• نازنین گرشاسب زاده
• جراح دندانپزشک
• ۱۳۹۹/۰۴/۰۳
• 1 دقیقه

ضربه به دندان ممکن است در هر سن و سالی اتفاق بیفتد. زمانی که کودک تازه نوپا می شود، مدام زمین می خورد. وقتی هم که بزرگتر می شود ممکن است از تاب یا دوچرخه بیفتد، دوستش در مدرسه هلش بدهد یا خدای نکرده  تصادف کند.
معمولا ضربه به دندان جلو وارد می شود و آن را دچار شکستگی یا لق شدن می کند. اما اگر کودک با چانه به زمین بخورد، احتمال دارد دچار شکستگی دندان عقب هم بشود.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با نازنین گرشاسب زاده کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

در اینجا می‌خوانید: نمایش
در اثر ضربه به دندان ممکن است:
تمام تاج دندان یا بخشی از تاج دندان بشکند:
در صورتیکه بدندان ضربه خورده کاملا از جایش خارج نشده ولی قطعه ای از آن شکسته مراقبت های زیر لازم است:

به دنبال قطعه شکسته بگردید و آن را در محیط مرطوب نگه داری کرده تا به دندانپزشک برسید. در بسیاری موارد قطعه قابلیت چسباندن به دندان را دارد.

 ترمیم دندان شکسته چطور انجام می شود؟ 
شکستن دندان در مدرسه
دندان لق شود ولی در جای خودش بماند:
در این حالت اگر دندان از جای خودش بیرون آمده با کمی فشار، دندان را سرجایش قرار دهید و سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید. چون اگر زمان زیادی بگذرد، لخته خون ایجاد شده در ته ریشه دندان ضربه خورده اجازه نمی دهد که دندان را به جای خودش برگردانیم.
ولی در صورتیکه به داخل فرو رفته دستکاری بیشتری نکنید و اجازه دهید تا دندانپزشک آن را به موقعیت مناسب برگرداند. فقط سریع تر خودتان را به دندانپزشک برسانید.
دندان ضربه خورده ممکن است از جایش بیرون بیاید یا حتی به داخل فک فرو برود.
یا دندان کاملا از جایش خارج شود و بیرون بیفتد:
گاهی به علت ضربه وارد شده (زمین خوردن- افتادن از روی دوچرخه یا وسایل بازی به سر یا صورت کودک) دندان دائمی کاملا از جای خود خارج شده و بیرون می افتد:

 پس از ضربه به دندان جلو چه کار کنیم؟ 
۱- کاملا خونسردی خود را حفظ کنید، عملکرد درست شما به کودک بیشتر از هر چیز دیگر کمک خواهد کرد.
۲- دندان را از ناحیه تاج بگیرید و اصلا به ریشه آن دست نزنید. سلولهای مهم در ناحیه ریشه با لمس دندان از بین میروند.
۳- دندان را برای پاک شدن خاک یا سایر آلودگی ها چند ثانیه زیر جریان ملایم آب بگیرید. دقت کنید که شدت جریان زیاد آب و نگه داشتن طولانی دندان زیر آب هم سلولها را از بین می برد.
۴- از پاک کردن دندان با دستمال کاغذی، حوله جدا خودداری کنید.
تحت هیچ شرایطی ریشه را لمس نکنید.
۵- دندان را به سرعت در محل خود قرار دهید. در این شرایط اگر سریع عمل نکنید به علت تشکیل لخته خون در انتهای حفره دندان کاملا سرجای خود نخواهد رفت.
برای اینکار از لبه دندانهای مجاور کمک بگیرید. دندان را با فشاری آرام و آهسته تا رسیدن به محل دندان کناری بداخل فشار دهید. دقت کنید که بخش محدب تاج دندان به سمت بیرون و بخش مقعر به سمت داخل دهان قرار بگیرد.
این کار دردناک است ولی انجام سریعش بسیار کمک می کند
۶- دندان را بکمک گاز یا دستمال در محل نگه دارید و به دندانپزشک مراجعه کنید.در این حالت دقت کنید که دندان حرکت نکند و از جای خود جابجا نشود. حرکات اضافی کودک را کنترل کنید.
۷- بهترین زمان برای انجام تمام این کارها تا ٢٠ دقیقه پس از افتادن دندان است. هرقدر سریعتر عمل کنید احتمال موفقیت آن بیشتر میشود.
۸- در صورت عدم موفقیت در جاگذاری دندان، آن را در شیر قرار داده و به دندانپزشک مراجعه کنید.
شیر بهترین ماده جهت نگهداری دندان است.
اگر شیر در دسترس نداشتید، در مقداری سرم قرار دهید.
آخرین انتخاب برای نگهداری آب است.
هرگز دندان را به صورت خشک و پیچده در دستمال کاغذی قرار ندهید!

وقتی که به دندانپزشک مراجعه کنید، ایشان دندان ضربه خورده را با کمک سیم به دندان های کناری متصل می کند تا ثابت شود. به این کار اسپلینت دندان هم گفته می شود.

اسپلینت دندان
مراقبت های لازم بعد از ضربه به دندان:
اگر کودک در محیط آلوده به خاک و… زمین خورده و جراحت و پارگی در اندام ها دارد حتما در مورد واکسیناسیون کزاز با پزشک مشورت کنید.
اگر کودک احساس گیجی یا خواب آلودگی دارد، اجازه ندهید بخوابد و برای معاینات بعدی به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
در اثر ضربه به دندان، ممکن است لب یا زبان کودک هم دچار پارگی یا جراحت شده باشند که باید به دقت معاینه شود. یا به علت شکستگی استخوان فک نیاز به درمانها و عکسهای پیچیده تر باشد.
اگر دندانپزشک، دندان ها را با سیم به هم وصل کرده باید دقت کنید که تا چند روز فقط غذای نرم به کودک داده شود.
بهداشت دهان در این حالت سخت تر است، اما بسیار هم ضروری تر می شود. چون با ضربه به دندان، جراحت داخل دهان هم ایجاد می شود که باید تمیز نگه داشته شود و از عفونت بعدی جلوگیری شود.
مسواک نرم و دهانشویه خیلی ضروری و مهم است. دهانشویه کلرهگزیدین دهانشویه خوبی است که تا یک هفته باید استفاده شود.
اگر برای کودک آنتی بیوتیک تجویز شده، دقت کنید که سر موقع خورده شود.

آیا دندان ضربه خورده، درست می شود؟
چند عامل در ماندگاری دندان ضربه خورده موثر است:
سن کودک چقدر است؟
دندان ضربه خورده شیری یا دایمی است؟
چند ساعت بعد از حادثه به دندانپزشک مراجعه کردید؟
طبق نظر انجمن دندانپزشکی کودکان امریکا، معمولا درمان ضربه به دندان، درمان پیچیده ای است و نتیجه آن قابل پیش بینی نیست. بنابراین حتما لازم است چندین جلسه به پزشک مراجعه کنید تا عصب کشی دندان انجام شود و هر بار دندان کنترل شود. پس از ثابت شدن دندان هم هر ۳ ماه باید مراجعه کنید تا دندانپزشک عکس بگیرد و ماندگاری دندان را بررسی کند. به هر حال دندان ضربه خورده ، شبیه چینی بند زده است.

در صورتیکه این اتفاق ها برای دندان شیری کودک رخ داد، جای گذاری دندان بیرون افتاده انجام نمی شود. برای درمان های بعدی باید به دندانپزشک مراجعه نمود.