علت و درمان انواع دیابت - على اكبر سلحشورى

علت و درمان انواع دیابت

علت و درمان انواع دیابت

دیابت یک بیماری مزمن است که همراه با مقادیر غیر طبیعی گلوکز در خون است. انسولین تولید شده توسط لوزالمعده باعث کاهش قند خون می شود. عدم وجود یا عدم تولید انسولین یا عدم توانایی بدن در استفاده صحیح از انسولین باعث دیابت می شود.

دکتر علی اکبر سلحشوری نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با على اكبر سلحشورى کلیک کنید.
بپرس مشاوره رایگان

در ادامه مطلب توضیحات و نکات مهم و مفیدی در مورد بیماری دیابت ارائه می دهیم که دانستن آن ها ضروری است. با ما همراه باشید

مقدمه ای بر بیماری دیابت

برای آشنایی با بیماری دیابت و عوامل ابتلا به آن، باید با نحوه کار یک هورمون در بدن خود آشنا شوید؛ این هورمون انسولین است. هورمون انسولین در لوزالمعده ترشح می شود، اما محل اثر آن عضلات بدن، بافت چربی و کبد است.

گردش این هورمون، دریچه  سلول ها را باز کرده و به گلوکز امکان ورود به آن ها را می دهد. به محض ورود گلوکز، سلول می تواند از آن برای تأمین فوری انرژی مورد نیازش استفاده کند یا آن را به صورت گلیکوژن ذخیره کرده و یا برای تأمین نیازهای دراز مدتش به چربی تبدیل کند.

بعد از خروج گلوکز از خون و ورود آن به سلول ها، سطح گلوکز خون افت می کند. لوزالمعده کاهش غلظت گلوکز خون را تشخیص داده و ترشح انسولین را متوقف می کند تا سطح گلوکز خون بیش از حد کاهش پیدا نکند. کاهش غیر طبیعی گلوکز خون، هیپوگلیسمی نامیده می شود، که در آن به صورت همزمان، کبد از ذخیره  خود گلوکز آزاد کرده و گلوکز جدید می سازد.

اگر هورمون انسولین به موقع و در مواقع نیاز از راه نرسد یا اگر در صورت نیاز از راه برسد، ولی به وظیفه  خود عمل نکند، به هر صورت غلظت گلوکز در خون رفته رفته بیشتر می شود.دیابت

بالا رفتن سطح گلوکز خون، شروع همه  مشکلات بوده و زمینه ساز بیماری های متعددی می شود. نگه داشتن میزان گلوکز در سطح طبیعی، از بروز بیماری دیابت و عوارض آن جلوگیری می کند. در واقع هدف نهایی همه  روش های درمانی دیابت، تنظیم مقدار گلوکز خون است.

بیماری دیابت چگونگی بروز آن

گلوکز یک ترکیب قندی و اصلی ترین منبع تامین انرژی برای انسان است و از طریق خوردن غذا وارد بدن می شود. گلوکز به  کمک هورمون انسولین که توسط پانکراس یا لوزالمعده ترشح می شود، به سلول های شما منتقل شده تا انرژی مورد نیاز سلول ها تامین شود.

زمانی که گلوکز در خون انسان بیش از حد تجمع یابد، بیماری دیابت اتفاق می افتد و به این بیماری اصطلاحا قند خون می گویند.

گاهی اوقات بدن انسولین کافی تولید نمی کند یا اینکه انسولین را به درستی استفاده نمی کند؛ در این حالت گلوکز درون خون تجمع می کند و به سلول ها نمی رسد. به مرور زمان؛ تجمع بیش   از حد گلوکز در خون، باعث ایجاد خلل در سلامت انسان می شود. اگر چه دیابت تاکنون درمان قطعی نداشته است، اما می توان آن  را کنترل کرد.

