- دکتر معصومه ایمانزاده
- متخصص زنان و زایمان
- ۱۳۹۹/۰۸/۲۶
- 1 دقیقه
بسیاری از زوج ها که از روش های ضدبارداری استفاده می کنند می خواهند بدانند آیا این روش ها در طولانی مدت باعث نازایی خواهد شد؟ مطالعات نشان می دهد زنانی که از داروهای پیشگیری از بارداری استفاده می کنند به اندازه زنانی که هیچ گاه از این نوع داروها استفاده نکرده اند توانایی باردارشدن دارند. در این مقاله درباره روش های پیشگیری از بارداری با دارو و تاثیر آنها بر نازایی صحبت می کنیم.
روش های پیشگیری از بارداری با دارو
هر زوجی روش های متفاوتی برای پیشگیری از بارداری انتخاب می کند. بهترین روش برای پیشگیری از بارداری روشی است که با توجه به شرایط بدنی، سلامت عمومی و مقتضیات بارداری و با مشورت پزشک انتخاب شود. استفاده از کاندوم مردانه یا روش طبیعی عارضه ای ندارد زیرا فرد هیچ دارویی را مصرف نمی کند، اما این روش ها دارای ریسک بارداری هستند. قرص های پیشگیری از بارداری و داروهای هورمونی روش های جدی برای پیشگیری از بارداری محسوب می شوند.
قرص ضدبارداری: قرص های ضدبارداری حاوی دو هورمون استروژن و پروژستین از آزادسازی تخمک در بدن جلوگیری می کنند. این قرص ها حدود 91 تا 95 درصد برای جلوگیری از بارداری تاثیرگذارند.
آمپول ضدبارداری: این دارو که از آن با نام آمپول دپو یاد می شود به مدت 3 ماه از بارداری جلوگیری می کند. میزان اثرگذاری آمپول های ضدبارداری حدود 94 درصد اعلام شده است. این دارو از ابتلا به بیماری های مقاربتی پیشگیری نمی کند و بعد از گذشت 3 ماه باید مجددا تزریق شود.
چسب ضدبارداری: این دارو با تولید هورمون استروژن و پروژستین مصنوعی و با تاثیرگذاری حدود 91 درصد در پیشگیری از بارداری عمل می کند. برچسب ضدبارداری باید به مدت سه هفته متوالی روی باسن یا شکم قرار بگیرد. سپس در هفته چهارم قاعدگی رخ می دهد.
حلقه واژن: این ابزار پلاستیکی در طول سه هفته از تخمک گذاری ممانعت می کند. همچنین با ضخیم کردن دهانه رحم مانع از ورود اسپرم به رحم می شود. میزان اثرگذاری حلقه واژن حدود 99 درصد اعلام شده است.
قرص اضطراری: مصرف قرص اضطراری برای پیشگیری از بارداری پس از دخول است. این قرص مانع از باروری، تخمک گذاری یا تشکیل نطفه می شود. مصرف این قرص تا 72 ساعت پس از دخول موثر است.
آیا مصرف طولانی مدت قرص های ضدبارداری باعث ناباروری می شود؟
افراد تصور می کنند مصرف طولانی مدت قرص های ضدبارداری باعث بروز ناباروری در زنان می شود اما این مسئله به صورت علمی ثابت نشده است. مطالعات نشان می دهد حدود 80 درصد زنانی که به مدت 7 سال از داروی پیشگیری از بارداری استفاده کرده اند در سال اول تصمیم به باروری، باردار شده اند. اما با این حال پزشکان همواره درباره استفاده طولانی مدت از داروهای پیشگیری از بارداری هشدار می دهند. پزشکان می گویند بهتر است زنان پس از دو سال استفاده از قرص های ضدبارداری مصرف آن را چند ماه متوقف کنند تا سیستم هورمونی آنها استراحت کند. در این فاصله از سایر روش های پیشگیری به جز مصرف دارو استفاده کنند.
اگر پس از قطع داروی پیشگیری از بارداری عادت ماهیانه نشوید، ممکن است باردار باشید. پس ابتدا باید تست بارداری بدهید. اگر باردار نباشید و پس از چند ماه قاعدگی رخ ندهد، پزشک برایتان دارو تجویز می کند. تاخیر در قاعدگی بسته به اینکه قرص پیشگیری از بارداری مصرف کرده باشید یا آمپول آن را تزریق کرده باشید متفاوت است. معمولا 2 تا 3 ماه پس از قطع قرص قاعدگی رخ می دهد اما اگر آمپول پیشگیری از بارداری را تزریق کرده باشید ممکن است 6 تا 12 ماه پس از آخرین آمپول پریود رخ ندهد.
تاثیر داروهای پیشگیری از بارداری بر ضخامت رحم
مطالعات نشان می دهد استفاده همزمان از داروهای ترکیبی استروژن و پروژسترون به منظور پیشگیری از بارداری به مدت بیشتر از 5 سال ضخامت رحم را کاهش می دهد. نازک شدن دیواره رحم باعث می شود عمل IVF برای زنانی که مشکل ناباروری دارند، ناموفق باشد.
جلوگیری طبیعی هیچگاه باعث نازایی نمی شود. باوری در بین عموم وجود دارد که جلوگیری طبیعی باعث تنبلی تخمدان می شود. این باور اساس علمی ندارد. تنبلی تخمدان در اثر اختلالات تخمدان و بر هم خوردن تعادل میان هورمون های استروژن، پروژسترون و هورمون های آندروژن بروز می کند. اگر زنی به اختلالات هورمونی یا تخمک گذاری مبتلا باشد یا بیماری هایی داشته باشد که بر بارداری اثر سوء دارد، برای جلوگیری از بارداری به مدت طولانی حتما باید با پزشک زنان مشورت کند.
عدم بارداری پس از قطع داروهای پیشگیری
بعضی زنان پس از قطع داروها و روی روال افتادن چرخه قاعدگی باردار نمی شوند. عدم بارداری در این وضعیت دلایل زیادی می تواند داشته باشد. عدم تخمک گذاری تنها یکی از دلایل ناباروری محسوب می شود. بنابراین بهتر است به پزشک مراجعه شود و پس از انجام آزمایشات لازم درمان را شروع کرد.
دکتر معصومه ایمان زاده متخصص زنان و زایمان دکتر معصومه ایمان زاده، تخصص خود را در زمینه زنان و زایمان گرفته و تجربیات زیادی در زمینه زایمان طبیعی و سزارین...
مریم احمدی
سلام من هفته شانزده بارداری هستم به مدت یک روز است سمت راست به طرف پایین واین احساس درد دارم به علاوه درد در لگن آیا نیاز به بررسی دارد باتشکر
Alireza
سلام خانم دکتر. یک ساعت قبل از هم خوابی با همسرم قرص اورژانسی استفاد کرد منیم داخل واژانش ریختم میخواستم بدونم حامله میشه یا جلوگیری میکنه
الهام نوروزی
سلام.خسته نباشید.عفونت رحم داشتم بعد دارو مصرف میکنم خوب میشم باز بعد از دو روز دوباره عفونت وخارش وزخم عورت شروع میشه میخواستم ببینم چیکار کنم.
آیدارضاییان
سلام دکتر من 20 سالمه و مجردم و البته جثه لاغری دارم یه مدت دوره قاعدگیم نامنظم بود با تجویز دکتر و مصرف دارو خوب شدم اما بعدش که واسه موهای زائدم پیش همون دکتر رفتم بهم قرص اسپرولاکتون و زینک داد اما حالا باز پریودیم نامنظم شده و تقریبا مدام به صورت لکه های خونی پریودم لطفا بگید چیکار کنم