کورتون دارویی با انواع مختلف است که تقریبا برای انواع مختلف بیماری ها کاربرد دارد. اما قطعا هیچ دارویی بدون عوارض جانبی نیست. در این مقاله ضمن آشنایی با کورتون، انواع مختلف آن و عوارض ناشی از مصرف کورتون، در مورد طریقه ی کاهش عوارض کورتون اطلاعات کسب کنید.
کورتون چیست؟
کورتیکواستروئید نوعی دارو است که در صورت مصرف درست و براساس دستورالعملهای مناسب، مؤثر خواهد بود. پس باید بدانید که این دارو دقیقا چیست، چگونه عمل میکند و استفاده از آن بدون ایجاد مشکلات و عوارض چگونه است. کورتون ها موادی با شباهت و ارتباط نزدیک با کورتیزون هستند؛ یعنی همان هورمونی که بهشکل طبیعی از قشر آدرنال یا فوقکلیوی (قسمت بیرونی غده فوق کلیوی) مغز ترشح میشود. انواع کورتون یا کورتیکواستروئیدها شامل موارد زیر هستند:
بتامتازون (سِلِستون)؛
بودزوناید (انتوکورت. ای.سی)؛
کورتیزون (کورتون)؛
دگزامتازون (دِکادرون)؛
هیدروکورتیزون (کورتِف)؛
متیلپردنیزولون (مِدرول)؛
پردنیزولون (پرِلون)؛
تریامسینولون (کِنالوگ، کِناکورت).
اثرات جانبی مصرف کورتون
اثرات جانبی مصرف کورتیکواستروئیدها میتواند بسیار جدی ظاهر بشود. مثلا بیماری کوشینگ از جمله عوارضی است که ممکن است بهدنبال مصرف کورتیکواستروئیدها در فرد ایجاد بشود. این بیماری نوعی اختلال در عملکرد غدد فوق کلیوی است و باعث ترشح بیاندازهی کورتیزول میشود. فهرست عوارض جانبی این دارو بسیار طولانی است، اما برخی از آنها به قرار زیر هستند:
افزایش اشتها و وزن؛
تجمع چربی در ناحیهی سینه، صورت، قسمت بالایی کمر و شکم؛
احتساب نمک و آب در بدن و ایجاد التهاب و ورم (اصطلاحا اِدِم)؛
فشار خون بالا؛
انواع دیابت؛
کبودی سیاه و آبیرنگ روی پوست؛
التیام دیرهنگام زخمهای موجود در بدن؛
پوکی استخوان؛
آکنه؛
آب مروارید؛
ضعف ماهیچهها؛
نازک شدن پوست؛
افزایش خطر ابتلا به عفونت؛
زخم معده؛
افزایش تعرق؛
تغییرات و نوسانات خلقی؛
مشکلات روانی مثل افسردگی؛
سرکوب و ایجاد بحران در عملکرد غدهی فوقکلیوی.
این عوارض جانبی با رعایت توصیههای پزشک و به حداقل رساندن دُز مصرف کاهش پیدا میکنند. دستکاری در دُز یعنی کم یا زیاد کردن بدون مشورت تخصصی و برنامهای مشخص اصلا توصیه میشود.
مقایسه داروهای کورتیکواستروئیدی خوردنی با تزریقی
تزریق استروئید یا کورتیزون نوعی تزریق است که در آن مادهی دارویی مستقیما به مفصل موردنظر وارد میشود. این نوع تزریق به پزشک کمک میکند تا مقدار زیادی از دارو را مستقیما به ناحیهای که دچار مشکل و التهاب است، وارد کند. چون تزریق در موضع مشکل صورت میگیرد، سایر نواحی بدن تحتتأثیر قرار نمیگیرند. یکی از عوارض شایع تزریق این دارو، عفونت در ناحیهی تزریق است. تزریق پیاپی در یک ناحیه از مفصل هم میتواند موجب آسیب به غضروفها بشود. پزشکان در صورتی از این درمان بهره میبرند که راههای دیگر جوابگو نباشند. آنها سعی میکنند تعداد تزریقات برای بیمار را در هر ماه و برای هر عضله محدود کنند. یعنی نباید تعداد تزریق برای یک عضله خاص از حدی بیشتر بشود.
چگونه عوارض ناشی از مصرف کورتون را کاهش دهیم؟
نکته مهم : ازآنجائیکه بعضی از درمانها سبب عوارض جانبی می شوند،مهم است که به پزشک هر گونه علامتی را اطلاع دهید و همچنین مهم است که بدون اجازۀ پزشک مصرف دارو هایتان را قطع نکرده یا تغییر ندهید و یا خود سرانه دارویى را شروع نکنید . و باز مهم این است که بیمار به پزشک اعتماد کند و بداند که پزشک تمامی عوارض این بیماری و عوارض درمان ها را میداند.
کورتون ( پردنیزولون ) داروئى است که در بیمارى لوپوس براى کنترل سیستم ایمنى استفاده میشود و استفاده از آن براى کنترل خیلى از نشانه هاى حاد بیمارى لازم است . حا ل ببینیم چگونه میتوان پیامدهاى ناخواسته این دارو را کاهش دهیم .
1- 2- 3- · · · · · 4- · · 5- · · 6- · · 7- · · · 8- ·
آیا استفاده از کورتون بر روی پوست اثر دارد؟