تغییر رنگ و لکه روی دندان ها از جمله موارد شایع به دلایل مختلف رخ می دهند. خبر خوب؟ بسیاری از این لکه ها قابل درمان و پیشگیری هستند. در اینجا آنچه باید در مورد دلایل تغییر رنگ دندان و لکه ها بدانید و آنچه برای حفظ سفیدی مرواریدهای خود باید انجام دهید توضیح داده می شود.
دندان یکی از اعضای چهره است که هنگام صحبت کردن مخاطب را جذب خود می کند. بخصوص دندان های زیبا و جذاب در هنگام صحبت یا سخنرانی می تواند مخاطب را بیشتر تحت تاثیر قرار دهد.
برای داشتن دندان زیبا و جذاب لازم است که به آن ها رسیدگی شود، یکی از راه های رسیدگی به دندان، از بین بردن لکه ها است.راه های از بین بردن لکه های روی دندان در خانه را در این مقاله برای شما فراهم کرده ایم تا بتوانید بادندان های خود در مجالس و جلسات بدرخشید.
استفاده از جوش شیرین
پیش از مسواک زدن، مقداری جوش شیرین به خمیر دندان بیفزایید. جوش شیرین خاصیت سایشی دارد و برای از بین بردن لکه های سیاه دندان مناسب است. می توانید مخلوطی از آب و جوش شیرین تهیه کنید و هر روز قرقره کنید.
خمیر دندان کلسیم و فلورید استفاده کنید
دو ماده موثری که جرم ها را از بین می برد و باعث سلامتی دندان ها می شود عبارتند از کلسیم و فلورید. خمیر دندان فلورید انتخابی مناسب است. همچنین از وجود فلوئور کافی در آب نوشیدنی مطمئن شوید. فراموش نکنید کلسیم نیز مصرف کنید. مکمل کلسیم و مصرف روزانه شیر باعث قوی شدن دندان و جلوگیری از تشکیل ترک می شود.
استفاده از نمک
نمک برای تمیزی دندان مناسب است. می توانید نمک را هر دو روز یک بار بر روی دندان بمالید. این کار باعث از بین رفتن لکه های سیاه روی دندان می شود.
آب لیمو و آب
مقداری آب لیمو را با آب مخلوط کنید. این ماده خاصیت ضد باکتریایی دارد و باعث ترمیم نیز می شود. همچنین می توانید لیمو بر روی لکه های سیاه دندان بمالید. راه دیگر مخلوط کردن نمک با لیم و اعمال آن بر روی دندان است. سپس بعد از چند دقیقه با آب بشویید.
استفاده از سرکه سیب
سرکه سیب باعث سفیدی دندان می شود و جرم هایی که مینای دندان را تحت تاثیر قرار می دهند را از بین می برد. یک قاشق چایخوری سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط کرده و دو بار در هفته قرقره کنید.
هنگامی که مینا توسط لکه های سیاه تحت تاثیر قرار می گیرد فقط درمان تخصصی باعثاز بین بردن لکه های دندان می شود. جرم گیری دندان فقط توسط دندانپزشک در مطب انجام می شود. گاهی نیز دندانپزشک کیت های مخصوص برای سلامتی دندان به شما می دهد که برای یک یا دو هفته قابل استفاده است.
هنگامی که بیمار مشکل پوسیدگی دندان دارد، دندانپزشک پوسیدگی را برطرف کرده و دندان را پر می کند.
در حالتی که پالپ دندان آسیب دیده باشد ریشه دندان تحت درمان قرار می گیرد. بافت پالپ اگر به شدت آسیب دیده باشد درمانی وجود دارد و باید دندان را کشید.
تقریبا تمام لکه های سیاه دندان قابل تمیز شدن و از بین رفتن هستند. گاهی نیز استفاده از روش لیزر برای سفید کردن دندان لازم است. اگر لکه های سیاه دندان شما را آزار می دهد با دندانپزشک صحبت کنید و بهترین راه از بین رفتن آن ها را انتخاب کنید.
پاک کردن لکه قهوه از دندان
روش های زیادی برای سفید شدن دندان ها وجود دارد. اما به عنوان یک توصیه عمومی، بهتر است پس از هر بار مصرف چای، قهوه و سایر نوشیدنی های رنگی دهان خود را با آب تمیز کنید. خارج کردن این مواد از دهان پیش از چسبیدن آنها به دندان، از تغییر رنگ دندان پیشگیری می کند.
۱ قاشق چایخوری جوش شیرین را در ظرف کوچکی بریزید. سه تا پنج قطره پراکسید هیدروژن را به آن اضافه کنید و مخلوط را به هم بزنید تا غلیظ شود.
