• دکتر محمدعلی فیاض‌مهر
• دندانپزشک
• ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
• 0 دقیقه

حساسيت‌هاي دنداني مشكل رايجي است كه براي اكثر افراد اتفاق مي‌افتد. اين حساسيت مي‌تواند دلايل مختلفي داشته باشد كه براي بعضي افراد با درد و ناراحتي بيشتري بروز مي‌كند. در اين مطلب ما به علل حساسيت دندان‌ها به گرما و سرما مي‌پردازيم. با ما همراه باشيد.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با دکتر محمدعلی فیاض‌مهر کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

اگر فردي برای اولین‌بار حساسیت دنداني را تجربه مي‌كند بهتر است به دندانپزشک مراجعه کند تا با یک چکاپ، سلامت دندان‌هایش بررسي شود و مشکلات احتمالی كه سبب بروز اين حساسيت مي‌شود مشخص شود. دندانپزشك دندان‌ها را با استفاده از ابزار دندانپزشکی برای بررسی حساسیت لمس می‌کند یا ممکن است از اشعه ایکس روی دندان استفاده کند.

حساسیت دندان یا «حساسیت دنتین» درست همان چیزی است که به نظر می‌رسد درد یا ناراحتی در دندان به عنوان پاسخ به محرک‌های خاص مانند دمای گرم یا سرد است. درد می‌تواند موقتی یا یک مشکل مزمن باشد و همچنین یک دندان، چند دندان یا تمام دندان‌های یک فرد را تحت‌تاثیر قرار دهد كه می‌تواند علل مختلفي داشته باشد، اما در اغلب موارد دندان‌های حساس به راحتی با تغییر در بهداشت دهان و دندان، درمان می‌شوند.

مي‌توان گفت كه درد حاصل از حساسيت به گرما و سرما بسیار دردناک و ناگهانی است و گاهي تا ریشه‎ عصب دندان نیز نفوذ مي‌کند. اما خوشبختانه اين درد موقتی است. دندان به طور کلی دارای دو ساختار تاج و ریشه است، حساسیت به گرما و سرما به وسیله تحریک عصب دندان اتفاق می‌افتد. اگر تحلیل لثه داشته باشیم باعث می‌شود سطوح ریشه دندان در معرض سرما و گرما قرار گیرد و این منجر به تحریک عصب دندان می‌شود که به‌صورت درد خود را بروز می‌دهد.

در بخش تاج، پوسیدگی‌ها و ترمیم‌هایی که تازه انجام شده، باعث می‌شود که حرارت (چه سرما چه گرما) به سمت عصب دندان هدایت شود که این امر باعث درد گرفتن دندان می‌شود.

عاج دندان شامل هزاران مجرا و کانال‎ میکروسکوپی بوده و هنگامی که در معرض عوامل محیطی قرار می‌گیرد، این عوامل را از جمله گرما، سرما و حتی مواد چسبناک را به عصب دندان انتقال داده و منجر به ایجاد درد می‌شود.

پوسیدگی دندان، دندان‌های شکسته، دندان‌های خرد شده و پر کردن یا خالی کردن دندان فرسوده، می‌تواند عاج دندان را درمعرض خطر قرار دهد و باعث حساسیت شود اگر این مورد باشد، به احتمال زیاد حساسیت در یک دندان خاص یا یک منطقه خاص حس می‌شود.

همچنين حساس شدن دندان به سرما و گرما در برخی افراد ممكن است به علت داشتن مینای نازک باشد كه دندان‌های اين افراد نسبت به دیگران حساس‌تر است. نازک شدن مینا می‌تواند بخش‌هایی از دندان را در معرض خطر قرار دهد، همچنین باعث حساسیت شود. مینا، لایه بیرونی دندان است که از آن حفاظت می‌کند. مسواک زدن‌هاي نادرست، استفاده از مسواک زبر يا خوردن و نوشیدن غذاهای اسیدی و… مي‌تواند از علل فرسوده شدن مینای دندان باشد كه درنتيجه سبب حساسيت دنداني خواهد شد.

در بعضی افراد حساسيت دنداني بعد از پر کردن پوسیدگی دندان‎ها بروز مي‌كند. پر کردن پوسیدگی دندان‎ها با کامپوزیت می‌تواند منجر به ایجاد حساسیت و درد هنگام جویدن شود که با تعویض نوع کامپوزیت می‌توان این مشکل را برطرف کرد.

