دلایل احساس سوزش در انگشتان پا

گاهی اوقات برای هر کدام از ما پی می آید که در انگشتان پایمان احساس سوزش بکنیم. اما لازم است بدانید که نباید به سادگی از کنار این مشکل نگذرید و به فکر درمان آن باشید.

برای این که بتوانید احساس سوزش در انگشتان پا را درمان کنید لازم است ابتدا با دلایل احساس سوزش در انگشتان پا آشنا شوید.

دلایل سوزش انگشت و کف پا و درمان های خانگی آن

احساس سوزش پا به عنوان یک اختلال شایع می تواند وجود یک مسئله جداگانه یا بیماری دیگری را نشان دهد. متخصصان حوزه پزشکی احساس سوزش در پا را سندرم سوزش کف پا (BFS) می نامند.

سندرم سوزش کف پا باعث داغ و دردناک شدن پا می شود که علائم آن بسته به علت بروز از خفیف تا شدید متغیر است. سندرم سوزش کف پا که در بزرگسالان شایع تر است شب ها شدیدتر می شود.

سندرم سوزش کف پا نه تنها کف پا را تحت تاثیر قرار می دهد بلکه می تواند قسمت بالای پا، مچ پا و ساق پا را نیز درگیر کند. دیابت به عنوان یکی از دلایل عمده سوزش پا شناخته می شود.

با این حال، سندرم سوزش کف پا علامت تعدادی از مشکلات دیگر هم است. به گزارش مدیکال نیوزتودی، این مقاله به بررسی علل سندرم سوزش کف پا و درمان های خانگی آن می پردازد.

دلایل احساس سوزش در انگشتان پا

علل سوزش پا

نوروپاتی محیطی که به طور معمول آسیب عصبی نیز نامیده می شود یکی از علل شایع سندرم سوزش کف پا است. با این حال، آسیب عصبی خود اغلب ناشی از یک بیماری دیگر است. شرایط دیگری که می تواند باعث بروز آسیب عصبی و سندرم سوزش کف پا شود عبارتند از:

دیابت:

دیابت می تواند باعث بالا رفتن اندازه قند خون و چربی هایی مثل تری گلیسیرید، از حالت نرمال شود و در طول زمان، می تواند به اعصاب دست و پا آسیب برساند و باعث احساس سوزش همیشگی یا گاه به گاه، در آنها شود.

اگر متوجه نشانه های اولیه ای مثل مور مور شدن یا بی حسی در انگشتان دست و پایتان شده اید، با پزشکتان صحبت کنید و به طور منظم قند خونتان را چک کنید تا مطمئن شوید آن را با بهترین روش مدیریت کرده اید.

دیابت باعث افزایش سطح قند خون می شود. سطح بالای قند خون برای طولانی مدت به عروق و اعصاب آسیب می رساند که نام این نوع آسیب عصبی نوروپاتی دیابتی است.

حداکثر 50 درصد از افراد مبتلا به دیابت با نوروپاتی دیابتی دست و پنجه نرم می کنند یا در برخی از موارد دچار آن خواهند شد. یکی از اصلی ترین علائم نوروپاتی دیابتی سندرم سوزش کف پا است.

نوروپاتی محیطی:

نوروپاتی حسی فیبر کوچک (SFSN)

نوروپاتی حسی فیبر کوچک باعث بروز درد و ناراحتی در ناحیه دست و پا می شود. علاوه بر این، نوروپاتی حسی فیبر کوچک باعث آسیب دیدن اعصاب پوستی حسی کوچک می شود. این اعصاب بازخورد حسی را بین پوست و مغز ایجاد می کنند.

نوروپاتی حسی فیبر کوچک اغلب با دیابت یا اختلال در متابولیسم گلوکز در ارتباط است. علائم نوروپاتی حسی فیبر کوچک شامل درد و سوزن سوزن شدن است.

