رژیم «یویو» چیست ؟

شاید شما هم جزو آن دسته از افرادی باشید که دائما در حال رژیم گرفتن هستند اما هر روز چاق‌تر از قبل می‌شوند. احتمالا با خود فکر کنید هر چه بیشتر تلاش می‌کنید، کمتر نتیجه می‌گیرید. اما باید بدانید کار از جای دیگری می‌لنگد. اینکه بارها و بارها رژیم را شروع کنید اما بعد از مدتی آن را رها کنید، می‌تواند شما را وارد چرخه‌ای کند که هر بار بیش از پیش شما را با شکست مواجه کند. اگر با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنید، این مطلب را بخوانید. دکتر کورورش جعفریان و دکتر پیام فرحبخش متخصصان تغذیه و دکتر زینب علی‌مددی، متخصص اعصاب و روان و کاندیدای دکترای تغذیه در این مطلب به نکاتی اشاره می‌کنند که بهتر است بخوانید.

معرفی می‌کنم: «یویو»
«یویو» اصطلاحی است که این روزها برسر زبان افراد زیادی افتاده و تحقیقات زیادی درباره آن انجام شده است. دکتر علی‌مددی درباره «یویو» توضیح می‌دهد: «یویو» اصطلاحی است که به یک فرآیند اطلاق می‌شود اما برخی مردم آن را با نوعی رژیم اشتباه می‌گیرند. اگر کسی رژیم لاغری بگیرد و آن را رها کند، در چنین شرایطی فرآیند «یویو» اتفاق می‌افتد؛ یعنی فرد پس از مدتی دوباره دچار اضافه وزن می‌شود اما این بار اضافه وزنی بیش از قبل. این روند ممکن است بارها در یک فرد تکرار شود؛ فرد رژیم می‌گیرد، آن را رها می‌کند، دوباره چاق‌تر از قبل می‌شود، دوباره رژیم می‌گیرد و… و این روند تکرار می‌شود. 

اولین عارضه «یویو» چیست؟
دکتر جعفریان می‌گوید: زمانی که یک فرد بر اثر رژیم سخت و طاقت‌فرسا، در مدتی کوتاه چندین کیلو از وزن خود را کم می‌کند، در حقیقت عضله می‌سوزاند. همین فرد وقتی وارد چرخه یویو می‌شود، دوباره دچار اضافه وزن می‌شود اما این بار اضافه وزن او از جنس چربی خواهد بود. این بدترین اتفاقی است که می‌تواند رخ دهد و فرد با چربی‌های اضافه چاق شود.

«یویو» با بدن چه می کند؟
دکتر جعفریان لاغر شدن بعد از یویو را به‌مراتب سخت‌تر می‌داند و می‌گوید: کسی که رژیم گرفته و بعد آن را رها می‌کند و در چرخه یویو می‌افتد، هر بار زمان بیشتری برای لاغری نیاز خواهد داشت و هر بار میزان کاهش وزن او کمتر خواهد بود. به این ترتیب بدن او دچار مقاومت در برابر کاهش وزن خواهد شد. دلیل اصلی این است که این کار باعث می‌شود سیستم هوشمند بدن دچار تغییر شود و وقتی کالری دریافت نکند، سعی می‌کند متابولیسم را پایین آورده و صرفه‌جویی کند. آن وقت فرد رژیم را رها می‌کند و بدن که متابولیسمش پایین آمده، با حجم غذا رو به رو می‌شود و اضافه وزن بیشتر خواهد شد. 

