آزمایش قند خون نوعی قند به نام گلوکز (glucose) را در خون شما اندازه گیری می‌کند. این تست، یکی از انواع آزمایشات خون است که با اندازه گیری سطح گلوکز (قند) در خون افراد، احتمال ابتلا به دیابت را می‌سنجد. سطح گلوکز خون (در حالت ناشتا) به طور معمول، بین ۷۰ تا ۹۹ میلی گرم در دسی لیتر (۹/۳ تا ۵/۵ میلی مول در لیتر) می‌باشد.. محدوده بالاتر از رنج طبیعی نشان دهنده ابتلا به پیش دیابت یا دیابت است. بهتر است بدانید که برای همه افراد لازم است تا بصورت دوره‌ای تست قند خون بدهند. همچنین انجام این آزمایش در منزل نیز به راحتی قابل انجام است.
تست قند خون چیست؟
تست قند خون برای تشخیص یا کنترل ابتلا به دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری انجام می‌شود. قبل از بررسی این تست، لازم است که بدانیم دیابت چیست؟ مصرف غذاهای حاوی کربوهیدرات سبب افزایش سطح گلوکز خون شما می‌شود. میزان قند خون معمولاً توسط هورمونی به نام انسولین کنترل شده و برای تولید انرژی، جذب سلول‌های بدن می‌شود. اما اگر فردی مبتلا به دیابت باشد، بدنش یا انسولین (هورمون تنظیم کننده قند خون) تولید نمی‌کند یا انسولین تولید شده توانایی جذب کارآمد گلوگز خون را به سلول‌ها ندارد. این پدیده باعث افزایش گلوگز آزاد در خون یا دیابت شده و به اندام‌های فرد آسیب می‌رساند. در صورت عدم کنترل و درمان مناسب، افزایش مزمن سطح قند خون، منجر به بروز بیماری‌های جدی از جمله: بیماری کلیوی، نابینایی، بیماری قلبی و مشکلات حافظه شود. در برخی از موارد آزمایش گلوکز خون به منظور هیپوگلیسمی یا کاهش بیش از اندازه گلوکز انجام می‌شود. در صورت مصرف بیش از حد انسولین، استرس، ورزش زیاد و حذف یک وعده غذایی، هیپوگلیسمی در افراد مبتلا به دیابت رخ می‌دهد. به ندرت هیپوگلیسمی می‌تواند، در اثر بروز برخی از بیماری یا داروها نیز ایجاد شود.
چرا انجام تست قند خون توصیه می‌شود؟
اگر علائم افزایش قند خون (هیپرگلیسمی) یا کاهش بیش از حد گلوکز (هیپوگلیسمی) را دارید، پزشک برای بررسی وضعیت سلامتی‌تان، آزمایش قند خون را تجویز می‌کند. در صورت داشتن شرایط زیر حتما در اسرع وقت تست قند خون را انجام دهید.علائم افزایش بیش از حد گلوکز خون عبارتند از:
- تشنگی مرفط
- تکرر ادرار
- تاری دید
- خستگی
- طولانی شدن دوره التیام زخم
علائم پایین بودن بیش از حد گلوکز خون عبارتند از:
- اضطراب
- تعریق
- لرزش بدن
- گرسنگی
- مشکلات هوشیاری
همچنین در صورت داشتن موارد زیر حتما تست قند خون را همراه با چکاپ ۶ ماهه خود انجام دهید:
- اضافه وزن
- عدم تحرک کافی
- سابقه دیابت در خانواده
- فشار خون بالا
- بیماری قلبی
میزان نرمال تست قند خون
میزان قند خون عموما به دو صورت ناشتا و ۲ ساعت پس از مصرف غذا سنجیده می‌شود و رنج طبیعی آن به صورت زیر است:- در حالت ناشتا ( ۸ ساعت قبل از مصرف وعده غذایی): ۸۰-۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر
- ۲ ساعت پس از صرف غذا: ۹۰ تا ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر
پایین یا بالا بودن نتایج تست قند خون به چه معناست؟
اگر نتایج آزمایش شما نشان داد که سطح گلوکز خون بالاتر از حد طبیعی است، ممکن است به این معنی باشد که شما یا مبتلا به دیابت هستید یا اینکه در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارید. سطوح بالای گلوکز ممکن است نشانه‌ای از ابتلا به موارد زیر باشد:- بیماری کلیوی
- پرکاری تیروئید
- پانکراتیت
- سرطان پانکراس
- کم کاری تیروئید
- استفاده زیاد از انسولین یا سایر داروهای دیابت
- بیماری کبد
انواع مختلف آزمایش قند خون چیست؟
انواع مختلفی از آزمایش قند خون وجود دارد، که شامل موارد زیر است.
