بدخوابی کودکان را چطور کنترل کنیم؟
دکتر کتایون خوشابی، روانپزشک کودکان می‌گوید: در بسیاری از مواقع علت بدخواب شدن کودکان، کابوس‌هایی است که در شب سراغ کودکان می‌آید. این مورد بیشتر در کودکانی دیده می‌شود که استرس بیشتری را تجربه می‌کنند. این کابوس‌ها معمولا موضوع یکسانی داشته و هر شب تکرار می‌شوند. مثلا ممکن است کودک هر شب خواب ببیند دزدیده شود یا پدر و مادر خود را گم کرده و در حال غرق شدن است. برای حل این مشکل بهتر است استرس‌های روزانه فرزندتان را کم کنید. اجازه ندهید فیلم یا کارتون ترسناک ببیند، او را به فضاهای شاد ببرید و از بحث و دعوا در مقابل کودک پرهیز کنید. به‌علاوه هیچ‌گاه کودک را به تنها گذاشتن، زندانی کردن یا رفتن از پیش او تهدید نکنید، ممکن است همین تهدیدات را به شکل خواب‌های وحشتناک تجربه کند. اگر با رفع یا کاهش این استرس‌ها، مشکل کابوس‌های شبانه کودک حل نشد، حتما باید با متخصص روانپزشکی کودکان مشورت کنید تا موضوع به شکل دقیق بررسی شود.
بهانه پشت بهانه؟
ممکن است فرزندتان به دلایل مختلف مثل رفتن به دستشویی، آب نوشیدن، تعویض لباس و… قصد داشته باشد زمان خواب خود را به تعویق بیندازد. هرگز برنامه خواب او را به بهانه‌های مختلف به تعویق نیندازید، چراکه بعد از مدتی با کوهی از بهانه‌های جور واجور برای نخوابیدن رو به رو خواهید شد. هربار که فرزندتان از جای خود بر می‌خیزد، او را به اتاقش ببرید و به او بگویید که زمان خواب است.
به نیازهای اولیه رسیدگی کنید
همه نیازهای اولیه کودک‌تان مثل گرسنگی، نیاز به آب، نیاز به تعویض پوشک یا بردن او به دستشویی و… را مرتفع کنید. بررسی کنید که دردهایی مثل دل درد، دندان درد و… نداشته باشد. فضای محیط مثل دما، نور و… را متعادل کنید. از تختخواب نرم و راحت برای خواب کودک استفاده کنید و روی او را آن‌قدر نپوشانید که نفس کشیدن برایش سخت باشد.
وقتی بی‌موقع و بی‌برنامه او را می‌خوابانید، نظم خواب و بیداری او را به‌هم می‌زنید. مسلما وقتی فرزندتان خسته نباشد، نمی‌تواند به‌موقع به خواب برود. باید کودک‌تان در طول روز خسته شود تا شب بتواند راحت و در ساعت مناسب به خواب برود. اجازه ندهید فرزندتان در بعدازظهر بخوابد. در این صورت سر شب به خواب خواهد رفت.
کلید معمای بی‌قراری کودک
گاهی اوقات فرزندتان دائم در جا وول می‌خورد یا دائم برمیخیزد و جای خود را درست می‌کند و به‌طور کلی آرام و قرار ندارد و بی‌تاب است. در این‌گونه مواقع کلافگی فرزندتان می‌تواند از لباس زیر، تنگ، گرم یا ضخیم باشد. لباس مناسب و راحت به کودک‌تان بپوشانید. لباس‌های با جنس نخ نرم و لطیف که به اندازه کافی گشاد باشند، بهترین گزینه هستند. حتی اگر لازم است لباس گرم به او بپوشانید، لباس‌های لطیف را انتخاب کنید یا حداقل لباس‌های زیر که با پوست در تماس هستند را به تن او کنید.
در خواب راه می‌رود؟
خواب‌گردی هم یکی دیگر از عوامل اختلالات خواب است که ممکن است تا آخر عمر ادامه پیدا کند. این باور که مشکلی برای افراد خواب‌گرد به وجود نمی‌آید، باور غلطی است. زیرا ممکن است فرد هنگام راه رفتن در خواب دست به کار خطرناکی بزند، بنابراین به والدین توصیه می‌شود که از ایمنی فضای خانه اطمینان حاصل کنند و وسایل خطرناک را در دسترس قرار نداده و همچنین در و پنجره‌ها را قفل کنند. برای درمان خواب‌گردی حتما لازم است به متخصص مراجعه کنید و هرچه زودتر برای حل مشکل اقدام کنید.
خواب‌آوری به‌نام آب گرم
برای اینکه بتوانید فرزندتان را به خواب عمیقی مهمان کنید، می‌توانید از حمام گرم کمک بگیرید. آب گرم و نوازش سر و صورت کودک‌تان می‌تواند او را خواب‌آلود کند. البته به طبع و خلق و خوی فرزندتان هم باید توجه داشته باشید چراکه برخی کودکان با رفتن به حمام سرحال‌تر و باانرژی‌تر می‌شوند، مسلما برای این کودکان حمام برای خواباندن گزینه مناسبی نخواهد بود.
چرا بدخواب می‌شوند
کودکان نوزاد معمولا بدخواب می‌شوند و این یک امر طبیعی است، چراکه هنوز ساعت بدن با ساعات شبانه‌روز هماهنگ نشده است. البته گاهی اوقات هم بدخوابی نوزادان ممکن است علت دیگری مثل کثیف کردن پوشک، دل‌درد، خستگی بیش از حد و… داشته باشد که با رفع این علل کودک به راحتی به خواب می‌رود. بنابراین بدخوابی تا چند ماه ابتدای زندگی نیازی به حل شدن ندارد. اما زمانی که فرزندتان 2سال به بالا باشد و تلاش‌های‌تان برای اینکه به خواب برود، بی‌نتیجه می‌ماند، لازم است موضوع را بررسی کنید.
منبع: مجله سیب سبز