توصیه‌های علم و دین پایه‌های حفاظتی شامل خودکنترلی و تقوا، خودارزشی و عزت و وجدان را به نوجوان پیشنهاد می‌کند تا رفتار متعادل داشته باشد.راه و روش کمک‌گیری از این اصول را با این راهکارها تمرین کنید:
خودکنترلی در سه پله
نوجوان‌های امروز به‌خاطر احاطه محرک‌های جنسی، هماهنگ نبودن سرعت بلوغ عقلی و جسمی، تفریحات مجازی ارزان و خطرناکی مثل ماهواره، بازی‌های رایانه‌ای نامناسب و… راه سختی برای خودکنترلی جنسی در پیش دارند. در این میان نقش والدین به‌عنوان بلد راه و راهنما خیلی جدی و اثرگذار است. الگویی که روش خودکنترلی پیشنهاد می‌کند این مراحل مهم را از شما می‌خواهد:
1– مرحله اول خودارزیابی است. فضای دوستانه ایجاد کنید تا نوجوان فکر، دغدغه و نیازهایش را برای شما بگوید. ممکن است نوجوانی از بیکاری و یکنواختی سرگرمی‌هایش یا تنهایی‌اش بگوید؛ این موارد می‌تواند زمینه انحراف جنسی را به‌وجود بیاورد و اگر والدین این را بدانند میتوانند زودتر به فکر چاره‌جویی باشند. این بیان شرایط برای نوجوان خودارزیابی می‌آورد؛ یعنی کم‌کم با توضیح دادن شرایط خودش می‌فهمد که چه می‌خواهد. در این مرحله به او کمک کنید تا از شرایط و بایدها و نبایدهای خاص شرعی و عقلی و دینی و عرفی هم بیشتر بداند.
2– خودنظارتی که معادل مراقبه در اسلام است. در این مرحله برای نوجوانان ایجاد عادت کنید تا در زمان‌های خاصی مثلا آخر شب، آخر هفته‌ها، موقع هر نماز و… عملکرد خودش را با آن اصل‌ها و بایدها و نبایدهای دینی و عقلی و خانوادگی مطابقت دهد. نیازی نیست با صدای بلند به شما جواب دهد. مهم است که نوجوان به جواب پس دادن به‌خودش عادت کند. شما هم جلوی اوچنین تمرین‌هایی داشته باشید.
3– برای عملی شدن این مرحله که در روانشناسی «خودهدایتی» و به قول اسلام «محاسبه» است می‌توانید بگویید:برای خودت یک تنبیه پیشنهاد کن. حتی برعکس خودش می‌تواند تشویق‌هایش را هم به شما پیشنهاد کند. عادت به تنبیه و تشویق، خود حافظ بچه‌ها در غیاب بزرگ‌ترهاست و از درون به آنها کمک می‌کند.
نوجوان‌های باوجدان، خویشتن‌دارند
وجدان یک ابزار فطری برای قضاوت رفتار خوب یا بد هر فرد است که اگر قدرت پیدا کند می‌تواند فرد را به انجام کارهای درست تشویق و از کارهای اشتباه دور کند. وجدان مثل یک عضله سالم به بچه‌ای که به دنیا می‌آید داده می‌شود اما قدرت آن به‌شدت تمرین بستگی دارد. اگر فرزندی دائم پای تبلت، تلویزیون و… باشد و کمتر با محیط اجتماعی تعامل داشته باشد دیکته نانوشته‌ای می‌شود که غلط ندارد. این خوب بودن به‌خاطر مهیا‌نبودن شرایط بدی است و تمرین عملی برای وجدان ایجاد نکرده است. علاوه بر این بچه‌های دور از ارتباطات اجتماعی، فرصت کمتری برای کمک به دیگران و صواب‌ها دارند که این دلیل دیگری برای ضعیف شدن وجدانشان است. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که به آنها کمتر احترام شده است و رابطه صمیمی کمتری با والدین خود داشته‌اند کمتر تمایل به رفتارهای احترام‌آمیز و تذکر‌دادن به‌خود دارند و وجدان فعالی نخواهند داشت. مراقب غذای سالم وجدان هم باید بود. جمله معروف امام حسین(ع) را یادتان هست؟ امام حسین(ع) با دیدن رفتارهای غیرعاقلانه و نادرست سپاه یزید در عاشورا فرمودند: من شما را به راه راست می‌خوانم اما شما از همه فرامین من سر باز می‌زنید و سخن مرا گوش نمی‌دهید، چرا که شکم‌های شما از مال حرام پرشده و بر دل‌های شما شقاوت نهاده شده است. هرچه از طریق این راه‌ها و چاه‌ها به فعال‌سازی وجدان نوجوان کمک کنید، یک کنترلگر قوی را در غیاب خودتان همراه او ساخته‌اید.
از خودارزشی تا خودکنترلی
نیاز است تا نوجوان حد خودش را در برابر گناه و خطا بالا بداند تا پا به حریم دیگران نگذارد و به خوبی از حریمش هم دفاع کند پس با احترام و لقب‌های خوب فرزندتان را صدا کنید. بیشتر حریم‌شناس باشید و سعی کنید به دیگران هم در حفظ حریم‌شان کمک کنید. مثلا مردی که جلوی فرزندش از صندلی بلند می‌شود تا خانمی در دیدرس یک نگاه نادرست نباشد، به فرزندش مفهوم غیرت را یاد داده است. از عبارت «خدا شاهده» زیاد در مکالمه‌هایتان استفاده کنید تا مراقب بیرونی نوجوانتان، شما نباشید بلکه خدا را ناظر بداند. اجازه دهید نوجوانتان در رفتارهای جنسی شما باور کند که بزرگ شده و حیای بیشتری لازم دارد؛ مثلا پدری که تا چند‌ماه پیش در کنار دخترش می‌خوابیده و برایش قصه می‌خوانده، حالا می‌نشیند و قصه می‌خواند و غیرمستقیم به بلوغ او اشاره می‌کند. غریزه جنسی در کنار سایر غریزه‌های ما جا دارد. اگر کسب هویت در جای ارزشمند، در کنار آدم‌های سالم، با مسائل ارزشمند و جالب همراه شود؛ کم‌کم روی خویشتن‌داری جنسی هم سایه می‌اندازد و آن‌را از طغیان دور می‌کند. شاید برای همین است که بچه‌هایی که با مسجد، کتاب، قرآن، کلاس‌های فرهنگی و… انس دارند، کمتر دچار چالش‌های جنسی زودهنگام می‌شوند یا عاقلانه آن‌را حل می‌کنند.
منبع: همشهری