- دکتر محمد نیکزاد
- پزشک متخصص
- ۱۳۹۹/۰۲/۳۰
- 1 دقیقه
یکی از موادی که امروزه در دنیای دندانپزشکی بسیار پر کاربرد است، کامپوزیت ها هستند. کامپوزیت دندان به موادی خمیر مانند می گویند که پزشک با استفاده از آن دندان های پوسیده، شکسته، ترک خورده یا سیاه شده را ترمیم می کند.
معمولا پر کردن دندان با کامپوزیت در یک جلسه درمانی صورت می گیرد و دندان پزشک در حالی که دندان را بی حس می کند اگر لازم باشد ابتدا قسمت های پوسیده را جدا می کند و سپس فضای خالی را با دقت زیاد تمیز می کند تا برای گذاشتن ماده کامپوزیت آماده باشد. اگر ناحیه پوسیده دندان نزدیک ریشه دندان باشد از دارو های خاصی برای مراقبت بیشتر استفاده می شود.
چه مواقعی از کامپوزیت استفاده کنیم؟
همانطور که گفتیم از کامپوزیت دندان برای ترمیم پوسیدگی های دندانی و یک دست شدن رنگ و فرم دندان ها استفاده می کنند.
دندان های لب پریده
فضا های باریک بین دو دندان
دندان های شکسته و یا ترک خورده
دندان های پوسیده
دندان های فرسوده
معتبرترین برندهای کامپوزیت دندان
بهترین برند کامپوزیت به ترتیب کامپوزیت ایویکولار آی پی اس، کامپوزیت کازمادنت، اولترادنت و 3M آمریکا به خصوص در دندانهای خلفی( آسیاب) می باشند و بهترین دیسک های پرداخت و پالیش که در استحکام و رنگ پذیری دندان بسیار پر اهمیت هستند، دیسک کازمادنت در رنگ های مختلف و بیسکو است.
معیار انتخاب رنگ کامپوزیت
کامپوزیت دندان معمولا همرنگ دندان انتخاب می شود تا طبیعی تر جلوه کند و با دندان های دیگر که ترمیم بر روی آنها صورت نگرفته متفاوت نباشد.
اما در برخی از موارد افراد تمایل دارند رنگ کامپوزیت سفیدتر از دندان ها یشان انتخاب شود که در این شرایط دندانپزشک مشاوره لازم را به فرد می دهد، بعد از تصمیم فرد، دندانپزشک نسبت به انتخاب رنگ کامپوزیت و انجام آن اقدام می کند.
در حالت کلی انتخاب رنگ کامپوزیت کمی سخت می باشد؛ چون ممکن است به دلیل تداخل نور و رنگ دندانپزشک دچار اشتباه شود.
همچنین روشن بودن رنگ دندان و انجام فرآیند های شیمیایی و فیزیکی که بر روی دندان در حین انجام کار صورت می گیرد، می تواند از دیگر عوامل تاثیر گذار بر دشواری انتخاب رنگ کامپوزیت محسوب شود.
اما استفاده از ابزار های دیجیتالی می تواند در جهت کاهش اشتباهات، بسیار کمک کننده باشد. دندانپزشک به کمک این ابزار و همچنین استفاده از تجربه خود می تواند انتخاب صحیح تری داشته باشد.
معمولا عمر کامپوزیت دندان چند سال است؟
این یک سوال خیلی سخت است و تقریبا به میزان زیادی به نحوهی نگهداری فرد از آن بستگی دارد. اگر دچار دندانقروچه هستید ممکن است کامپوزیتها لبپر یا شکسته شوند، اتفاقی که دقیقا در مورد دندانهای شما ممکن است بیفتد. دندانپزشک میتواند برای شما یک نایتگارد (محافظ شبانه) بسازد تا لبهی ونیرها محافظت شود و دوام آنها افزایش یابد. اما شیوهی فشار دادن دندانها روی هم و فرسایش را نمیتوان نادیده گرفت و به همین دلیل، میزان دوام ونیرها بین ۲ تا ۸ سال در نظر گرفته میشود.البته دقت داشته باشید که دوام پروسلین ونیرها از ۱۰ تا ۲۰ سال است اما هزینهی آن هم پنج برابر بیشتر است. بنابراین شاید دوام کامپوزیت ونیر یکی از نگرانیهای شما باشد اما بیماران به ندرت با چنین قضیهای دچار مشکل شدهاند.
همیشه به مرکزی مراجعه کنید که کار تضمینشدهای داشته باشد و به شما اطمینان خاطر دهد که لبخند شما کاملاً عالی و طبیعی خواهد شد و دوام رزین ونیرها هم عالی باشد.
