اگر هنگام قورت دادن درد دارید، حتما این مطلب را بخوانید

پس از جویدن غذا آن را می بلعیم،یا نوشیدنی نیازی به جویدن ندارد و فقط قرار است قورت داده شود، اگر احساس کردید این کار برایتان با درد انجام می شود، حتما به پزشک مراجعه کنید.

عمل بلع به وسیله عضلات و اعصاب دهان، گلو و مجاری غذایی صورت می گیرد. درد به هنگام بلع بسته به علت آن، درد شدید یا مبهمی در ناحیه فک، گلو، سینه یا مری خواهد بود.

گاهی ممکن است این درد تنها در یک طرف گلو حس شود و با نفس عمیق بدتر شود. در اصطلاح پزشکی به «بلع دردناک»، «ادینوفاژی» می گویند.

عمل بلع به وسیله عضلات و اعصاب دهان، گلو و مجاری غذایی صورت می گیرد. بسیاری از افراد حداقل یکبار در طول زندگی خود دچار بلع دردناک می شوند. در اصطلاح پزشکی به «بلع دردناک»، «ادینوفاژی» می گویند.

بیشتر اوقات می توان با بررسی علایم، علت درد را مشخص کرد. درد به هنگام بلع بسته به علت آن، درد شدید یا مبهمی در ناحیه فک، گلو، سینه یا مری خواهد بود. گاهی ممکن است این درد تنها در یک طرف گلو حس شود و با نفس عمیق بدتر شود.

درد شدید یک طرف گلو هنگام بلع: علل و درمان آن

آیا تا به حال شده هنگام خوردن و قورت دادن درد شدیدی را یک طرف گلو احساس کنید؟ این عارضه می تواند به دلایل زیادی رخ دهد. احتمال می رود موردی روی یک طرف بدن مانند آبسه یا قسمت متورم بدن یا درد یک طرف گلو می تواند ناشی از موقعیت بدن باشد تاثیر بگذارد.

اگر روی یک طرف بدن خود بخوابید ممکن است هنگام بیدار شدن از خواب علائم را آن طرف بیشتر احساس کنید.

به گزارش هلث لاین، در ادامه آنچه باعث درد شدید یک طرف گلو هنگام بلع همراه با گزینه های درمانی و زمان مراجعه به پزشک توضیح داده می شود.
در این مقاله، نگاهی دقیق تر به علل و نشانه های بلع دردناک می اندازیم و از چگونگی تسکین آن صحبت به میان می آوریم.

علل احتمالی درد یک طرف گلو هنگام بلع

گلو شامل چندین قسمت بدن از لوزه ها تا مری است. عمل بلع در سه مرحله مختلف رخ می دهد در موارد زیر:

دهان

حنجره و اپیگلوت

مری

درد یک طرفه هنگام بلع ممکن است در یا نزدیکی هر یک از این قسمت های بدن ایجاد شود. در اینجا برخی از شرایط معمولی و غیر معمول که ممکن است باعث ناراحتی شوند وجود دارد:

علل احتمالی درد در یک طرف گلو هنگام بلع/ رایج یا غیرمعمول

ریفلاکس اسید یا حنجره شایع است

آبریزش (یا ریزش اخلاط) از عقب بینی و سینوس ها بعد از بینی شایع است

تورم غدد لنفاوی شایع است

حنجره شایع است

التهاب لوزه ها شایع است

سرطان پوست شایع است

آبسه یا دندان گیرکرده غیرمعمول است

اپیگلوتیت غیرمعمول است

نورالژی گلوسوفارنژیال نادر است

سرطان دهان، سرطان گلو و سرطان مری غیرمعمول است

بازگشت اسید به مری (GERD) یا ریفلاکس حنجره و حلق

ریفلاکس چیزی بیش از سوء هاضمه ایجاد می کند. این عارضه باعث احساس سوزش یا درد در گلو و حتی آبریزش (یا ریزش اخلاط) از عقب بینی و سینوس ها می شود حتی درد گوش نیز در اثر ریفلاکس ایجاد می شود.

