• دکتر حمیدرضا رخصت یزدی
• متخصص مغز و اعصاب
• ۱۳۹۷/۱۱/۲۴
• 0 دقیقه

علت سردرد بعد از خواب (سردرد صبحگاهی) و درمان آن

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با دکتر حمیدرضا رخصت یزدی کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

تجربه‌ سردرد بعد از خواب بسیار خسته کننده است زیرا درد مانع از استراحت کافی می‌شود و بر کیفیت روزی که پیش رو دارید تاثیر منفی خواهد داشت. شایع ترین نوع سردرد که در خواب خصوصا خواب شبانه روی می‌دهد سردرد خوشه‌ای و میگرن است همچنین سردردهای هیپنیک (یا هشدار ساعت) هستند که فرد را در ساعات مقرری از شب به خاطر درد بیدار می‌کنند. درمان این سردردها به تکرار و شدت آنها بستگی دارد و ممکن است داروهای درمان سردرد به خودی خود مانع از بروز سردردهای آتی شود. بهتر است که ارتباط بین خواب و سردرد و همچنین دلایل ایجادکننده‌ی سردرد در خواب را یاد بگیریم و اینکه چگونه درد آن را کاهش دهیم و خواب بهتری در طول شب داشته باشیم.

 سردرد حین خواب آسیب زننده است و مانع از دریافت استراحت کافی و مورد نیاز شما می‌شود. در حالی که دلایل زیادی برای سر دردهای شبانه وجود دارند (مثل شرایط پزشکی، استرس و حتی موقعیت خواب) راه‌هایی برای پیشگیری از دلایل زمینه‌ای و اصلی وجود دارد. اگر شما تجربه‌ی سردرد حین خواب دارید با یک متخصص مغز و اعصاب درمورد گزینه‌های درمانی و کاهش درد و تسکین برای خود صحبت کنید. درمان سردردهای شبانه متنوع هستند و به نوع سر درد و دلایل زمینه‌ای آن بستگی دارند.

دلایل سردرد صبحگاهی

سردردهایی که حین خواب اتفاق می‌افتند احتمالا به دلایل مشکلات متنوعی ایجاد می‌شوند مثل بیماری‌های زمینه‌ای، اختلالات خواب و حتی موقعیت فرد هنگام خواب. بعضی از معمول‌ترین دلایل ایجاد کننده‌ی و علت سردرد در خواب در زیر آورده شده‌اند:

آپنه‌ تنفسی در خواب

آپنه‌ تنفسی در خواب زمانی روی می‌دهد که راه‌های هوایی در طول خواب تغییر می‌کنند و به طور نسبی جریان هوا به درون یا بیرون بدن را مسدود کرده و الگوی تنفس طبیعی را مختل می‌کنند. این اختلال خواب باعث ایجاد سردرد در خواب می‌شوند که در طول شب یا حین بیداری در یک فرد احساس می‌شوند.

هیپوگلیسمی

این شرایطی است که قند خون از سطح طبیعی پایین‌تر است. این مشکل باعث ایجاد سر درد و همچنین تعریق شبانه می‌شود و ممکن است با مصرف یک میان وعده‌ی سبک قبل از خواب باعث تنظیم سطح گلوکز خون شود.

موقعیت خواب

اگر فرد در موقعیت نامناسبی بخوابد و یا از بالشی استفاده کند که حمایت کافی را به دنبال نداشته باشد ممکن است احساس سردرد در خواب یا بلافاصله بعد از بیدار شدن داشته باشد.

فشارهای روحی و استرس

اگر فردی استرس زیادی را در طول روز متحمل شود و به بدن خود اجازه‌ی استراحت قبل از خوابیدن را ندهد، ممکن است که سردردهای تنشی را تجربه کند که هنگام تلاش فرد برای خوابیدن احساس می‌شود. استرس‌های روزانه را کاهش دهید و مدیریت کنید تا بهتر از بروز این سردردها پیشگیری کنید.

سردردهای سینوسی

یک عفونت سینوسی ممکن است باعث تجربه‌ سر درد در طول شب برای بیمار شود هنگاهی که سرش به سمت پایین خم شده و فشار به سمت سینوس‌ها شیفت پیدا کرده است. بیمار ممکن است که این سردردها را نیز در صورت ابتلا به آلرژی به مایت‌های گرد و غبار موجود در بالش و ملحفه تجربه کند.