این به معنای آسیب رسیدن به اعصاب مرتبط به نخاع در دست ها، پاها، بازوها و انگشتان پا ست. دیابت رایج ترین عامل آن است اما مشکلات زیاد دیگری مثل داروهای درمان سرطان (شیمی درمانی)، نارسایی کلیوی، بیماری های خود ایمنی (مثل روماتیسم مفصلی)، مواد شیمیایی سمی، عفونت و مشکلات تغذیه، نیز وجود دارد که می تواند باعث بروز این مشکل شود.

مصرف زیاد الکل

مصرف زیاد الکل می توانند باعث بروز مشکلات جسمی زیادی شود. سال های طولانی، استفاده از الکل، ممکن است بر اعصاب مرتبط به پا آسیب برساند.

همچنین می تواند باعث کاهش مواد مغذی مورد نیاز برای سلامت اعصاب، شود. هر کدام از مشکلات یا هردویشان، می تواند منجر به خارش یا سوزش پا، برای ماه ها یا سال ها شوند.

اگر مصرف الکل را ترک کنید به بهتر شدن این علائم یا مانع شدن از آسیب ها آتی کمک خواهید کرد. از پزشکتان راهنمایی بخواهید.

مصرف مزمن الکل می تواند باعث بروز نوروپاتی الکلی شود که به اعصاب بدن آسیب می رساند. این یکی از رایج ترین علائم بارز استفاده از الکل زیاد است. اعصاب آسیب دیده باعث تجربه سوزش کف پا می شود.

بیماری شارکو ماری توث

بیماری شارکو ماری توث به عنوان نوعی بیماری مادرزادی عصبی و ژنتیکی محیطی هتروژن باعث آسیب به اعصاب محیطی می شود. علائم آن به طور معمول از ناحیه پا و پایین پا شروع می شود.

علائم شامل سندرم سوزش کف پا، ضعف در عضلات پا و پایین پا، تغییر شکل پا و مشکل در بلند کردن پا هنگام راه رفتن است. بیماری شارکو ماری توث یکی از شایع ترین اختلالات عصبی ارثی در ایالات محسوب می شود.

پای ورزشکاران

پزشکتان ممکن است آن را “تینه آی  پدیس” بنامد. پای ورزشکار نوعی بیماری قارچی است که در مناطق گرم و مرطوب بین انگشتان پا و زیر پا رشد می کند  و ممکن است با سوزش و خارش همراه باشد. این قارچ در کفش و جوراب مرطوب و قفسه اتلق های تعویض لباس رشد می کند.

تعویض کردن پاپوش شانس خشک شدن را به آنها میدهد. در اتاق های تعویض لباس و استخر های عمومی، دمپایی های لا انگشتی بپوشید. کرم، اسپری و پودرهای ضد قارچ، می تواند به کنترل این عفونت ها کمک کند.

کم بودن ویتامین B12

اعصاب بدن به این ویتامین برای سالم بودن نیاز دارند. ممکن است مقدار کافی آن را از غذاها بخصوص اگر گیاه خوار باشید و هیچ یک از محصولات حیوانی را نخورید، نگیرید.

با بالا رفتن سن یا انجام جراحی لاغری، جذب این ویتامین سخت تر می شود. در افراد الکلی نیز ممکن است جذب ویتامین B12، فولات، تیامین و انواع دیگر ویتامین B  در بدن متوقف شود.

ویتامین B12 برای سلامت اعصاب بدن گزینه ضروری محسوب می شود. در صورت گیاهخوار بودن میزان کافی آن از محصولان غیرحیوانی دریافت نمی شود.

با افزایش شن و به ویژه انجام جراحی لاغری جذب این ویتامین برای بدن سخت تر هم می شود. در افراد الکلی حتی ممکن است جذب ویتامین B12، فولات، تیامین و انواع دیگر ویتامین B  در بدن متوقف شود.

نارسایی مزمن کلیه:

نارسایی کلیه بیشتر در دیابتی ها یا افرادی که فشار خون بالایی دارند، رایج است. در این شرایط کلیه ها به تدریج درست کار کردنشان متوقف می شود.