ریفلاکس به عنوان یک بیماری شایع به ندرت یا اغلب بسته به عوامل مختلف رخ می دهد، از جمله:

آناتومی

شیوه زندگی

رژیم غذایی

علل بلع دردناک

بیماری ها و عارضه هایی که باعث عفونت، التهاب و انسداد گلو، دهان و مری می شوند، باعث ناراحتی در بلع خواهند شد. بسته به علت این عارضه، علایم متفاوت خواهند بود. عوامل زیر منجر به بلع دردناک می شوند:

گلودرد استرپی

عفونت های گلو یکی از شایع ترین علل بلع دردناک است. از جمله این عفونت ها می توان به «گلودرد استرپی» اشاره کرد که عفونتی است که با باکتری استرپتوکوک منتشر می شود.

افراد مبتلا به گلودرد استرپی دچار علایم زیر می شوند:

تورم و حساسیت غدد لنفاوی در یک یا هر دو طرف گردن

درد در ناحیه کام نرم

لکه های قرمز روی کام نرم

تب

لکه های سفید روی لوزه ها

تونسیلیت

تونسیلیت به عفونت و التهاب لوزه ها می گویند. لوزه ها دو گره لنفاوی در پشت حلق هستند. تونسیلیت عاملی شایع برای بلع دردناک است.

تونسیلیت یک بیماری مسری است. ویروس ها یا عفونت های باکتریایی، از جمله گلودرد استرپی، می توانند باعث بروز تونسیلیت شوند. اگر بلع دردناک ناشی از تونسیلیت باشد، علایم زیر هم امکان بروز دارند:

تورم لوزه ها

لکه های سفید یا زرد در لوزه ها

بوی بد دهان

حساسیت به لمس در ناحیه گردن یا فک

تب

اپیگلوتیت

اپیگلوتیت نوعی عفونت گلو است که سبب التهاب اپیگلوت می شود. اپیگلوت بافتی غضروفی در پشت حلق است که از ورود غذا به مجرای تنفس جلوگیری می کند.

علاوه بر بلع دردناک، علایم شایع اپیگلوتیت عبارتند از:

مشکل بلع- دیسفاژی
تب بالا
ریزش آب دهان
خم شدن به سمت جلو به هنگام نشستن
عفونت مخمر
عفونت های مخمری در دهان، گلو و یا لوله غذا هم می توانند منجر به ناراحتی بلع شوند. مخمر نوعی قارچ است که اگر شرایط داخل بدن تغییر کند ممکن است بیش از حد رشد کند.
باکتری به نام کاندیدا یکی از عوامل شایع عفونت های مخمر است.

علایم دیگر عبارتند از:

از دست دادن قوه چشایی
تکه های سفید روی زبان
قرمزی گوشه های دهان

ازوفاژیت

لوله غذا -که مری هم نامیده می شود- مجرایی است که مواد غذایی و مایعات را از دهان به معده حمل می کند.ازوفاژیت به التهاب مری می گویند.
شایعترین علت ازوفاژیت «ریفلاکس معده» است. این عارضه باعث می شود اسید معده به مری باز گردد.
بعضی از داروها و واکنش های آلرژیک هم می توانند باعث بروز ریفلاکس شوند.

ازوفاژیت علاوه بر بلع دردناک علایم زیر را هم ایجاد می کند:

درد قفسه سینه
دل درد
خشونت صدا
سرفه
سوزش سر دل
حالت تهوع
آسیب گلو
آسیب به گلو گرچه عاملی با شیوع کمتر است، اما گاهی ممکن است باعث بلع دردناک شود.
خوردن یا نوشیدن غذا های داغ غشای داخل گلو یا لوله غذا را می سوزاند. خوردن بیسکویت یا چیپسی که لبه تیز دارد هم می تواند باعث خراشیدگی گلو شود. بسته به محل و میزان آسیب، ممکن است درد در سمتی از گلو یا در مری حس شود.

