بیماری های خطرناکی که با خوردن قارچ ایجاد می شوند

قارچ از خوراکی های خوشمزه ای محسوب می شود که در حالت های زیادی مصرف می شود.قارچ می تواند خام یا آبپز باشد و یا کبابی و سرخ شده.در سالاد سرو شود و یا در غذا.اما همین خوراکی خوشمزه گاهی می تواند برای سلامتی خطراتی ایجاد کند.ادامه مطلب را بخوانید

توجه داشته باشید قارچ ترکیبی یکپارچه است و اگر پایه آن کنده یا جدا شود زود خراب خواهد شد.

به گزارش الودکتر محققان می‌گویند قارچ، گیاهی منحصر به فرد است که با هیچ یک از گیاهان دیگر قابل قیاس نیست و مشخصات مخصوص به خود را دارد. قارچ ریشه، برگ و گل ندارد.

سبز رنگ نیست و با وجود آن که از بقایای زاید گیاهان تغذیه می کند، ارزش غذایی و درمانی بالایی دارد و مصرف آن باعث ایجاد نیروی مضاعف و شادابی در انسان می شود و سیر کننده خوبی است؛ اما پرسش اینجاست چه تفاوتی میان قارچ خوراکی با قارچ های دارویی وجود دارد؟ قارچ هایی که این روزها در انواع صدفی، قهوه ای و سفید به صورت صنعتی تولید و عرضه می شوند چه مزایایی دارند؟ آیا قارچ های خوراکی کوهی و جنگلی در مقایسه با قارچ های صنعتی خواص تغذیه ای بیشتری دارند؟

قارچ هایی با خاصیت دارویی

امروزه قارچ ها را به دو گروه میکروسکوپی و ماکروسکوپی طبقه بندی می کنند. در انواع میکروسکوپی اندام های قارچ با چشم غیرمسلح دیده نمی شود که می توان به کپک نان، آبغوره، پنیر یا کپک میوه ها اشاره کرد. بیشتر افراد هم بر این باورند این نوع قارچ ها از انواع سمی بوده و هیچ خاصیتی جز مسمومیت زایی ندارد، اما اشتباه نکنید! از برخی از این قارچ ها داروی معروف پنی سیلین استخراج می شود که تاکنون جان میلیون ها انسان را از مرگ نجات داده و این همان خاصیت جادویی قارچ های دارویی است، اما در قارچ های ماکروسکوپی اندام های قارچ به راحتی قابل رویت بوده و انواع قارچ های سمی و خوراکی سفید، صدفی و قهوه ای از این گروه است، اما کدام یک از این قارچ ها مزیت بیشتری دارد؟

قارچی را انتخاب کنید که تیغه های زیر چتر آن نمایان نباشد

در ایران، قارچ سفید در مقایسه با دیگر قارچ ها در دسترس بوده و چند سال است که فله ای و بسته بندی شده آن در بازار به فروش می رسد. طعم ملایم دارد و در اندازه کوچک به اندازه یک دکمه تا بسیار بزرگ یافت می شود.این قارچ هنگام رویش به انواع قارچ دکمه ای، قارچ با کلاهک بسته و قارچ با کلاهک باز تقسیم می شود. قارچ دکمه ای در مرحله اول رشد چیده می شود و بافتی محکم و اندازه ای کوچک دارد.

این قارچ اگر چیده نشود بعد از  24 ساعت دو برابر شده و تبدیل به قارچ با کلاهک بسته و در مرحله بعد کلاهک آن باز وشکاف ها و تیغه های زیر آن مشخص می شود. هر چه قارچ بزرگ تر و رسیده تر شود به همان میزان طعم و مزه آن بهتر می شود، اما به دلیل رسیدگی زیاد، ماندگاری کمتری داشته و مستعد فساد است و اگر بلافاصله مصرف نشود از ارزش تغذیه ای آن به مقدار زیادی کاسته می شود.