 

دیابت به چند نوع تقسیم می شود؟

دیابت انواع مختلفی دارد و رایج ترین آن ها؛ دیابت نوع یک، دیابت نوع دو و دیابت بارداری هستند. در اینجا توضیح مختصری در رابطه با دلایل بروز انواع دیابت و شکل ایجاد آن ها ارائه می کنیم.

آشنایی با دیابت نوع یک

اگر مبتلا به دیابت نوع یک باشید؛ بدین معنی است که بدن شما انسولین تولید نمی کند. سلول های لوزالمعده وظیفه تولید انسولین دارند، ولی سیستم ایمنی بدن شما در حالت ابتلا به دیابت نوع یک، سلول های لوزالمعده را مهاجم شناسایی کرده و به آن ها حمله می کند. بیشتر گزارشات ابتلا به دیابت نوع یک مربوط به کودکان و جوانان است، اما این نوع دیابت می تواند در هر سنی اتفاق بیافتد.

 

آشنایی با دیابت نوع دو

اگر مبتلا به دیابت نوع دو باشید؛ به این معناست که بدن شما انسولین کافی تولید نکرده یا به  درستی از آن استفاده نمی کند. ابتلا به دیابت نوع دو در هر سنی رخ می دهد (حتی در کودکی)، اما به  طور میانگین افراد میانسال و مسن بیشتر به دیابت نوع دو دچار می شوند. دیابت نوع دو شایع ترین نوع در بین مبتلایان دیابت است.

 

احتمال ابتلا به دیابت نوع دو برای افراد ۴۵ سال به بالا، افراد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت و افراد دارای اضافه وزن بالاتر است. مشکلات دیگری از جمله کم تحرکی، نژاد، مشکلات جسمی خاص مثل فشار خون نیز در ابتلا به این نوع، تاثیرگذارند.

دیابت بارداری

دیابت بارداری برای برخی زنان باردار اتفاق می افتد. این نوع دیابت اغلب پس از تولد فرزند درمان می شود؛ اما باید در نظر داشت که افرادی که دیابت را در دوران بارداری تجربه می کنند، بیشتر مستعد ابتلا به دیابت نوع دو در سنین بالاتر هستند. البته گاهی دیابتی که زنان باردار به آن دچار می شوند، در واقع همان دیابت نوع دو است.

سایر انواع دیابت

دیابت انواع دیگری نیز دارد که کمتر از دیگر انواع شایع هستند. می توان به دیابت مونوژنیک (که از طریق وراثت انتقال می یابد) و دیابت فیبروکیستیک اشاره کرد.

دیابت چه عوارض و اختلالاتی برای فرد ایجاد می کند؟

به مرور زمان دیابت یا به عبارت دیگر تجمع بیش  از حد گلوکز در خون، باعث بروز اختلالات و مشکلات متعددی بر سلامت انسان می شود. از جمله این اختلالات می توان به بیماری های قلبی، سکته مغزی، اختلالات کلیوی، مشکلات چشمی و دهان و دندان، آسیب های عصبی و …  اشاره کرد.

 

رایج ترین علائم بیماری دیابت یا قند خون

  • ادرار مکرر
  • تشنگی شدید
  • گرسنگی
  • افزایش یا کاهش وزن غیر معمول
  • خستگی
  • کبودی غیر قابل درمان
  • اختلال عملکرد جنسی مردان
  • بی حسی
  • سوزش در دست و پا
  • عطش پا
  • عطش دست
  • سردی بیش از حد پا

 

برای نوع ۱ درمان قطعی و شناخته شده ای وجود ندارد.

مدت درمان نوع ۲ بیشتر طول می کشد اما بعضی افراد ترجیح می دهند که به جای استفاده از دارو، رژیم غذایی و ورزش را جایگزین کنند.

رژیم های خاص می تواند به بیماران نوع ۲ کمک فراوانی کند.

بیماران مبتلا به نوع ۱ با تزریق انسولین منظم، و همچنین رژیم های خاص و تمرینات خاصی تحت درمان قرار می گیرند.