بیشتر بخوانید:حساسیت زدایی منظم یا سیستماتیک چیست؟

آبریزش (یا ریزش اخلاط) از عقب بینی و سینوس ها

بدن مخاط و بزاق را مانند ساعت پردازش می کند، اما احتمال می رود دلایلی باعث افزایش آبریزش از عقب بینی و سینوس ها  شده که منجر به بلع دردناک می شود. ریفلاکس، ویروس ها، آلرژی ها و حتی برخی مواد غذایی باعث ایجاد درد یا تورم در گلو و به احتمال زیاد افزایش تولید مخاط و بزاق می شوند که درد هنگام بلعیدن درد نمایان می شود.

تورم غدد لنفاوی

غدد لنفاوی زیادی در سر و گردن وجود دارد. در صورت متورم شدن آنها احتمال درد هنگام بلع است. غدد لنفاوی متورم در صورت ابتلا به ویروس یا عفونت باکتریایی یا حتی آبسه دندان یا بیماری دیگری که سیستم ایمنی را به خطر می اندازد رخ می دهد.

لارنژیت

فشار روی تارهای صوتی به عنوان لارنژیت شناخته می شود که در این وضعیت صدا خشن به نظر می رسد و احساس ناراحتی در گلو ایجاد می شود. در صورت وجود ویروس یا عفونت باکتریایی یا استفاده از صدای خود به طور مکرر مستعد ابتلا به لارنژیت هستید.

ورم لوزه

احتمال عفونی شدن لوزه های و درد هنگام بلعیدن وجود دارد. کودکان و نوجوانان اغلب دچار لوزه هستند. گره های لنفاوی متورم نیز با التهاب لوزه ایجاد می شوند. ورم لوزه به دلیل ویروس یا عفونت باکتریایی نیز وجود دارد.

زخم کانکر

درد هنگام بلع به دلیل تحریک در دهان ناشی از زخم لخته می تواند باشد. زخم کانکر به مدت یک هفته یا حتی بیشتر در دهان ظاهر می شوند. زخم کانکر می تواند به دلیل رژیم غذایی، ضربه به دهان، استرس یا باکتری ها در میان سایر دلایل رخ دهد.

آبسه یا دندان گیر کرده

سلامت و بهداشت ضعیف دهان و دندان نیز منجر به درد هنگام بلع می شود. نادیده گرفتن حفره ها می تواند منجر به ایجاد آبسه شود. آبسه باعث بروز درد در گردن، فک و گوش می شود و مشکلات بلع را ایجاد می کند. این علائم ممکن است فقط کنار دندان عفونی احساس شوند

دندان عقل نهفته نیز می تواند فک را تحت تاثیر قرار دهد، همچنین ممکن است منجر به ایجاد کیست در یک طرف دهان شوند که می تواند در بلعیدن اختلال ایجاد کند. دندان های عقل زمانی تحت تاثیر قرار می گیرند که نمی توانند به عنوان یک دندان مولر رشد معمولی داشته باشند و زیر سطح لثه می مانند.

اپی گلوتیت

اپی گلوتیت باعث درد در گلو و مشکل بلع می شود که به درمان فوری نیاز دارد. این حالت زمانی اتفاق می افتد که فلپ در گلو در اثر ضربه، سوختگی یا عفونت آسیب می بیند و ورود هوا به ریه ها را محدود می کند، همچنین ممکن است علائمی مانند موارد زیر را نیز تجربه کنید:

تب

صداهای بلند هنگام تنفس

تغییرات صوتی

نورالژی گلوسوفارنکس

درد یک طرف گلو بعد از بلع می تواند نتیجه درد عصبی ناشی از نورالژی گلوسوفارنکس باشد. این حالت می تواند در یک طرف گوش، پشت زبان، لوزه یا فک رخ دهد. نورالژی گلوسوفارنکس به عنوان یک بیماری نادر باعث حملات درد ناگهانی و شدید می شود. این حملات می توانند در طول روزها یا هفته ها تجربه شوند و بله دردناکی را تجربه کنید.

