سلامت دندان در دوران بارداری!

بعضی خانم‌ها معتقدند که با هر بار بارداری تعدادی از دندان‌های‌شان را از دست می‌دهند زیرا جنین کلسیم موردنیاز خود را از دندان‌های مادر تامین می‌کند! این عقیده اعتبار عملی ندارد و تحقیقات نشان داده است که بارداری به‌طور مستقیم در ایجاد پوسیدگی دندان‌های مادر موثر نیست و مهم‌ترین عوامل ایجاد پوسیدگی در این دوران به شرح زیر است:

1-    مهم ‌ترین عامل، عدم رعایت بهداشت دهان است: تعدادی از خانم‌های باردار به علت عارضه تهوع در این دوران قادر به مسواک زدن نیستند.

2-    استفراغ‌های مکرر در این دوران، باعث می‌شود که سطح دندان به‌طور متناوب در معرض اسید معده قرار گیرد و سرعت سایش مینای سطح دندان افزایش می‌یابد.

3-    در دوران بارداری تمایل افراد به مصرف مواد ترش یا شیرین افزایش پیدا می‌کند. استفاده مکرر از مواد ترش به‌دلیل اسید موجود در آن می‌تواند باعث سایش مینای سطح دندان شود و مصرف شیرینی زیاد، سوخت مورد نیاز باکتری‌ها را تامین کرده و روند ایجاد پوسیدگی و بیماری لثه را سریع‌تر می‌کند.

4-    در اواخر دوران بارداری باتوجه به کاهش حجم معده، دفعات مصرف موادغذایی افزایش می‌یابد. با افزایش وعده‌های غذایی، مواد موردنیاز باکتری‌ها به‌طور دائم در‌اختیار آنها قرار می‌گیرد و روند پوسیدگی تسریع می‌یابد.

زمان مناسب جهت درمان دندانپزشکی خانم باردار

در سه ماهه اول بارداری، مادر دچار کسالت‌هایی چون تهوع، استفراغ صبحگاهی و بی‌میلی به غذاست، بنابراین بهتر است در‌مان‌های دندانپزشکی طولانی‌مدت در این دوره انجام نشود. سه ماهه دوم دوره بارداری (بین هفته 14 تا 28) بهترین زمان جهت انجام درمان‌های دندانپزشکی است چون بافت‌های مختلف بدن جنین تشکیل شده‌اند و حالت کسالت و تهوع ابتدای بارداری نیز تا‌حدودی برطرف شده است. همچنین خانم‌های باردار در سه ماهه دوم راحت‌تر می‌توانند روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرند. در این دوره می‌توان درمان‌های دندانی لازم را انجام داد. استفاده از بی‌حس‌کننده موضعی مانعی ندارد. همچنین در صورت لزوم، دندانپزشک ممکن است بعد از درمان، آنتی‌بیوتیک یا مسکن تجویز کند که استفاده از آنها بلامانع است. در سه ماهه سوم بارداری خانم باردار به‌دلیل افزایش وزن جنین نمی‌تواند مدت زیادی در حالت خوابیده به پشت روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرد، بنابراین بهتر است فقط درمان‌های کوتاه‌مدت و اورژانسی در این دوره انجام شود. همچنین در مراجعات دندانپزشکی این دوره نکات لازم در‌مورد چگونگی رویش دندان‌های نوزاد، مراقبت‌ها در منزل و زمان مراجعه جهت معاینه دندانپزشکی نوزاد توصیه خواهد شد. خانم‌های باردار باید توجه داشته باشند که درمان‌های اورژانس دندانپزشکی در هر دوره و زمانی از بارداری می‌تواند انجام شود، بنابراین به هیچ عنوان نباید برای تسکین درد دندان خود به مدت طولانی از مسکن‌ها استفاده کنند، همچنین باید توجه داشته باشند که مصرف خودسرانه هر دارویی ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشد. در مواردی که پزشک یا دندانپزشک معالج با اطلاع از بارداری بیمار دارویی را تجویز می‌کنند مصرف آن دارو بلامانع و حتی ضروری است و اجتناب از مصرف آن ممکن است برای بیمار و جنین زیان داشته باشد.

مراقبت از دندان و لثه در دوران بارداری

مراقبت از دندان‌ها و لثه در دوران بارداری اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. بعضی خانم‌ها به علت احساس تهوع قادر به استفاده از مسواک نیستند. به این افراد توصیه می‌شود از مسواک‌های مخصوص کودکان با سر خیلی کوچک استفاده کنند یا حتی اگر این مورد نیز برای‌شان قابل تحمل نیست حتما پس از مصرف هر وعده غذایی دهان خود را آب شست‌وشو دهند و نیز مقداری آب بیاشامند. در عین حال باید توجه خانم‌های باردار را به نقاطی از لثه که دارای التهاب و خونریزی است، جلب کرد. بسیار دیده شده که بیماران با مشاهده خونریزی از لثه، از مسواک زدن خودداری می‌کنند. در این‌گونه موارد، آنها باید بدانند که باوجود خونریزی، ناحیه مربوطه را مسواک بزنند و سپس آن ناحیه را با انگشت ماساژ دهند. برای این کار می‌توان از یک پارچه نازک تمیز که دور انگشت پیچیده شده نیز استفاده کرد.