زمانی که کلیه ها نارسایی پیدا کنند، مایعات داخل بدن را هدر داده که می تواند باعث آسیب به اعصاب (اورامیک نوروپاتی) از جمله پاها و سوزش در پاها شوند.

نارسایی کلیه بیشتر در افراد مبتلا به دیابت یا افراد دارای فشار خون بالا امری رایج است. در این شرایط عملکرد صحیح کلیه ها به تدریج متوقف می شود.

با ایجاد نارسایی کلیه ها مایعات داخل بدن هدر رفته که می تواند باعث آسیب به اعصاب (اورامیک نوروپاتی) از جمله پاها و سوزش در پاها شوند.

سندرم تونل تارسال:

تونلی بین استخوان قوزک پا و گروهی از رباط های بالاتر پا وچود دارد. عصب داخلی تیبیال (یا درشت پی) موجب احساس سوزش در پاها می شود.

ورم دیدن این نقطه بر اثر ضربه، آرتروز و ورم مفاصل، اسپور استخوانی، تورم گودی کف پا و یا شرایط دیگری که می تواند بر اعصاب فشار وارد کند، باعث بروز سندرم تونل تارسال می شود.

در چنین شرایطی ممکن است احساس درد، بی حسی، مور مور شدن و یا سوزش در پاهایتان داشته باشید.

سندرم درد منطقه ای پیچیده (CRPS)

سندرم درد منطقه ای پیچیده به عنوان اصطلاحی گسترده درد و التهاب ناشی از آسیب دیدگی به بازو یا پای فرد را بیان می کند. دلایل عمده بروز سندرم درد منطقه ای پیچیده شامل شکستگی، جراحی و پیچ خوردگی است.

از علائم سندرم درد منطقه ای پیچیده می توان به سندرم سوزش کف پا، سفتی مفاصل، از بین رفتن یا رشد بیش از حد استخوان، تغییر در بافت پوست و تورم اندام آسیب دیده اشاره کرد.

آسیب به رشته های عصبی کوچک (نوروپاتی):

اغلب در پاها با درد، سوزش و خارش در نقطه آسیب دیده، شروع می شود. این درد در شب یا زمانی که استراحت می کنید، می تواند شدیدتر شود. گرما یا سرما گاهی اوقات باعث این دردها می شود، اگرچه شرایط گاهی اوقات سخت شده و نمی توان فرق بین این دو را تشخیص داد.

مشکلات قندخون مثل دیابت، می تواند باعث آسیب به رشته های عصبی کوچک شود، اما گاهی اوقات دلیلش واضح نیست. مسلما ژن احتمال بروز این مشکل را برای افراد بیشتر می کند.

سندرم تونل تارسال

سندرم تونل تارسال مشابه سندرم تونل مچ دست است، اما در ناحیه مچ پا نمایان می شود. سندرم تونل تارسال در نتیجه فشرده سازی و آسیب به عصب در حال کار در امتداد داخل مچ پا و پا رخ می دهد که می تواند احساس گزگز یا سوزش در پا ایجاد کند.

تماس با مواد شوینده شیمیایی

مواد پاک کننده، صابون، شوینده ها، موم یا هر ماده شیمیایی دیگر باعث تحریک پوست می شوند. این واکنش آلرژی گونه در نتیجه برخورد شوینده های شیمیایی با لایه رویی چرب پوست برای چند ساعت یا حتی بیش از آن طول بکشد.

کم کاری تیروئید

این مشکل زمانی رخ می دهد که غده تیروئید فرد (غده پروانه ای شکل در گردن)، هورمون کافی تولید نمی کند که به این معناست که بدن او انرژی را به سرعت نخواهد سوزاند.

در این وضعیت فرد ممکن است دچار خستگی، یبوست، حساس شدن نسبت به سرما، فراموشکاری و کم شدن تمایلات جنسی، شود. همچنین ممکن است احساس سوزش در پاها داشته باشد.

پزشکان درمورد دلیل این سوزش در پا مطمئن نیستند، اما ممکن است برای این باشد که در طول زمان، کم کاری تیروئید باعث شده است، بدن مایعات بیشتری را نگه دارد و این مایعات اضافی، بر اعصاب فشار می آورد.

