• میثم مدنی
• پزشک دندانپزشک
• ۱۳۹۸/۱۰/۱۰
• 0 دقیقه

در داروخانه ها و مراکز بهداشتی همیشه مسواک و خمیردندان های بسیار زیادی وجود دارد و خانواده ها تلاش می کنند که از همان کودکی به فرزند خود مسواک زدن را آموزش بدهند. دلیل این تلاش ها و آموزش ها، اهمیت بسیار زیاد دندان ها است که تمامی جوامع به خوبی نسبت به این اهمیت آگاه هستند. دندان بخش مهمی از بدن و دهان است که فرایند جویدن را برای انسان آسان می کند. تقریبا هر آسیبی در دندان باید سریعا درمان شود زیرا وجود آن می تواند درد زیادی به همراه بیاورد و باعث عفونت های زیادی شود.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با میثم مدنی کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

یکی از همین آسیب ها پوسیدگی دندان است که در بسیاری از انسان ها شایع است. پوسیدگی دندان می تواند یک دندان را نابود کند و شخص مجبور به عصب کشی و کشیدن آن می شود. به همین دلیل همگی به دنبال راهی برای جلوگیری از این واقعه هستند. یکی از راه های درمانی برای پوسیدگی دندان، انجام کامپوزیت است. کامپوزیت می تواند پوسیدگی دندان را به طور کامل از بین ببرد زیرا پزشک با انجام کامپوزیت ناچار می شود که دندان را ترمیم کند. به همین دلیل است که کامپوزیت را می توان یکی از مناسب ترین راه ها برای سلامتی دندان دانست.

دانستنی های لازم کامپوزیت و ترمیم پوسیدگی

کامپوزیت نوعی ماده ترمیمی همرنگ دندان است که در دهه های اخیر وارد مارکت دندانپزشکی شده و به سبب رنگ مناسب آن روز به روز بیشتر مورد توجه مراجعین دندانپزشکی قرار میگیرد.
مهمترین مزیت کامپوزیت همانطور که ذکر شد زیبایی آن است.
مهمترین اشکالات کامپوزیت شامل موارد زیر است: مانند آمالگام خاصیت ضد پوسیدگی ندارد، در دراز مدت ثبات رنگ مناسبی ندارد (به مرور زیبایی اش را از دست میدهد)، نسبت به سایر مواد ترمیمی به سایش حساس تر است و نیز تکنیک کار با آن بسیار دقیق و حساس است و باید کاملا مطابق دستور و زمانبندی تعریف شده انجام شود، همچنین هنگام ترمیم کامپوزیت محیط باید عاری از هرگونه رطوبت و بزاق باشد. توجه کنید که در مطب و هنگام کار به دلایل گوناگون از قبیل خستگی بیمار، حرکت های گاه ناخواسته زبان و پخش بزاق ، نیاز به هماهنگی کامل دکتر و دستیاران و … امکان بر هم خوردن این شرایط ایده آل وجود دارد و متاسفانه در ترمیم کامپوزیت هر گونه تغییر و تخطی از این موارد در نتیجه نهایی کار تاثیر به سزایی دارد و عواقبی مانند افتادن ترمیم یا ایجاد پوسیدگی زیر ترمیم و ایجاد مشکلات بعدی خواهد شد.

مراحل انجام ترمیم با کامپوزیت شامل ایجاد بیحسی موضعی در محل، برداشت پوسیدگی (ترمیم کامپوزیت نیاز به حفره با ابعاد و فرم خاص ندارد و تقریبا در هر حفره ای قابل کار است و این یک مزیت برای مواردی ست که پوسیدگی بسیار کوچکی وجود دارد و ما را از تراش غیر ضروری دندان برای حصول فرم خاص حفره بی نیاز میکند)، آماده سازی شیمیایی و قرار دادن کامپوزیت در حفره طبق دستور و شکل دهی (کامپوزیتها بعد از فرم دادن باید در معرض تابش نور آبی با شدت و طول موج خاص دارند که اصطلاحا لایت کیور نامیده میشود)، تنظیم ارتفاع پرکردگی با دندان مقابل و پالیش و پرداخت میباشد.

روش انجام کامپوزیت برای ترمیم پوسیدگی دندان

برای‌استفاده‌از روکش ونیر کامپوزیت لازم‌است ابتدا دندان ها بطور کامل‌تمیز شوند تا‌به این‌ترتیب هرگونه جرم یا‌پلاک ارتودنسی ایجاد شده‌در سطح دندان ها پاک شده‌و یک سطح تمیز برای‌کار گذاشتن روکش ونیر ایجاد شود.

در ادامه دندان ها‌بطور کامل خشک شده‌و پاک میشود تا به‌این ترتیب اطمینان حاصل‌شود هیچگونه رطوبت‌یا بزاقی در محل وجود ندارد که‌بتواند درعملکرد مواد باندینگ اختلال ایجاد کند. سپس سطح جلوی دندان هابه وسیله مواد اسیدی متخلخل میشود تابه این‌ترتیب یک سطح مناسب برای‌کار گذاشتن روکش ونیر ایجاد شود. درحقیقت این‌سطح به‌چسبیدن ونیر کامپوزیت به‌سطح دندان کمک موثر میکند.

