• دکتر مژده بقایی انارکی
• دندانپزشک کودکان
• ۱۴۰۰/۰۵/۱۸
• 1 دقیقه

پوسیدگی دندان در کودکان چیست؟

یکی از بیماری های شایع دهان و دندان، پوسیدگی دندان است. در واقع پوسیدگی دندان از بین رفتن بافت دندان ناشی از ایجاد اسیدهایی است که توسط میکروب های داخل دهان ترشح می شود و سبب می شود تا مینای دندان از بین برود.
به گفته ی دکتر مژده بقایی پوسیدگی دندان (یا کرم‌خوردگی دندان کودک)، یکی از رایج ترین بیماری های عفونی مزمن در کودکان به حساب می‌آید. به این خرابی، پوسیدگی دندان شیشه شیر در اطفال (nursing caries) هم گفته می شود.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با دکتر مژده بقایی انارکی کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

پوسیدگی دندان تجزیه یا تخریب مینای دندان است. مینا سطح سخت خارجی دندان است. پوسیدگی دندان می تواند منجر به ایجاد حفره شود. این سوراخ ها در دندان ها است.

چه عواملی باعث پوسیدگی دندان در کودک می شود؟

پوسیدگی دندان توسط باکتری ها و چیزهای دیگر ایجاد می شود. این می تواند هنگامی اتفاق بیفتد که غذاهای حاوی کربوهیدرات (قند و نشاسته) روی دندان ها باقی بمانند. چنین غذاهایی شامل شیر، نوشابه، کشمش، آب نبات، کیک، آب میوه، غلات و نان است. باکتری هایی که به طور معمول در دهان زندگی می کنند با تغییر دادن این مواد غذایی اسید ایجاد می کنند و موجب پوسیدگی دندان می شوند. ترکیبی از باکتری ها، غذا، اسید و بزاق ماده ای به نام پلاک را تشکیل می دهد که به دندان می چسبد. با گذشت زمان، اسیدهای ساخته شده توسط باکتری ها مینای دندان را می خورند و باعث ایجاد حفره می شوند.

کدام کودکان در معرض پوسیدگی دندان قرار دارند؟

همه کودکان باکتری در دهان خود دارند. بنابراین همه کودکان در معرض پوسیدگی دندان هستند. اما موارد زیر ممکن است خطر ابتلا به فرزند شما را در آن افزایش دهد:

    سطح بالایی از باکتری های ایجاد کننده حفره

رژیم غذایی سرشار از قند و نشاسته

منبع آبی که در آن فلوراید محدود یا فاقد آن باشد

بهداشت ضعیف دهان و دندان

جریان بزاق کمتر از حد طبیعی است

علائم پوسیدگی دندان در کودک چیست؟

پوسیدگی دندان ممکن است برای هر کودک کمی متفاوت باشد. یک روش معمول وجود دارد که دندان ها دچار پوسیدگی و حفره می شوند.

در نقاط آسیب دیده لکه های سفید روی دندان ها ایجاد می شود. این لکه ها به این معنی است که مینای دندان در حال شکستن است. ممکن است منجر به حساسیت زودرس در دندان ها شوند.

یک حفره اولیه روی دندان دیده می شود که دارای رنگ قهوه ای روشن است. این حفره ها ته رفته رفعمیق تر می شود. سپس سایه تیره تری از قهوه ای به سیاه تبدیل می شود.

علائم پوسیدگی دندان و حفره های آن از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. حفره ها همیشه علائم ایجاد نمی کنند. بعضی اوقات تا زمانی که دندانپزشک آن را پیدا نکند، کودکان نمی دانند که یکی دارند. اما کودک شما ممکن است احساس کند:

   درد در ناحیه اطراف دندان

حساسیت به برخی غذاها مانند شیرینی و نوشیدنی های گرم یا سرد

پوسیدگی دندان دائمی کودکان

وقتی دندانی زودتر از زمان موعد بیفتد، داخل دهان سوراخی ایجاد می شود. بنابراین دندان های دیگر حرکت کرده و سعی می کنند این فضای خالی را پر کنند. این مسئله باعث می شود نظم دندان های اصلی هم به هم بخورد. اگر دندان دائمی که تازه درآمده، ریشه هایش تشکیل نشده باشند یا به عصب آن آسیبی رسیده باشد، باید آن را عصب‌کشی کنید.

عفونت دندان شیری کودک

پوسیدگی دندان شیری روی دندان اصلی تاثیر می گذارد. اگر دندان شیری عفونت کند، این عفونت پیشروی می کند، تا جایی که به دندان دائمی برسد. اگر دندان پوسیده کودک کشیده شود، دندان های دیگر جای خالی آن را پر می کنند و طوری کنار هم قرار می گیرند که مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن سخت تر شود. بنابراین به محض مشاهده خرابی دندان کودک باید او را به دندانپزشکی ببرید و جهت درمان آن اقدام کنید.

