انواع مختلفی از اسکولیوز وجود دارد که
عبارتند از :
اسکولیوز برگشت پذیر Reversible scoliosis
در این نوع اسکولیوز ستون فقرات هنوز
خاصیت انعطاف پذیری خود را حفظ کرده است. گر چه وقتی بیمار می ایستد دچار اسکولیوز
میشود ولی وقتی به جلو خم میشود و یا دراز میکشد این انحراف جانبی برطرف میشود. این
نوع اسکولیوز ممکن است به علل زیر ایجاد شود
بد ایستادن
انقباض عضلات شکمی : در این حالات به
علت درد شدیدی که در ستون مهره وجود دارد بیمار برای کاهش شدت درد تمایل دارد به یک
طرف خم شود و یا اسپاسم عضلات اطراف ستون مهره موجب خم شدن آن به یک طرف میشود.
گاهی حتی در بعضی بیماری هایی که ارتباطی به ستون مهره ندارند اسکولیوز ایجاد میشود.
بطور مثال آپاندیست میتواند به علت درد شدیدی که در یک طرف شکم ایجاد میکند موجب
شود تا بیمار به یک طرف خم شود.
کوتاه بودن یکی از اندام های تحتانی :
وقتی طول اندام های تحتانی تفاوت دارد بیمار برای اینکه بتواند کف هر دو پا را بر
روی زمین بگذارد و بر روی هر دو پا بایستد و راه برود لگن را در طرف کوتاه شده پایین
تر میبرد. ابن انحراف لگن موجب میشود تا ستون فقرات بالای آن نیز به یک طرف خم شده
و دچار انحراف جانبی شود.
اسکولیوز برگشت ناپذیر Irreversible scoliosis
در این نوع اسکولیوز ستون فقرات خاصیت
انعطاف پذیری خود را از دست داده است و بیمار هر وضعیتی که به خود بگیرد انحراف
جانبی ستون مهره از بین نمیرود. این نوع اسکولیوز ممکن است به علل زیر ایجاد شود:
اسکولیوز هایی که بر اثر مشکلات
استخوانی و تغییر شکل مهره بوجود میایند مانند اسکولیوز مادرزادی و اسکولیوز
بدنبال شکستگی مهره یا تغییر شکل مهره بدنبال نرمی یا پوکی استخوان
اسکولیوز هایی که بدنبال مشکلات عصبی
بوجود میایند مانند اسکولیوز بدنبال ابتلا به فلج اطفال یا فلج مغزی
اسکولیوز بدنبال بیماری های عضلانی
مانند دیستروفی های عضلانی
اسکولیوز بدنبال بیماری های مادرزادی
مانند اسپینا بیفیدا یا نوروفیبروماتوز
اسکولیوز هایی که هیچ علت خاصی برای
آنها پیدا نمیشود که به آنها اسکولیوز ایدیوپاتیک Idiopathic
scoliosisمیگویند. شایعترین نوع اسکولیوز همین نوع ایدیوپاتیک
است.
تصمیم گیری درمانی در اسکولیوز
◄ وقتی که شدت انحراف
ستون مهره زیر 20 درجه است یا سن بچه نزدیک سن بلوغ است پزشک ارتوپد معمولاً فقط بیمار
را تحت نظر گرفته و درمانی انجام نمیدهد. در این موارد پزشک معالج هر 6-3 ماه از بیمار
عکسبرداری کرده و شدت قوس را اندازه گیری میکند تا اگر قوس شدیدتر شد درمان مناسب
را انجام دهد.
◄ اگر شدت قوس ستون مهره
بین 45-25 درجه باشد و بچه هنوز در حال رشد باشد پزشک ارتوپد معمولاً از بریس
استفاده میکند. هدف از استفاده از بریس در این وارد اینست که تا کامل شدن بلوغ فرد
از بیشتر شدن شدت قوس جانبی ممانعت به عمل آید.
بریس ها وسایلی هستند که به دور
کمر و تنه بسته میشوند. گاهی در بیمارانی که سن کمی دارند ممکن است پزشک معالج تصمیم
بگیرد موقتا از بریس استفاده کند تا وقتی سن وی کمی بیشتر شد عمل جراحی را انجام
دهد. معمول ترین بریسی که در درمان اسکولیوز بکار میرود بریس میلواکی است که از
ناحیه لگن تا گردن فرد را میگیرد و از کنار هم به قفسه سینه فشار میاورد تا انحراف
جانبی را اصلاح کند. این بریس بای تا پایان بلوغ پوشیده شود و در آن زمان در یک
بازه زمانی 12-6 ماه کم کم کنار گذاشته شود.
◄ اگر شدت قوس ستون مهره
بیش از 45 درجه باشد و بچه هنوز در حال رشد باشد پزشک معالج ممکن است توصیه به عمل
جراحی کند.
◄ در قوس های بیش از
55-50 درجه حتی وقتی سن رشد بچه کامل شده است ممکن است عمل جراحی انجام شود. در
مواردی هم که علیرغم استفاده از بریس شدت انحراف جانبی ستون مهره همچنان رو به
افزایش است هم از عمل جراحی استفاده میشود. مورد دیگری که از عمل جراحی برای درمان
اسکولیوز استفاده میشود وقتی است که بدنبال بیماری های عصبی یا عضلانی ایجاد شده
باشند. این اسکولیوز ها معمولا پیشرونده بوده و به درمان با بریس جواب مناسبی نمیدهند.
فیزیوتراپیست غزل خراجی