بلافاصله پاسخ ندهند، اما بهبود سلامت دهان و دندان برای هر کسی که زبان سفید دارد پیشنهاد می شود.
در موارد نادر نیز سفیدی زبان نشانه ای از وجود بیماری زمینه ای جدی است. پیروی از برنامه درمانی تعیین شده توسط پزشک بهترین روش برای تسکین علائم است.
مترجم: الهه زارعی