• دکتر سید جعفر محقق
• کلینیک طب سوزنی
• ۱۳۹۷/۰۶/۱۱
• 1 دقیقه

در طب سوزني كه مهم‌ترین بخش طب سنتی چین به حساب می‌آید، درمان اكثر بيماري‌ها قابل انجام است. اين طب كه ساليان زيادي است در درمان بيماري‌ها در كنار طب مدرن هست در برخي موارد مي‌تواند بهتر از طب مدرن نتيجه بدهد. اما در اين بين تشخيص بيماري بسيار مهم است همچنين درمان پس از تشخيص. توضيحات بيشتر درخصوص تشخيص بيماري در طب سوزني و درماني كه براي آن انجام مي‌شود را در ادامه مي‌آوريم. با ما همراه باشيد.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با دکتر سید جعفر محقق کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

طب سوزنی در بسیاری از بیماری‌ها جایگاه درمانی ویژه‌ای دارد و در درمان برخی بیماری‌ها یک سروگردن بالاتر از طب نوین قرار می‌گیرد. طب سوزنی شاخه‌ای از طب چینی است. طب سوزنی تشخیص برمبنای طب چینی پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد و تشخیص آنجایی سخت‌تر خواهد شد که باید تشخیص را هم برمبنای طب کلاسیک و هم برمبنای طب چینی ارائه داد. در واقع یک تشخیص ترکیبی باید ارائه داد که از هر دو مقوله استفاده می‌شود، این یک پیچیدگی است. درمان هم به همین شکل قسمت‌های بسیار سختی دارد و به عنوان مثال ممکن است تشخیص به درستی صورت گرفته باشد اما در زمان درمان با مشکل مواجه شود. نکته خیلی سخت در درمان‌های طب سوزنی این است که توقع افراد از طب سوزنی معمولا متناسب با توان طب سوزنی نیست؛ بعضی وقت‌ها بعضی افراد برای کارهای زیبایی به طب سوزنی مراجعه می‌کنند و توقع کار جراحی را دارند در صورتی که این تصور درستی نیست. در زمینه لاغری و فرم‌دهی‌های موضعی مثل سینه و باسن هم باید به این نکته اشاره کنيم که طب سوزنی در فرم‌دهی باسن، سینه و لیفتینگ موفق است ولی قطعا جای یک پروتز را این روش نخواهد گرفت. بعضی افراد تغییر سایز و حجم ناگهانی و فوق‌العاده‌ای می‌خواهند که از طب سوزنی بر نمی‌آید که در این مواقع توصیه ما به این افراد این است که حتما سراغ پروتز بروند ولی بعضا تفاوت‌های جزئی، قابل‌قبول و طبیعی می‌خواهند که با طب سوزنی امکان‌پذیر است.

در طب سوزنی، متخصص می‌تواند عدم تعادل انرژی را پیش از اینکه به بیماری ختم شود، تشخیص دهد. لذا ممکن است افراد احساس ناخوشی داشته باشند که هنوز به مرحله‌ای از بیماری نرسیده باشد تا به‌وسیله پزشکی مدرن تشخیص داده شود؛ اما خوشبختانه متخصص طب سوزنی می‌تواند علت عارضه را پیش از جدی شدن بیماری پیدا کند. بنابراین اگر متخصص طب سوزنی ضعف در کلیه‌ها یا طحال را تشخیص دهد، لزوما به این معنی نیست که نشانه‌های عارضه یا بیماری در تست خون یا CT scan نیز قابل مشاهده باشد.

ارگان‌های داخلی در طب سوزنی تشخیصی، عملکردی مشابه با آنچه در پزشکی مدرن و از طریق دانش آناتومی و فیزیولوژی شناخته شده است، دارند. برای مثال، در طب سنتی چینی اضطراب با قلب؛ دلواپسی و نگرانی با طحال و عصبانیت با کبد در ارتباط است. لذا فرآیند تشخیص بیماری، دربر گیرنده تمام سطوح جسمی، فکری و روحی بوده و فقط محدود به بیماری‌های فیزیکی نمی‌شود. همچنین هر یک از عناصر «چی» (انرژی)، Xue (خون)، Shen (روح) و Jing (نیروی نیاکان) در فرآیند تشخیص بیماری با طب سوزنی نقش مهمی ایفا می‌کنند.

