چطور استرس کنکور را مهار کنیم؟

اسم کنکور به خودی خود شما را به یاد بی‌خوابی و استرس و اضطراب می‌اندازد؛ دست‌کم برای کسانی که تجربه کنکور داشته‌اند استرس عمده‌ترین مشکل است. به‌هرحال قرار است یکی از مهم‌ترین اتفاقات زندگی که بر تمام ابعاد آن تاثیرگذار است، رقم بخورد. همین مهم بودن است که کنکور را به یک اتفاق استرس‌زا تبدیل می‌کند. مسلما خانواده‌ها هم همپای دانش‌آموزان در این استرس درگیر می‌شوند و حتی شاید خود منبع استرس باشند. حالا که چند روز بیشتر تا کنکور باقی نمانده بهتر است راهکارهایی برای رفع این استرس در خود و فرزندان‌تان بیاموزید. دکتر روشنک امامزاده، روانشناس، توصیه‌هایی برای‌تان دارد که می‌توانید در این روزهای باقی‌مانده آنها را به‌کار بگیرید.

این قانون را جدی بگیرید
فکر کردن به اینکه چقدر از درس‌ها را هنوز نخوانده‌اید در این روزهای آخر دردی را درمان  نمی‌کند. مسلما اگر درسی را نخوانده‌اید الان زمان خواندن نیست. الان فقط زمان مرور کردن آن چیزی است که قبلا خوانده‌اید. به حجم درس‌هایی که فرصت خواندنش را نداشته‌اید، نگاه نکنید و استرس خود را افزایش ندهید. فقط روی دانسته‌های خود تمرکز کرده و سعی کنید از همین میزان تلاش بهترین نتیجه را بگیرید. یکی از اشتباهات مهم دانش‌آموزان این است که از این جزوه به آن جزوه و کتاب می‌کنند و فقط پراکندگی ذهنی ایجاد می‌کنند. کتاب و جزوه‌های مختلف که نخوانده‌اید را از دور خود جمع کنید و فقط یک یا دو کتاب تست را برای مرور دم‌دست‌تان بگذارید. 

چگونه انرژی‌‌تان را ذخیره کنید
شاید فکر کنید در این روزهای آخر باید بیشتر از وقت خواب و خوراک‌تان بزنید و بیشتر درس بخوانید. ما توصیه می‌کنیم برعکس عمل کنید و به خواب و خوراک‌تان در این روزهای آخر بیشتر از درس خواندن توجه کنید. خواب کامل می‌تواند انرژی لازم برای امتحان کنکور را برای‌تان فراهم کند و بار روانی را کاهش دهد. به‌علاوه تغذیه با مواد مغذی مثل آجیل‌ها خصوصا گردو و بادام، میوه‌ها، خرما، مویز، کنجد، انجیر و… بسیار مهم است که باید علاوه بر وعده‌های اصلی کامل، مصرف کنید. 

نتایج را پیش‌بینی نکنید
نتیجه‌مداری یکی از مهم‌ترین دلایل استرس دانش‌آموزان قبل از کنکور است؛ دائم با خود فکر می‌کنید اگر قبول نشوم چه؟ اگر فلان رشته و فلان دانشگاه و فلان شهر نشود چه؟ به پدر و مادرم چه بگویم؟ اگر سر جلسه اتفاقی بیفتد که نتوانم خوب امتحان بدهم چه؟ و… همه اینها جزء نگرانی‌های دانش‌آموزان کنکوری است. بهتر است فکر کردن به اینها را کنار بگذارید و به خدا توکل کنید. این را بدانید که هرقدر در توان‌تان بوده، 

تلاش کرده‌اید و دیگر لازم نیست نگران نتیجه باشید. اگر هم در حد توان‌تان تلاش نکرده‌اید در این چند روز نمی‌توانید چیزی را جبران کنید؛ تنها کاری که می‌توانید در فرصت باقی‌مانده انجام دهید این است که همین چند روز را به خوبی مدیریت کنید. به گذشته و آینده فکر نکنید و تمرکزتان را روی مرور درس‌ها بگذارید. 

مقایسه ممنوع!
هرگز در این روزها عملکرد خودتان را با دوستان مقایسه نکنید. از دیگران نپرسید که چقدر درس خوانده‌اند یا چه رتبه‌ای در آزمون‌های آزمایشی کسب کرده‌اند. 
بهترین کار این است که عملکرد خودتان را با خودتان مقایسه کنید؛ رتبه آزمون قبل‌تان را با حال مقایسه کنید و برای بهبود وضعیت تلاش کنید. اینکه بدانید دوستان‌تان چقدر درس خوانده‌اند فقط استرس و اضطراب از عقب ماندن را در شما ایجاد می‌کند. در حالی‌که یادگیری هرکس متفاوت است و ممکن است دیگران زمان بیشتری برای یادگیری نیاز داشته باشند. 