بیماران مبتلا به این بیماری نوع ۲ معمولا با قرص ها، ورزش، و رژیم های خاص درمان می شوند اما گاهی اوقات تزریق انسولین ضروری است.

اگر به اندازه کافی کنترل نشود، بیمار عوارض را به میزان قابل توجهی مشاهده خواهد کرد.

 

عوارض دیابت

۱عوارض چشمی دیابت 

برای بیماران مبتلا به قند خون پیشنهاد می شود که سالانه یکبار برای معاینه چشم هایشان به پزشک مراجعه کنند. مشکلات چشمی که برای بیماران با قند خون بالا می تواند رخ دهد شامل:

  • آب مروارید ( تاری در عدسی چشم)
  • گلوکوم( افزایش فشار در چشم)
  • رتینوپاتی( تغییرات شبکیه چشم در ناحیه ی پشتی چشم)

علائم مشکلات چشمی شامل: دید تار، نقطه ها یا خطوطی در دید، چشم های پر آب، درد چشم و از دست رفتن بینایی است. زنانیکه دیابت دارند وباردار میشوند باید در در طول سه ماهه اول بارداری آزمایش کلی چشم داشته باشند و تست های تکمیلی را توسط پزشک در طول بارداری انجام دهند.

۲عوارض دیابت بر روی کلیه

بیماریهای کلیوی ناشی از دیابت بدلیل وجود غیر معمول آلبومین در ادرار میباشد. در افراد نرمال معمولا روزانه کمتر از ۳۰ میلی گرم در روز آلبومین به ادرار ترشح میشود. به افرادی که آلبومین بین ۳۰ تا ۳۰۰ گرم در روز در ادرارشان ترشح میشود میکرو آلبومینوری میگویند و به افرادیکه بالای ۳۰۰ گرم در روز آلبومین از ادرارشان ترشح میشود ماکرو آلبومینوری یا وجود پروتیین اوری بالینی میگویند. معمولا بیماری دیابت کلیوی دارای پروتیین افزایش یافته در ادرار خود هستند که این وضعیت قبل از ازکار افتادگی کلیه ها رخ میدهد ( .

۳عوارض دیابت بر روی قلب

مبتلایان به دیابت خطر افزایش یافتن بروز بیماری های قلبی و سکته را دارند. بیماری های قلبی اصلی ترین دلیل مرگ در بیماران مبتلا به دیابت هستند. کنترل میزان چربی خون ( کلسترول) و  فشار خون به اندازه کنترل قند خون مهم است.

۴عوارض دیابت بر روی پاها

قند خون بالا می تواند سبب کاهش جریان خون شده و به اعصاب آسیب بزند در نتیجه درمان زخم ها نیز با سرعت کمی پیش می رود.

دردهای شدیدی درپا حس می شود و در حالیکه پاها احساس خود را از دست می دهند. دیابت در موارد شدید سبب قطع جزئی یا کلی پا خواهد شد.

۵خطر بیماری دیابت برای اعصاب

قند خون بالا میتواند تمام اعصاب را در بدن متاثر کند. آسیب های وارده بر اعصاب سبب بسیاری از مشکلات میشود که علائم و نشانه هایش شامل: بی حسی، مور مور شدن، یا درد در پاها. پاهای فرد باید روزانه از لحاظ وجود قرمزی، پینه هاف ترک ها، یا شکستگی پوست بررسی شود. اگر شما این علائم را قبل از رسیدن  موعد ملاقات پزشک ببینید، صبر نکنید و فورا به پزشک اطلاع دهید.

۶عوارض دیابت و نوروپاتی

نوروپاتی ناهنجاری سیستم عصبی است که افراد مبتلا به دیابت را درگیر می کند. اشکال مختلفی از نوروپاتی وجود دارد که شامل:

  • نوروپاتی محیطی- آسیب به سیستم اعصاب محیطی
  • نوروپاتی خودبخودی-آسیب به اعصاب اورگانهای داخلی
  • نوروپاتی معدی-حرکت در معده کاهش یا متوقف می شود.