اينكه گفته مي‌شود سخت‌ترین مرحله در طب سوزني تشخیص است یا درمان بايد گفت كه نحوه درمان هر بیمار با بیمار دیگر الزاما شبیه نیست. ممکن است با دو بیماری یکسان، برخورد متفاوتی شود که به علائم بیماری در بدن بیمار مربوط می‌شود. تست‌های اولیه مثل نبض، زبان، اجابت مزاج و میزان خواب معلوم می‌کند بیمار در کدام گروه قرار می‌گیرد و چطور باید درمان شود. این خیلی مهم است. اینکه مثلا در طب سوزنی نمی‌شود گفت که برای درمان سردرد فقط این چهار نقطه وجود دارد و باید فقط با همین چهار نقطه بیمار را درمان کرد. بله برای درمان سردرد چهار نقطه مشخص وجود دارد اما موارد دیگری هم هست که باید با توجه به شرایط هر بیمار تعریف شود. هر بیمار با بیمار دیگر فرق دارد و اینجاست که تفاوت استاد و شاگرد یا به عبارتی کسی که تجربه دارد و کسی که بی‌تجربه است، معلوم می‌شود.

همچنين بايد گفت كه تشخیص بیماری به‌وسیله طب سوزنی طی چهار بررسی انجام می‌شود كه عبارتند از:

-تشخیص بیماری از طریق دیدن: متخصص طب سوزنی ابتدا به مشاهده بیمار، بررسی نحوه راه رفتن، حجم عضلات، چگونگی حرکات آنها، شمایل پوست و رنگ آن، تجلی چهره، تجلی احساسات، رفتار و سلوک می‌پردازد. سپس از روی نشانه‌ها، ارگان‌های تحت‌تاثیر بیماری تشخیص داده می‌شود. این تغییرات به آهستگی و طی زمان ایجاد می‌شوند و بازتاب‌دهنده عوامل و فرآیندهای نهان بدن هستند.

-تشخیص بیماری از طریق گوش دادن: متخصص طب سوزنی به عارضه بیمار گوش می‌دهد یعنی شنیدن در مورد تاریخچه پزشکی، سابقه بیماری خانوادگی و تجویز سایر پزشکان. علاوه بر این حین گوش کردن به صدای بیمار سعی می‌کند تا صدای پنهان مربوط به هر یک از ارگان‌های پنج‌گانه Yin را بشنود؛ اینکه آیا صدای گریستن است یا صدای آواز، ناله و شکوه، فریاد یا یک صدای آرام است. همچنین قدرت صدا، بلندی و وضوح آن و لحظه‌ای که احساس اصلی فرد نشان دهنده عدم تعادل باشد.

-تشخیص بیماری از طریق بویایی و چشایی: بوی بدن و کیفیت چشایی می‌توانند سرنخی به سمت علت عدم تعادل در بدن باشند. بوی بدن هر فرد متمایز بوده و با هر یک از پنج اصل اساسی تشخیص در ارتباط است، حتی بیشتر از صدا.

-تشخیص بیماری از طریق لمس: احساس و درک پالس‌ها یک هنر است که مهارت آن طی زمان به‌دست می‌آید. متخصص طب سوزنی سرعت، ریتم، شدت و حضور 6 پالس در مچ‌ها را احساس می‌کند. اما همچنان یک پالس ویژه را نیز احساس می‌کند. طب سنتی چینی ۲۸ پالس مختلف را شناسایی کرده است و در کتاب‌های طب سوزنی هزاران پالس ثبت شده‌اند. کیفیت این پالس‌ها دنیای درونی بدن را آشکار می‌کند. پالس‌ها به سرعت تغییر می‌کنند لذا فورا می‌تواند نشانه‌هایی از اثرگذاری درمان در اختیار بگذارد.

دانشمندان در يك بررسي جديد دريافته‌اند كه طب سوزني با تحريك كردن يك مسكن و ضددرد طبيعي در بدن، تاثيرات مفيد خود را اعمال مي‌كند. اين مسكن طبيعي در بدن بعد از انجام طب سوزني، عروق را باز كرده و باعث مي‌شود كه خون بيشتري در آنها جريان پيدا كند.

گفتني است نه تنها در طب سنتي يا سوزني كه در طب مدرن هم تشخيص بيماري بسيار مهم است. درواقع پزشك معالج ابتدا با تشخيص درست است كه مي‌تواند به راه درمان بيماري پي ببرد و درمان درست و اصولي را براي انواع دردها به كار گيرد. شايد بتوان گفت نه تنها در طب سوزني كه دركل براي درمان بيماري‌ها در انواع مختلف طب تشخيص درست بسيار مهم و پيچيده است و همين‌طور درمان هم مي‌تواند سخت و پيچيده و مهم باشد. چون در پاره‌اي مواقع ممكن است تشخيص درست باشد اما در درمان مشكل به وجود آيد يا درماني كه پزشك تجويز مي‌كند جواب ندهد يا مسائل ديگر اما ابتدا تشخيص درست است كه بايد انجام شود.