میگرن

تجربه‌ میگرن در خانم‌ها در طول شب نیازمند آگاهی از عوامل محرک آن است. سعی کنید که گزارشی از هر چه که بیمار در شب می‌نوشد یا می‌خورد را تهیه کنید، در چه اتاقی وقت می‌گذراند و آیا بوی عطری پخش می‌شود و آیا اینها محرک ایجاد میگرن شبانه هستند. یافتن این الگوها و محرک‌ها که باعث ایجاد میگرن می‌شوند اولین قدم در پیشگیری از آن و بهبود استراحت شبانه است.

سردردهای هیپنیک

این سردردها که به آنها سردردهای هشداری نیز گفته می‌شود همیشه در یک زمان مشخص و تکراری از شب ایجاد می‌شوند و فرد را از خواب بیدار می‌کنند. این اختلال ممکن است به دلیل تغییرات سیستم عروقی مغزی یا آسیب‌های قبلی در سر ایجاد شوند و در بالغین پنجاه سال یا بیشتر، بیشتر شایع است.

درمان سردرد بعد از خواب

اگر بیمار از سردرد حین خواب رنج می‌برد، احتمالا بیشتر از هر چیز مایل است که چگونگی خلاص شدن از شر آن که باعث بی‌خوابی او شده و کیفیت اجرای کارهای روزانه را کم کرده را بداند. بسته به نوع سر دردی که بیمار تجربه می‌کند راه‌هایی برای پیشگیری از وقوع و درمان آنها وجود دارند.

سردردهای هیپنیک

دلیل اصلی و دقیق سردردهای هیپنیک شناخته شده نیست اما درمان‌هایی که باعث تسکین و بهبود می‌شوند شامل موارد زیر هستند:

• لیتیوم (لیتوبید) دارویی است که در درمان اختلالات شخصیتی دوقطبی استفاده می‌شود.
• ایندومتاسین (ایندوسین) یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی
• کافئین قرصی است که قبل از خواب مصرف می‌شود.

گزارش‌هایی هم از استفاده‌ی داروهای دیگر در افراد میگرنی شده که موثر بوده‌اند.

سردردهای سینوسی

سردرد سینوسی نیز باید توسط پزشک مورد ارزیابی قرار گیرد که آیا به علت عفونت است و نیازمند دریافت دارو جهت برطرف شدن مشکل است. به طور مشابه اگر سردردهای سینوسی بیمار به علت آلرژن است، ممکن است که نیازمند بالش یا ملحفه جدید باشد تا از عود و بدتر شدن جلوگیری به عمل آید. اگر سر درد بیمار به علت موقعیت بد هنگام خواب است تعویض بالش و خرید یک سری جدید مفید خواهد بود.

سردردهای استرسی

در نهایت سردردهای تنشی از طریق مدیریت استرس‌های بیمار برای پیشگیری طی ساعات روز و فعالیت‌های روزانه مثل ورزش، یوگا و مدیتیشن امکان پذیر است.

نکاتی جهت بهبود خواب شبانه

برای پیشگیری از سردردهای شبانه و سردرد صبحگاهی وبهداشت خواب بهتر، نکات زیر ممکن است مفید واقع باشند:

• برنامه ریزی خواب داشته باشید: برنامه‌ی منظمی برای خواب خود تنظیم کنید تا ریتم سیرکادین شما را تنظیم کند و دریافت خواب کافی شبانه را برای شما تضمین کند. تا حد امکان این برنامه را رعایت کنید و از خواب طولانی و بیدار ماندن در آخر هفته‌ها خودداری کنید.
• آرام باشید: قبل از خواب یوگا تمرین کنید یا تنفس بکشید تا به آرام شدن ذهن و بدن خود کمک کنید و آن را در شرایط آرامی برای فرورفتن در خواب قرار دهید. از تماشای تلویزیون و مطالعه در تخت خودداری کنید زیرا ذهن شما را مشغول کرده و خوابیدن را سخت‌تر می‌کند.
• برنامه‌ی غذایی تنظیم کنید: قبل از خواب مایعات ننوشید تا از تکرر مراجعه به توالت جهت ادرار کردن جلوگیری شود. همچنین چهار ساعت قبل از خواب چیزی نخورید زیرا بخشی از ادرار از جذب آب مواد غذایی مصرف شده ایجاد می‌شوند.
• در جای خنک بخوابید: اگر فرد مکررا تجربه‌یمیگرن دارد خوابیدن با روشن کردن تهویه‌ هوا و کولر ممکن است که حملات میگرن را کاهش دهد.
• داروها را مرور کنید: در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک صحبت کنید (شامل هر گونه داروی خانگی و سنتی یا خارج از نسخه پزشک می‌شود) تا متوجه شوید که آیا داروها با هم تداخل دارند یا نه و آیا باعث ایجاد سر درد واختلال خواب می‌شوند.