در نهایت، از مواد باندینگ مخصوص (چسب) بر روی سطح دندان استفاده شده‌و مواد ونیر کامپوزیت به‌آرامی بر روی دندان قرار میگیرد. دراین مرحله فرآیند اضافه کردن، برداشتن و آماده کردن مواد ونیر کامپوزیت به‌همراه صیقل زدن آن‌تکرار میشود تا به‌این ترتیب بتوان روکش ونیر نهایی‌را ایجاد کرد. به‌هرحال نتایج نهایی بدست آمده‌ دراین حالت بستگی زیاد به تجربه هنری دندان پزشک زیبایی و توانایی های‌وی‌دارد.

در انتهاى کار، لایه نازک ونیر کامپوزیت روى سطح دندان پولیش و صیقلى میشود. از آنجاکه لایه ونیر کامپوزیت بسیار نازک‌است ، لذا براى جبران ضخامت آن لزومى به تراش دندان نیست ودر روش ونیر کامپوزیت دندان هاتراش داده نمیشوند مگر براى اصلاح نامرتبى دندان ویا کوچکتر کردن سایز دندان دراصلاح طرح لبخند.

درمان تمامى دندان هاى‌مورد نظر دریک جلسه قابل انجام‌است زیراتمام مراحل درمان ونیر کامپوزیت درمطب انجام میشود.

کارهایی که باید بعد از ترمیم به وسیله کامپوزیت انجام بدهید

• لازم است‌برای دوام و پایداری دندان هایتان به‌طور منظم مسواک بزنید.
• جویدن یا گاز زدن غذا بعد از لمینیت کامپوزیت مشکلی ندارد.
• خوردن آجیل های‌سخت و شکستن پوست دانه‌هایی چون پسته و بادام‌برای لمینیت ها آسیب رسان بوده‌و ممکن‌است بخش های‌مذکور را ساییده کنند. هرچندکه میتوان ونیر کامپوزیت را دوباره اصلاح و ترمیم نمود. اما لمینت پرسلن و لمینت سرامیکی باید تعویض شوند.
• لازم است اشخاص دارای ونیر کامپوزیت ، پس‌از صرف قهوه، چای یا هرگونه مواد خوراکی رنگ دار، حتما از مسواک استفاده کرده‌و به خوبی دندان هایشان‌را پاک کنند زیرا مواد کامپوزیتی همچون دندان های‌طبیعی بوده و خاصیت رنگ پذیری دارند؛ چنانچه در مراقبت‌از آنها کوتاهی کنید، بروز لکه‌های رنگی یاتغییر رنگی کلی‌را شاهد خواهید بود.
• البته ذکر این‌مطلب نیز ضروری است‌که تغییر رنگ به‌مرور زمان درهمه دندان‌ها رخ داده و بهتر است‌هر چند وقت یکبار آنهارا پولیش نمود.
• علاوه برحفظ بهداشت دهان و دندان و استفاده مرتب‌از مسواک، استفاده‌از نخ دندان هم ضروری‌است همچنین مراجعه مرتب‌به دندان پزشک در تاریخ‌های مشخص برای‌حفظ سلامت دندان هابسیار کمک کننده خواهد بود.

عوارض و خطرات ترمیم پوسیدگی با کامپوزیت

عوارض ونیر کامپوزیت دندان را باید بیشتر مربوط‌به نحوه نگهداری از آن‌دانست تا عملکرد و سازگاری با بدن انسان ، شایع ترین عوارض ونیر کامپوزیت دندان شامل :

شکستن دندان های ونیر کامپوزیت شده

به‌منظور دوام و پایداری بیشتر دندان هایی‌که تحت درمان ونیر کامپوزیت قرار گرفته‌اند توصیه میشود فرد از مصرف زیاد غذاهای سخت و خشک تاحد امکان خوددارى‌کند. برای مثال عادت تخمه شکستن‌و یا ناخن جویدن میبایست ترک شود ویا فرد مراقب هسته میوه‌ها باشد که‌در حین جویدن روى دندان هافشار زیادى وارد نشود و البته بایست توجه داشت‌که چنانچه دندان ونیر کامپوزیت شده دچار شکستگی و یا آسیب شود به راحتی قابل ترمیم است.

بروز حساسیت دمایی پس از ونیر کامپوزیت دندان

در ابتداى درمان ممکن‌است دندان ونیر کامپوزیت شده اندکى درمقابل تغییرات دمایی شدید حساس شوندکه البته گذرا بوده و بعداز مدت کوتاهى حساسیت کاملا از بین میرود و لازم است‌در ابتدا بیمار مراقبت‌های لازم را انجام‌داده و از مصرف مواد بسیار سرد یا گرم خودداری‌کند.

تغییر رنگ دندان ونیر کامپوزیت شده

اگر فرد پس‌از درمان ونیر کامپوزیت در مصرف نوشیدنی‌های رنگ دار و دخانیات ، سیگار ، قلیان و . . . افراط کند و یا عاداتی همچون مصرف زیاد چای یا قهوه را داشته‌باشد ، ممکن‌است بخش‌هایی از لبه دندان تغییر رنگ داده و زیبایی خود را از دست بدهند.

