سندرم سیندرلا مشکلی فرهنگی و روانشناسی است که والدین و جامعه کودکان بخصوص دختر ها را دچار آن می کنند. آیا شما هم دچار سندرم سیندرلا هستید؟ این مقاله را تا انتها بخوانید تا با سندرم سیندرلا بیشتر آشنا شوید.
سندرم سیندرلا چیست؟
عبارت «سندرم سیندرلا» را نخستین بار «کولت داولینگ» (Colette Dowling) در کتاب «سندرم سیندرلا: ترس پنهان زنها از استقلال» به‌کار برد. سندرم سیندرلا به معنی نداشتن استقلال و وابستگی مالی، عاطفی، فیزیکی و … زنان به مردان است. این مشکل به زنانی اشاره میکند که منتظرند شاهزاده‌ای با اسب سفید از راه برسد و خوشبخت‌شان کند! درواقع برخی به‌طور ناخودآگاه دوست دارند، زیر چتر حمایت دیگران قرار بگیرند، چون از مستقل‌شدن می‌ترسند.
سندرم سیندرلا چگونه شکل گرفت؟
شاید آهنگ «Flawless» بیانسه را شنیده باشید:
«ما به دخترها یاد میدهیم که خودشان را آب کنند تا کوچک‌تر شوند! به آنها میگوییم «جاه‌طلب باشید، اما نه خیلی زیاد! برای موفقیت تلاش کنید، اما زیاده‌روی نکنید، چون مردها خوش‌شان نمی‌آید!»
دلایل زیادی در توصیف اینکه چطور سندرم سیندرلا از دنیای داستان به دنیای واقعی راه یافته، وجود دارد. عده‌ی زیادی باور دارند این مسئله ریشه در تربیت دوران کودکی دارد. آدم‌ها بچه‌ها را به‌خاطر کارهایی که انجام می‌دهند، دوست دارند نه آنچه که هستند. پس کودک پیوسته به‌دنبال واکنش دیگران و نشانه‌هایی برای تأیید‌شدن است. وقتی دختربچه‌ای گریه میکند، پدرومادر سعی بر آرام‌کردن کودک دارند؛ ولی شاید در مورد پسربچه‌ها چنین نگرانی‌ای نداشته باشند. وقتی دختربچه‌ها شروع به تاتی‌تاتی میکنند، پدرومادرها خوشحالند، اما هم‌زمان نگران و بیمناک. درمقابل پسربچه‌ها بیرون می‌روند، دنیا را کشف میکنند و برای این کارشان تشویق هم میشوند. باور رایج جامعه این است که دخترها شکننده‌تر از پسرها هستند. دخترها کمتر مورد تشویق و حمایت فیزیکی و کلامی قرار می‌گیرند. بسیاری از پدرومادرها پیوسته نگران دخترانشان هستند و از اینکه آنها در هنگام ماجراجویی آسیب ببینند، می‌ترسند. اما بازی سرشکستن دارد، دختر و پسر هم ندارد!
دوران بلوغ دورانی حیاتی در رشد انسان‌ها است. در این دوران دخترها کم‌کم به آنچه جامعه از آنها انتظار دارد، تبدیل میشوند و بیشتر به سوی سیندرلاشدن پیش می‌روند. به گفته‌ی نیویورک‌تایمز دخترها به‌شکلی نهفته به‌خاطر اینکه مایه‌‌ی آرامش و لذت مردها هستند، تشویق میشوند؛ و این سندرم سیندرلا را تقویت میکند. دخترها کمتر برای مستقل‌بودن تشویق میشوند؛ درعوض، بیشتر و بیشتر به دیگران وابسته میشوند و عزت نفس آنها به واکنش دیگران بستگی پیدا میکند.
سندرم سیندرلا : یک لنگه کفش و یک تیر و کمان!
سندرم سیندرلا در خاورمیانه و در خرده فرهنگهای خاصی بیشتر دیده میشود. دختر ها را پرورش میدهیم.
زمانی که دختر 3 ساله در عروسی با لباس سفید میرقصد میگوییم: «انشاا… عروس شوی!»
زمانی که 15 ساله شد گفته میشود: «کی میشود که خوشبختی تو را ببینم دخترم؟!»
زمانی که 25 ساله شد در عروسی گفته میشود: «انشاا… که بخت تو هم باز شود!» یعنی چه؟
یعنی این که در طی این دوران بخت تو بسته بود و یک رویدادی رخ میدهد و ناگهان درهای سعادت باز میشود و تو از فردای روز ازدواج، راحت و آسوده و خوشبخت میشوی! اشکال کار تمام قصه های عاشقانه همین است که درست در لحظه ای که باید شروع شوند (شروع رفتارها، کنشها و واکنشها، مشکلات و راه حلها، غمها و شادیها و …) تمام میشوند! و تفکر کودک و نوجوان را دچار احساسات ایده آلیستی مخرب میکنند!
سندرم سیندرلا یعنی همین، یعنی این که سواری با اسبهای سفید و کالسکه طلایی به دنبال دختر می‌آید و خوشبختش میکند و تمام! داستان در اوج شکوفایی، میمیرد!
با این تفکر سیندرلایی پس من از فردای عقد نیازی به تلاش ندارم و همه چیز مهیاست و نیازهای من برآورده خواهد شد!
یعنی آموزشی داده نشده که از فردای ازدواج، زندگی مانند موتور هندلی خواهد بود که به مدت 50 سال شما بایستی این هندل را صبح اول وقت و در هوایی زمستانی که اتفاقا موتور یخ زده بایستی با زور و بدبختی روشن کنید و تا شب بچرخانید تا صبح فردا که دوباره این فرایند تکرار شود.
زندگی به این صورت نیست که همینطوری چرخ آن بچرخد!
در این داستانهای نابهنجار، شرح ناملایمات و ملایمات زندگی، فراز و نشیبها و خستگیها و راحتیها داده نمیشود. لذا حضور یک مشاور مجرب برای روشن کردن این وضعیت آشفته فرهنگی، لازم الاجراست تا بدین ترتیب، جوانها با دورنمای پر افت و خیز زندگی مشترک و نیازهای متفاوت یا مشابه، آشنا شوند و راه و رسم زندگی متعهدانه را بیاموزند.
چگونه والدین از سندرم سیندرلا در دخترانشان پیشگیری کنند؟
بر والدین واجب است که فرزندان خود را طوری بار بیاورند که بپذیرند زنها هم توانایی انجام کارهای سخت را دارند. به انها یاد دهید برای رسیدن به موقعیت هایی که آرزویش را دارند، منتظر شخص دیگری نباشند. تشویق کردن دختران از کودکی به مسئولیت پذیر بودن، کمک شایانی در مستقل شدنشان خواهد کرد. به انها یاد دهید خوشبختی فقط با آمدن شاهزاده ای بر اسب سفید امکان پذیر نیست. اجازه ندهید دخترانتان با سندروم سیندرلا ، استقلال فردی، مالی و اجتماعی خود را از دست بدهند.
منبع الودکتر
راه هایی برای رهایی از وابستگی