درمان دیابت نوع 1

در واقع در دیابت نوع 1 شاهد این هستیم که قسمتی از بدن که در حال ساخت انسولین است مورد تهاجم سلول های دفاعی بدن فرد یا ویروس های مختلف قرار گرفته و عملیات ساخت و جذب انسولین را مختل می کند. این نوع از دیابت عموما در سنین کم اتفاق افتاده و در طب نوین راهکاری برای درمان آن وجود ندارد.

در واقع طب نوین راهکاری برای درمان دیابت نوع 1 ایجاد کرده و آن تزریق انسولین به بدن فرد است. تزریق انسولین که هم در دیابت نوع 1 و هم در دیابت نوع 2 به عنوان راه درمانی محسوب می شود، مشکلات زیادی را ایجاد می کند. برای مثال بدن فردی که مبتلا به دیابت نوع 1 است و از انسولین استفاده می کند، به مرور زمان وابسته می شود و اگر انسولین تزریقی وارد بدن وی نشود، ممکن است قند خون بالایی داشته باشد. .

درست که دیابت نوع 1 از جمله بیماری های نادر به حساب می آید و تنها 5 درصد از افراد مبتلا به دیابت از این نوع دیابت رنج می برند، اما باید با رسیدگی مداوم به فکر کنترل و جلوگیری از پیشرفت این بیماری بود تا مشکلی برای افراد ایجاد نشود.

درمان دیابت نوع 2

دیابت نوع 2 همان دیابتی است که بیشتر از دیگر انواع دیابت در کمین افراد مختلف است. این بیماری که بر اثر سبک زندگی غلط ایجاد می شود، ممکن است در سنین جوانی تا کهنسالی به وقوع بپیوندد. البته ناگفته نماند که وراثت نیز در ابتلا به این بیماری نقش دارد اما سبک زندگی سالم می تواند از بروز آن پیشگیری کند.

برای درمان دیابت نوع 2 اولین اقدام تغییر در سبک زندگی و سالم سازی آن است. به همین علت باید توجه کرد که با استفاده از یک داروی خاص یا یک روش خاص برای درمان دیابت نوع 2، نمی توان به درمان کامل آن امید داشت.

فرد باید برای درمان دیابت هم تحرک کافی داشته باشد و هم پرهیزات غذایی را در دستور کار خود قرار دهد. به همین علت است که برخی از افراد اذعان دارند که در روند درمان دیابت به اصطلاح کم می آورند و نمی توانند تمامی دستورات را به درستی انجام دهند.

استفاده از مواد مکمل برای درمان دیابت نوع 2 یکی ازبهترین گزینه ها است. البته مشخص است که باید در این زمینه با پزشک معالج مشورت شود. به همین علت نمی توان گفت که تا چه میزان اثر بخشی مواد مکمل در درمان دیابت موثر خواهد بود.

برای مثال عموما در اکثر بیماران دیابت نوع 2، نیاز به مواد قندی احساس می شود. استفاده از عسل طبیعی که مطمئن هستید طبیعی است! می تواند گزینه ی خوبی باشد. البته مشخص است که برای خوردن حتی چند گرم عسل هم حتما باید با پزشک متخصص و مبتحر مشورت شود.


روش تزریق انسولین

انسولین کدر و شیری رنگ را باید قبل از مصرف با برگرداندن آرام ویال و غلطاندن آن بین دو دست کاملا مخلوط کنید.

بیمار باید یاد بگیرد که چگونه انسولین را با مقدار صحیح درون سرنگ بکشد و همچنین ضمن استفاده از سرنگ، شرایط استریل را رعایت نماید که هنگام گذاشتن سرپوش سوزن نکات ایمنی را رعایت کند و سرنگ های استفاده شده را در یک ظرف پلاستیکی محکم بیندازد.

