همه ما با آن احساس ناخوشایند گرفتگی و درد و خارش در گلو آشنا هستیم. چنین احساسی ممکن است ناشی از یک آلرژی فصلی یا یک سرماخوردگی ویروسی یا یک عفونت میکروبی شدید باشد. در میان این حالت‌ها، گلودرد چرکی با باکتری استرپتوکوک، اگر درمان نشود، می‌تواند بسیار خطرناک باشد. برای همین شما باید بدانید بین گلودرد ویروسی و گلودرد باکتریایی چه تفاوت‌هایی وجود دارد تا برای درمان نوع استرپتوکوکی (باکتریایی) با آنتی‌بیوتیک مناسب تجویز شده توسط پزشک، اقدام کنید (آنتی‌بیوتیک در درمان سرماخوردگی و گلودرد ویروسی هیچ تاثیری ندارد).
به دنبال نقطه‌های سفید بگردید
حتما دیده‌اید که پزشک در زمان گلودرد به شما می‌گوید: «بگو آ آ آ…»، شما باید بدانید که در زمان بروز عفونت باکتریایی در گلو، ممکن است نقطه نقطه‌های سفیدی روی لوزه‌ها و ته گلو ببینید که دیدن آنها به معنای عفونت شدید میکروبی است. لوزه‌های بزرگ شده و قرمز هم بیشتر به نفع عفونت میکروبی است. گاه ممکن است چرک هم در ته گلو دیده شود.
اگر سرفه و آبریزش دارید…
سرفه کردن متوالی و ریختن مخاط بینی از پشت بینی روی گلو می‌تواند احساس ناخوشایندی در گلو ایجاد کند. در عفونت با باکتری استرپتوکوک شما معمولاً شاهد احتقان بینی، آبریزش بینی و سرفه نیستید و اینها معمولاً نشانگر سرماخوردگی یا همان بیماری ویروسی هستند.
درجه دماسنج چه عددی را نشان می‌دهد؟
سرماخوردگی و عفونت‌های ویروسی باعث ایجاد تب می‌شوند و معمولاً تب آنها بسیار خفیف است اما برعکس عفونت با استرپتوکوک تب بالا ایجاد می‌کند. تب بالای 5/38 درجه سانتی‌گراد به‌طور معمول نشانگر عفونت میکروبی نیازمند درمان است. اما یادتان باشد عفونت میکروبی هم ممکن است اصلاً تب ایجاد نکند یا تب خفیف ایجاد کند.
میکروب‌ها بیشتر درد دارند
اگر گلودرد ویروسی و باکتریایی را در زمان‌های مختلف عمرتان تجربه کرده باشید می‌دانید که درد گلو با باکتری بسیار بیشتر است. گلودرد ویروسی چندروزه حتی بدون درمان خوب می‌شود اما گلودرد میکروبی هرروز که بگذرد شدید و شدیدتر می‌شود. اگر گلودردتان خیلی شدید است به استرپتوکوک فکر کنید، درضمن یادتان باشد که عفونت میکروبی ممکن است دل‌درد، سردرد، تهوع و استفراغ و کاهش شدید اشتها را موجب شود که در عفونت ویروسی به طور خیلی مشخص و شدید وجود ندارد.
نسخه مفید مادربزرگ‌ها
نسخه‌های مادربزرگ‌ها می‌تواند در کاهش علائم سرماخوردگی‌های ویروسی و میکروبی مفید باشد. استفاده از آب نمک رقیق (یک سر قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب ولرم) برای شست‌و‌شوی گلو و سینوس‌ها از آن نسخه‌هایی است که به خوبی التهاب و درد موضعی را کم می‌کند. استفاده از شیوه قدیمی نفس کشیدن در بخار آب‌جوش یا استفاده از دستگاه بخور هم می‌تواند دردگلو و سینوس‌ها را کاهش دهد.
چرا بستنی؟
شاید تصور خوردن بستنی در زمان گلودرد شدید سخت باشد اما باید بدانیدکه سرما اثر بی‌حس‌کنندگی دارد. در ضمن خوردن بستنی حتی با گلوی متورم هم آسان است. جدا از بستنی، میلک شیک، ژلاتین و سوپ‌های گرم هم میتوانند در کاهش درد موثر باشند. یادتان باشد در زمان گلودرد بهتر است از خوردن غذاهای تند و پر ادویه خودداری کنید. با توجه به اینکه در زمان تب و گلودرد، بدن به شدت آب از دست می‌دهد باید در زمان سرماخوردگی و عفونت چرکی گلو تا می‌توانید مایعات بخورید، البته بهتر است از خوردن مایعات ترش خودداری کنید چراکه آنها گلو را تحریک می‌کنند.
آنتی‌بیوتیک بخوریم یا نه؟
اگر عفونت باکتریایی استرپتوکوک داشته باشید با آنتی‌بیوتیک مناسب طول دوره بیماری شما و علائم آن کاهش می‌یابد. در ضمن تجویز آنتی‌بیوتیک مناسب باعث کاهش عوارض این بیماری هم خواهد شد. اما در مورد سرماخوردگی‌های ساده و ویروسی باید گفت که استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در این موارد بسیار اشتباه است.
اگر در موارد نامناسب آنتی‌بیوتیک مصرف کنید ممکن است باکتری‌ها را به این آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم کنید و در نتیجه میکروب‌هایی شکل بگیرند که بسیار قوی هستند و هیچ دارویی بر آنها تاثیر نمی‌گذارد و حتی میتوانند مرگبار هم باشند.
تا دانه آخر قرص‌ها را بخورید
اگر گلودرد باکتریایی داشته باشید پزشک‌تان برای شما آنتی‌بیوتیک خوراکی یا تزریقی، برای یک هفته تا 10 روز تجویز می‌کند. ممکن است یک تا 2 روز پس از شروع مصرف آنتی‌بیوتیک حس کنید حال‌تان خوب شده است و بقیه داروها را نخورید اما این کار بسیار اشتباه است زیرا خطر شدیدتر شدن بیماری را در پی دارد. درضمن یادتان باشد که حتما پس از پایان گلودرد چرکی‌تان مسواکی را که در آن روزها از آن استفاده کرد‌ه‌اید، دور بیندازید.
هیچ‌وقت به کودک آسپیرین ندهید
در زمان گلودردهای چرکی یا ویروسی استفاده از مسکن‌هایی که نیاز به تجویز پزشک ندارند (مثل استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن) در کاهش درد موثر است. در این مواقع به کودکان و نوجوانان داروی آسپیرین ندهید چراکه از عوارض جانبی آسپیرین در کودکان و نوجوانان بیماری خطرناک و گاه مرگبار «سندرم ری» است.
استفاده از داروهای دکونژستان هم می‌تواند در کاهش آبریزش بینی و شدت التهاب بینی و گلو موثر باشد.
گلودردهای طولانی‌مدت را چه کنیم؟
حتی اگر گلودردتان شدید نبود اما یک هفته طول کشید یا اگر گلودردتان شدید و شدیدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید. ممکن است برای تشخیص قطعی نیاز به نمونه‌برداری از گلو و لوزه‌ها و گاه در موارد شدید نیاز به انجام کشت خون باشد. بیماری ریفلاکس یا برگشتن از معده به مری، بیماری مونون‌کلئوز عفونی و چند بیماری دیگر میتوانند باعث گلودردهای طولانی‌مدت شوند.
حساسیت را با سرماخوردگی اشتباه نگیرید