حساسیت غذایی نوعی پاسخ سیستم ایمنی بدن است که بدنبال مصرف یک ماده غذایی خاص ایجاد می شود که حتی مصرف مقدار خیلی کمی از غذاهای آلرژی زا باعث بروز علائمی مثل: مشکلات بلع، کهیر و ورم راه های تنفسی می شوند. حساسیت غذایی در برخی از افراد ممکن است باعث ظهور علائم بسیار شدید و یا پاسخ های بسیار خطرناک و کشنده ای موسوم به آنافیلاکسی (anaphylaxis) گردد.
واکنش آلرژیک به غذاهای خاص ممکن است برای بعضی از افراد قدری ناخوشایند (اما نه خیلی شدید) باشد و برای برخی دیگر خیلی وحشتناک و حتی برای حیات تهدیدآمیز باشد. علائم حساسیت غذایی در عرض چند دقیقه تا یک ساعت بعد از خوردن غذای ممنوعه ظهور می کنند.
اغلب علائم رایج آلرژی غذایی عبارتند از:
سوزش دهان
کهیر ، خارش یا اگزما
ورم لبها ، صورت، زبان و گلو یا بخش های دیگر بدن
خس خس و گرفتگی بینی یا تنفس سخت
درد شکمی، اسهال، حالت تهوع یا استفراغ
سرگیجه، گیجی و یا غش
گرفتگی و تنگی راه های تنفسی
آنافیلاکسی:
در برخی از افراد، ممکن است یک حساسیت غذایی واکنش آلرژیک شدیدی به نام آنافیلاکسی ایجاد کند. این حالت می تواند باعث بروزعلائم تهدید کننده حیات شامل موارد زیر شود:
ورم گلو به طوریکه تنفس به سختی امکان پذیر باشد
شوک و افت فشار خون شدید
ضربان تند سرگیجه،گیجی و عدم هوشیاری
سندرم حساسیت غذا
دربسیاری از مردم که به گرده ها آلرژی دارند، میوه و سبزیجات تازه و برخی مغزها و ادویه جات می توانند محرک واکنش آلرژیک باشند که منجر به احساس سوزش و یا خارش در دهان می گردد. در برخی از افراد این سندروم –که گاهی سندرم حساسیت دهانی نیز نامیده میشود- میتواند به تورم گلو و حتی آنافیلاکسی منجر شود. این در واقع یک نمونه واکنش پذیری مرتبط است. در حساسیت غذایی، سیستم ایمنی بدن شما به طور اشتباه یک غذا یا جزئی از غذا را بعنوان ترکیبی مضر برای بدن شناسایی می کند. سیستم ایمنی بدن سلول ها را به ترشح نوعی آنتی بادی که ایمونوگلوبولین نامیده میشود برای مبارزه با این ترکیب غذایی (آلرژن) تحریک می کند و دفعه بعدی که شما حتی مقدار خیلی کمی از آن غذا را بخورید، آنتی بادی آن را شناسایی کرده و به سیستم ایمنی پیام میفرستد تا ترکیب شیمیایی به نام هیستامین و ترکیبات شیمیایی دیگری را به داخل جریان خون آزاد کند.
این ترکیبات شیمیایی باعث بروز یک سلسله علائم و نشانه های آلرژیک میشوند. در واقع آنها باعث پاسخ های آلرژیکی شامل : آبریزش بینی، خارش چشم ها، خشکی زبان، دانه های پوستی و کهیر، حالت تهوع، اسهال، سختی تنفس وحتی شوک آنافیلاکسی می شوند.
پروتئین های خاص موجود درغذاهایی به شرح زیر، محرک بیشتر حساسیت های غذایی هستند:
نرم تنان صدف دار مثل میگو و خرچنگ
بادام زمینی
مغزهای درختی مثل گردو وگردوی آمریکایی
ماهی
تخم مرغ
هم چنین در بچه ها، معمولا حساسیت غذایی بوسیله پروتئین های غذاهای زیر تحریک میشود:
تخم مرغ نبود یک آنزیم مورد نیاز برای هضم کامل یک غذا.ممکن است شما مقدار کافی از برخی آنزیم های مورد نیاز برای هضم برخی غذاها را نداشته باشید. بعنوان مثال ، مقدار ناکافی آنزیم لاکتاز ، توانایی شما در هضم لاکتوز، قند اصلی محصولات شیر، را کاهش میدهد.عدم تحمل لاکتوز باعث بروزعلائمی مثل نفخ، گرفتگی روده ، اسهال و گازهای اضافی میشود سندرم روده تحریک پذیر. برخی غذاها ممکن است علائم و نشانه های سندرم روده تحریک پذیر را ایجاد کنند. ممکن است متوجه شوید که بعضی غذاها باعث گرفتگی روده، یبوست یا اسهال میشوند. برای جلوگیری از این علائم از این غذاها اجتناب کنید حساسیت به افزودنی های غذا. برخی از افراد بعد از مصرف افزودنی های خاص در غذا علائم گوارشی و نشانه های دیگر را بروز میدهند. بعنوان مثال، سولفیت اضافه شده به میوه های خشک، محصولات کنسرو شده و مشروب ممکن است در برخی افراد حساس باعث حمله آسمی شود. دیگر افزودنی هایی که می توانند محرک واکنش باشند شامل مونوسدیم گلوتامات (MSG)، شیرین کننده های مصنوعی و رنگ های غذایی هستند. استرس و عوامل فیزیکی.گاهی اوقات تنها تصور اشتباه درمورد یک غذا ممکن است حال شما را ناخوش کند.
شیر
بادام زمینی
مغزهای درختی
وضعیت های متداولی که ممکن است به علت تشابه علائم با یک آلرژی غذایی اشتباه شوند عبارتند از:
عوارض یک حساسیت غذایی میتواند شامل موارد زیر باشد:
درماتیت حساسیتی (اگزما). تقریبا یک نفر از هر سه نفر مبتلاء به حساسیت غذایی اگزما نیز دارند. میگرن. نشان داده شده است که در برخی افراد، هیستامین آزاد شده توسط سیستم ایمنی در طول پاسخ آلرژیک ، میگرن و سردردهای عصبی را ایجاد می کند.