سرطان دهان، گلو یا مری

انواع سرطان هنگام بلعیدن باعث درد می شوند. در صورت ابتلا به سرطان گلو که باعث درد یک طرفه می شود ممکن است گوش درد یا توده ای در گردن خود نیز احساس کنید. سرطان دهان نیز می تواند باعث بلع دردناک، درد در فک و زخم یا توده در دهان شود. سرطان مری نیز منجر به بلع دردناک و ریفلاکس می شود.

تشخیص

درمان بلع دردناک نیاز به تشخیص دقیق دارد. پزشکان روش های مختلفی را برای تشخیص توصیه می کنند. پس از بررسی سابقه پزشکی فرد و انجام معاینه فیزیکی، احتمال انجام آزمایشات تشخیصی زیر وجود دارد:
تست کِشت– کالچر گلو
آزمایش خون
بلع باریم
سی تی اسکن

بیشتر بخوانید:دیابتی ها توت خشک بخورند یا نه؟

گزینه های درمان

این علامت می تواند ناشی از شرایط مختلفی باشد که همه آنها نیاز به درمان های متفاوتی دارند:

ریفلاکس. شرایط مربوط به ریفلاکس با داروهای بدون نسخه برای کاهش اسید معده، همچنین تغییر رژیم غذایی و سایر شیوه های زندگی درمان می شود.

آبریزش (یا ریزش اخلاط) از عقب بینی و سینوس ها. آبریزش (یا ریزش اخلاط) از عقب بینی و سینوس ها بسته به علت بروز آن به درمان های متفاوتی نیاز دارد. هیدراته ماندن علاوه بر مصرف داروهای آلرژی یا ضداحتقان نیز کمک کننده است.

تورم غدد لنفاوی. گره های لنفاوی متورم ممکن است از بین بروند زیرا بدن با ویروس و عفونت مبارزه می کند یا ممکن است به داروهای تجویزی نیاز داشته باشید. برای کاهش علائم دردناک از کمپرس گرم یا مسکن های بدون نسخه استفاده کنید.

لارنژیت. لارنژیت در اغلب موارد خود به خود برطرف می شود، اما ممکن است به تجویز داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها یا استروئیدها نیاز باشد. مرطوب نگه داشتن گلو با دستگاه بخور یا نوشیدن آب نیز از راه های موثر و کمک کننده است.

ورم لوزه. ورم لوزه احتمال می رود با غرغره آب نمک، استفاده از دستگاه رطوب ساز و مصرف مسکن های بدون نسخه تسکین یابد. اگر علت بروز آن باکتریایی باشد به مصرف آنتی بیوتیک نیاز است.

آبسه یا دندان گیر کرده. آبسه دندان ها باید توسط دندانپزشک درمان شوند و ممکن است منجر به ایجاد کانال ریشه شود. دندانپزشک نیز احتمال می رود گزینه جراحی را برای خارج کردن دندان عقل نهفته توصیه کند.

زخم کانکر. زخم های کانکر به طور معمول خود به خود برطرف می شوند، اما ممکن است با شستشوی دهان و همچنین داروهای موضعی یا خوراکی نیز تسکین یابند.

اپیگلوتیت. درمان اپیگلوتیت بر باز کردن مجاری تنفسی و درمان هرگونه عفونت با آنتی بیوتیک متمرکز است.

نورالژی گلوسوفارنکس. نورالژی گلوسوفارنکس با داروهای تجویزی، انسداد عصبی یا حتی جراحی درمان می شود.

سرطان دهان، گلو یا مری. درمان سرطان شامل جراحی، مصرف دارو، شیمی درمانی و پرتودرمانی است.

