التهاب پلک

تعریف:

‌آماس پلک، التهاب پلک یا بلفاریت (به انگلیسی: Blepharitis) التهاب پلک‌ها به ویژه در لبه آنهاست. این بیماری شایع بوده و ممکن است بر اثر یک عفونت خفیف میکروبی و یا بیماری پوستی منتشر ایجاد شود. بلفاریت به دو شکل رخ می‌دهد: بلفاریت قدامی و بلفاریت خلفی. در بلفاریت قدامی قسمت جلویی و خارجی پلک که محل اتصال مژه هاست درگیر می‌شود. دو علت شایع بلفاریت قدامی عفونت‌های میکروبی (مانند استافیلوکوک) و سبوره هستند. در بلفاریت خلفی که ناشی از مشکلات غدد چربی پلک (غدد meibomian) است قسمت داخلی پلک گرفتار می‌شود. دو بیماری پوستی شایعی که سبب بلفاریت خلفی می‌شوند عبارتند از: آکنه روزاسه و شوره سر.

درمان:

درمان بلفاریت ممکن است مشکل باشد زیرا معمولاً عود می‌کند. درمان شامل کمپرس گرم روی پلک‌ها، تمیز کردن آنها، استفاده از آنتی بیوتیک و ماساژ پلک است. اگر بلفاریت سبب خشکی چشم شود ممکن است استفاده از قطره اشک مصنوعی یا پمادهای لوبریکانت (که سبب کم شدن اصطکاک پلک با سطح چشم می‌شود) مفید باشد. گاهی برای کنترل التهاب از کورتون موضعی هم استفاده کوتاه مدت می‌شود. کمپرس گرم سبب شل شدن پوسته‌های روی چشم می‌شود و به این ترتیب هنگام تمیز کردن پلک این پوسته‌ها راحت تر جدا می‌شوند. کمپرس گرم همچنین سبب گرم شدن و شل شدن پلاک‌هایی می‌شود که غدد چربی پلک را مسدود می‌کنند. از حوله‌ای که با آب گرم مرطوب شده برای این کار استفاده می‌شود. در ابتدای دوره درمان شایداین کار چند بار در روز هر بار بمدت ۵ دقیقه تجویز شود، پس از آن کمپرس گرم ممکن است یک بار در روز و بمدت چند دقیقه کافی باشد. تمیز کردن پلک‌ها برای درمان بلفاریت ضروری است. این کار با ماساژ پلک‌ها با شامپو بچه رقیق شده (به کمک گاز یا حوله تمیز) انجام می‌شود. در بعضی از موارد تجویز آنتی بیوتیک به صورت پماد موضعی و یا درمان خوراکی ضروری است. از آنجا که بلفاریت تمایل به مزمن شدن دارد درمان ممکن است برای مدتی طولانی ادامه یابد. در صورتیکه بیمار از لنز تماسی استفاده می‌کند ممکن است لازم باشد در طول درمان بلفاریت از لنز استفاده نشود. برای بعضی از این بیماران لنزهای با نفوذ پذیری بالا تجویز می‌شود. بهتر است از مواد آرایشی چشم نیز استفاده نشود زیرا ممکن است مانع شستشوی پلک می‌شود ولی حالت دهنده‌های مو مفیدند. گاهی استفاده از شامپوهای ضد شوره برای سر و ابروها توصیه می‌شود. در صورت وجود آکنه صورت، درمان آکنه با داروهایی نظیر داکسی سیکلین ضروری است.

پیشگیری:

شستن مرتب دستها و خشک کردنشان با حوله، عدم تماس دست آلوده با چشم، عدم حضور در محیط‌هایی که دارای گرد و غبار یا سایر مواد تحریک‌زا هستند، استفاده نکردن از محصولات آرایشی بهداشتی که خاصیت آلرژی‌زایی دارند، کنترل شوره سر با شامپوهای مخصوص و عدم استفاده از لنزهای تماسی نرم از جمله عواملی هستند که مانع از بروز بلفاریت میشوند.

عوامل:

  • عفونت باکتریایی در فولیکول‌های مژه‌ها و غدد میبومین
  • واکنش آلرژیک (تنها در مواردی که التهاب زیاد جدی نیست)
  • شپش بدن (نادر است)‌
  • سن بیش از 60 سال
  • سابقه درماتیت سبورئیک روی پوست سر و سایر نقاط بدن
  • مواجهه با مواد شیمیایی یا سایر مواد تحریک‌زای محیطی
  • زندگی در یک خانه پر جمعیت یا در شرایط بد بهداشتی
  • تغذیه نامناسب
  • سرکوب ایمنی بدن به دلیل بیماری یا دارو
  • دیابت (مرض قند)
  • آکنه روزاسه

علائم:

صرف نظر از نوع بلفاریت علایم عبارتند از: خارش، سوزش، اشک ریزش، احساس جسم خارجی، پوسته پوسته شدن (روی مژه‌ها و در گوشه چشم و یا روی پلک)، خشکی و قرمزی لبه‌های پلک. ممکن است با کونژنکتیویت اشتباه می‌شود.

عوارض:

در صورتی که بلفاریت درمان نشود، در دراز مدت می‌تواند سبب ضخیم شدن لبه‌های پلک، متسع شدن مویرگ‌ها، تریکیازیس (رشد معکوس مژه‌ها به طرف داخل چشم)، ریزش مژه‌ها، اکتروپیون (برگشتن پلک به طرف خارج) و انتروپیون (برگشتن پلک‌ها به طرف داخل) شود. همچنین ممکن است منجر به عوارضی در ملتحمه و قرنیه شود.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
نظر خود را بنویسید