• اسفندیار نوروزی
• ۱۳۹۸/۰۹/۲۶
• 1 دقیقه

آیا می دانید علت بروز تپش قلب چیست؟ چه راه های درمانی برای آن می شناسید؟ آیا روش های خانگی و طبیعی برای درمان تپش قلب می شناسید؟ تپش قلب گاهی احساسی همچون مور مور شدن یا لرزش به شما می دهد و گاهی احساس می کنید قلبتان به شدت می تپد. آیا می دانید علت بروز این عارضه قلبی چیست؟

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با اسفندیار نوروزی کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

اگر این 5 نشانه را در خود احساس کردید جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید:

• تپش یا پایین آوردن ضربان قلب
• تنگی نفس
• احساس سنگینی روی قفسه سینه
• دردهای تصادفی در بعضی نقاط بدن
• کرختی در دست و پا

علل تپش قلب

تپش قلب در اکثر موارد نشانه بیماری خاصی نمی باشد و جای نگرانی چندانی ندارد ولی گاهی ممکن است نشانه بیماری های خیلی مهم باشد. برخی از علل شایع تپش قلب شامل موارد زیر می باشد:

• برخی بیماری قلبی مثل ایسکمی قلبی، بیماری های دریچه ای مختلف از جمله افتادگی (پرولاپس) دریچه میترال، نارسایی قلبی و میوکاردیت ها، پریکاردیت و آریتمی های قلبی .
• علل روحی و روانی ونیز برانگیخنگی احساسی مانند ترس،استرس یا اضطراب،افسردگی و…
• ورزش و فعالیت جسمی
• موادی مانند کافئین،نیکوتین،کوکائین و برخی از قرص های لاغری.
• بیماری هایی مانند پرکاری تیروئید، بیماری های ریوی و هیپوکسی ( کاهش میزان اکسیژن خون).
• برخی داروها مثل: داروهایی که برای درمان بیماری های تیروئید،آسم،فشارخون بالا یا بی نظمی ضربان قلب مصرف می شوند.
• بی خوابی، خستگی
• کم خونی
• تب

علل روحی و روانی تپش قلب

تپش قلب به تنهایی نشاندهنده هیچ گروه خاصی از اختلالات نیست و اغلب در واقع اختلال فیزیکی اولیه نبوده، بلکه مشکلی روانی است. گاهی بویژه در بیماران مبتلا به اضطراب ، بیماران از احساس تپش قلب شکایت دارند که اغلب در بررسیها اختلال ریتمی (مثل نوار قلب و هولتر ۲۴ ساعته) هیچ مشکلی مشخص نمی شود.

علل فیزیولوژیک یا طبیعی

ورزش و فعالیت بدنی شدید می تواند باعث ایجاد تپش قلب برای مدت چند دقیقه در افراد سالم شود. فردی  که  بیماری  قلبی  ندارد ممکن  است  با ورزش  ضربان  قلب  را به  ۱۶۰ بار دقیقه  یا بیشتر برساند که  البته  این  طبیعی  است  و مشکلی  محسوب  نمی شود. استرس ، هیجان و اضطراب نیز از عوامل شناخته شده تپش قلب به شمار می روند. از سوی دیگر مصرف چای غلیظ ، قهوه تلخ و برخی سیگارها ممکن است در فرد تپش قلب ایجاد نمایند.

علل آریتمی قلبی

توجه به الگوی تپش قلب و همچنین نبض همزمان ، تشخیص را آسان می کند.در تمام حالتهای دیگر تپش قلب بیشتر به صورت تند زدن و شدید زدن قلب خود را نشان می داد و ضربان قلب منظم بود. نبض نامنظم در حین حمله تپش قلب تقریبا همیشه دال بر آریتمی است. آریتمی های شایعی که منجر به تپش قلب می شوند، فیبریلاسیون  دهلیزی  ، انقباضات پیش رس دهلیزی یا بطنی، تاکیکاردی ( تند ضربانی)  فوق  بطنی  و بطنی و گاهی سینوسی  می باشند. ضربانها در تاکیکاردی یا تند ضربانی  فوق  بطنی  و بطنی و  تند ضربانی  سینوسی  ، “سریع و منظم” ، در فیبریلاسیون دهلیزی ” سریع و نامنظم” و در انقباضات پیش رس دهلیزی یا بطنی بصورت “نامنظمی گهگاهی ” مشاهده می شوند.