آمیلوئیدوز

پروتئین غیرطبیعی ساخته شده در مغز استخوان، در نقاط مختلف بدن تجمع می یابد که ممکن است تا زمانی که پیشرفته نشده، متوجه اش نشوید و سپس ممکن است احساس خستگی زیاد و ضعیف داشته باشید، پوستتان ضخیم  شده و به راحتی کبود شود. ممکن است زیر چشمتان کبود شود.

مایعات اضافی می تواند تجمع یابد. تورم قوزک پا و پا می تواند بر اعصاب آن فشار آورده و موجب مور مور شدن و سوزش در پاها شوند. درمان قطعی برای آمیلوئیدوز وجود ندارد، اما می تواند باعث کاهش علائم آن شود.

پروتئین غیرطبیعی ساخته شده در مغز استخوان در نقاط مختلف بدن تجمع می یابد که با پیشرفته شدن بیماری با احساس خستگی زیاد و ضعف دست و پنجه نرم کنید.

در این بیماری ضمن ضخیم شدن پوست به راحتی هم کبود می شود. تورم قوزک پا و خود پا می تواند ضمن وارد کردن فشار روی اعصاب آن باعث مور مور شدن و سوزش در پاها شوند.

 اریتروملالژیا ( قرمزی و سوزش کف دست و پا)

پزشکان دلایل دقیق بروز چنین مشکلی را نمی دانند، اما می تواند به علت این باشد که عروق خونی راه درست برای عبور آن را گسترش نداده یا تنگ کند. احتمالا این مشکل همراه با قرمز ، گرم و ورم با سوزش پوست، اغلب در پاها خواهد بود. اما هر از گاهی در دست ها نیز دیده می شود.

این حمله ها می تواند چند دقیقه یا چند روز زمان ببرد. قرار دادن پایتان در آب یخ ممکن است آرامتان کند اما می تواند نشانه های دیگری هم باشد. پزشکتان شما را در مورد قرص ها و لوسیون هایی که دارویی بوده و علائم این مشکل را کاهش می دهند، می تواند راهنمایی کند.

HIVو ایدز

حدود یک سوم افرادی که HIV یا ایدز دارند، این بیماری در نهایت منجر به آسیب در اعصاب بدن می شود. خود این ویروس می تواند به اعصاب آسیب بزند، داروهایی که برای آن مصرف می شود نیز می تواند موجب آسیب به اعصاب شود. بیماری هایی نیز که فرد به خاطر ضعیف شدن سیستم ایمنی بدنش می گیرد، مثل هرپس (تب خال تناسلی)، سل، عفونت های قارچی (برفک)، می تواند منجر به آسیب اعصاب بدن شود. در چنین شرایطی ممکن است فرد احساس چوب شدگی، مورمور، بی حسی و سوزش در انگشتان و کف پا، داشته باشد. پزشکتان قادر است بهترین درمان را برای شما پیدا کند.

تماس با مواد شوینده شیمیایی:

مواد پاک کننده، صابون، شوینده ها، موم یا هر ماده شیمیایی دیگر می تواند پوست را تحریک کند. کارکنان خدمات درمانی، گل فروش ها، آرایشگر ها، ماشین کارها و نظافتچی ها، بیشتر به این مشکل دچار می شوند. ممکن است این واکنش آلرژی گونه در نتیجه برخورد شوینده های شیمیایی با لایه رویی چرب محاظ پوست، برای چند ساعت یا زمان بیشتری طول بکشد. با پزشک خود در مورد علائمی که دارید صحبت کنید، چرا که درمان بستگی به علت بروز آن دارد.

بیشتر بخوانید:هرگز این نوع تخم مرغ ها را مصرف نکنید!

