بررسی ارتباط مرگ عارف لرستانی با قصور پزشکی

پانته آ توتونپیان
عارف لرستانی در‌حالی سکته ‌می‌کند که شب قبل به‌دلیل سکسکه طولانی‌مدت به بیمارستان مراجعه کرده بود. خبرها حاکی از این است که او بعد از تزریق داروی آرامبخش از بیمارستان مرخص شده و به منزل برگشته است اما متاسفانه صبح زود در خواب سکته ‌می‌کند و ازدست ‌می‌رود. اکنون برخی از اطرافیان و خانواده این هنرمند محبوب مدعی هستند که قصور پزشکی عامل مرگ او بوده است. برای بررسی این احتمالات گفت‌وگویی ویژه با دکتر شباهنگ جعفرنژاد، متخصص طب اورژانس و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران ترتیب داده و نظر او را جویا شدیم.

با انتشار خبر مرگ عارف لرستانی بسیاری از طرفداران او معتقدند بین سکسکه آقای لرستانی و سکته کردن او ارتباطی وجود دارد و اینکه متخصصان اورژانس در این مورد کم‌توجهی کرده‌اند. آیا واقعا سکسکه ‌می‌تواند علامتی از سکته یا گرفتگی عروق قلب باشد؟
براساس استشنادات موجود در کتب پزشکی، سکسکه از علائم یا حتی پیش‌درآمدهای سکته و بیماری‌‌های قلبی شناخته نمی‌شود. در رابطه با بیماری‌‌های قلبی، سکته و آنژین‌‌های صدری که خود اغلب گویای تنگی عروق کرونر هستند، یافته‌‌های تشخیصی بدیهی وجود دارد. اما خیلی اوقات نیز یافته‌‌های غیرمرتبط با روال معمول تشخیص این بیماری‌‌ها دیده ‌می‌شود. برای مثال دردهای گوارشی در افرادی که دارای عوامل خطر تنگی عروق کرونری هستند باید تحت بررسی بیشتر از نظر مسائل قلبی-عروقی قرار بگیرند. درواقع این افراد را نباید با تشخیص یک درد گوارشی ساده مرخص کرد بلکه باید حتما معاینه آنها را با نوار قلب تکمیل کرد زیرا درگیری عروق کرونر تحتانی قلب عموما با دردهای معده همراه ‌می‌شود. اما سکسکه هیچ‌گاه در کتب پزشکی به‌عنوان یک عامل در نشانه‌شناسی سکته ذکر نشده است. عمده‌‌ترین علت سکسکه، بیماری‌‌های گوارشی هستند که منجر به اختلال در حرکات پریستالتیک مری ‌می‌شوند.

افرادی که دچار سکسکه طولانی‌مدت ‌می‌شوند نیاز به چه بررسی‌‌هایی در بخش اورژانس بیمارستان دارند؟
پزشک معالج معمولا این افراد را با محوریت وجود یک مشکل گوارشی تحت بررسی قرار ‌می‌دهد. در این وضعیت باید مشخص کرد که آیا اختلال در حرکت پریستالتیک مری باعث سکسکه شده است یا وجود یک انسداد رو به جلو در مسیر مری به معده یا اختلال در کنترل سیستم عصبی-عضلانی دستگاه گوارش. بررسی سکسکه عموما با رویکرد درمانی علامتی انجام ‌می‌شود تا درمان قطعی، به‌خصوص اگر فرد سابقه قبلی برای سکسکه طولانی‌مدت و یافته‌‌های تشخیصی کلینیکی نداشته باشد. در این موارد پزشک بیشتر به این موضوع توجه ‌می‌کند که کدام مداخلات طبی به آرامش فرد و درمان علامتی سیستم عصبی-عضلانی مری کمک ‌می‌کنند. اما اگر سکسکه به صورت مداوم تکرار شود و بیمار را آزار دهد، نیاز به عکسبرداری رنگی از دستگاه گوارش فوقانی یا آندوسکوپی از مجاری فوقانی دستگاه گوارش مطرح ‌می‌شود. از این طریق ‌می‌توان فرد را از لحاظ وجود انسداد در مری و مشکلات دیگر بررسی کرد.

بعضی دیگر از افراد نیز مرگ عارف لرستانی را به تزریق آرام‌بخش در بیمارستان ارتباط ‌می‌دهند. آیا واقعا آرام‌بخش‌‌ها ‌می‌توانند در بروز سکته قلبی دخیل باشند؟
پاسخگویی درمورد این حادثه ناگوار باید بسیار محتاطانه انجام شود. در حال حاضر افکار عموم بر این قضیه معطوف است و بسیاری از افراد عوامل مختلف را به این ضایعه ارتباط ‌می‌دهند. خیلی مواقع نیز این افکار موجب بروز سوءتفاهم‌هایی در جامعه ‌می‌شود. برای اظهارنظر درمورد این حادثه باید با پزشک معالج بیمار صحبت شود و به اطلاعات جامع‌تری دست یافت تا علت از همه لحاظ موردبررسی قرار بگیرد. اما به‌طور کلی ‌می‌توان گفت ایست قلبی به‌صورت ناگهانی، دلایل بسیار زیادی دارد. حتی بارها دیده شده که یک ورزشکار حرفه‌ای در زمین ورزش دچار ایست قلبی ‌می‌شود. این موضوع درحالی مطرح است که ورزشکاران حرفه‌ای به‌صورت دوره‌ای تمام آزمایشات و بررسی‌‌های پزشکی لازم را در سطح استاندارد بین‌المللی انجام ‌می‌دهند. درواقع برخی اختلالات بسیار نادر ممکن است با اقدامات پاراکلینیک مشخص نشوند و به صورت مخفی و ناشناخته باقی بمانند. برای مثال درمواردی از کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک، ایست ناگهانی قلبی به علت وجود انسداد در مسیر خروجی بطن چپ خود را نشان ‌می‌دهد. بعضی اختلالات با ماهیت آریتموژنیک نیز ناگهان قلب را دچار آریتمی ‌می‌کنند و باعث توقف خونرسانی قلب و مرگ ‌می‌شوند.  درمورد داروهای آرام‌بخش نیز باید گفت که هیچ یک از این داروها ماهیت تشدیدکننده یا تسریع‌کننده‌ برای حوادث قلبی ندارند. این داروها فقط ممکن است با اثرات آرام‌بخش یا خواب‌آوری که دارند هوشیاری یا آگاهی فرد را تحت‌تاثیر قرار دهند. البته برای اظهار‌نظر صحیح در این مورد باید حتما از نوع داروی تزریقی به‌طور مشخص باخبر بود. بعضی بیماران ممکن است نسبت به داروهای آرام‌بخش مخدر پاسخ‌دهی نامتعارفی داشته باشند و دچار کندی عملکرد تنفسی شوند. این استثنائات همیشه وجود دارند. برای مثال عفونت یک بیمار با تزریق پنی‌سیلین به‌عنوان آنتی‌بیوتیک کاملا درمان ‌می‌شود اما بیمار دیگر با تزریق این دارو دچار شوک آنافیلاکسی و مرگ ‌می‌شود. درواقع پاسخ‌دهی بدن بعضی افراد نسبت به برخی داروها گاها نامتعارف است.

منبع: مجله ی سیب سبز 

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
مطالب پیشنهادی

نظر خود را وارد نمایید
لغو پاسخ