نظام سلامت کشور ما همواره با دغدغه ها و معضلات گوناگونی مواجه بوده که مهم ترین آن عدم تخصیص اعتبارات کافی به این حوزه برای هزینه‌کرد در بخش‌های مختلف بوده است. اما بدون شک یکی از بخش‌هایی که در هیچ کدام از ادوار وزارت بهداشت توجهی به آن نشده و همواره مورد بی مهری قرارگرفته ، حوزه روانپزشکی و ارائه خدمات نوین سلامت روان به بیماران اعصاب و روان بوده است.
مشکلات بیماران روانپزشکی اگر بیشتر از بیماران جسمی نباشد کمتر از آن ها هم نیست. ضمن آن که رنج بیماری را اعضای خانواده بیمار هم باید تحمل کنند زیرا در برخی از کشورها مردم دید خوبی نسبت به بیماران این حوزه ندارند و این نوع بیماری ها را مایه آبروریزی خانواده می دانند و معتقدند هیچ فرد غریبه ای نباید از آن مطلع باشد.
بسیاری از مردم مراجعه به روانپزشک را اتفاق خطرناکی می دانند و نگران قضاوتهای مردم در مورد بیمارشان هستند اما موضوع به این جا ختم نمی شود. دغدغه اصلی زمانی آغاز می شود که کار بیمار با درمان‌های معمول تمام نشده و نیاز است چند وقتی در بیمارستان بستری شود که در صورت پذیرش این موضوع از سوی بیمار و خانواده اش، با معضل دیگری تحت عنوان نبود تخت خالی برای بستری شدن و ادامه روند درمانی مواجه می شوند.
عرضه و تقاضا همخوانی ندارد
فارغ از مشکلات متعدد از جمله عدم پوشش بیمه ای خدمات روانپزشکی، نبود تخت خالی برای بستری شدن بیماران نیازمند، یکی از دغدغه های مهم این حوزه محسوب می شود. ضمن آن‌که متاسفانه خانواده هاى بیماران روانى هم بسیارى از اطلاعات لازم را در مواجهه با این بیماران و مدیریت محیط زندگى آنان ندارند و موضوع زمانی دردناک تر می شود که وقتی بیمار برای بستری شدن به مراکز درمانی مراجعه می کند به علت نبود تخت پذیرش نمی شود.
علی شهرامی معاون اجرایی معاونت درمان وزارت بهداشت در گفتگو با«بهار »، با اشاره به این که اکنون بیش از هفت هزار و ۵۰۰ تخت روانپزشکی در کشور داریم؛ اذعان می کند: این تعداد تخت پاسخگوی نیازها نبوده و نیازمند 10 هزار تخت روانپزشکی هستیم که با توان موجود نمی‌توان این نیازمندی ها را برطرف کرد.
وی با اشاره به افتتاح سراسری یک هزار تخت روانپزشکی در کشور، بیان می کند: خوشبختانه این امر اقدام مناسبی در راستای اجرای طرح تحول نظام سلامت بوده است که امیدواریم با افتتاح این تخت ها بخشی از کمبودها رفع شود.
گرچه پس از سال ها متولیان نظام سلامت دراقدامی تحسین برانگیز گامی موثر در جهت رفع مشکلات و کمبودهای بیماران روانی برداشته اند اما هنوز هم با استانداردها فاصله داریم و عرضه و تقاضای خدمات حوزه روانپزشکی با یکدیگر همخوانی ندارد.
ضرورت افتتاح 15 هزار تخت روانپزشکی
موضوع افزایش نگران کننده تعداد بیماران روانى که در شرایط کلى جامعه امروز و مشکلات و فشارهاى مختلف روحى-روانى و … روز به روز در حال افزایش است، باید توجه متولیان نظام سلامت را در مقایسه با بخشهاى دیگر نظام سلامت، بیشتر به خود اختصاص دهد.
نوید ناصری عضو شورای عالی سازمان نظام پزشکی هم با بیان این که موضوع افتتاح بخشهاى روانپزشکى در سطح کشور، یکى از مسرت‌بخش‌ترین اخبار ٣ ساله اخیر بوده است، اظهار می کند: قطعا با افزایش ١٠٠٠ تخت روانپزشکى به کل ظرفیت ناچیز موجود در بخشهاى روانپزشکى کشور، گام مؤثرى در مدیریت بیماران روانى و برخوردارى ایشان و به‌خصوص خانواده هاى آنان از خدمات درمانى برداشته شده است و مطمئناً کشور نیازمند ادامه این پروژه و افتتاح ١٠ تا ١٥ هزار تخت روانپزشکى در طى برنامه ششم توسعه است.
وی با اشاره به این که هنوز فرهنگ حاکم بر جامعه، مراجعه سهل و آسان بیماران یا خانواده آن ها به متخصصین روانپزشکى، بسترى شدن در مراکز درمانى یا مراکز نگهدارى از آنان را فراهم نکرده است؛ می‌گوید: کمبود مراکز درمانى مجهز دولتى و مهمتر از آن، کمبود مراکز نگهدارى خصوصى مجهز و استاندارد براى نگهدارى بیماران روانى، یکى از معضلات سلامت روان در کشور است.
اعتبار بخشی به حوزه سلامت روان ضرورتی انکارناپذیر
ناصری به موضوع درحال توسعه بودن جوامعى همچون ایران اشاره کرده و اظهار می‌کند: سطح رفاه ناچیز اجتماعى موجود، تلاطم‌هاى مختلف روحى-روانى ناشى از تعارضات مختلف در زندگى اجتماعى و رفتار فردى و… از جمله عوامل افزایش بیماری‌هاى روانى در جامعه است که لازمه مدیریت مدبرانه و دوراندیشانه آن، تجهیز و افزایش مراکز درمانى دولتى در قسمت روانپزشکى است.
به گفته عضو شورای عالی سازمان نظام پزشکی اعطاى اعتبارات مناسب به بخش خصوصى در جهت تأسیس بیمارستان‌هاى تک‌تخصصى روانپزشکى و مراکز نگهدارى و مراقبت از این بیماران از دیگر اقداماتی است که سبب کاهش میزان نگرانى خانواده هاى ایشان و کل جامعه از ارتکاب رفتارهاى غیر قابل پیش بینى توسط بیماران روانى، می شود.
ناصری خاطرنشان می کند: اعتبار‌بخشى هدفمند هدایت سرمایه هاى سرگردان برخى از سرمایه داران به سوى تأسیس و تجهیز مراکز درمانى و نگهدارى استاندارد بیماران روانپزشکى و ورود سازمان نظام پزشکى به‌عنوان تنها متولى مدیریت نظام سلامت در بخش خصوصى، مى تواند این امید را در ذهن به وجود آورد که در آینده کشور با آرامش و کارآمدى بیشترى در مدیریت بیماران رو به افزایش روانى، به موفقیت دست یابد و سلامت روان را در جامعه، خانواده هاى بیماران روانى و خود آنان برقرار سازد.
لینک مرتبط: نگران کننده ترین بیماری روان شناختی کدام است؟!
برای سلامت روان دخترمان چه کاری باید انجام دهیم؟! +10راهکار
اختلالات روانی را به رسمیت بشناسید!
به چه دلایلی تهرانی ها خشونت طلب شده اند؟ +5عامل اصلی
از کجا بفهمیم رابطه دوستی ما سالم است یا سمی؟!