شیوع و علت ایجاد پاچنبری
این ضایعه مادرزادی از هر 1000 تولد در یک نوزاد دیده می‌شود. شدت آن البته در بیماران متفاوت است. شیوع آن در پسران 2 برابر دختران است. در نیمی از موارد به‌صورت دو طرفه دیده می‌شود. علت ایجاد آن ناشناخته است. در یک چهارم بیماران یک سابقه خانوادگی از این بیماری وجود دارد. اگر شما یا همسرتان یا یکی از فرزندانتان این عارضه را دارد، احتمال اینکه فرزند بعدی شما دچار این مشکل شود بین 5-3 درصد است.
اگر هر دو والدین، مبتلا به این بیماری باشند فرزند آنها به احتمال 15 درصد به بیماری مبتلا خواهد شد. کودکانی که پاچنبری دارند احتمال اینکه مشکلات دیگری هم در مفصل ران داشته باشند، مانند در رفتگی مادرزادی مفصل ران، وجود دارد، پس مفصل ران این کودکان باید با دقت بیشتری توسط پزشک معاینه شود.
علت پا چنبری به درستی مشخص نیست ولی به نظر می‌رسد عدم تعادل بین عضلات اطراف مچ پا و کف پا در دوران جنینی می‌تواند در ایجاد آن موثر باشد.
تغییرات پا در پاچنبری
از مهم‌ترین تغییراتی که در پای کودک مبتلا به پاچنبری ایجاد می‌شود کوتاه شدن تاندون‌ها یا زردپی‌های پشت پا و سمت داخلی مچ پا و کف پا است. در پشت پا و سمت داخل مچ پا غلاف تاندون‌ها کوتاه و ضخیم می‌شوند، کپسول مفاصل این نواحی کوتاه شده و عضلات پشت ساق و کف پا هم کوتاه و لاغر می‌شوند. در این بیماری تغییراتی هم در شکل مفاصل مچ و کف پا ایجاد می‌شود،
علائم پاچنبری
علائم کاملا واضح است. پا به طرف داخل می‌چرخد و کف پا به سمت داخل یا حتی بالا قرار می‌گیرد. پا و ساق طرف مبتلا کوتاه‌تر و لاغرتر از طرف سالم هستند.
تغییر شکل پا را در این بیماری در واقع سه تغییر اصلی می‌دانند که عبارتند از:
انگشتان و استخوان‌های کف پا به سمت داخل منحرف شده و به سمت خارج می‌چرخند
کوچک بودن پاشنه و چرخش پاشنه به سمت داخل
انحراف مچ پا و کف پا به سمت پایین که به آن اکواینوس Equinus هم می‌گویند.
این عارضه دردناک نیست ولی اگر درمان نشود به‌تدریج بدتر شده و موجب ناتوانی در راه رفتن و لنگش می‌شود. در صورت عدم درمان، این بیماران به‌جای اینکه در موقع راه رفتن کف پایشان را بر زمین بگذارند روی لبه خارجی پا راه می‌روند. پایشان پینه‌های بزرگ و دردناک می‌بندد، نخواهند توانست کفش بپوشند و در تمام عمرشان یک پای دردناک خواهند داشت که تا حد زیادی مانع فعالیت و داشتن یک شغل مناسب می‌شود.
هر بیمار پاچنبری نیاز به درمان دارد. این بیماری خودبه‌خود خوب نمی‌شود. درمان ایده‌آل، تصحیح تغییر شکل پا است، به طوری‌که بیمار صاحب یک پای با کارایی خوب و بدون درد شود. در حالت ایستاده کف پا کاملا روی زمین قرار گیرد، پا خوب حرکت کند و روی آن پینه نبندد و بیمار نیازی به پوشیدن کفش‌های مخصوص نداشته باشد.
مهرداد منصوری – متخصص ارتوپدی
منبع: روزنامه سپید