در بعضی مواقع تپش قلب به صورت نابجا و نابهنگام بروز پیدا می کند که فرد احساس می کند قلبش می ریزد یا یک ضربه محکم به دیواره قفسه سینه اصابت می کند. اگر فرد در این حالت نبض خود را گرفته باشد متوجه می شود که یک نبض خالی زده است. این نوع تپش قلب در اکثر موارد نشانه یکی از شایعترین آریتمی های قلبی به نام “انقباض پیش رس یا زودهنگام بطنی” یا (PVC

) است که اغلب در افراد سالم دیده شده و مهم نمی باشد اما اگر در فردی با بیماری قلبی شناخته شده تعداد آن از حدی بیشتر شود ممکن است خطرات جدی برای فرد به همراه داشته باشد.

بیماری های دیگر و داروها

افراد کم خون و پرکاری غده تیرویید نیز قلبشان با سرعت و شدت بیشتری می تپد.

بیماری های قلبی:

در پرولاپس دریچه میترال نیز که یکی از بیماریهای خوشخیم دریچه میترال قلب می باشد، تپش قلب به نسبت شایع می باشد و افرادی که این مسئله را دارند، باکمی فعالیت بدنی دچار درد و تپش قلب می شوند.

عوامل دارویی مانند:

مصرف برخی از دارو ها می توانند علت تپش قلب در بیماران باشند.

• آنتی هیستامین ها
• جایگزین های هورمون تیروئید
• دارو های مرتبط با روماتیسم مفصلی
• آنتی بیوتیک ها
• دارو های ضد افسردگی
• دارو های ضد قارچی
• مصرف دارو های بدون نسخه (OTC)، از جمله دارو های سرماخوردگی و سرفه، مکمل های گیاهی و مکمل های غذایی
• مصرف دارو های تجویزی از جمله بتا بلوکرها، اسپری های آسم و ضد انعقاد ها

شرایط پزشکی مانند:

پایین بودن پتاسیم و بروز تپش قلب

شاید به ذهنتان هم خطور نکند، ولی پتاسیم عنصری است که در بسیاری از عملکرد های حیاتی بدن نقش داشته و برای سالم ماندن به آن نیاز ضروری دارید. پایین آمدن سطح پتاسیم در بدن می تواند منجر به تپش قلب در شما شود. اگر می خواهید بطور روزانه این عنصر به بدن شما وارد شود بهتر است هر روز از میوه، سبزیجات، کلم بروکلی، موز، سیب زمینه پخته با پوست و… استفاده نمائید.

کم شدن آب بدن و تاثیر آن بر تپش قلب

کاهش الکترولیت های مربوط به کم آبی در بدن، قدرت قلب را برای پمپاژ خون کاهش داده و در نتیجه ضربان نامنظم و تپش قلب بالا می رود.

تغییرات هورمونی مانند بارداری، قاعدگی و یائسگی: یکی از علل شایع ابتلا به تپش قلب در زنان تغییرات هورمونی است. در واقع در کنار علل غیر قلبی از جمله استرس، اضطراب، مصرف دارو های خاص، مشکلات مربوط به غده تیروئید، ترس و ورزش سخت، تغییرات هورمونی که در اثر بارداری، عادت ماهانه و یائسگی در آنان ایجاد می شود می تواند علت تپش قلب در زنان باشد.

به عدم تعادل در آب و نمک های ضروری که برای کارکرد طبیعی بدن لازم می باشد (از جمله پتاسیم، سیدم، کلسیم، فسفات و بی کربنات ها) اختلالات آب و الکترولیت گفته می شود. جالب است بدانید که تمام قسمت های بدن در مایعی که حاوی نسبت های دقیقی از آب و نمک های طبیعی است شناور هستند. مایعات بدن همواره در یک حالت ثبات درونی قرار دارند به نحوی که خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن ها از تعادل خاصی برخوردارند. حال اگر این تعادل به هم بریزد می تواند علائم متفاوتی از خود نشان دهد که یکی از آن ها نامنظم شدن ضربان قلب می باشد.

