قسمت اول این مقاله را از اینجا بخوانید
روند درمان چگونه است؟
در صورتی که پزشک معالج بعد از چکاپ کامل اطمینان پیدا کرد که غیر از زمینه فیبروکیستیک، بیماری دیگری همراه این کیست وجود ندارد، به شخص این اطمینان را می‌دهد که این عارضه، عادی و قابل درمان است و تا‌حدود زیادی نگرانی بیمار را کاهش می‌دهد. اما در زنانی که دارای پستان‌های ناهمگون و توده‌دار هستند، در صورت ایجاد یک تومور سرطانی، یافتن آن مشکل‌تر خواهد بود. توصیه میشود اشخاص در معاینه ماهانه سینه خود، این توده‌ها را از نظر ایجاد تغییر یا ضخامت بررسی کنند و اگر مورد مشکوکی مشاهده شد، با پزشک در میان بگذارند. براساس نوع توده، درمان، توسط دارو یا جراحی صورت می‌گیرد. ازجمله داروهای درمانی که بعضی زنان استفاده می‌کنند، می‌توان به ضددردهای ضعیف، مانند آسپیرین یا ایبوپروفن برای درد همراه با کیست یا تغییرات فیبروکیستیک پستان اشاره کرد. «دانازول» و «بروموکریپتین» نیز درد را در اغلب موارد بهبود می‌بخشند اما این داروها گران بوده و عوارض جانبی نامطلوبی دارند. بعضی زنان برای کاهش درد از ویتامینE استفاده می‌کنند اما شواهد محکمی دال بر موثر بودن آن در دست نیست. مشخص شده که روغن پامچال در بعضی زنان مبتلا به درد دوره‌ای پستان نیز مفید بوده است.
فیبروآدنوم شایع‌ترین توده سینه در زنان جوان است. این توده در بیشتر اوقات به درمان نیاز ندارد و فقط کافی است که هر چند ماه یک‌بار معاینه و سونوگرافی انجام شود. البته در بعضی مواقع نیز برای خارج کردن آن به جراحی نیاز میشود. دلایل بروز فیبروآدنوم تاکنون مشخص نشده، ولی آنچه محرز است؛ ایجاد و رشد آن به هورمون‌های زنانه مربوط است، زیرا این توده در دوران بارداری و شیردهی بزرگ شده و پس از یائسگی کوچک میشود. فیبروآدنوم مثل یک مهره در سینه لمس میشود که ممکن است در بدن بیمار، یک یا چند فیبروآدنوم نیز مشاهده شود.
پزشک معالج پس از بررسی هر دو سینه، باتوجه به سن بیمار و مشخصات توده، ممکن است آزمایشات زیر را توصیه کند:
ماموگرافی: عکس ساده رادیولوژی مخصوصی که می‌تواند ماهیت خوش‌خیم یا بدخیم توده را نشان دهد.
سونوگرافی: با سونوگرافی می‌توان فهمید که توده لمس شده کیست بوده (داخل آن مایع جمع شده است) یا توپر.
– بیوپسی با سوزن ضخیم: بعد از تزریق ماده بی‌حسی، به وسیله سوزنی ضخیم، بخشی از توده بیرون آورده میشود و برای اثبات خوش‌خیم بودن توده زیر میکروسکوپ موردبررسی دقیق‌تر قرار می‌گیرد.
قابل ذکر است که فیبروآدنوم فقط زمانی نیاز به درمان دارد که بزرگ‌تر از 25میلی‌متر باشد؛ هرچند بعضی خانم‌ها برای آرامش خاطر، ترجیح می‌دهند توده را به وسیله جراحی از بدن خود خارج کنند.
پاپیلوم داخل مجرا پاپیلوم یک توده بسیار کوچک ریز در نوک پستان است. «پاپیلوم داخل مجرا» یک تومور غیرسرطانی (خوش‌خیم) کوچک است که خارج از مجاری شیری پستان در نزدیکی نوک پستان رشد می‌کند. این تومورهای ناشایع، اغلب به قدری کوچک‌اند که احساس نمی‌شوند. «پاپیلوم داخل مجرا» در کمتر از نیمی از موارد با معاینه پستان قابل شناسایی است.