مخلوط را بر روی مسواک خود بریزید و دندانهایتان را دو دقیقه مسواک کنید. برای پاک کردن لکه قهوه از دندان به نواحی زرد شده توجه بیشتری کنید. مسواک را بیش از حد به دندان های خود فشار ندهید. این کار می تواند به مینای دندان شما آسیب بزند.
دهان خود را با آب سرد بشویید تا هرگونه باقی مانده مواد از دهان شما خارج شود. این ماده تمیزکننده را نباید ببلعید.
ممکن است برایاز بین بردن لکه های روی دندان لازم باشد این عمل را چند روز پشت سر هم انجام دهید. پس از چند روز دندان های شما سفید و درخشان خواهند شد.
لکه های دندان را چگونه از بین ببریم ؟
ترفندهای معجزه آسا برای سفید کردن دندان در خانه !
چه عواملی باعث تغییر رنگ دندان می شوند؟
لکه های تغییر رنگ یافته و قهوه ای رنگ روی دندان ها بسیار شایع است. افراد اغلب می توانند با ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی یا جستجوی درمان در مطب های دندانپزشکی از بین ببرند. رنگ این لکه ها می تواند از قهوه ای مایل به زرد تا قهوه ای مایل به رنگ سیاه متغیر باشد و شکل و اندازه می تواند متفاوت باشد. برخی از افراد متوجه لکه های خود می شوند در حالی که دیگران خطوط قهوه ای رنگ روی دندان ها مشاهده می شود.
به گزارش مدیکال نیوزتودی، در این مقاله به بررسی علت ایجاد لکه های تغییر رنگ یافته روی دندان ها پرداخته می شود، همچنین راه های پیشگیری و حذف آنها توضیح داده می شود.
علت
عوامل زیر می تواند باعث ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها شود:
غذا و نوشیدنی
بسیاری از غذاها و نوشیدنی های تیره رنگ حاوی مواد شیمیایی به نام کروموژن هستند. مانند تانیک اسید موجود در شراب قرمز این مواد شیمیایی می توانند مینای دندان را لکه دار کنند. با گذشت زمان این لکه ها می تواند به صورت دائمی باشند به ویژه اگر فردی بهداشت دهان و دندان ضعیفی داشته باشد. غذاها و نوشیدنی های حاوی رنگ ها و رنگ های مصنوعی نیز می توانند باعث تغییر رنگ قابل توجه دندان ها شوند.
نیکوتین و محصولات تنباکو
ذرات موجود در نیکوتین و محصولات تنباکو می توانند به منافذ میکروسکوپی مینای دندان بچسبند. ذرات در صورت استفاده تجمع یافته و می توانند دندان ها را لکه دار کنند. لکه های ناشی از سیگار کشیدن یا جویدن محصولات تنباکو در طول زمان تیره تر شده و سخت تر از بین می روند.
تارتار
هزاران باکتری در دهان به طور مداوم با بزاق و ذرات غذا مخلوط می شوند و نواری چسبناک و شفاف به نام پلاک ایجاد می کنند. سطح دندان باید با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن تحت کنترل نگهداشته شود. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باعث می شود پلاک به پوشش دائمی به نام تارتار یا جرم سفت تبدیل شود. هنگام ایجاد جرم فقط دندانپزشکی می تواند آن را خارج کند. گذشته از بهداشت ضعیف دهان و دندان عوامل زیر نیز خطر ایجاد جرم را افزایش می دهند:
سیگار کشیدن
بیماری شدید، بستری یا بی حرکت بودن
دیابت
تغییرات هورمونی مانند تغییرات ایجاد شده در دوران بلوغ، بارداری و یائسگی
داروهایی مانند مسدود کننده های عصبی یا داروهای مدیریت کننده ایدز که میزان بزاق دهان را کاهش می دهند
پوسیدگی دندان
پلاک ها و باکتری های جرم ناشی از قندهای مصرفی باعث پوسیدگی دندان می شود زیرا با تولید اسید باعث ضعیف شدن مینای دندان می شوند. ماهیت ضخیم و لایه ای پلاک و تارتار باعث چسبیدن این اسیدها به مدت طولانی به دندان ها می شوند.
همانطور که اسیدها مینای دندان را ضعیف می کنند، لایه های زرد رنگ دندان نیز نمایان می شود. دندان ها در این وضعیت ممکن است زرد مایل به قهوه ای به نظر برسند. در صورت شدید بودن پوسیدگی اسیدها می توانند سوراخ یا حفره ای را روی دندان ایجاد کنند که با رنگ تیره مشخص می شود. حتی شکستگی های کوچک و ترک روی دندان ها باعث ورود باکتری ها و پوسیدگی دندان می شوند.