وسایلی که باید برای استفاده در منزل تهیه نمایید، شامل انسولین نسخه شده، پنبه و سرنگ های مورد تأیید همراه با سوزن می باشد.

استفاده از الکل برای تمیز کردن پوست نیز توصیه می شود.

با یک دست محل تزریق را بکشید و ناحیه وسیعی را با انگشتان بگیرید تا محل تزریق ثابت شود.

با دست دیگر سرنگ را مانند مداد بگیرید و سوزن را به طور عمودی وارد پوست کنید و پیستون را تا آخر فشار دهید.

اگر قرار است دو نوع انسولین را در یک سرنگ مخلوط کنید، ابتدا باید انسولین کریستال (بی رنگ و شفاف) را بکشید.

روش های گیاهی و قطعی برای درمان و کنترل دیابت

قارچ گانودرما و معجزه آن در درمان دیابت

گفته می شود بهترین نوع درمان شناخته شده تاکنون درمان بوسیله قارچ های گانودرما لوسیدوم موجود در طبیعت می باشند .

این قارچ ها میتوانند مجددا پانکراس را به فعالیت وادار کنند .

روش مصرف پیشنهاد شده برای این قارچ روزانه به میزان ۳ الی ۵ گرم همانند چای دم شود و میل شود.

گفته میشود قارچ گانودرما و گل درخت کاکتوس تاثیر بسیار بالایی در کنترل دیابت دارند.

همین طور از خواص سماق پیداست که میتواند درمانگر و کنترل کننده بسیار خوبی برای دیابت باشد ، لذا به افرادی که از دیابت رنج می برند استفاده از سماق در وعده غذایی را فراموش نکنند .

 تاثیر برگ انبه در درمان دیابت

یکی دیگر از روش های درمان سنتی قند خون بالا استفاده از برگ انبه می باشد .

برگ انبه درمان بهتری برای درمان بیماری دیابت است.

روش مصرف نیز بدین صورت است که باید برگ ها را نم دار نموده و حداقل ۵ ساعت در آب بگذارید و سپس برگ ها را فشرده کنید و عصاره آن را در ظرفی درون یخچال نگهداری کنید و روزانه یکبار مصرف نمایید.

درمان بیماری دیابت با معجزه مصرف دارچین

دارچین از دیگر دارو های گیاهی است که میتواند به شدت به کاهش میزان قند خون بدن کمک کند .

بهتر است دارچین را در وعده های غذایی خود بگنجانید زیرا علاوه بر درمان سریع قند خون میتواند باعث جلوگیری از خطر رادیکال های آزاد خطرناک شود.

درمان دیابت با مصرف سیر

در میان ادویه ها تاکنون هیچ ادویه ای مانند سیر یافت نشده که بتواند به شدت به تحریک لوزالمعده  بپردازد .

پیشنهاد می شود از این ادویه در تمام وعده های غذایی به عنوان چاشنی استفاده شود.

پس از  استفاده از سیر شما میتوانید تاثیر آن را پس از ۱ هفته استفاده روزانه ( حداقل و حداکثر ۱ دانه ) بر روی افت قند خون خود شاهد باشید .

دکتر علی اکبر سلحشوری

دکتر علی اکبر سلحشوری، متولد 1358 دوران پزشکی عمومی را در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان سپری کرده اند و در سال 1385 دکترای پزشکی عمومی خود...