پزشک برای اطمینان از عدم وجود سرطان، از روش‌های تشخیصی استفاده می‌کند و با فشار ملایم به ناحیه اطراف نوک پستان می‌تواند تشخیص دهد که کدام یک از مجاری، حاوی پاپیلوم است. اگر‌چه پاپیلوم‌های داخل مجرا خوش‌خیم هستند اما برای اطمینان از غیرسرطانی بودن توده، باید نسبت به خارج کردن آن از بدن اقدام کرد. گفتنی است در اغلب موارد پاپیلوم داخل مجرا نیاز به جراحی دارد. چنانچه پزشک متخصص بتواند توده مذکور را لمس کند یا تصویر آن را روی ماموگرافی یا سونوگرافی مشاهده کند می‌توان با جراحی آن را برداشت. در مواقعی که هیچ توده‌ای مشاهده نشود، اما ترشح از یک مجاری واحد همچنان ادامه داشته باشد، پزشک معالج از روشی به‌نام «اکتشاف مجرا» استفاده می‌کند. در این روش مجاری شیری برداشته می‌شوند. در مواردی که ترشح تنها یک مرتبه رخ دهد، پیگیری دقیق ازجمله ماموگرافی منظم توصیه میشود.
این تومور معمولا خوش‌خیم است
بدن خانم‌ها در حالت طبیعی، تنها پس از تولد نوزاد و تا موقعی که به‌طور مرتب با پستان، کودک خود را تغذیه می‌کند و شاید تنها چند روز پیش از زایمان شیر را تولید می‌کند. اگر در مواقعی جز این، از پستان شیر ترشح شود به این حالت ناشایع گالاکتوره گویند.
محققان معتقدند که در حدود 50درصد از موارد، علتی برای آن پیدا نشده است.در نزدیک به 25درصد از زنان مبتلا به این حالت، نوعی تومور هیپوفیز به‌نام پرولاکتینوما مشاهده شده است. این تومور معمولا غیرسرطانی (خوش‌خیم) است، اما پرولاکتین را ترشح می‌کند که هورمون تنظیم‌کننده تولید شیر است.
در 25درصد باقی‌مانده علل مختلفی باعث گالاکتوره میشود، به‌طور مثال گالاکتوره می‌تواند علامتی از یک تیروئید کم‌کار (هیپوتیروئیدی) یا عارضه یک دارو باشد. از علائم بروز گالاکتوره می‌توان به ترشح سفید رنگ از نوک پستان (معمولا از هر دو پستان) و عدم وقوع قاعدگی نام برد. داروهایی که موجب گالاکتوره می‌شوند عبارتند از: متیل دوپا (در درمان فشارخون بالا استفاده میشود)، فنوتیازین‌ها (دسته‌ای از آرامبخش‌ها)، انواعی از داروهای ضدافسردگی و دکستروآمفتامین (یک محرک روانی که در اختلال کم‌توجهی، بیش‌فعالی و حملات خواب به‌کار می‌رود).
در صورت داشتن این علائم، پزشک، نمونه‌ای از مایع مترشحه از پستان را برای اطمینان از عدم همراهی آن با سرطان، برمی‌دارد. برای تعیین علت این مشکل، پزشک همچنین شما را از نظر کم‌کاری تیروئید بررسی می‌کند. سایر تست‌ها نیز احتمالا شامل آزمایش‌های خون برای تعیین سطح پرولاکتین و تصویربرداری MRI از غده هیپوفیز و تالاموس خواهد بود. گالاکتوره مگر در مواقعی که به علت تومور هیپوفیز باشد، سلامت شما را تهدید نخواهد کرد. این تومورها به آهستگی رشد می‌کنند و برخی از آنها پس از مدتی دیگر رشد نمی‌کنند. اغلب آنها با دارو قابل درمان هستند ولی در صورت عدم درمان با دارو، پزشک جراحی یا پرتودرمانی را توصیه می‌کند. گفتنی است در موارد کم‌کاری تیروئید، پزشک داروی «تیروکسین» را تجویز خواهد کرد. اگر تومور هیپوفیز عامل بروز آن باشد یا در آزمایش‌ها هیچ علتی برای گالاکتوره پیدا نشود، پزشک ممکن است داروی «بروموکریپتین» را برای شما تجویز کند. این دارو، باعث کوچک شدن تومور شده و میزان پرولاکتین را کاهش می‌دهد. حتی هنگامی که علت گالاکتوره معلوم نیست، بروموکریپتین اغلب، آن را متوقف می‌کند. در مواردی که تومور هیپوفیز بزرگ است بیمار نیاز به جراحی دارد. از آنجا که این تومورها تمایل به عود دارند بیمار ممکن است به درمان طولانی مدت با بروموکریپتین با یک دوره پرتودرمانی نیاز داشته باشد.
منبع : مجله ی سیب سبز