هنگامی که باکتری ها از شکاف ها وارد دندان می شوند لکه های تیره ای از پوسیدگی در اطراف لبه های پر کننده یا روکش دندان ایجاد می شود. حفره های دندانی اغلب آزاردهنده هستند و در صورت بزرگ بودن دردناک نیز هستند. پوسیدگی اغلب روی ریشه یا عصب دندان نیز اثر می گذارد، بنابراین این دندان ها اغلب با غذاها و نوشیدنی های سرد یا گرم تحریک می شوند.
سالخوردگی
با افزایش سن مینای سفید محافظ از دندان ها به آرامی تخریب می شود و لایه های عاج زرد زیر آن نمایان می شود. این فرآیند طبیعی می تواند منجر به ایجاد لکه های قهوه ای مایل به زرد یا تکه های بزرگ یا تغییر رنگ یافته روی دندان ها شود.
ژنتیک
رنگ طبیعی دندان های هر فردی متفاوت است و دندان های برخی ممکن است تیره تر از دیگران باشد. سایر عوامل ژنتیکی عبارتند از:
استحکام مینای دندان
چگونگی پاسخ مینای دندان به رنگدانه ها و اسیدها
مینای دندان چقدر در معرض سایش و شکستگی قرار دارد
شرایط ارثی مانند dentinogenesis imperfecta
شرایط رشد که در شکل گیری مناسب استخوان و دندان اختلال ایجاد می کند
کارهای قبلی دندانپزشکی
پرکردگی دندان، تاج و پل همگی در نهایت از بین رفته و رنگ خود را از دست می دهند. در غیر این صورت، فلز پر شده می تواند به مرور زمان رنگ خود را به دندان منتقل کند.
داروها
برخی از داروها به ویژه آنتی بیوتیک تتراسایکلین و داروهای هم خانواده آن باعث تغییر رنگ دندان می شوند. این عارضه در کودکان خردسال شایع است. سایر داروهای مرتبط با ایجاد لکه های قهوه ای رنگ روی دندان ها عبارتند از:
گلی بن کلامید
کلرهگزیدین، دهانشویه دارویی
هیپوپلازی مینا
هیپوپلازی مینا به دلیل اختلال در رشد منجر به نازک شدن مینا شده و آن را مستعد پوسیدگی می کند. خطوط دندان ممکن است حاوی لکه های گچی، سفید یا قهوه ای مایل به زرد رنگ باشد. هیپوپلازی مینای دندان می تواند به وجود آید، اما برخی اوقات از بدو تولد وجود دارد. در این حالت آملوژنز ایمپرفکتا نیز نامیده می شود. علل شایع و عوامل خطر هیپوپلازی مینای دندان عبارتند از:
مصرف ناکافی مواد مغذی به ویژه کلسیم
آسیب هنگام تولد یا زایمان زودرس
عفونت های ویروسی و باکتریایی مانند سرخک یا آبله مرغان
بیماری مادر یا سوءتغذیه در دوران بارداری
قرار گرفتن در معرض سموم و آلرژن ها
فلوروز یا خوردن فلوراید
آسیب یا ضربه به دندان
بیماری سلیاک
علائم مربوط به دندان اغلب به عنوان نخستین نشانه های قابل توجه بیماری سلیاک محسوب می شوند. آنها عبارتند از:
لکه هایی به رنگ قهوه ای، زرد یا مایل به سفید
مینای ضعیف دندان
ایجاد حفره و پوسیدگی
ماتی
این مسائل غالبا به دندان های پیشین و آسیاب مربوط می شود و در دو طرف دهان ظاهر می شوند.
فلوروز
فلوراید بیش از حد می تواند مینای دندان را به ویژه در کودکان زیر هشت سال لکه دار کند که این تغییر رنگ را فلوروز می نامند. تغییر رنگ می تواند به صورت رگه های سفید یا خاکستری روی دندان ها ظاهر شود. در موارد شدید فلوروز می تواند باعث ایجاد لکه ها و چاله های قهوه ای تیره رنگ روی دندان ها شود. در حالی که علائم شبیه پوسیدگی دندان است، اما فلوروز به طور کلی بی ضرر است.
درمان
علت ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها مشخص کننده بهترین درمان محسوب می شوند. داروهای خانگی زیر می توانند لکه های ناشی از غذاها، نوشیدنی ها یا عادات سبک زندگی مانند سیگار کشیدن را از بین ببرند:
هر چند روز یکبار دندان ها را با مخلوط جوش شیرین و آب مسواک بزنید
هر روز یا چند روز یکبار دهان را با محلول هیدروژن پراکسید رقیق شده شستشو دهید. همیشه بعد از آن دهان را با آب بشویید.