سوالات خود را از دکتر بپرسید
  • مهرداد مهرداد

    باسلام خدمت شما من 26 سالمه و در حدودا 10 سالگی از طبقه اول یه ساختمان به پایین سقوط کردم که خوشبختانه مشکلی پیش نیامد ولی جهت اطمینان عکس رادیولوژی از کمرم گرفتن که متوجه وجود یه جسم سکه مانند در روده من شدن پس از مراجعه به دکتر گفتن که اگه تا 20 سالگی دفع نشد مراجعه کن بعداز چند بار عکس برداری جسم حتی جابجایی کمی هم نداشت و دیگه به پزشک مراجعه نکردم ولی طی دو سه سال اخیر متوجه دردی موقتی و گذرا میشم.1 این درد میتونه ناشی از این جسم باشه 2 روش جراحی برای این جسم چیه و اینکه به دلیل نداشتن بیمه و هزینه فعلا نمیتونم جراحی کنم ممنونم اگه پاسخ بدید.

    • على اكبر سلحشورى

      سلام.اگر درد منطبق با محل قرارگيري جسم باشه ميتونه مربوط به اون باشه.اگر اون جسم در روده بزرگ و در سطح مخاط باشه ممكنه بشه با كولونوسكوپي و بدون جراحي جسم را خارج كرد.

  • نوشین بابازاده

    سلام وقتتون بخیر... خانمی ۳۷ سالم هستم و حدود سه ساله کم کاری هاشیموتو دارم تحت درمان و از بیماران آقای دکتر حبیبی معینی هستم... سه سال پیش به دلیل ندول هایی که توی تیروئید داشتم fna انجام دادم و جواب پاتولوژی منفی بود... اون زمان anti tpo هم 108 بود از نظر دکتر مشکلی نبود و من درمانی بابت این دریافت نکردم همون فقط تو این مدت لووتیروکسین مصرف می کنم با دوزهای متغیر تا به نتیجه ای که می خواستند برسند.... دوره چکاپی که باید میرفتم تیرماه امسال بود که به علت این شرایط که پیش اومده نتونستم برم چون متاسفانه توی کلینیک بیمارستان عرفان هستند و خیلی برام راحت نبود رفتن اونجا.... به همین دلیل از یکی از آشنایان که پزشک هستند خواستم برام آزمایش‌های مربوط رو بنویسن که خیالم راحت باشه... امروز که جواب آزمایش ها به دستم رسید و با جواب آزمایشات قبلی مقایسه کردم میزان هورمون های T4 , T3 , TSH به ترتیب ۸/۱۵ ، ۱/۱۳ و ۲/۱۳ بود. اما anti tpo بالای ۴۰۰ هست. این مورد برام یه مقدار نگران کننده است.... ممنون میشم که راهنمایی بفرمایید

    • على اكبر سلحشورى

      سلام. Anti TPO بالا نشان‌دهنده این هست که شما احتمالا برای همیشه یا مدت طولانی باید لووتیروکسین مصرف کنید و نگران کننده نیست. الان TSH هم بالاست و دارو باید افزایش پیدا کنه. ندولهای تیروئید هم هر 6 ماه تا یکسال باید سونوگرافی بشه که اگر نیاز بود FNAمجدد انجام بشه.

  • خدیجه صمیمی مطلق

    باعرض سلام.بنده خانمی ۴۵ ساله هستم یازده سال پیش درحین بارداری مبتلا به کم کاری تیروئید شدم و از اون موقع روزی یک لووتیروکسین میخورم. الان مشکلم اینه که بدنم سرده طوری که احساس میکنم خونم داره یخ میزنه من تو مردادماه برای گرم شدن کیسه آب گرم بغل میکنم. ممنون میشم منو راهنمایی کنید.متشکرم

    • على اكبر سلحشورى

      سلام. اول باید مطمئن بشیم که TSH در محدوده نرمال هست یا خیر، پس اگر آزمایش تیروئید جدید ندارید انجام بدید و با جواب و جهت معاینه مراجعه بفرمایید

  • فیروزه حیدری

    چشمم سیاهی میره خیلی احساس خواب الودگی دارم

    • على اكبر سلحشورى

      نوروبيون را تزريق كنيد اگر علائم ادامه داشت حضوري تشريف بياريد كه معاينه و آزمايشات لازم انجام بشه.

  • لغو پاسخ