بر این اساس قارچ دکمه ای متوسط با کلاهک بسته؛ یعنی قارچی که شکاف و تیغه های زیر آن قابل مشاهده نباشد، مطلوب ترین و با کیفیت ترین نوع قارچ سفید محسوب می شود. این قارچ پتاسیم زیادی دارد و ریتم طبیعی قلب را حفظ می کند و برای کاهش فشار خون نافع است.مس موجود در آن به گلبول سازی بدن کمک می کند و منبع عالی سلنیوم است و برای اسپرم سازی در مردان مفید بوده و خطر بروز سرطان سینه و پروستات را کاهش می دهد.

قارچ صدفی خواص گوشت و سبزی را دارد

قارچ صدفی، کلاهک نرمی دارد و چند سالی است که وارد سبد خرید خانوار شده است. از قارچ سفید دکمه ای خوشمزه تر نیست و برخی انواع آن مزه آب می دهد، اما وقتی پخته شود، طعم گوشت را می گیرد. سطح آن صاف، براق و حاشیه ای موج دار دارد و هر چه بزرگ تر شود حالت لاستیکی به خود می گیرد. از آنجا که شکل این قارچ شبیه صدف دریایی است به این نام معروف شده است. وحشی آن در جنگل های شمال روی تنه درختان تنومند فراوان دیده می شود.

قارچ های صدفی درصد زیادی پروتئین با قابلیت جذب بالا دارند و براساس تحقیقات انجام شده قسمت اعظم اسیدهای آمینه و چرب ضروری و غیرضروری بدن را تامین می کنند و دو برابر حبوباتی همچون نخود، لوبیا و عدس پروتئین دارند و مکمل خوب گوشت است.

به دلیل دارا بودن ویتامین های B1، B6، D، C و اسیدفولیک خواص سبزی ها و میوه ها را داشته و خوردن آن به منزله مصرف همزمان گوشت و سبزی است.این قارچ توانایی اعصاب مغز را بالا برده و ویتامین B آن از خستگی و کم حوصلگی می کاهد. به افرادی که پوکی استخوان دارند، توصیه می شود درهفته سه بار و در هر بار ۲۰۰ گرم قارچ صدفی را همراه محصولات لبنی میل کنند تا ویتامین های محلول در چربی همچون ویتامین D آن به راحتی جذب بدن شود.

چرا چینی ها و ژاپنی ها قارچ قهوه ای می خورند؟

این قارچ نوعی قارچ دکمه ای؛ اما به رنگ مسی تا قهوه ای تیره است. قارچ چینی یا جنگلی هم نامیده می شود؛ مدتی در بازار یافت می شد، اما این روزها کمتر به چشم می خورد. طعم چوب می دهد و پس از آن که پخته شود، خوشمزه تر می شود.

این قارچ در مقایسه با قارچ های دیگر طعم خاکی تر و بافت سفت تری دارد. در ژاپن و چین از این قارچ برای جلوگیری از بیماری های قلبی، بالا بردن مقاومت بدن در برابر ویروس ها، درمان خستگی و ضعف، آنفلوآنزا و سرماخوردگی استفاده می شود. ازسیستم ایمنی بدن در برابر عفونت ها محافظت می کند و فعالیت ضد توموری دارد.

خطر سمی بودن قارچ های صحرایی را جدی بگیرید

این روزها اگر برای تفریح به مناطق جنگلی یا کوهستانی سفر کنید حتما افراد بومی را خواهید دید که مشغول جمع آوری قارچ های صحرایی هستند.قارچ هایی که درمقایسه با انواع صنعتی بافت گوشتی تر و مزه بهتری دارد و به دلیل آن که در دامن طبیعت به دور از هرگونه مواد شیمیایی و کود رشد کرده و با آب باران پرورش می یابد خواص چشمگیرتری دارد، اما باید بدانید در میان این قارچ ها، انواع سمی آن به سختی قابل تشخیص بوده و افراد غیربومی قادر به شناسایی آن نیستند.

