هر روز افراد بسیاری را می بینیم که استرس زیادی را تحمل می کنند. آنها گاهی این استرس را به اطرافیان خود نیز منتقل می کنند. این آدم ها اسم شان دلواپسان است!به کمک سیدعلی دربانی، کارشناس ارشد مشاور خانواده در مورد زبان بدن و شناخت این افراد برای شما می گوییم.
تعریف دلواپسی و استرس
استرس حالتی است که شما در واکنش به فشار دنیای بیرون (مدرسه، محیط کار، خانواده، دوستان و . . . ) یا دنیای درون (تمایل به موفقیت، میل به پذیرفته شدن و ترس . . . ) احساس می کنید. به عبارت دیگر به واکنش های فیزیکی ، ذهنی و عاطفی گفته می شود که در نتیجه تغییرات و نیازهای زندگی فرد، تجربه می شوند.
تغییرات می توانند بزرگ یا کوچک باشند. پاسخ افراد به تغییرات زندگی متفاوت است . استرس مثبت می تواند یک انگیزش دهنده باشد در حالی که استرس منفی می تواند درزمانی که این تغییرات و نیازها، فرد را شکست می دهد، ایجاد شود.
استرس واکنش طبیعی افراد در هر سنی است. استرس از غریزه فرد در محافظت از خویش در برابر فشار عاطفی یا جسمی و مقابله با خطر نشات می گیرد. در واقع اندکی استرس لازم است. بیشتر ما بدون احساس رقابت نمی توانیم در ورزش، موسیقی، کار و مدرسه موفق شده و به کمال برسیم و بدون استرس بیشتر ما پروژه ها یا کار های خود را به موقع به پایان نخواهیم رسانید.
زبان بدن دلواپس ها
افراد مضطرب تنش حرکتی دارند و به طور قابل رویتی لرزانند (دست یا پاها)، چهره درهم، پیشانی پر چین و چروک، نفس تند، رنگ پریده، عضلات منقبض، پلک زدن مداوم در آنها دیده می شود. آنها در اثر کوچک ترین عامل ترس آور از جا می پرند.
تعرق زیاد مخصوصا در دست ها از دیگر نشانه های فرد دلواپس است. آنها همیشه گوش به زنگ هستند، گلوی شان دائم خشک می شود، صدای شان لرزان بوده و با تن پایین، زمان نشستن به سمت در متمایل هستند و آماده فرار، در محلی که می نشینند بی قرارند، مدام به صورت شان دست می زنند و جویدن ناخن و دور آن و کندن لب به وسیله دندان از دیگر نشانه های افراد دلواپس است.
به تنفس توجه داشته باشید، مردم هنگامی که مضطرب می شوند، نفس شان سریع تر و کم عمق تر از حد معمول می شود یا ممکن است کمی عمیق تر نفس بکشند همچنین ممکن است گلوی خود را چند بار صاف کنند، آه کشیدن نیز نشانه ای از اضطراب است. حرکات چشمی سریع و نداشتن تماس چشمی با شما از دیگر علائم اضطراب است. افراد مضطرب معمولا سر خودکار، مداد، ناخن و لب خود را می جوند.
ناخن هایت را نخور
پوست پوست شدن و کنده شدن مکرر پوست دور ناخن می تواند نتیجه یک عادت عصبی ناشی از استرس باشد. عادت های عصبی مثل خوردن ناخن نحوه عملکرد ما برای گریز از استرس پرت کردن حواس مان است. به علاوه خوردن ناخن یا کندن پوست اطراف آن روشی معمول برای زنان به منظور غلبه بر احساسات، اضطراب و استرس است. کارشناسان می گویند استرس می تواند باعث پوسیدگی دندان ها شود به ویژه وقتی که فرد هنگام شب یا در طول روز دندان های خود را روی هم فشار دهد یا به اصطلاح دندان قروچه کند.