چگونه پوسیدگی دندان در کودک تشخیص داده می شود؟

دندانپزشک کودک شما اغلب می تواند پوسیدگی دندان را بر اساس موارد زیر تشخیص دهد:

تاریخچه کاملی از فرزند شما داشته باشد

معاینه دهان کودک شما

اشعه ایکس دندان

چگونه پوسیدگی دندان در کودک درمان می شود؟

درمان به علائم ، سن و سلامت عمومی کودک شما بستگی دارد. همچنین بستگی به شدت بیماری دارد.

در بیشتر موارد  درمان نیاز به برداشتن قسمت پوسیده دندان و جایگزینی آن با پر کردن دارد. پرکردگی موادی است که برای ترمیم آسیب های ناشی از پوسیدگی دندان در دندان قرار می گیرد. به آنها ترمیم نیز گفته می شود.

انواع مختلفی از پر کردن وجود دارد:

ترمیم مستقیم: اینها برای قرار دادن پر کردن به طور مستقیم در یک سوراخ آماده شده ، نیاز به یک بازدید دارند. این پر کننده ها ممکن است از نقره ، پودرهای شیشه ای ریز ، اسیدهای اکریلیک یا رزین ساخته شوند. آنها اغلب دندان رنگ هستند.

    ترمیم های غیرمستقیم: این ممکن است نیاز به 2 یا بیشتر بازدید داشته باشد. آنها شامل منبت، روکش، تاج و پل هستند. اینها با طلا، آلیاژهای فلز پایه، سرامیک یا کامپوزیت ساخته می شوند. بسیاری از این مواد می توانند مانند مینای دندان طبیعی به نظر برسند.

راه درمان پوسیدگی دندان کودکان

اولین دندان کودک معمولا حدود شش ماهگی درمی‌آید که بیشتر اوقات هم دندان جلویی پایینی است. زمان درآمدن دندان های اصلی معمولی در بچه ها یکسان است اما زمان دندان درآوردن بین نوزادان معمولا تفاوت بیشتری دارد. با این حال، به‌صورت متوسط هشت دندان اولی (چهار دندان جلویی بالا و پایین) بین ۹ تا ۱۲ ماهگی کامل می شوند.

دندان های جلویی معمولا اولین دندان هایی هستند که کودک درمی‌آورد لذا درمان پوسیدگی دندان جلو کودکان اهمیت بالایی دارد. طبق گفته کلینیک Cleveland دندان های جلویی پایینی معمولا بین ۶ تا ۱۰ ماهگی و دندان های جلویی بالا بین ۸ تا ۱۲ ماهگی درمی‌آیند. به همین خاطر، پیش‌بینی می شود این دندان ها اولین دندان هایی باشند که در سن شش یا هفت سالگی لق می شود.

چگونه می توانم از پوسیدگی دندان در کودک خود جلوگیری کنم؟

با این مراحل ساده می توانید به جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودک کمک کنید:

به محض ظاهر شدن دندان اول، مسواک زدن را شروع کنید. دندان، زبان و لثه را دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. یا به تماشای مسواک زدن کودک خود بنشینید.

برای کودکان زیر 3 سال فقط مقدار کمی خمیر دندان به اندازه یک دانه برنج استفاده کنید. از 3 سالگی کودک شما می تواند از مقدار خمیر دندان به اندازه نخود استفاده کند.

دندان های کودک خود را روزانه بعد از 2 سالگی با نخ دندان بکشید.

اطمینان حاصل کنید که کودک شما از یک رژیم غذایی متعادل استفاده می کند. میان وعده های چسبناک و سرشار از قند را محدود کنید. اینها شامل چیپس ، آب نبات ، کلوچه و کیک است.

از انتقال باکتری ها از دهان به کودک خود جلوگیری کنید. وسایل غذا خوردن را به اشتراک نگذارید. و پستانک کودک خود را با بزاق تمیز نکنید.

اگر کودک شما هنگام خواب از بطری استفاده می کند، فقط آب درون آن قرار دهید. آب میوه یا فرمول حاوی قندهایی است که می تواند منجر به پوسیدگی دندان شود.

اگر در منطقه ای بدون آب حاوی فلوراید زندگی می کنید، با ارائه دهنده خدمات بهداشتی یا دندانپزشک کودک خود در مورد استفاده از مکمل فلوراید صحبت کنید. در مورد درزگیر دندان و لاک فلوراید نیز سوال کنید. هر دو روی دندان قرار می گیرند.

هر 6 ماه یکبار برنامه تمیز کردن و معاینات دندانپزشکی را برای کودک خود برنامه ریزی کنید.

نکات کلیدی در مورد پوسیدگی دندان در کودکان

پوسیدگی دندان تجزیه مینای دندان است. می تواند منجر به ایجاد سوراخ هایی در دندان ها شود که به آنها حفره می گویند.

پوسیدگی دندان توسط باکتری های موجود در دهان ایجاد می شود. این باکتری ها ماده ای چسبناک به نام پلاک ایجاد می کنند که می تواند مینای دندان را از بین ببرد.

بهداشت ضعیف دهان و دندان می تواند خطر پوسیدگی دندان کودک را افزایش دهد.

دندانپزشک می تواند پوسیدگی دندان را با معاینه و اشعه ایکس تشخیص دهد.

درمان نیاز به برداشتن قسمت پوسیده دندان و جایگزینی آن با پر کردن دارد.