بسیاری از محصولات بدون نسخه می توانند تغییر رنگ دندان را از بین ببرند. فرد به طور معمول بعد از یک تا دو هفته نتایج را مشاهده می کند اگرچه هیچ تضمینی برای اثربخشی آن وجود ندارد. برخی از گزینه های بدون نسخه عبارتند از:
دهانشویه های سفید کننده و شستشو دهنده های حاوی هیدروژن پراکسید
خمیردندان سفید کننده حاوی سدیم هیپوکلریت
نوار سفيد کننده هيدروژن پراکسايد
کیت های سفید کننده دندان حاوی ژل سفید کننده کاربامید پروکساید
اگر تغییر رنگ ناشی از جرم یا شرایط پزشکی باشد فرد باید به دندانپزشک مراجعه کند.
دندانپزشک از ابزارهایی برای تراشیدن یا حذف جرم و پلاک از روی دندان ها استفاده می کند، همچنین دندانپزشک ممکن است برای سفید کردن دندان ها و محافظت از آنها در برابر پوسیدگی بیشتر اقدامات جزئی انجام دهد. این موارد شامل سفید کردن و استفاده از فلوراید موضعی است.
تغییر رنگ دندان همراه با بیماری سلیاک دائمی است. اغلب لکه های ناشی از فلوروز یا پوسیدگی دندان نیز غیر قابل برگشت هستند. برای لکه های قهوه ای دائمی یا سرسخت روی دندان ها دندانپزشک ممکن است بتواند تغییر رنگ را پنهان کند یا از تغییر رنگ بیشتر جلوگیری کند، با موارد زیر:
کامپوزیت
روکش
تاج
همچنین ممکن است استفاده از محافظ یا نگهدارنده شب را توصیه کنند.
راه های جلوگیری از لکه دار شدن دندان
ساده ترین راه برای جلوگیری از ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها رعایت بهداشت دهان و دندان است. نکات زیر کمک کننده هستند:
دو بار در روز دندان ها را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
یکبار در روز نخ دندان بکشید.
دهان را بعد از غذا به ویژه هنگام مصرف وعده های غذایی حاوی مقدار زیادی قند، کروموژن یا تانن با آب بشویید یا دندان ها را مسواک بزنید.
روزانه از دهانشویه های حاوی فلوراید استفاده کنید. این گزینه برای کودکان زیر 6 سال توصیه نمی شود.
به طور مرتب تمیز کردن و ارزیابی دندان ها را پیگیری کنید.
مصرف نیکوتین یا محصولات تنباکو را متوقف کنید.
هنگام مصرف نوشیدنی هایی غیر از آب از نی استفاده کنید.
در مورد هر عادتی مانند دندان قروچه که به دندان ها آسیب می رساند با دندانپزشک صحبت کنید.
موارد زیر می تواند دندان ها را لکه دار کرده و مینای دندان را ضعیف کند. بهتر است از موارد زیر اجتناب کنید:
مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین
مصرف غذاهایی با رنگ مصنوعی
نوشیدن قهوه و چای
نوشیدن شراب قرمز و مشروب های تیره رنگ
آب میوه های تیره رنگ
مصرف مرکبات و آب میوه ها
سس های تیره مانند سس سویا و سس گوجه فرنگی
برخی از مواد غذایی می توانند به تقویت مینای دندان و جلوگیری از تغییر رنگ آنها کمک کنند. گروه سرشار از فیبر می توانند به پاکسازی باکتری ها و تکه های پلاک روی دندان کمک کنند. برخی دیگر موانعی برای تشکیل پلاک ایجاد می کنند یا حاوی مواد شیمیایی هستند که به خنثی سازی اسیدهای ضعیف کننده مینای دندان کمک می کند. مواد غذایی که به جلوگیری از تغییر رنگ دندان کمک می کنند عبارتند از:
سبزی های سبز رنگ مانند کلم پیچ، اسفناج و کلم بروکلی
پنیر و ماست تخمیر شده
میوه ها و سبزی های پر فیبر مانند سیب، آلو، گلابی و کرفس
مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان های خاص از جمله هویج، زنجبیل و سیر
غلات کامل
آجیل
چشم انداز
لکه های قهوه ای روی دندان ها اغلب ناشی از بهداشت ضعیف دهان، سیگار کشیدن یا مصرف بسیاری از غذاها و نوشیدنی های تیره رنگ است. لکه های خارج از دندان اغلب می توانند برداشته شوند و به راحتی قابل پیشگیری هستند.
به ندرت لکه های قهوه ای رنگ روی دندان ها نشان دهنده بیماری است. یاعوارض جانبی مصرف داروها هستند. در صورت همراهی لکه های قهوه ای رنگ با سایر علائم دیگر یا عدم پاسخ دهی به درمان های بدون نسخه فرد باید به پزشک مراجعه کند. بهتر است هر زمان که فرد از علت تغییر رنگ دندان های خود مطمئن نیست با دندانپزشک یا پزشک صحبت کند.
مترجم: الهه زارعی