- قند خون ناشتا (FBS): پس از حداقل ۸ ساعت ناشتایی، میزان گلوکز خون را اندازه گیری می‌کند. این آزمایش اولین آزمایشی است که برای بررسی ابتلا به پیش دیابت و دیابت انجام می‌شود.
- آزمایش قند خون ۲ ساعته (2hpp): این تست دقیقاً ۲ ساعت پس از مصرف غذا ، قند خون را اندازه گیری می‌کند. آزمایش 2hpp اغلب در افرادی انجام می‌شود که دیابت دارند. نتیجه این آزمایش ثابت می‌کند که آیا مقدار انسولین تجویز شده برای فرد مبتلا به دیابت مناسب بوده یا خیر.
- تست هموگلوبین A1c و تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT): این دو آزمایش نیز برای بررسی سطح قند خون استفاده می‌شوند. تست A1c می‌تواند سطح قند خون شما در ۲ تا ۳ ماه گذشته تخمین بزند و تست OGTT برای تشخیص دیابت در دوران بارداری (دیابت بارداری) تجویز می‌شود.
شرایط انجام آزمایش قند خون
انواع تست قند خون از لحاظ شرایط قبلی انجام آزمایش، به موارد رعایت ناشتایی، دو ساعت پس از صرف غذا و بعد بلافاصله پس از مصرف صبحانه تقسیم می‌شوند. آزمایشاتی که نیاز به ناشتایی دارند، بیشتر برای تشخیص ابتلا به دیابت انجام می‌شوند. قبل از انجام آزمایش به پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، اطلاع دهید. برخی از داروها می‌توانند بر میزان گلوکز خون تأثیر بگذارند. ممکن است پزشک از شما بخواهد که مصرف یک داروی خاص را متوقف کنید یا قبل از انجام آزمایش، دوز مصرفی آن را به طور موقت تغییر دهید.داروهایی که می‌توانند بر سطح گلوکز خون شما تأثیر بگذارند عبارتند از:
- کورتیکواستروئیدها
- دیورتیک‌ها
- داروهای ضد بارداری
- انواع هورمون
- آسپرین (بوفرین)
- داروهای ضد افسردگی
- لیتیوم
- اپی نفرین (آدرنالین)
- داروهای ضد استرس سه حلقه‌ای
- مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)
- فنی توئین
- داروهای سولفونیل اوره
تست قند خون در منزل را با هومکا انجام دهید
همانطور که اشاره شد، ابتلا به دیابت سبب بروز عوارض و بیماری‌های شدیدی می‌شود. بنابراین لازم است که نسبت به رژیم غذایی خود حساسیت بیشتری به خرج دهید تا قند خون شما از حد طبیعی بالاتر نرود. چنانچه میزان قند خون ناشتا شما از مقدار ۱۳۰ بالاتر باشد، احتمالا پزشک‌تان در کنار رعایت رژیم غذایی مناسب، مصرف برخی از داروها را مثل متفورمین تجویز می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم اگر دچار دیابت هستید یا سابقه این بیماری در خانواده شما وجود دارد و یا اخیرا دچار چاقی شده‌اید، حداقل هر شش ماه آزمایش خون انجام دهید؛ زیرا ابتلا به بیماری دیابت در دراز مدت سبب بروز بیماری‌های خطرناک دیگری مانند بیماری قلبی و فشار خون می‌شود. البته از آنجایی که در مراکز درمانی همواره ریسک ابتلا به بیماری‌های عفونی و ویروسی وجود دارد؛ پیشنهاد ما به شما این است که از خدمات تست قند خون در خانه شرکت هومکا استفاده کنید. برای خدمات آزمایش در منزل دو راه پیش روی شما است. در گام اول می‌توانید به سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کنید؛ پس از رزرو آزمایش مورد نظرتان، همکاران ما برای انجام آزمایش به منزل شما اعزام می‌شوند. به عنوان راه دوم نیز می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته و در خصوص تمامی خدمات موردنظرتان از همکاران ما اطلاعات مورد نیازتان را دریافت کنید. شرکت هومکا با بهره گیری از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش در منزل را به همه ساکنین استان تهران، کرج، مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز، رشت و اهواز ارائه می‌دهد.آیا این مطلب برای شما مفید بود؟