با این حال، ممکن است که لبپریدگی وجود داشته باشد که میتوانید با هزینهای بسیار کم دوباره آنها را ترمیم کنید. رزین باندینگ نسبت به پورسلین ونیرها نتیجهی بسیار مطمئنتری دارد، چون یک روش محافظهکارانه و کمتهاجم است که کاملاً برگشتپذیر است؛ بر خلاف استفاده از ونیر که هزینهی بسیار بالایی دارد و تصمیمگیری در مورد استفاده از آن بسیار سخت است.
در مورد ونیر با اینکه درمان کامپوزیت یه درمان موفق در صورت دقت دندانپزشک و رعایت بیمار می باشد اما توصیه ی اینجانب برای داشتن یه درمان ایده آل و دائم، پرسلن ونیر یا سرامیک است با توجه به اینکه در تکنیک جدید کمترین تراش در دندان صورت می گیرد.
مراحل انجام کامپوزیت دندان
در ابتدا دندان ها به طور کامل تمیز می شوند تا سطح تمیز و بدون جرم برای قرار دادن کامپوزیت آماده شود. سپس دندان ها کاملا خشک و تمیز شده به طوری که هیچ گونه رطوبت، خون و بزاق بر روی دندان وجود نداشته باشد.
در مرحله بعدی با کمک مواد اسیدی سطح جلوی دندان را متخلخل کرده با این کار، سطح دندان برای قرار دادن کامپوزیت مناسب سازی می شود. این کار در چسبیدن ونیر کامپوزیت بسیار تاثیر گذار است.
سپس چسب مخصوص بر روی سطح دندان زده می شود و مواد خمیری کامپوزیت به آرامی روی آن قرار داده می شود. برای به دست آمدن نتیجه مطلوب از مقدار مواد کم و زیاد می شود.
در این مرحله دندانپزشک پرتو نوری را با طول موج مخصوص به کامپوزیت ونیر می تاباند ، این نور مواد را فعال و سخت می کند.
در پایان با پولیش کامپوزیت، فرم دلخواه و مناسب دندان به دست می آید.
چگونه از کامپوزیت دندان مراقبت کنیم؟
کامپوزیت ها از ماندگاری بالایی برخوردار هستند اما این ماندگاری به مراقبت های بعد از انجام آن هم بستگی دارد. برای آن که بتوانید دوام و عمر دندان های کامپوزیت شده را بالا ببرید باید مراقبت هایی را انجام دهید که به برخی از آنها اشاره می شود.
از مواد خوراکی رنگی مانند نوشابه، قهوه ، چای، سس و … به مقدار خیلی کم مصرف کنید و در ساعات اولیه به مدت 48 ساعت از مصرف این مواد پرهیز کنید.
در صورت مصرف مواد خوراکی رنگی فورا مسواک بزنید و در صورتی که مسواک در دسترس نداشتید با نوشیدن یک لیوان آب از جذب و چسبیدن مواد رنگی به دندان جلوگیری نمایید.
دندان ها را به صورت منظم با یک مسواک نرم، تمیز کنید و از نخ دندان نیز برای حفظ تمیزی و بهداشت دندان ها کمک بگیرید.
از دهانشویه هایی که دندانپزشک توصیه می نماید استفاده کنید؛ چون برخی از دهانشویه ها می توانند موجب تغییر رنگ کامپوزیت ها شوند.
از استعمال دخانیات (سیگار، پیپ و قلیون) به دلیل تاثیر گذاری بر روی رنگ کامپوزیت خودداری کنید.
کامپوزیتها چون مواد رزینی و پلیمری هستند، مقاومت خیلی بالایی ندارند و در صورت وارد آمدن فشار بر آنها می توانند دچار آسیب و ساییدگی شوند ؛ بنابراین باید از گاز زدن خوردنی های سفت و سخت از قبیل سیب، هویج، یخ و همچنین شکستن آجیل و تخمه اجتناب شود.
در فواصل زمانی توصیه شده به منظور بررسی و معاینه دندان ها حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.
دکتر محمد نیک زاد، جراح دندانپزشک و فارغالتحصیل دانشگاه تهران است. وی عضو انجمن ایمپلنتولوژیست های ایران است. دارای گواهینامه فلوشیپ لیزر از دانشگاه جنوای ایتالیا، گواهینامه ایمپلنت از آلمان...
آسنا صمدی
سلام وقت بخیر آقای دکتر دختر من ۹سالشه دوتا از دندونای شیرش لق شده لطفا راهنمایم کنید من چطور میتونم برای بیماریهای باباش استفاده کنم ممنون
Kimia
سلام آقای دکتر من خیلی وقته مدام افت می زنم خیلی دکتر رفتم وازمایش دادم ولی نتیجه رفتم می خواستم ببینم آیا ممکنه خطرناک باشه