چرا آزمایش کلسترول انجام می‌دهیم؟ سال‌های سال است که پزشکان دریافته‌اند خطر بیماری قلبی در افرادی که کلسترول بالایی دارند، بیشتر است. اخیرا محققان توانسته‌اند دریابند که اشکال مختلف کلسترول (یعنی کلسترول خوب و بد) می‌تواند توأم با خطراتی باشد.
دانستن میزان کلسترول یکی از قسمت‌های اصلی و ضروری آگاهی نسبت به بیماری قلبی است. انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند که هر فرد بالای ۲۰ سال باید این آزمایش را انجام دهد.
آزمایش‌های کلسترول: کلسترول بد، کلسترول خوب، کلسترول چرب
کلسترول شکلی از چربی است که کاملا هم بد و مضر نیست و مقدار خاصی از آن حتی برای زندگی لازم است. کلسترول می‌تواند میزان تعادل و استحکام غشای بیرونی سلول‌های بدن را تأمین کند. اما از سویی، کلسترول اثرات منفی هم به دنبال دارد. LDL یا کلسترول بد در واقع کلسترولی است که می‌تواند در رگ‌های خونی رسوب کند. طی سال‌ها، کلسترول LDL و سایر مواد میتوانند در فرآیندی به نام تصلب شرایین باعث مسدود شدن سرخرگ‌ها شوند. سرخرگ‌های قلب که در این فرآیند تنگ و باریک شده‌اند منجر به ایجاد لخته‌های خون و در نهایت حمله قلبی خواهد شد.
میزان بالای کلسترول، یعنی کلسترول بد بالا یا کلسترول خوب بالا هم خطر بیماری قلبی را نسبت به میزان متوسط آن در شما افزایش خواهد داد. نخستین قدم، داشتن آگاهی و اطلاعات درباره کلسترول بالا و نحوه کاهش خطر آن است.
مروری بر آزمایش‌های کلسترول
اشکال مختلفی از کلسترول وجود دارد که در خون در گردش است. این اشکال گوناگون از کلسترول و سایر چربی‌های موجود در خون را در کل چربی یا لیپید می‌نامند. پزشکان با انجام یک آزمایش خون ساده میتوانند کلسترول بالا را بررسی کرده و تشخیص دهند که اغلب آن را آزمایش چربی می‌نامند. این آزمایش اغلب به شکل ناشتا انجام می‌شود. نتایج آزمایش‌های کلسترول، نشان‌دهنده چهار نوع چربی خواهد بود:
-کلسترول کامل
–LDL (لیپوپروتئین با چگالی کم)، کلسترول بد
–HDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا)، کلسترول خوب
-تری‌گلیسیرید، شکل دیگری از چربی خون
برخی آزمایش‌های پروفایل چربی می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری به دست دهد، همراه با اطلاعاتی درباره وجود ذرات چربی گوناگون با اندازه‌های مختلف در خون. در حال حاضر هیچ توافق نظری درباره این‌که چه زمانی انجام آزمایش‌های پیشرفته‌تر برای شناسایی اندازه ذرات چربی لازم و ضروری است، وجود ندارد.
درک و شناخت نتایج آزمایش کلسترول
خب، شما کل شب را گرسنه ماندید، کمی خون دادید و از سر وظیفه برگشتید تا نتایج آزمایش پروفایل چربی خود را بگیرید. خب، حالا ببینیم که اعداد و ارقام در آزمایش شما به چه معناست:
-۲۰۰ میلی‌گرم در هر دسی‌لیتر یا کمتر میزانی طبیعی است.
-۲۰۱ تا ۲۴۰ میلی‌گرم در هر دسی‌لیتر حد بینابین محسوب می‌شود.
-بیش از ۲۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر را میزان بالایی می‌گویند.
برای HDL (کلسترول خوب)، بیشتر، بهتر است:
–HDL حدود ۶۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر میزان خوبی است – در واقع در برابر بیماری قلبی از شما محافظت می‌کند.
–HDL بین ۴۰ و ۵۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر قابل قبول است.
–HDL کمتر از ۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر میزان پایینی بوده و خطر بیماری قلبی را افزایش خواهد داد.
برای LDL (کلسترول بد)، میزان کمتر، بهتر است:
–LDL کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر میزان مطلوبی است.
–LDL بین ۱۰۰ تا ۱۲۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر نزدیک به میزان مطلوبی است.
–LDL بین ۱۳۰ و ۱۵۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر در واقع حد بینابین بالا است.
–LDL بین ۱۶۰ تا ۱۸۹ میزان بالایی است.
–LDL به میزان ۱۹۰ یا بیشتر را میزان بسیار بالایی می‌دانند.
اقداماتی که می‌توان برای نتایج غیرعادی آزمایش کلسترول انجام داد
آزمایش پروفایل چربی شما مطابق با انتظار شما نیست، پس باید کاری انجام دهید. هرکسی که نتایج آزمایش خون پروفایل چربی‌اش غیرعادی است، باید به منظور کاهش خطر بیماری‌های قلبی تغییراتی در زندگی‌اش ایجاد کند از جمله:
-رژیم غذایی؛ رژیم غذایی با میزان چربی اشباع‌شده کم (یعنی ۷ درصد از میزان کالری کلی یا کمتر) و کلسترول (۲۰۰ میلی‌گرم یا کمتر به طور روزانه) باعث کاهش کلسترول LDL شما خواهد شد. افزودن فیبر و استرول گیاهی (که در مارگارین‌های خاص و سایر غذاها یافت می‌شود) هم بسیار مفید است. رژیم غذایی که کاهنده میزان کلسترول است می‌تواند تا ۳۰ درصد میزان کلسترول بد را هم کم کند.
–ورزش؛ انجام مرتب ورزش‌های ایروبیک می‌تواند میزان کلسترول بد (LDL) را کم کرده و میزان کلسترول خوب (HDL) را افزایش دهد.
-دارو؛ اگر ورزش و رژیم غذایی باعث کاهش میزان کلسترول‌تان نشد، باید درمان دارویی را آغاز کنید.
انواع داروها یا ترکیبات مربوط به روش‌های درمانی می‌تواند باعث کاهش کلسترول شما شود از جمله:
-استاتین‌ها، که یکی از مؤثرترین و پرکاربردترین داروهای کلسترول محسوب می‌شوند
-نیاسین
-زتیا
-کمپلمس‌سازهای اسید صفراوی
فراموش نکنید که عوامل مختلفی سوای کلسترول منجر به بیماری قلبی خواهند شد از جمله دیابت، سیگار کشیدن، فشار خون بالا، چاقی، ورزش و عوامل ژنتیکی.
منبع: webmd