• دکتر مسعود رستگاری
• متخصص داخلی
• ۱۳۹۷/۱۰/۲۵
• 1 دقیقه

اختلالات تیروئید، قطعا بر  چاقی و لاغری فرد تاثیر می گذارد. در ادامه به بررسی هر کدام می پردازیم:

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با دکتر مسعود رستگاری کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

کم ‌کاری تیروئید و چاقی

به طور کلی کم‌کاری غده تیروئید با افزایش وزن در ارتباط است، زیرا که سرعت متابولیسم پایه در بیماران مبتلا به کم ‌کاری تیروئید کاهش پیدا می کند. اغلب افزایش وزن در افرادی که کم‌ کاری تیروئیدشان شدیدتر است، بیشتر است.

با این ‌حال، در مقایسه با پرکاری تیروئید، معمولاً  در افراد مبتلا به کم‌کاری، کاهش متابولیسم پایه، اثراتش بر وزن بدن کم‌تر است. به عبارت دیگر تغییراتی که کاهش عملکرد تیروئید ایجاد می‌کند شدتش نسبت به افراد پرکار بسیار کمتر است؛ در واقع عوارض پرکاری تیروئید از کم کاری آن بیشتر است. علت افزایش وزن در افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید پیچیده است و همیشه به تجمع چربی اضافی در بدن مربوط نمی‌شود. بیشتر اضافه وزنی که افراد کم‌ کار به دست می‌آورند ناشی از تجمع بیش ‌از حد آب و نمک است.

افزایش زیاد وزن، به ندرت با کم‌کاری تیروئید در ارتباط است. به طور کلی، بسته به شدت کم‌کاری تیروئید، 2 الی 5 کیلو از وزن بدن، می‌تواند ناشی از عملکرد غده تیروئید باشد. درنهایت، اگر در حال حاضر افزایش وزن شما تنها علامت موجود کم‌کاری تیروئیدتان است، احتمال آنکه این افزایش وزن صرفاً به دلیل کم‌کاری تیروئید باشد، بسیار کم است.

پرکاری تیروئید و لاغری

از آنجا که متابولیسم پایه در بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید افزایش می‌یابد، درواقع بسیاری از بیمارانی که تیروئیدشان بیش ‌از حد فعال شده است، درجاتی از کاهش وزن و لاغری را تجربه خواهند نمود. میزان این کاهش وزن با شدت فعالیت غده تیروئید در ارتباط خواهد بود.

بنابراین، اگر غده تیروئید بیش‌ از حد فعال شود، متابولیسم پایه افزایش می‌یابد و افراد برای حفظ وزن موجود خود به کالری بیشتری نیاز خواهند داشت. اگر شخصی کالری مصرفی خود را برای جبران کالری اضافی سوزانده شده، افزایش ندهد، دچار کاهش وزن خواهد شد.

عواملی که اشتها، سوخت ‌و ساز بدن و میزان فعالیت‌های ما را کنترل می‌کنند، بسیار پیچیده هستند و هورمون‌های تیروئید تنها یکی از این عوامل سیستم پیچیده، محسوب می‌شوند. با این وجود به طور متوسط افرادی که پرکاری‌شدیدتری دارند، کاهش وزن بیشتری را تجربه خواهند نمود.

همچنین در حالت‌هایی مثل سمی شدن تیروئید و مصرف بیش ‌از اندازه قرص هورمون‌ های تیروئید نیز – که در پی آن سطح هورمون‌ ها افزایش می‌یابد – باز هم کاهش وزن مشاهده می‌گردد. از آنجا که پرکاری تیروئید اشتها را افزایش می‌ دهد، ممکن است برخی از بیماران، کاهش وزنی را تجربه نکنند، زیرا که مقدار کالری دریافتی خود را با خوردن بیشتر، افزایش می ‌دهند.

بعضی از افراد برای اینکه لاغر بمانند، بدون تجویز پزشک قرص های تیروئید مصرف می کنند که این اصلا کار درستی نیست و سلامتی آنها در خطر خواهد افتاد.

دكتر جوئل دیو، فوق تخصص غدد در این مورد می‌گوید: “شاید فكر كنید افرادی كه برای لاغر شدن سراغ داروهایی مثل داروهای تیروئیدی می‌روند كم هستند اما واقعیت عكس این است،‌ حالا بسیاری از افراد به صورت شخصی و بدون تجویز پزشك از این داروها استفاده می‌كنند.”

حالا بسیاری از زنان ورزشكار و كسانی كه به صورت حرفه‌ای ورزش بدنسازی می‌كنند و همچنین ورزشكاران ایروبیك هم از داروهای تیروئید استفاده می‌كنند زیرا این تصور به وجود آمده است كه این داروها به عضله‌سازی كمك می‌كنند.

شاید این سؤال پیش بیاید كه چرا این افراد سراغ داروهای تیروئیدی می‌روند. جودی لاتو، 32 ساله كه بیش از یك سال است داروهای تیروئیدی برای لاغری مصرف می‌كند می‌گوید: «همه ما می‌دانیم كه داروهای لاغری كه امروزه در بازار هستند عوارض زیادی دارند و به‌خصوص به كبد آسیب می‌رسانند اما داروهای تیروئیدی عوارض زیادی ندارند زیرا خیلی از افراد از آنها استفاده می‌كنند».

درواقع این گروه از افراد معتقدند داروهای تیروئیدی هورمون‌های بدن‌شان را تنظیم می‌كند و وزن اضافی آنها را هم كاهش می‌دهد و برای همین روش بی‌خطری برای لاغری محسوب می‌شود، اما آیا این واقعیت دارد؟

آیا اختلال در عملکرد تیروئید بر فشار خون تاثیر می گذارد؟

یکی از مشکلاتی که تیروئید می تواند در بدن انسان ایجاد کندافزایش فشار خون است. بیماری‌ های تیروئیدی و قلبی در بسیاری از موارد پاسخ‌ های مشترکی دارند و اختلالات عملکرد غدد تیروئید در بسیاری از مواقع نمود بالینی ندارد اما اثرات قلبی متعددی بر جای می‌گذارد که توصیه متخصصان قلب و عروق و متخصصین غدد مشارکت پزشکان و تعامل پزشکان در تجویز داروهاست.

تیروئید روی فشار خون،‌ کلسترول و بسیاری از مواد تأثیرگذار است و این موارد روی تصلب شرائین، عروق کرونری و نارسایی قلبی خود را نشان می‌دهد و در بسیاری از مواقع به خاطر مشکلات تیروئیدی ریتم قلب هم تغییر پیدا می‌کند و پزشکان در تجویز دارو باید نقش غدد و بیماری‌ های قلبی را در نظر داشته باشند.