مصرف میزان کافی ویتامین D و ویتامین K برای سلامتی ضروری است. اما برخی از منابع بیان می کنند که مکمل هایی مانند ویتامین D بدون دریافت ویتامین K مضر می باشند. پس کدام حرف صحت دارد؟ این مقاله نگاهی به مطالب علمی در این زمینه انداخته است.
ویتامین D و K :
- ویتامین های D و K دو ویتامین ضروری و محلول در چربی می باشند.
- آن ها به میزان زیادی در غذاهای پر جرب یافت می شوند و وقتی که با چربی مصرف شوند جذب آن ها به جریان خون افزایش می یابد.
- معمولا به ویتامین D ویتامین خورشید می گویند و به مقدار زیادی در ماهی های چرب و روغن ماهی وجود دارد اما معمولا با قرار گرفتن در برابر نور خورشید توسط پوست بدن تولید می شود.
- یکی از اولین عملکرد های اولیه ویتامین D جذب کلسیم و حفظ کلسیم بدن در سطح نرمال می باشد. کمبود ویتامین D می تواند موجب شکستگی استخوان ها شود.
- ویتامین K در برگ سبز سبزیجات، حبوبات تخمیر شده و در سبزیجات یافت می شود. همچنین در برخی از غذاهای چربی که منبع حیوانی دارند ویتامین K وجود دارد غذاهایی از جمله زرده تخم مرغ، جیگر و پنیر.
- ویتامین K برای انعقاد خون و پیشرفت تجمع کلسیم در استخوان ها و دندان لازم است.
- ویتامین D و K به عنوان یک تیم عمل می کنند:
- وقتی صحبت از سوخت و ساز کلسیم به میان می آید، ویتامین D و K با هم به عنوان یک تیم کار می کنند و هر دو نقش مهمی بازی می کنند.
نقش ویتامین D
یکی از وظایف اصلی ویتامین D نگه داشتن سطح کلسیم خون در یک اندازه متعادل می باشد.
دو راه برای افزایش کلسیم توسط ویتامین D وجود دارد:
بهبود افزایش جذب کلسیم:
ویتامین D جذب کلسیم را از غذاهای مصرفی افزایش می دهد.
کلسیم را از استخوان تامین می کند:
- وقتی که فرد به میزان کافی کلسیم مصرف نمی کند، ویتامین D با جذب کلسیم از استخوان ها میزان کلسیم خون را ثابت نگه می دارد.
- ثابت نگه داشتن سطح کلسیم خون ضروری است. درحالی که کلسیم را به عنوان یک ماده ضروری برای استخوان می شناسند، در بدن دارای عملکرد های حیاتی نیز می باشد.
- در دورانی که کلسیم بدن به اندازه کافی تامین نمی شود بدن چاره ی دیگری ندارد به جز این که از کلسیم ذخیره شده در استخوان استفاده کند اگرچه این کار موجب تحلیل رفتن استخوان و پوکی آن به مرور زمان شود.
نقش ویتامین K:
- همان طور که در بالا به آن اشاره شد، ویتامین D، میزان کلسیم مورد نیاز بدن را در حدی نرمال نگه می دارد.
- با این وجود، وقتی که کلسیم در بدن به اتمام برسد ویتامین D، کار زیادی نمی تواند انجام دهد. این جاست که ویتامین K عمل می کند.
- ویتامین K کلسیم بدن را از دو راه تامین می کند:
- کالسی فیکیشن موجود در استخوان بهبود می بخشد:
- ویتامین K استئو کالسین را فعال می کند. استئو کالسین پروتئینی است که تجمع کلسیم در استخوان و دندان را افزایش می دهد.
- کاهش کالسی فیکیشن از بافت های نرم:
- ویتامین K پروتئین ماتریکس GLA را فعال می کند. این کاده از تجمع کلسیم در بافت های نرم جلوگیری می کند از جمله در کلیه ها و رگ های خونی.
- تحقیقات اندکی تاثیر مکمل ویتامین K بر کالسی فیکیشن رگ های خونی را مورد بررسی قرار داده اند اما تحقیقات زیادی در حال انجام است.
- کالسی فیکیشن رگ ها خونی موجب ایجاد بیماری های مزمن از جمله بیماری های قلبی و کلیوی می گردد.
آیا ویتامین D بدون ویتامین K مضر است؟
برخی از افراد نگران این هستند که مصرف مقدار زیاد ویتامین D ممکن است موجب کالسی فیکیشن رگ های خونی و بیماری های قلبی در افرادی که ویتامین K کمی مصرف می کنند، شود.
برخی از شواهد این ایده را حمایت می کند:
مسمومیت توسط ویتامین D می تواند موجب هایپر کالسیمیا گردد:
یکی از نشانه های مصرف زیاد ویتامین D، هایپر کالسیمیا می باشد. این مشکل را با افزایش مقادیر زیاد کلسیم در خون تشخیص خواهند داد.
هایپر کالسیمیا موجب کالسی فیکیشن رگ های خونی می شود ( BVC):
در بیماری هایپر کالسیمیا سطح کلسیم و فسفر بسیار بالا می رود و در نتیجه کلسیم فسفات در رگ های خونی تجمع می یابند.
BVC با بیماری های قلبی همراه است:
طبق نظر متخصصان، کالسی فیکیشن رگ های خونی یکی از عوامل ایجاد بیماری های قلبی می باشد.
کمبود ویتامین K همراه با BVC می باشد:
تحقیقات نشان داده اند که سطح کم ویتامین K در بدن موجب کالسی فیکیشن رگ های خونی می گردد.
مصرف دوز بالای ویتامین K از BVC در حیوانات جلوگیری می کند:
یک آزمایش که بر روی موش ها انجام شد نشان داد که با مصرف دوز بالای مکمل ویتامین K از BVC در آن ها جلوگیری کرده است.