زخم معده را می شناسید؟
به گزارش سایت الودکتر، منظور از زخم معده، زخم‌های باز در لایه‌ی درونی معده است. اسیدی که به مقدار زیاد در معده ترشح می‌شود، معمولا این زخم‌ها را بسیار دردناک می‌کند. اصلی‌ترین دلیل بروز زخم معده باکتری هلیکوباکترپیلوری (Helicobacter pylori) یا به اختصار اچ. پیلوری (H. pylori) است. مصرف بیش از اندازه‌ی مسکن‌ها مانند آسپیرین و ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن هم ممکن است موجب بروز زخم معده شود.
زخم معده معمولا با تجویز آنتی بیوتیک و روش‌های کاهش‌دهنده و خنثی‌کننده‌ی اسید معده، درمان می‌شود. اما برخی غذاها و درمان‌های طبیعیِ خانگی هم در تخفیف علائم و حتی درمان زخم معده آن مؤثر هستند.
غذاهای مفید برای زخم معده
پژوهش‌ها نشان داده‌اند فلاونوئیدها میتوانند در درمان زخم معده مؤثر باشند. فلاونوئیدها ترکیباتی هستند که به طور طبیعی در میوه‌ها و سبزیجات متعددی وجود دارند. از خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها دارای فلاونوئید می‌توان به دانه‌ی سویا، حبوبات، انگور قرمز، کلم، بروکلی، سیب، انواع توت (berries) و انواع چای (به ویژه چای سبز) اشاره کرد. با وجود اینکه برخی خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های فلاونوئیددار مانند مرکبات، ممکن است زخم معده را تشدید کنند، به فلاونوئید لقب «محافظ معده» را داده‌اند زیرا با حفاظت از لایه‌ی درونی معده، امکان بهبود زخم‌ها را فراهم می‌کند. به گفته‌ی مؤسسه‌ی «لاینس پاولینگ» (Linus Pauling)، مصرف فلاونوئید به میزانی که در رژیم غذایی عادی ما وجود دارد، هیچ ضرری ندارد اما مصرف زیاد آن ممکن است باعث ایجاد اختلال در انعقاد خون شود. شما می‌توانید فلاونوئیدها را از رژیم غذایی‌تان یا از طریق مکمل‌ها دریافت کنید.
باکتری هایی برای زخم معده
مواد غذایی حاوی پروبیوتیک، دارای باکتری‌هایی هستند که به عملکرد بهتر سیستم گوارشی کمک می‌کنند. این مواد در غذاهای گوناگون، مخصوصا غذاهای تخمیریافته، مانند آب‌دوغ، ماست، میسو (نوعی غذای ژاپنی که از خمیر سویا، نمک و غلّات تخمیرشده تهیه می‌شود) و کیمچی (نوعی غذای تخمیرشده‌ی کره‌ای که از انوع سبزیجات، فلفل قرمز، ادویه و کلم مخصوص چینی تهیه می‌شود)، یافت می‌شوند. امکان مصرف این مواد به شکل مکمل نیز وجود دارد. مطالعات نشان داده است مواد پروبیوتیک ممکن است در از بین بردن باکتری اچ. پیلوری و افزایش احتمال بهبود زخم معده مؤثر باشند.
غذاهایی مناسب زخم معده
* بیماران مبتلا به زخم معده باید میوه‌جات، سبزیجات، غلات کامل و محصولات لبنی و شیر کم چرب یا بدون چربی را به شکل منظم دریافت نمایند.
* مصرف گوشت لخم گاو و گوسفند، گوشت طیور (مرغ و بوقلمون)، انواع ماهی، حبوباتی چون لوبیا، تخم‌مرغ و دانه‌های مغذی نیز در مقادیر معین توصیه می‌شود.
* در بیماران مبتلا به زخم معده استفاده از روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون و کانولا مناسب‌تر است.
* در گروه غذایی لبنیات، مصرف دوغ، شیر، ماست و پنیر بدون چربی یا کم‌چرب، شیر سویا، شیر خشک و بستنی کم چرب و میوه‌ای در بیماران مبتلا به زخم معده مجاز است. در گروه غذایی لبنیات، مصرف دوغ، شیر، ماست و پنیر بدون چربی یا کم‌چرب، شیر سویا، شیر خشک و بستنی کم چرب و میوه‌ای در بیماران مبتلا به زخم معده مجاز است
* مصرف مواد غذایی پروتئینی کافی جهت دریافت اسیدهای آمینه ضروری برای ساخت بافت‌های آسیب دیده و التیام نهایی زخم معده الزامی است.
* رژیم غذایی پرفیبر نیز می‌تواند سبب کاهش گسترش زخم معده گردد. مواد غذایی حاوی فیبرهای محلول (مانند جو، جو دو سر، حبوبات، میوه‌جات و سبزیجات خاص) سبب کاهش پیشرفت زخم می‌شوند.
نکات تغذیه ای برای مبتلایان زخم معده
۱- غذاهای خود را در حجم کم وتعداد دفعات بیشتر استفاده نمایید.
۲- غذا بطور کامل جویده شود.
۳- از مصرف چربی های جامد از چمله مارگارین، کره و خامه پرهیز نمایید. جهت پخت و پز از روغن های گیاهی مایع بویژه روغن کلزا استفاده نمایید.
۴- از مصرف نعنا و فلفل پرهیز نمایید. مصرف سایر ادویه ها بهتر است در حد معقول باشد. مصرف زردچوبه در حد اعتدال می تواند مفید واقع شود.
۵- از مصرف قهوه، چای پر رنگ، شکلات، کاکائو، شیرکاکائو، نوشابه های سیله و نوشیدنی های الکلی پرهیز نمایید. مصرف چای سبز کم رنگ در حد متعادل در این افراد می تواند مفید باشد.
۶- از مصرف غذاهای سرخ شده در روغن و غذاهای پرچرب پرهیز نمایید. بهتر است غذاها تا جای ممکن بخارپز و آب پز مصرف شوند.
۷- از مصرف هر ماده غذایی که به تجربه ثابت شده است سبب تشدید درد معده می شود باید پرهیز شود.
۸- لبنیات مصرف باید کم چرب باشد همچنین ماست مصرفی از نوع ماست پروبیوتیک باشد.
۹- بعد از مصرف غذا تا ۲ ساعت از خوابیدن پرهیز شود.
10- میوه ها و سبزی های خام در صورتی که سبب تشدید درد معده نشود می توانند مورد استفاده قرار گیرند.
درمان زخم معده با قرص پنتوپرازول چه عوارضی دارد؟