پایین آمدن قند خون

با پایین آمدن قند خون، فرایند هایی در بدن اتفاق می افتد تا ذخایر قند در بدن آزاد شوند. طی این فرایند با ترشح هورمون های آدرنالین توسط توسط غدد فوق کلیوی و گلوکاگون توسط قسمتی از لوزالمعده ذخایر قند در بدن آزاد می شوند. در این میان ترشح آدرنالین در بدن خود باعث تپش قلب و عرق کردن می شود. با این اوصاف مشخص است که یکی از علائم افت سریع قند خون، نامنظم شدن ضربان قلب و تعریق است.

کم خونی و بروز تپش قلب

کم خونی نیز علت تپش قلب در زنان و مردان است و معمولا با مصرف جگر و دارو های مرتبط بهبود می یابد.

پرکاری تیروئید

تیروئید غده ای است که عملکرد آن بطور مستقیم بر روی عملکرد قلب تاثیر می گذارد و در این میان پر کاری تیروئید می تواند منجر به تپش قلب در بیماران مبتلا به این بیماری شود.

• پایین آمدن میزان اکسیژن یا دی اکسید کربن در خون
• از دست دادن خون
• تب
• بیماری های قلبی
• آریتمی (اختلال ریتم قلبی)
• اختلالات دریچه قلب

علت تپش قلب در خانم ها

اما باز هم همیشه اینطور نیست که هرکس پرولاپس دارد حتما تپش قلب هم خواهد داشت یا هرکس تپش قلب دارد پس پرولاپس دارد. پرولاپس نوعی بیماری قلبی است که می تواند احتمال آریتمی و تپش قلب را بالا ببرد برای این افراد در مرحله اول درمان غیردارویی و در مراحل بعدی درمان دارویی تجویز می شود اما اگر بیمار بهبود نیافت، استفاده از وسایل و تجهیزات پزشکی یا بستری در بیمارستان برای برخی از آریتمی ها انجام می گیرد.

همه خانم ها تپش قلب و پرولاپس دریچه میترال دارند؟

پرولاپس دریچه میترال یکی از اختلالات آناتومیکی قلب به شمار می آید و یکی از علائم آن می تواند تپش قلب باشد. در این اختلال دریچه میترال بر اثر کمبود نوعی پروتئین، هنگام بسته شدن مقداری به داخل دهلیز خم می شود. پرولاپس در خانم ها شایع تر است اما شیوع کلی اش در جامعه حدود 2درصد است یعنی از هر 100 نفر ممکن است 2 نفر پرولاپس داشته باشند.

تشخیص تپش قلب

تپش  قلب معمولا گذراست و متأسفانه در اغلب موارد همین که پایتان به مطب دکتر می رسد دیگر خبری از تپش قلب تان نیست و این باعث می شود که تشخیص علت کمی مشکل باشد.

یکی از راه هایی که می تواند در تشخیص به پزشک تان کمک کند این است که برایش توضیح بدهید که ضربان هایتان چگونه اند و هر چند وقت یک بار و چه موقع ایجاد می شوند. قبل از اینکه پزشک تان را ببینید، به پاسخ این سؤال ها فکر کنید:

وقتی تپش قلب دارید ضربان تان را اندازه بگیرید. ریتم ضربان قلب تان کند است یا تند؟ منظم است یا نامنظم؟

وقتی ضربان تان برای یک لحظه متوقف می شود، احساس سرگیجه یا تنگی نفس دارید؟ آیا قفسه ی سینه تان درد می گیرد؟

وقتی تپش قلب تان شروع می شود در حال انجام چه کاری هستید؟

تپش قلب تان ناگهانی به وجود می آید و از بین می رود یا آهسته ظاهر و کم کم ناپدید می شود؟

آزمایش و معاینه ی پزشک می تواند نشانه های بارز تپش قلب را برای تان معلوم کند. اگر پزشک تان هنگام معاینه، صدای مور مور یا صداهای دیگری را بشنود احتمالا یکی از دریچه های قلب تان مشکل دارد. او ممکن است آثار کم  خونی، مشکل تیروئید، کمبود پتاسیم یا مشکلات دیگری را که به تپش قلب منجر می شوند در آزمایش تان ببیند.