هر چقدر فرد در مصرف این مواد بیشتر زیاده روی داشته باشد ، تغییر رنگ دندان نیز بیشتر است ولى در صورت بهداشت مناسب و مراقبت ، تغییر رنگ کامپوزیت ونیر مشابه دندان طبیعى است و هر زمان لازم باشد می توان کامپوزیت دندان را پالیش و پرداخت کرد تا رنگ اولیه خود را حفظ کند.

شرایطی که نباید در آن کامپوزیت را برای ترمیم انجام بدهید

برای‌بهره گیری ازمزایای درمان ونیر کامپوزیت لازم‌است دندان های‌فرد توسط پزشک به‌درستی ارزیابی و بررسی شوند و پیش‌از استفاده از انواع ونیر کامپوزیت ، موانع موجود حذف گردند. موارد زیر برای‌استفاده از درمان ونیر کامپوزیت مناسب نیستند:

دندان های ناسالم

لازم ‌است دندان های‌ناسالم و دچار پوسیدگی قبل‌از استفاده از ونیرهای پرسلن به‌طور کامل درمان گردند.

دندان های ضعیف

اگر ریشه دندان مقاومت معمول‌را نداشته یا بافت زیادی از دندان از دست رفته باشد، بهره‌گیری از ونیر پرسلن یا کامپوزیت بی‌اثر و بی‌نتیجه خواهد بود.

عادات بد

کسانی‌که عادات ناشایستی چون فشار دادن دندان هایا دندان قروچه دارند توصیه نمیشود از انواع ونیر ها استفاده‌کنند.

بهم ریختگی بسیار زیاد دندان

برای‌کسانی‌که دچار به‌هم ریختگی دندان هابه میزان زیاد وحتی بامسئله‌ی روی‌هم رفتن دندان هابه حد غیر قابل چشم‌پوشی مواجهند، انجام ونیر کامپوزیت یا ونیر پرسلن اثرات ویژه‌ای نخواهد داشت و بهتراست این‌اشخاص برای‌داشتن دندان های‌مرتب و لبخند زیبا ابتدا از درمان ارتودنسی استفاده نمایند.

سوالاتی که در مورد کامپوزیت دندان و ترمیم آن پرسیده می شود

آیا می توان برای کامپوزیت دندان رنگ دلخواه خود را انتخاب کنیم؟

کامپوزیت دندان که امروزه یکی از پرطرفدارترین درمانهای زیبایی دندان محسوب می شود، ساختاری از مواد پلاستیکی داشته و در رنگ های متنوعی مورد استفاده قرار می گیرد. شما نیز می توانید با مشورت دندانپزشک معالجتان رنگ مناسب را مطابق با رنگ پوستتان انتخاب کنید. توجه داشته باشید که بهتر است رنگی را برای کامپوزیت دندان خود انتخاب کنید که طبیعی به نظر برسد و بیش از حد نسبت به رنگ طبیعی دندان هایتان سفید نباشد.

آیا می توان روی دندان های روکش شده کامپوزیت ونیر انجام داد؟

برای انجام این کار ابتدا دندانپزشک معالج شما موقعیت دندان های روکش شده را بررسی می کند و بنابر صلاحدید خود در صورت امکان روکش قبلی را با روکش های سرامیکی تعویض می کند.

آیا می توان کامپوزیت ونیر را بر روی دندان ایمپلنت شده انجام داد؟

در این مورد نیز همانند روکش دندان، متخصص وضعیت دندان ها را بررسی کرده و اگر ایمپلنت دندان در شرایط ایده آل قرار داشته باشد می توان ونیر کامپوزیت را روی آن نصب کرد. در غیر این صورت نیاز به تعویض مجدد ایمپلنت دندان می باشد.

کامپوزیت دندان بهتر است قبل از عمل زیبایی بینی انجام شود یا قبل از آن؟

به دلیل اینکه پس از کامپوزیت دندان لب در موقعیت جدیدی قرار می گیرد، اغلب متخصصین توصیه می کنند جراحی زیبایی بینی خود را به بعد انجام کامپوزیت ونیر موکول کنید.

آیا کامپوزیت دندان در دوران بارداری خطرناک است؟

لازم به ذکر است که انجام کامپوزیت ونیر همانند دیگر درمانهای دندانپزشکی در دوران بارداری هیچگونه ضرری ندارد. اما بهتر است در سه ماه ی دوم بارداری انجام شود.

آیا انجام کامپوزیت دندان موجب پوسیدگی دندان خواهد شد؟

کامپوزیت ونیر نه تنها سبب پوسیدگی دندان نخواهد شد بلکه از بروز آن نیز جلوگیری می کند. چرا که این ونیر های دندانی با ایجاد لایه ای نازک از سطح دندان در مقابل پوسیدگی محافظت می کنند. البته لازم به ذکر است که در صورت رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان خود کامپوزیت دندان هم مانند تمام دندان های دیگر دچار پوسیدگی خواهد شد.