گاهی اوقات کودک در معرض یک فرهنگ چند زبانه قرار می‌گیرد؛ حتی اگر با او صرفا به زبان انگلیسی ارتباط برقرار کنید. فراموش نکنید! فرزند کوچک شما می‌تواند با انواع زبان‌ها و هجاها ارتباط بگیرد. کودکان نحوه صحبت کردن خدمتکار، راننده، پدربزرگ، مادربزرگ و سایر هم‌بازی‌های خود را یاد می‌گیرند. قرار گرفتن در معرض فرهنگ‌های چند زبانه بعضا موجب می‌شود که کودک با مشکلات گفتاری مواجه شود و دیرتر از حد انتظار زبان باز کند.
با این حال، به تاخیر افتادن روند توسعه مهارت‌های گفتاری کودک به معنای اخلال در رشد کودک نیست. چون تفاوت‌های زیادی بین زبان بیانی و زبان شنوایی وجود دارد. اگر کودک می‌تواند نیازهایش را از طریق حرکات و زبان بدن به شما منتقل کند، دیری نخواهد پایید که از کلمات و واژگان زبانی برای برقراری ارتباط با شما استفاده کند. از سوی دیگر، برخی کودکان در تفسیر زبان‌های مختلف در روند برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارند که این امر می‌تواند یک علامت هشدار‌دهنده باشد.
زبان باز کردن کودک چطور رخ میدهد؟
اکثر والدین برای شنیدن صدای فرزندشان بی‌تابی می‌کنند؛ اما باید بدانید که زبان باز کردن کودک یک فرآیند زمان‌بر است. کسب مهارت‌های گفتاری به زمان قابل توجهی نیاز دارد. در واقع، توسعه مهارت‌های گفتاری در کودک چندین مرحله دارد که می‌توانید با بررسی آنها از میزان پیشرفت کودک در کسب مهارت‌های گفتاری مطلع شوید. توسعه مهارت‌های گفتاری شامل مراحل زیر است:
در رحم: متخصصان بر این عقیده‌اند که درک گفتاری کودک در رحم مادر شکل می‌گیرد؛ این مهارت به همراه حواس پنج‌گانه توسعه می‌یابد. همانطور که کودک به شنیدن صدای ضربان قلب مادر عادت می‌کند، یاد می‌گیرد به صدای او هم گوش کند تا بعد ها مادرش را از روی صدا بشناسد. به همین دلیل است که به مادران توصیه می‌شود در دوران بارداری با کودک خود صحبت کنند. این امر کمک می‌کند که توسعه مهارت‌های گفتاری کودک سرعت بیشتری بگیرد.
از زمان تولد تا ۳ ماهگی: بعد از تولد، گریه کردن تنها راهی است که کودک از طریق آن با شما ارتباط برقرار می‌کند. با این حال، در طول سه ماه اول تغییرات زیادی در لحن صدای کودک ایجاد می‌شود که این مرحله نخستین فاز از توسعه مهارت‌های گفتاری اوست. کودک در این مرحله می‌تواند جیغ بکشد تا نشان دهد گرسنه است؛ همچنین می‌تواند به شکل خاصی گریه کند تا بگوید به تعویض پوشک نیاز دارد. با افزایش سن، کودک می‌تواند صداسازی‌های مختلفی انجام دهد.
۴ تا ۷ ماهگی: در این مرحله، کودک سخنان نامفهوم زیادی به زبان می‌آورد و معمولا از ترکیب چند حرف بی‌صدا و یک حرف صدادار برای گفتن «مامان»، «بابا» یا «تاتا» استفاده می‌کند. والدین از شنیدن این صداها خوشحال می‌شوند؛ اما باید توجه داشته باشید که کودک در این سن هنوز معنای کلماتی را که به زبان می‌آورد، نمی‌داند. با این حال، وقتی نامش را صدا می‌زنید، به سرعت واکنش نشان میدهد. صحبت کردن با کودک در این سن کمک می‌کند که او کلمات بیشتری را یاد بگیرد و دایره لغات‌اش را افزایش دهد.