درمان بلع دردناک

درمان بلع دردناک معمولا به علت آن بستگی دارد. دارو درمانی روشی استاندارد برای درمان عفونت هاست. پزشکان معمولا داروهای ضد قارچی را برای درمان عفونت های مخمر و آنتی بیوتیک ها را برای درمان عفونت های باکتریایی-از جمله گلو درد- توصیه می کنند.
اگر تونسیلیت مکررا عود کند یا به دارو پاسخ خوبی ندهد، پزشک احتمالا توصیه به جراحی لوزه خواهد کرد.

درمان خانگی بلع دردناک

درمان های خانگی زیر برای تسکین کوتاه مدت بلع دردناک مفیدند:
مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروییدی –NSAIDs: مصرف این دارو ها تورم و التهاب دهان، گلو و لوله های غذا را کاهش می دهد، درد بلع را کاهش داده و خوردن را آسان می کند.
مصرف آنتی اسیدها: آنتی اسیدهای بدون نسخه برای کاهش درد ناشی از ریفلاکس اسید موثرند.
استفاده از اسپری گلو: اسپری های گلو، گلو را بی حس می کنند و بلع را راحت تر و درد را کاهش می دهند. این دارو ها بدون نیاز به نسخه هستند.
غرغره کردن آب نمک: آب نمک التهاب را کاهش می دهد و درد را کمتر می کند. کمتر از 250 گرم آب گَرم را با 1 قاشق چایخوری نمک مخلوط کنید و چند بار در روز آن را غرغره کنید.
مزه مزه کردن نوشیدنی های گرم: نوشیدنی های گرم مانند چای های گیاهی به کاهش درد کمک می کنند. از مصرف مایعات داغ پرهیز کنید، زیرا باعث سوزش بافت گلو می شوند.
دوش آب داغ: بخار آب داغ هر التهابی که مسوول بلع دردناک باشد را کم خواهد کرد.
اجتناب از مصرف الکل و تنباکو. مواد موجود در الکل و تنباکو بافت نرم دهان، گلو و لوله های غذایی را تحریک می کنند.

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟

این عارضه اغلب ظرف چند روز بهبود می یابد، به ویژه اگر علت آن سرماخوردگی باشد. با این حال، در بعضی موارد، نیاز به مراقبت های پزشکی است.

زمان مراجعه به پزشک

در صورت مشاهده علائم تهدید کننده زندگی مانند:

مشکل تنفسی

مشکل بلع

ضعف (سبکی سر)

تب بالا، هنگامی که دمای بدن کودک یا بزرگسال بیش از 100.4 درجه فارنهایت معادل 38 درجه سانتیگراد است

در صورت عدم برطرف شدن علائم در زمان مورد انتظار یا تشدید علائم به پزشک مراجعه کنید. نادیده گرفتن علائم منجر به بروز مشکلات جدی تری برای سلامتی می شود، بنابراین تشخیص را به تاخیر نیندازید.

یک پزشک:

درباره علائم سوال می پرسد

انجام معاینه فیزیکی

تجویز هرگونه آزمایش لازم برای تشخیص بیماری

بهتر است در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

علت بلع دردناک ناشناخته باشد

درد بیش از یک هفته ادامه داشته یا بدتر شده است

نقاط سفیدی در پشت حلق مشاهده شود

اگر بلع دردناک در کنار موارد زیر رخ دهد، به سرعت می بایست با اورژانس تماس بگیرید:

تورم گلو
دشواری تنفس
مشکل در باز کردن دهان
ریزش غیر عادی آب از دهان
استاندارد الکل دارو رشد مواد غذایی

در پایان

چندین حالت هنگام بلع در یک طرف گلو درد ایجاد می کند. با در نظر گرفتن سایر علائم می توان به تشخیص علت اصلی ناراحتی هنگام بلع کمک کرد.

برخی شرایط نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند در حالی که برخی دیگر با درمان های خانگی و استراحت درمان می شوند. در صورت وجود نگرانی درباره علائم خود با پزشک مشورت کنید.

مترجم: الهه زارعی

8راهکار حل مشکل بلع!/ رفع احساس خفگی موقع غذا خوردن با ساده ترین راه!