هرچند ممکن است عجیب به نظر برسد اما پوست می تواند دستگاه سنجش مناسبی برای اندازه گیری سطح استرس باشد. استرس می تواند باعث خارش شود و لکه های قرمزرنگی روی پوست ناحیه معده، کمر، بازوها و صورت ایجاد کند. محققان هنوز مکانیسم این تاثیر را نمی دانند.
دلواپس ها حالت تهوع دارند
آیا تا به حال پیش آمده که از وضعیت سلامت کسی که دوستش دارید، نگران باشید و در حالی که به این موضوع فکر می کنید، ناگهان احساس تهوع کنید؟ استرس می تواند باعث دل بهم خوردگی شود و حالت تهوع می تواند پیامد نگرانی باشد. نگرانی از سلامت خود یا افراد نزدیک امری طبیعی است.
دلواپس نباش چاق می شی
استرس از چهار جنبه فرد را تحت تاثیر قرار می دهد؛ رفتار، فیزیولوژی، تفکر و احساس. همان طور که می دانید کمتر بیماری هست که با استرس و اضطراب ارتباط نداشته باشد. استرس و اضطراب می تواند ریشه بسیاری از امراض باشد، در اختلال های روانی اضطراب حرف اول را می زند.
تحقیقات نشان می دهد که در بدن زنانی که مدام استرس دارند، به طور متوسط ۱۰۴ کالری کمتر سوخته می شود و همین امر عامل بروز چاقی و اضافه وزن است. ذخیره روزانه ۱۰۴ کالری بیشتر در بدن، معادل ۵ کیلوگرم وزن اضافی در سال است. استرس همیشگی می تواند به قلب آسیب برساند و حتی گرفتگی شریان های قلبی را تشدید کند.
نشانه بیماری است
آیا احساس وارفتگی و تنبلی دارید؟ این حالت هم می تواند نتیجه استرس باشد. هورمون های استرس باعث افزایش آدرنالین در بدن می شوند که حاصل آن ایجاد خواب آلودگی است. استرس همچنین کیفیت خواب را تحریک می کند بنابراین خسته و تحریک پذیر از خواب بیدار می شوید. استرس مزمن می تواند واقعا اندازه هیپوکامپ را در مغز کاهش دهد.
این بخش از مغز در بعضی از عملکردهای حافظه نقش دارد. خوشبختانه وقتی سطح استرس کاهش یابد دوباره کارکرد مغز به شرایط ایده آل بازمی گردد.
راستی! در اتومبیل را قفل کردم؟
استرس و اضطراب می تواند روی هر کار و افکار ما تاثیر مخرب خود را برجای بگذارد. زمانی که شما نمی توانید تصمیم بگیرید درگیر استرس هستید. استرس سبب آشفتگی و فقدان تمرکز می شود. برای مثال صبح که از خواب بیدار می شویم با جمله «وای دیر شد!!!!» از خواب بیدار می شویم، با توجه به اینکه استرس داریم صبحانه را نمی توانیم با آرامش بخوریم، با لباسی که گاهی نامرتب است از منزل خارج می شویم و در راه اداره به این فکر می کنیم که نکند شیر گاز را باز گذاشته باشم؟ راستی در را قفل کردم؟
همیشه عضلات مان منقبض و ذهن درگیر هزار نکند است؛ نکند رئیسم مرا دعوا کند؟ نکند همکارانم علیه من حرف بزنند؟ نکند فرزندم در مهد کودک زمین بخورد؟ نکند کارهایم را نتوانم کامل انجام دهم؟ راستی در اتومبیل را قفل کردم!؟ و هزار نکند های دیگر. همچنین استرس می تواند ناشی از عصبانیت ، اعتماد به نفس پایین ، افسردگی ، بی تفاوتی ، تحریک پذیری ، ترس و اشکال در تمرکز، احساس گناهکاری ، نگرانی ، بی قراری و وحشت نیز باشد.(زندگی ایده آل)