پس اگر به صحرا رفتید و وسوسه شدید تا مقداری قارچ بچینید حتما از افراد بومی منطقه کمک بگیرید و این را هم بدانید هیچ نوع تست علمی وجود ندارد که به طور دقیق غیرسمی بودن قارچ را مشخص کند. شکل ظاهری، رنگ و طعم در سمی بودن قارچ ها تعیین کننده نیست و حتی برای قارچ شناسان کارکشته نیز امری دشوار است.خوب است بدانید قارچ های سمی اغلب در تنه درختان جنگلی و بیخ و انتهای گردو و زیتون یا در فضله گاو و نزدیک به لانه حیوانات سمی رشد می کنند.

این قارچ ها چهار تا 16 ساعت پس از مصرف با علایمی چون استفراغ، عطش، دل درد و سرگیجه فرد را مسموم کرده و هر چه نشانه های مسمومیت دیرتر بروز کند، خطر آسیب جدی به ارگان های حیاتی بدن همچون کلیه و کبد افزایش یافته و سرانجام به مرگ منتهی می شود؛ بنابراین در صورت مصرف قارچ مشکوک بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه کنید. این را هم بدانید فرآیند پختن باعث خنثی شدن مواد سمی قارچ نمی شود.

قارچ لکه دار و بی پایه نخرید

در هنگام خرید قارچ دقت کنید که بافت آن سفت و محکم، رنگ آن یکنواخت و بدون لکه و سطح کلاهک لیز و چسبناک نباشد. اگر تیغه های زیر کلاهک از یکدیگر فاصله داشته و باز باشد، نشانه کهنگی قارچ است.

قارچ ها را از بسته بندی خارج و روی آن را با یک حوله یا دستمال کاغذی بپوشانید و درون یخچال قرار دهید. توجه داشته باشید قارچ ترکیبی یکپارچه است و اگر پایه آن کنده یا جدا شود زود خراب خواهد شد. در اثرخیس کردن قارچ هم، ویتامین های محلول در آب آن خارج و بی ارزش خواهد شد.

کبابی کردن، بهترین روش پخت

آب پز کردن باعث از بین رفتن ویتامین های گروه B وC قارچ می شود. پخت طولانی هم برتراکم و سفتی بافت قارچ می افزاید و سرخ کردن بیش از هفت دقیقه قارچ در روغن زیاد نیز آن را دیرهضم و پرکالری می کند. کبابی کردن بهترین روش پخت قارچ است.

در هنگام کبابی کردن، قارچ را در مجاورت حرارت خیلی شدید قرار ندهید. قارچ را در فاصله ده سانتیمتری آتش نگه دارید و هر طرف را به مدت کوتاهی گرما دهید. شعله مستقیم گاز خانگی یا زغال باربیکیو می تواند محصول را سمی کرده و از ارزش تغذیه ای آن بکاهد.

قارچهای سمی وحشی

قارچها در طبیعت فراوانند و انواع مختلفی دارند که بعضی از انها خوراکی و برخی دیگر سمی هستند ممکن است افراد هنگام گشت وگذار در مناطق جنگلی و طبیعت، با یکسری گیاهان وحشی و خودرو ازجمله قارچ ها روبرو شوند و تصور شود مصرف این گونه گیاهان نه تنها مضر نیست، بلکه دارای خواص بسیاری است، ولی باید دانست تمام این قارچ ها و گیاهان خوردنی نیستند و تعدادی از آن ها سمی است.قارچهای سمی

بعضی قارچ ها و گیاهان سمی، بسیار خطرناک هستند و خوردن چند لقمه از آن ها می تواندکبد، کلیه و حتی مغز را از کار بیاندازد.

نداشتن پادزهر سم قارچ

علائم مسمومیت با قارچ:

 تهوع، استفراغ، اسهال، شکم درد و تعریق جزء این علائم هستند که گاهی علائم مغزی، مانند توهم، خواب آلودگی، تشنج و یا بی قراری با آن همراه می شود و این علائم معمولاً 4 تا 24 ساعت بعد از خوردن قارچ ظاهر می شود.

 سم قارچ، پادزهر ندارد

علائم دیررس را شامل، نشانه های مسمومیت کبدی، کلیوی یا آسیب های مغزی است که امکان دارد در روزها یا هفته های بعد ظاهر شوند.