دلایل دیگر سندرم سوزش کف پا

سایر دلایل سندرم سوزش کف پا که با آسیب عصبی ارتباط ندارند عبارتند از:

• اریتروملالژیا
• سوءتغذیه
• تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید)
• پای ورزشکار
• بیماری کلیوی
• اچ آی وی/ ایدز
• شیمی درمانی

درمان های خانگی برای سوزش پا

درمان سندرم سوزش کف پا به علت اصلی بروز آن بستگی دارد. یک پزشک احتمال می رود سندرم سوزش کف پا را با استفاده از موارد زیر درمان کند:

• نسخه ضدقارچ
• تجویز کفش طبی یا تعویض کفش
• مصرف مکمل های ویتامین
• مکمل های تیروئید
• تحریک الکتریکی عصب
• مغناطیس درمانی
• لیزر یا نور درمانی

همچنین تعدادی داروی خانگی برای درمان سندرم سوزش کف پا وجود دارد که فرد می تواند آنها را امتحان کند. در اینجا چند مورد از آنها برای تسکین این درد توضیح داده شده اند:

خیساندن پا در آب سرد یا وان پر از یخ

خیساندن پا در آب سرد می تواند به تسکین موقتی علائم سندرم سوزش کف پا کمک کند. با این حال، فردی که از سرخ درد رنج می برد باید از انجام روش اجتناب کند زیرا این امر ممکن است به پوست وی آسیب برساند.

استراحت، یخ، فشرده سازی و ارتفاع

فرد می تواند با استفاده از روش درمانی RICE به کاهش علائم سندرم تونل تارسال کمک کند. این روش درمانی شامل استراحت پا، استفاده از یخ در ناحیه مچ پا، استفاده از فشرده سازی و بالا بردن پا است. این روش درمانی ضمن کمک به کاهش تورم و التهاب در کم کردن و تسکین علائم سندرم سوزش کف پا موثر است.

نمک اپسوم

افراد اغلب از نمک اپسوم برای درمان مشکلات مختلفی از جمله درد و علائم پای ورزشکار استفاده می کنند. نمک اپسوم به عنوان یک ترکیب طبیعی حاوی سولفات منیزیم است. استفاده از نمک اپسوم برای درمان و کاهش علام برخی از مشکلات موثر هستند مانند:

• کاهش علائم پای ورزشکار
• کاهش التهاب
• لایه برداری از پوست
• کاهش بو
• رفع یبوست

برای استفاده از این روش نمک اپسوم را داخل آب گرم ریخته سپس 20 تا 30 دقیقه پاهای خود را داخل آن قرار دهید. حمام های نمکی اپسوم می توانند علائم سندرم سوزش کف پا را درمان کنند.

با این حال، فرد مبتلا به دیابت باید قبل از استفاده از حمام نمکی اپسوم با پزشک خود مشورت کند زیرا احتمال می رود نمک اپسوم خطر آسیب به پا در افراد مبتلا به دیابت را افزایش دهد.

سرکه سیب

سرکه سیب می تواند با باکتری ها، قارچ ها و سایر میکروب های مضر مقابله کند. خیساندن پا در ترکیبی متشکل از آب گرم و سرکه سیب یک روش موثر در درمان پای ورزشکار است. با این حال، هیچ منبع علمی معتبری برای اثبات موثر بودن این روش درمانی وجود ندارد.

مکمل های زردچوبه

کورکومین موجود در زردچوبه دارای اثرات ضدالتهابی، آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی است که به عنوان یک درمان موثر برای چندین بیماری پوستی شناخته می شود، همچنین کورکومین یک روش درمانی معتبر برای انواع اختلالات عصبی است.

فرد می تواند از مکمل های زردچوبه برای درمان سندرم سوزش کف پا مربوط به اعصاب آسیب دیده و سایر دردهای عصبی استفاده کند. یک فرد می تواند زردچوبه را به صورت مکمل مصرف کند یا اینکه می تواند 1 قاشق چای خوری پودر زردچوبه را با 1/4 قاشق چای خوری فلفل آسیاب شده تا سه بار در روز مصرف کند.

یک مطالعه در سال 2013 نشان می دهد اگر فردی در مراحل اولیه نوروپاتی کورکومین مصرف کند ممکن است تاثیر مثبتی داشته باشد. این مطالعه بیان می کند کورکومین از بروز نوروپاتی مزمن جلوگیری می کند.