۸ تا ۱۲ ماهگی: در این مرحله، کودک حروف و صداهای بیشتری را بر زبان می‌آورد و سعی می‌کند دایره لغات خود را افزایش دهد. بهترین راه تشویق کودک این است که با او صحبت کنید. همچنین می‌توانید برایش کتاب داستان بخوانید یا ترانه‌ای را زمزمه کنید.
۱۲ تا ۱۸ ماهگی: در این مرحله، کودک می‌تواند کلمات بیشتری را بر زبان بیاورد. کودک باید بتواند از دو یا چند لغت به طور همزمان استفاده کند. به علاوه، می‌بایست معنای کلماتی را که بر زبان می‌آورد، بداند. با رسیدن به ۱۸ ماهگی، کودک باید بتواند از دو یا چند کلمه برای جمله‌سازی استفاده کند. اگر کودک شما در ۱۳ ماهگی به جز صداهای معمول نمی‌تواند صدای دیگری تولید کند، بهتر است به یک متخصص گفتار درمانی مراجعه کنید.
۲ سالگی: در این مرحله، دایره لغات کودک باید حداقل از ۵۰ کلمه مختلف تشکیل شده باشد و کودک باید بتواند زبان‌های گفتاری پیرامونش را به طور کامل درک کند، حتی اگر قادر به صحبت کردن به آن زبان‌ها نباشد. در این برهه از زمان، کودک می‌بایست بتواند با ۳ یا ۴ کلمه یک جمله کامل بسازد.
۳ سالگی: در سنین ۲ تا ۳ سالگی کودک باید بتواند دایره لغات‌اش را توسعه دهد و کلمات جدید یاد بگیرد. با رسیدن به ۳ سالگی، کودک باید بتواند به طور کامل صحبت کند و نیازهایش را به صورت گفتاری بیان نماید.
چه موقع باید نگران شوید؟
بسیاری از مادران بدون آنکه از علائم مشکل‌ساز مطلع باشند، نگران این هستند که فرزندشان هنوز زبان باز نکرده است. توجه داشته باشید که هر کودکی متفاوت است و با سرعت مشخصی رشد می‌کند. با این حال، باید به علائمی که در سنین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی پدید می‌آیند، توجه کنید تا از هرگونه تاخیر در روند رشد و توسعه کودک اطمینان یابید. این علائم عبارتند از:
• کودک نمی‌تواند در ۱۲ ماهگی به چیزی اشاره کند یا دست تکان دهد.
• بیش از صداسازی از حرکات دست برای برقراری ارتباط در ۱۸ ماهگی استفاده می‌کند.
• برای تقلید صدا در ۱۸ ماهگی مشکل دارد. این مشکل می‌تواند به اختلال شنوایی مرتبط باشد.
• در فهمیدن دستورات ساده کلامی مشکل دارد.
در صورت مواجهه با شرایط زیر پس از ۲ سالگی حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید:
• کودک می‌تواند گفتار یا اعمال دیگران را تقلید کند، اما نمی‌تواند به اختیار خود کلمات یا عبارات جدید تولید نماید.
• دائما از صداها یا کلمات خاصی به صورت مکرر استفاده می‌کند، اما نمی‌تواند از زبان کلامی برای برقراری ارتباط و بیان نیازهایش کمک بگیرد.
• در پیروی از دستورالعمل‌ها مشکل دارد.
• تن صدای غیر‌معمولی دارد؛ گوشخراش یا تو دماغی حرف می‌زند.
• وقتی با او صحبت می‌کنید، ارتباط چشمی برقرار نمی‌کند.
منبع: thehealthsite
آیا باید نگران دیر به حرف آمدن کودکتان باشید؟
مهرناز زاوه
قرار گرفتن در معرض فرهنگ‌های چند زبانه بعضا موجب می‌شود که کودک با مشکلات گفتاری مواجه شود و دیرتر از حد انتظار زبان باز کند.
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