راهکار کاهش تپش قلب

تحقیقات نشان داده است نفس عمیق و آرامش می تواند به کاهش سرعت قلب و تپش کمک کند. بعضی از محرک ها باعث می شوند ضربان قلب شما تندتر شود و احساس تپش قلب کنید. خوردن چند فنجان قهوه در روز نه تنها نمی تواند تپش قلب را برطرف کند، بلکه قرص های کافئین دار و نوشیدنی های انرژی زا می توانند سبب تپش قلب هم بشوند.

روش هایی برای پایین آوردن ضربان قلب

• کمی آب بنوشید.
• محکم سرفه کنید.
• تحرک تان را کم کنید.
• مصرف کافئین را کمتر کنید.
• تغذیه متعادل داشته باشید.
• در یک وعده غذا پرخوری نکنید.
• استرس تان را کم کنید و بخوابید.
• فعالیت بدنی منظم داشته باشید.

درمان تپش قلب

درمان تپش قلب، بسته به علت آن متفاوت می باشد، اگر تپش قلب شما مربوط به سایر مشکلات باشد می بایست اقدام به درمان آن بیماری نمود. اما بیشتر اوقات مشکل در نتیجه بیماری های حاد و خطرناک نبوده و بهمین دلیل درمانی توصیه نمی شود. در این موارد پزشک به شما توصیه می کند سایر عواملی که می توانند محرک تپش قلب در شما باشند را کنترل نمایید.

الکتروکاردیوگرام ابزار استانداردی است که به تنظیم تپش قلب کمک می کند. این دستگاه با ثبت فعالیت الکتریکی قلب، ریتم ضربان و هر مشکل آشکار و ظریفی را که وجود داشته باشد نشان می دهد. اما فقط برای ۱۲ ثانیه می تواند این کار را انجام بدهد، در حالی که ممکن است پزشک تان بخواهد برای مدت بیشتری ضربان تان را اندازه بگیرد تا علت تپش قلب تان را تشخیص بدهد.

اگر تپش قلب تان همراه با درد قفسه ی سینه باشد احتمالا پزشک تان آزمایش تمرین استرس از شما خواهد گرفت. اگر سرگیجه داشته باشید یا سرعت ضربان تان بالا باشد شاید لازم باشد که برای مطالعه و بررسی بیشتر، وسیله ی کوچکی در قلب تان جاسازی شود.

تپش قلب همیشه خطرناک نیست! برخی از آریتمی ها شدید و خطرناک هستند و ممکن است منجر به ایست قلبی شوند. اما برخی دیگر خوش خیم هستند و خود به خود بهبود پیدا می کنند.

پیشگیری از ابتلا به تپش قلب و کنترل تپش قلب

اگر پزشکتان تشخیص دهد نیازی به درمان تپش قلب، نبوده برای کنترل مشکل و پیشگیری از ابتلای دوباره به تپش قلب، توصیه می شود:

• فهرستی از فعالیت هایتان، غذاها و ادویه هایی که میخورید و سایر موارد نگه داشته و با کمک این فهرست شروع به یافتن محرک های تپش قلب و سپس اجتناب از این محرک ها نمایید.
• اگر شما فردی استرسی یا مضطرب هسیتد، با شیوه های ریلکسیشن همچون نفس عمیق، یوگا، تای چی و … استرس و اضطراب خود و در نتیجه خطر تپش قلبتان را کاهش دهید.
• مصرف الکل و کافئین را محدود و یا متوقف نمایید.
• اگر سیگار هستید، ترک سیگار کرده و یا از جایگزین های سیگار استفاده نمایید.
• اگر تپش قلب شما در نتیجه مصرف دارو است، با پزشکتان برای پیدا کردن جایگزین مشورت نمایید.
• مرتب و قاعده مند ورزش نمایید.