داروهای زیادی در طبیعت وجود دارند که از گیاهان گرفته می‌شوند. این داروها علاوه بر خواص مفید، خواص مضر هم دارند و می‌توانند عوارض زیادی در بدن ایجاد کنند. کبد انسان نقش بسیار مهمی در تجزیه مواد غذایی و داروها دارد. تقریبا همه مواد غذایی یا دارویی موجود در بدن برای هضم نهایی باید وارد کبد شوند. این مواد با فعل و انفعالاتی در کبد تغییر شکل پیدا می‌کنند و دفع می‌شوند. گاهی هم بدون تغییر شکل با مواد دیگر موجود در کبد ترکیب و در نهایت از بدن خارج می‌شوند. کبد به شدت تحت‌تاثیر مواد خوراکی و داروهایی است که فرد مصرف می‌کند.
شایع‌ترین داروی گیاهی که در بیماری‌های کبدی استفاده می‌شود، دارویی به نام سیلیبوم ماریائم یا عصاره خارمریم است که به‌صورت کپسول‌هایی در بازار به فروش می‌رسد و برای بیماری‌های کبدی مانند سیروز، هپاتیت و… استفاده می‌شود. این دارو در دنیا پرمصرف‌ترین داروی کبدی است. مطالعات متعدد نشان داده داروی خارمریم اثر خوبی روی کبد دارد ولی مطالعات جدید دیگری نشان داده افراط در مصرف این دارو می‌تواند باعث افزایش آنزیم‌های کبدی و آسیب به آن شود، بنابراین اگر قرار است بیمار داروی گیاهی مصرف کند، حتما باید با پزشک مشورت کند. داروهای گیاهی هم مانند داروهای شیمیایی عوارض جانبی دارند و پزشک باید از نظر عوارض احتمالی دارو پیگیر باشد. گاهی بعضی از داروهای ناشناس گیاهی که برای درمان بیماری‌های گوارشی استفاده می‌شوند ایجاد زردی می‌کنند. زردی یک علامت است که باید علت آن مشخص شود. گاهی زردی ممکن است مرحله پیشرفته از نارسایی کبد باشد.
دکتر شهرام آگاه
عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران
منبع: هفته نامه سلامت