ایست قلبی را جدی بگیرید
دکتر علی‌مددی درباره عوارض رژیم‌های بسیار کم‌کالری و رها کردن آن می‌گوید: هر رژیمی باید نیازهای اولیه و اصلی ارگان‌های فرد را تامین کند. افرادی که رژیم‌های بسیار کم‌کالری می‌گیرند، آسیب به سیستم عضلات و خصوصا عضله قلب را تجربه خواهند کرد. کسی که رژیم خیلی کم‌کالری می‌گیرد نیاز عضله قلب را تامین نمی‌کند بنابراین آسیب جدی ازجمله ایست قلبی می‌تواند از عوارض آن باشد. شاید این را هم ندانید که افراد جوان‌تر بیشتر درمعرض خطر ایست قلبی هستند و این‌طور نیست که بگویید من جوان هستم و اتفاقی نمی‌افتد. افراد مسن ممکن است مشکلات قلبی بیشتری داشته باشند اما سیستم‌های جبرانی به‌تدریج در این افراد به وجود می‌آید که بدن را با آن تطبیق می‌دهد؛ یعنی رگ‌های جانبی به‌عنوان مسیر اضافه خون‌رسانی وجود دارد. به این ترتیب افراد جوان بیشتر درمعرض خطر خواهند بود. 

عوارض چاق و لاغر شدن‌های مکرر 
افرادی که دائم در رژیم‌های مختلف هستند، درنهایت بدنی مقاوم نسبت به رژیم خواهند داشت چون چربی‌هایی که به وجود می‌آیند مقاوم‌تر خواهند بود. مشکلات سوخت و ساز و متابولیسم که به آسانی درست نخواهد شد، عدم تعادل هورمون‌ها، کبد چرب، بالا رفتن آنزیم‌های کبد، سنگ کیسه صفرا، نارسایی کلیوی و از دست دادن آب بدن، کم شدن حجم مغز، تغییر یا تخریب قسمت‌هایی از مغز که مربوط به تنظیم ساعت بدن (ازجمله ساعت غذاخوردن و خوابیدن)، تاثیر مخرب روی باروری و حتی ناباروری و… از دیگر آسیب‌های رژیم‌های نادرست و نوسانات وزنی هستند. 

چه کسانی بیشتر درمعرض خطر هستند؟
افرادی که بیمار هستند و مجبورند رژیم بگیرند، بیش از دیگران درمعرض خطرات حاصل از فرآیند «یویو» خواهند بود. بیماران دیابتی، قلبی-عروقی و بیماران کلیوی، بر اثر درگیر شدن در چرخه یویو، بیماری زمینه‌ای‌شان هم دوباره شعله‌ور شده و بر مشکلات‌شان افزوده خواهد شد.

این رژیم را فراموش نکنید لطفا!
دکتر فرحبخش به رعایت رژیم نگهدارنده اشاره کرده و می‌گوید: کسی که برای اولین‌بار رژیم می‌گیرد، معمولا وزن به خوبی کاهش می‌یابد، مگر کسانی که بیماری زمینه‌ای مثل تیروئید دارند.
 بنابراین برای بسیاری از متخصصان هم یکی از نکات مثبت این است که افرادی را قبول می‌کنند که بیماران دست اول هستند؛ چراکه نتیجه بهتری عایدشان خواهد شد. نکته بسیار مهم در رژیم گرفتن این است که وقتی شخص، به‌دلیل رضایت از وزن خود، خستگی از رژیم یا هر دلیل دیگری، می‌خواهد رژیم لاغری را متوقف کند، باید یک رژیم نگهدارنده را برای همیشه داشته باشد. رژیم نگهدارنده کمک می‌کند در همان وزنی که در انتها به دست آمده، باقی بماند. 
در این صورت، فرد می‌تواند در زمان دیگری باز
 هم وزن خود را کاهش دهد. متاسفانه اکثر افراد رژیم نگهدارنده را فراموش می‌کنند و تصور می‌کنند همیشه در همان وزن خواهند ماند. همین است که به مرور زمان دوباره افزایش وزن، بیشتر از قبل را خواهند داشت. 

منبع: مجله سیب سبز

رژیم غذایی یو یو سلامت کدام ارگان را به خطر می اندازد؟!

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
مطالب پیشنهادی

نظر خود را وارد نمایید
لغو پاسخ