در صورت هرگونه شک به مسمومیت با قارچ باید هرچه سریع تر فرد مسموم شده را به بیمارستان منتقل کرد تا تحت درمان های تخصصی قرار گیرد، سم قارچ، پادزهر ندارد و تنها باید از ورود آن به بدن جلوگیری کرد.

گفتنی است که بسیاری از گیاهان سمی شبیه هم خانواده های غیر سمی خود یا سایر گیاهان خوردنی هستند،برای مثال، گیاه شوکران کبیر، بسیار شبیه به هویج وحشی است.

بعضی گیاهان فقط در فصول خاص یا مراحل رشد خاص، قابل خوردن هستند و در سایر مراحل رشد، غیرخوراکی هستند.

به طور مثال، برگ های سرخ دانه، وقتی که تازه شروع به رشد کرده اند و خوراکی است، اما سریع سمی می شود.

بعضی گیاهان و میوه های آن ها را فقط زمانی می توان خورد که رسیده باشند، مثل میوه رسیده پدوفیلوم، گیاهی بومی آمریکای شمالی، با میوه های زرد رنگ تخم مرغی شکل از تیره زرشک که خوراکی است، اما سایر بخش های آن و میوه نارسش سمی است.

 گیاهانی خوردنی، ولی دارای سم

بعضی گیاهان، هر دو بخش سمی و غیرسمی را دارا هستند، مثل سیب زمینی و گوجه فرنگی که بخش های سبز آن ها سمی است، همچنین بعضی گیاهان بعد از پژمرده شدن سمی می شوند، مثلاً وقتی که آلبالو شروع به پژمرده شدن می کند، سیانید در آن افزایش پیدا می کند.

مسمومیت با گیاهان در بسیاری از موارد ازنظر شدت از نوع خفیف یا متوسط بوده و دارای ماهیت محدود شونده است، به طوری که تنها در صورت درمان های اولیه و علامتی نشانه های مسمومیت، کاهش یافته و برطرف می شوند.

قابل ذکر است که برخی از گیاهان، مانند شوکران، خرزهره، تاتوره، گل انگشتانه و کرچک هشدار داد:این گیاهان قادر به ایجاد مسمومیت های شدید و حتی مرگ آور در انسان هستند و فرد مسموم شده، نیازمند دریافت اقدامات درمانی فوری و انتقال سریع مسموم به مرکز درمانی است.
هشت راهکار برای ایمن ماندن از سم وحشی:

اگر به مصرف قارچ ها و گیاهان وحشی خیلی علاقه مند هستید، باید اطلاعات کافی درباره آن ها کسب کنید و مشخصات قارچ های سمی را بشناسید تا از مصرف آن ها خودداری کنید، اما شناسایی همه گیاهان و قارچ ها نیاز به دانش و تجربه بالایی دارد که همه نمی توانند از آن برخوردار باشند.

برای تشخیص قارچ سمی از قارچ خوراکی، به هیچ وجه نباید آن را با گذاشتن در دهان امتحان کرد،  اگر با کودکان به دامان طبیعت می روید، باید به آن ها درباره گیاهان و قارچ های سمی اطلاعات داده شود و از مصرف هر نوع قارچ وحشی منع شود، چراکه برخی قارچ های وحشی عوارض شدیدی در کودکان ایجاد می کنند و حتی منجر به مرگشان می شود.

قارچ های سمی، بسیار شبیه قارچ های خوراکی هستند و اشتباه در تشخیص آن ها از هم به قیمت مسموم شدن و حتی مرگ افراد تمام می شود، بنابراین هنگام چیدن و مصرف قارچ های وحشی، خیلی باید دقت کرد و درصورتی که مطمئن نیستید قارچی سمی است یا نه هرگز آن را نخورید.

 پختن، آب پز کردن یا کباب کردن قارچ های وحشی طبیعت، سم آن ها را از بین نمی برد،  اگر سلامتی خود را دوست دارید، نه تنها باید از خوردن قارچ های وحشی ناآشنا خودداری کنید، بلکه به آن ها دست هم نزنید، زیرا خطر مسمومیت از طریق پوست نیز در برخی گونه قارچ ها وجود دارد

غذاهای مانده را شناسایی کنید!