پروبیوتیک‌ها نوعی باکتری مفید هستند که در طب جایگزین برای درمان اگزما مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگزما یک اختلال شایع پوستی است که منجر به قرمزی، متورم شدن و خارش پوست می‌شود. بیش از ۴۰۰ گونه مختلف پروبیوتیک وجود دارد، اما لاکتوباسیلوس رامنوسوس و بیفیدوباکتریوم دو پروبیوتیکی هستند که بیش از سایر پروبیوتیک‌ها برای درمان اگزما به کار گرفته می‌شوند.
پروبیوتیک‌ها به طور طبیعی در بدن انسان وجود دارند، اما در غذاهایی مانند ماست و کفیر نیز یافت می‌شوند. برخی از مکمل‌های غذایی هم حاوی پروبیوتیک هستند. گفته می‌شود که استفاده از مکمل‌های پروبیوتیک از شما در برابر اختلال عملکرد سیستم ایمنی بدن محافظت کرده و باعث کاهش التهاب و تسکین اگزما می‌شود.
تحقیقات انجام‌شده در رابطه با پروبیوتیک و اگزما
تا به امروز، تحقیقات انجام‌شده در رابطه با نقش پروبیوتیک‌ها در درمان اگزما به نتایج ضد و نقیضی ختم شده‌اند. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مکمل‌های پروبیوتیک به کاهش شدت این عارضه کمک می‌کنند، اما سایر تحقیقات حاکی از آنند که این مکمل‌ها فرقی با دارونما ندارند.
به عنوان مثال، مقاله سال ۲۰۰۸ در مجله امراض پوستی آمریکا نشان می‌دهد که پروبیوتیک‌ها نقش قابل‌توجهی در پیشگیری و درمان درماتیت آتوپیک (یا AD، نوع رایج اگزما) دارند. نویسندگان این مقاله با بررسی یافته‌های حاصل از ۱۳ آزمایش بالینی قبلی دریافتند که پروبیوتیک‌ها (به خصوص لاکتوباسیلوس رامنوسوس) در جلوگیری از درماتیت آتوپیک موثر هستند. در حالی که نیمی از آزمایش‌ها نشان می‌دهند پروبیوتیک‌ها سبب کاهش شدت درماتیت آتوپیک می‌شوند، بسیاری از آزمایشات حاکی از آنند که پروبیوتیک‌ها در کاهش التهاب ناشی از این عارضه شکست خورده‌اند.
تحقیق دیگری در همان سال نشان داد که پروبیوتیک‌ها در کاهش شدت علائم اگزما تفاوت چندانی با دارونما ندارند و همچنین فرد را در معرض عوارض جانبی مانند عفونت و اختلال عملکرد روده قرار می‌دهند.
درمان اگزما در کودکان
اگزما در نوزادان و کودکان شایع‌تر است؛ چون سیستم ایمنی بدن آنها هنوز در حال توسعه است و در نتیجه بیشتر آسیب‌پذیر هستند. تحقیقات انجام‌شده در رابطه با استفاده از پروبیوتیک‌ها در درمان اگزمای کودکان بسیار ناچیز هستند و البته به نتایج متناقضی رسیده‌اند. در یکی از این مطالعات در سال ۲۰۱۰، دانشمندان ۱۹ آزمایش بالینی در رابطه با تاثیر پروبیوتیک‌ها بر درمان درماتیت آتوپیک در کودکان انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که شواهد چندانی مبنی بر تاثیر این عوامل بر درمان درماتیت آتوپیک وجود ندارد.
با این حال، برخی از شواهد نشان می‌دهند کودکانی که مادران‌شان در طول بارداری از مکمل‌های پروبیوتیک استفاده می‌کردند، کمتر در معرض خطر اگزما قرار دارند. محققان در سال ۲۰۱۲ به این نتیجه رسیدند که مصرف پروبیوتیک‌ها در دوران بارداری به پیشگیری از اگزما در کودکان سنین ۲ تا ۷ سال کمک می‌کند. نویسندگان این مطالعه دریافتند در حالی که باکتری لاکتوباسیل از کودک در برابر اگزما محافظت می‌کند، مکمل‌های حاوی گونه‌های مختلف پروبیوتیک نقشی در جلوگیری از توسعه اگزما ندارند.
هشدارهای لازم
پروبیوتیک‌های موجود در مواد غذایی به طور کلی بی‌خطر هستند، با این حال باید بدانید برخی از مصرف‌کنندگان با مشکلات گوارشی خفیف مانند گاز معده و نفخ مواجه می‌شوند. به علاوه، مکمل‌های پروبیوتیک ممکن است با برخی داروها، مثل داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی تداخل داشته باشند. بنابراین، اگر دارو مصرف می‌کنید بهتر است قبل از استفاده از مکمل‌های پروبیوتیک با یک پزشک مشورت کنید.
مکمل‌ها هیچ‌وقت مورد آزمایش قرار نگرفته‌اند، از این رو ممکن است محتوای برخی از محصولات با آنچه بر روی برچسب محصول درج شده است متفاوت باشد. به علاوه، بی‌خطر بودن این مکمل‌ها برای خانم‌های باردار، مادران شیرده، کودکان و افرادی که مشکل پزشکی دارند، اثبات نشده است. بنابراین اگر می‌خواهید از مکمل‌های پروبیوتیک استفاده کنید، بهتر است با یک متخصص مراقبت‌های اولیه مشورت کنید.
از کجا می‌توان غذاهای حاوی پروبیوتیک پیدا کرد؟
پروبیوتیک‌ها در بسیاری از فروشگاه‌های مواد غذایی و فروشگاه‌های عرضه مکمل‌های غذایی به فروش می‌رسند. علاوه‌براین، پروبیوتیک‌ها در محصولات لبنی مانند ماست و کفیر نیز یافت می‌شوند. با این حال، به علت تفاوت‌هایی که در پروسه پردازش این محصولات وجود دارد، تعداد پروبیوتیک‌ها از محصولی به محصول دیگر متفاوت است.
استفاده از پروبیوتیک‌ها برای درمان اگزما
برای اثبات تاثیر پروبیوتیک‌ها به عنوان راهی برای درمان اگزما به تحقیقات بیشتری نیاز داریم. با این حال، این امکان وجود دارد که افزایش مصرف غذاهای سرشار از پروبیوتیک حداقل برای سلامت عمومی‌تان مفید باشد.
اگر به دنبال آن هستید که از مکمل‌های پروبیوتیک برای درمان اگزما یا سایر بیماری‌های مزمن استفاده کنید، سعی کنید قبل از شروع رژیم مکملی خود با یک پزشک متخصص مشورت کنید. خوددرمانی برای رفع یک عارضه و اجتناب یا به تاخیر انداختن مراقبت‌های استاندارد ممکن است عواقب بدی برای شما به دنبال داشته باشد.
منبع: mayoclinic
درمان خانگی اگزما با عسل
باورهای غلط درباره اگزما