پوسیدگی منجر به ایجاد حفره‎هایی در دندان شده که این حفره‎ها دندان را حساس می‌کنند. پر کردن این پوسیدگی‎ها، حساسیت موجود را افزایش مي‌دهد. این حساسیت ایجاد شده بعد از پر کردن پوسیدگی به مرور بهبود می‌يابد. اما اگر حساسیت به وجود آمده برطرف نشود، احتمال دارد کانالی برای ریشه‎‌ دندان نیاز باشد كه بايد به دندانپزشك مراجعه شود.

همچنين در برخي افراد كه با خوردن يك خوراكي سرد دردی موقت را در دندان‌های‌شان احساس مي‌کنند علت این درد مي‌تواند مجاری لانه زنبوری در زیر مینای دندان باشد که احساس سرما را تا مغز دندان که عصب دندان در آنجا قرار دارد انتقال می‌دهد و فرد احساس درد می‌کند. به طور طبیعی بزاق باعث رسوب کلسیم در دهان و روی دندان‌ها می‌شود و از این طریق باعث بسته شدن مجاری لانه زنبوری می‌گردد.

نکته مهم دیگر آن است که اگر دندان‌ فردي به غذاهای گرم حساس است و اگر حساسیت به خوراکی‌های سرد بیش از چند ثانیه طول می‌کشد، ممکن است به التهاب برگشت‌ناپذیر آبسه که نوعی التهاب پر از چرک است، مبتلا شده باشد.

در ادامه لازم است بگوييم كه بايد توجه داشت که اگر دندانی به تازگی پر شده حساسیت دندان به غذاهای گرم و سرد به مدت چند هفته طبیعی است و علت آن ملتهب شدن مرکز دندان است. اما اگر درد بیش از چند هفته ادامه داشته باشد احتمال اینکه عصب دندان دچار آسیب شده باشد، وجود دارد. در این شرایط بهتر است به دندانپزشک مراجعه شود.

درمان مشکلات و بیماری‌هایی که باعث حساسیت دندان می‌شود باید قبل از اینکه مینای دندان را از بین ببرند و به دندان آسیب برسانند، درمان شوند. مثلا با مسواک زدن و حفظ بهداشت دهان و دندان، به راحتی می‌توان بافت‌های فرسوده را درمان کرد. همچنين در موارد حساسیت شدید و ناراحتی ناشی از نازک شدن لثه، دندانپزشک شما ممکن است از پیوند لثه استفاده کند. اگر دندان قروچه داريد بهتر است روی دندان قروچه کردن خود تمرکز کنید و آن را انجام ندهید. کاهش استرس و کافئین قبل از خواب هم می‌تواند مانع از دندان قروچه در شب شود می‌توانید در طول شب، برای محافظت از دندان‌ها از محافظ دهان استفاده کنید.

اگر حساسیت دندان شما ملایم باشد، می‌توانید از درمان‌های دندانپزشکی استفاده کنید. خمیر دندانی را انتخاب کنید که برای دندان حساس درست شده این خمیردندان هیچ مواد مضری ندارد و در مقابل دارای موادی است که از انشعاب درد به عصب جلوگیری می‌کند. در استفاده از دهانشويه هم بايد دهانشویه بدون الکل را انتخاب کنید، چون دندان‌های حساس را کمتر تحریک می‌کند همچنین از مسواک‌های نرم استفاده کنید. معمولا بعد از استفاده از این روش‌ها حساسیت دندان باید در عرض یک هفته کاهش یابد ولی اگر اين درمان‌ها کارساز نباشند، به دندانپزشک خود مراجعه كنيد.

در پايان لازم مي دانيم كه بگوييم براي حساسيت هاي دنداني بهتر است به دندانپزشك مراجعه كنيد تا علت آن مشخص شود و درمان‌هاي خودسرانه انجام ندهيد. در درمان دردها و مشكلات دنداني بهتر است هرچه سريع‌تر به پزشك مراجعه شود تا از پيشرفت بيماري و عوارض و هزينه‌هاي بيشتر آن جلوگيري شود.