روغن ماهی

خواص ضد التهابی روغن ماهی در کاهش درد و ناراحتی گزینه مفیدی محسوب می شود. اگر کسی در نتیجه دیابت مبتلا به سندرم سوزش کف پا باشد شاید بخواهد این سندرم را با روغن ماهی درمان کند.

یک منبع معتبر در سال 2018 نشان می دهد روغن ماهی می تواند روند پیشرفت بیماری را کند و حتی نوروپاتی دیابتی را معکوس کند. مکمل های روغن ماهی بدون نسخه نیز در دسترس هستند و فرد می تواند بین 2 هزار و 400 تا 5 هزار و 400 میلی گرم روغن ماهی در روز مصرف کند.

زنجبیل

خواص ضد التهابی نیز به عنوان درمان موثری برای سندرم سوزش کف پا شناخته می شود. مطالعه ای در سال 2014 نشان داد ماساژ سوئدی با روغن زنجبیل معطر در کاهش درد و ناتوانی کمر نسبت به ماساژ سنتی تایلندی موثرتر است. بسیاری از روغن های زنجبیل به صورت بدون نسخه نیز موجود است.

یک مطالعه معتبر در سال 2020 استفاده از عصاره زنجبیل را روی موش ها مورد بررسی قرار داد. نتایج این مطالعه نشان می دهد عصاره زنجبیل درمان موثری در برابر نوروپاتی دیابتی است. با این حال، تعیین اثر زنجبیل برای درمان خاص سندرم سوزش کف پا و درد نوروپاتیک نیاز به تحقیقات بیشتری دارد

بیشتر بخوانید:گوشت شتر مرغ چه طبعی دارد؟

لیدوکائین یا کپسایسین

لیدوکائین به عنوان یک بی حس کننده موضعی توسط متخصصان پزشکی به طور معمول از لیدوکائین برای بی حس کردن پوست قبل از انجام برخی اقدامات استفاده می کنند.

کپسایسین موجود در فلفل های چیلی تسکین دهنده درد طبیعی است. یک مطالعه در سال 2011 نشان داد کپسایسین در کمک به کنترل درد موثر است. برخی از متخصصان حوزه علم پزشکی کرم های موضعی حاوی کپسایسین و لدوکائین را به عنوان درمان های موثر برای علائم درد نوروپاتیک دیابتی پیشنهاد می کنند.

هر دو روش درمانی متداول برای سندرم سوزش کف پا در افراد مبتلا به دیابت است. با این حال، شواهد کمی برای اثبات استفاده از آنها وجود دارد. لیدوکائین موضعی نیز به عناون یک درمان رایج برای درد مرتبط با SFSN به دو صورت پچ و ژل موجود است.

ماساژ پا

ماساژ جریان خون را به ناحیه ای از بدن افزایش می دهد، بنابراین اگر فردی از سندرم سوزش کف پا رنج می برد می تواند پاهای خود را ماساژ دهد تا گردش و جریان خون را در مناطق مورد نیاز بهبود بخشد. این روش درمانی می تواند به درمان برخی از علائم سندرم سوزش کف پا کمک کند.

یک مطالعه در سال 2015 نشان داد ماساژ پای تایلندی به افراد مبتلا به نوروپاتی دیابتی کمک می کند تا تعادل، دامنه حرکات و احساس پا را بهبود بخشند.

خلاصه

سندرم سوزش پا نام اصلی احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن پا است. طیف گسترده ای از شرایط از جمله دیابت، پای ورزشکار و مصرف بیش از حد الکل باعث سندرم سوزش کف پا می شوند.

تعدادی از داروهای خانگی برای درمان علائم سندرم سوزش کف پا وجود دارد که شامل حمام های آب سرد، نمک های اپسوم، مکمل های زردچوبه و روغن ماهی است.

مترجم: الهه زارعی

منبع : الودکتر

سوزش کف پا را جدی بگیرید