دهن‌بین نباشید
به خودتان و آینده کار و زندگی‌تان فکر کنید نه به حرف مردم؛ زمانی که شما در شغلی قرار بگیرید که مناسب شما نیستند، دیگران و مردمی که به آنها فکر می‌کردید برای پاسخگویی به شما و انرژی از دست رفته‌تان مسئولیتی در قبال شما ندارند. شما فقط مسئول زندگی و استعدادهای خودتان هستید و باید برای زندگی خودتان تلاش کنید. مردم می‌توانند آرزوها و توقعات‌شان را در زندگی خودشان پیگیری کنند. پس به دیگران و توقعات آنها کاری نداشته باشید و با آرامش برای امتحان آماده شوید. 

واقع‌بین باشید

حتما باید توجه داشته باشید که در این مورد باید کاملا واقع‌بین باشید. بهتر است چشمان‌تان را باز کنید و توانایی‌های حقیقی فرزندتان را ببنید و از او در حد توانش توقع داشته باشید. اینکه آرزوهای خود را در فرزندتان جست‌وجو کنید یا بخواهید او از همه برتر باشد تا بتوانید به او افتخار کنید، خودخواهی و فشار وارد کردن به فرزندتان است. باید فرزندتان را همان‌طور که هست و با همین توانایی‌ها دوست داشته باشید و برای افتخار کردن به او، به‌دنبال دکتر یا مهندس شدن او نباشید. 

نکاتی که هر پدر و مادری باید بداند
روابط پدر و مادر با هم و با فرزندشان بسیار مهم است که در دوران قبل از کنکور چطور باشد. مسلما افرادی که کنکور دارند به محبت و آرامش بیشتری نیاز دارند تا بتوانند با فراغ فکر به درس بپردازند. حتی صحبت‌هایی که والدین باهم دارند و درباره کنکور است هم می‌تواند بسیار مهم باشد؛ چراکه دانش‌آموز جو موجود در خانه را متوجه می‌شود و همین می‌تواند بر استرس او تاثیرگذار باشد. سعی کنید تمرکز خانواده به لحاظ صحبت‌ها را از کنکور فرزندتان بردارید؛ یعنی دائما درباره کنکور و بعد از آن و… صحبت نکنید. بهتر است تمرکزتان خصوصا در این روزهای آخر بیشتر روی ایجاد آرامش در خانه باشد. به‌علاوه مهمانی، برنامه‌های غیرروزمره، هرگونه تغییر و تحول (مثل عوض کردن منزل، خریدهای مهم و…) و تصمیم‌گیری‌های مهم را به بعد از کنکور موکول کنید. 

راز و رمزهای امید دادن
امید دادن به فرزندان در روزهای قبل از کنکور خیلی در ایجاد روحیه و از بین بردن استرس تاثیر دارد اما توجه به یک نکته بسیار مهم است. همان‌طور که امید دادن مفید است، امید بیش از حد و کاذب دادن به فرزندان هم می‌تواند مخرب باشد. 
اینکه ما و فرزندمان هر دو می‌دانیم که سطح درسی او در چه حد است، چقدر تلاش کرده و احتمالا چه رتبه‌ای خواهد آورد. اینکه مدام به فرزندتان بگویید‌ «مطمئنم بهترین رشته را قبول می‌شوی»، «تو قطعا در فلان شهر یا فلان دانشگاه قبول می‌شوی» و… به خودی خود می‌تواند استرس فرزندتان را بیشتر کند، چون دانش‌آموز می‌داند که تا چه حدی درس خوانده و تلاش کرده و چیزهایی که پدر و مادر می‌گویند واقعیت‌هایی نیست که محقق شود؛ بنابراین این امید کاذب فشار بیشتری برای او ایجاد می‌کند. امید دادن باید براساس توانایی و تلاش فرزندتان باشد نه به میزان آرزوها و توقعات شما تا بتواند این امید دادن را باور کند. همین که به فرزندتان بگویید «به گذشته و میزان تلاشت فکر نکن و حسرت نخور، همین که بتوانی از همین میزان درسی که خواندی استفاده کنی، خوب است و می‌توانی در حد تلاش خودت موفق شوی» برای اینکه به او امید بدهید کافی است. 

سرزنش ممنوع
هرگونه فشار، تذکر یا سرزنش در روزهای آخر قبل از کنکور تاثیر مخرب بسیار بیشتری بر دانش‌آموزان دارد. اگر قرار بود درس خواندن فرزندتان را پیگیری کنید باید از ابتدای راه و در شکل برنامه‌ریزی صحیح برای او این کار را انجام می‌دادید. اینکه در حال حاضر که چند روز بیشتر تا کنکور باقی نمانده، بخواهید او را به‌خاطر تلاش نکردن و درس نخواندن سرزنش کنید یا نقطه‌ضعف‌های او در عملکردش را یادآوری کنید، نتیجه‌ای جز خراب‌تر کردن اوضاع ندارد. اینکه مدام به او بگویید «دیدی گفتم درس بخوان، دیدی تلاش نکردی، دیگران از تو جلوترند و…» فقط با ایجاد استرس، عملکرد او را پایین می‌آورید. 

منبع: مجله سیب سبز

شاگرد اول های کنکور چه می خورند؟ (+دانلود کتابچه رایگان)

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
مطالب پیشنهادی

نظر خود را وارد نمایید
لغو پاسخ