انسان خردمند گونه ای است که بسیار تحت تأثیر حس و حالش قرار دارد. بااینکه غمگینی همواره بخشی از تجربه بشر بوده است اما کارزارهای تبلیغاتی، بازاریابی و صنایع خودیاری همیشه می کوشند شادی و حس و حال خوب را به عنوان بهترین حالت زندگی معرفی و ترویج کنند.
با این حال چقدر شاهد بهبود وضعیت شادی و رضایت از زندگی به ویژه در جوامع غربی در دهه های قبل بوده ایم؟ با نگاه به تاریخ حیات می بینیم که حس و حال منفی همواره به عنوان بخشی عادی از زندگی روزمره انسان مورد پذیرش بوده است و چه بسا دستاوردهای بزرگ روح انسان در اوقات غم به دست آمده است. مثال های آن تراژدی های یونان، نمایشنامه های شکسپیر، آثار بتهوون در موسیقی یا چخوف در ادبیات هستند.
پس چه نکته ای در غمگینی وجود دارد و مزایای روانشناختی آن چیست؟ روان شناسانی که به مطالعه چگونگی تکامل احساسات و رفتار ما در طول زمان می پردازند می گویند تمامی حالات عاطفی ما یک نقش سودمند دارند و آن آگاه سازی ما از حالات جهانی است که باید به آن واکنش نشان دهیم. گستره عواطف منفی انسان بیش از احساسات مثبت است و به ما کمک می کنند تا شرایط تهدیدآمیز یا خطرناک را تشخیص دهیم، از آنها اجتناب کنیم و بر آنها فائق آییم. به طور کلی محققان برای حس و حال غم و بودن در شرایط بد چند فایده نام برده اند:
حافظه بهتر: دل و دماغ نداشتن می تواند با کاهش حواس‌پرتی های مختلف مانند اطلاعات بی ربط، اشتباه یا گمراه کننده خاطرات شهودی را بهبود بخشد مثلاً وقتی حس و حال خوشی ندارید جزئیات خرید اخیر خود را که در روزی بارانی انجام دادید بهتر به یاد می آورید.
قضاوت های دقیق‌تر: از آنجایی که در این حس و حال توجه به جزئیات بالا می رود احتمال سوگیری و انحراف هم پایین می آید؛ یعنی در این حالت با افزایش تردید، تکیه به کلیشه های ساده انگارانه و نیز ساده لوحی پایین می آید.
انگیزش: مطالعات نشان داده است کسانی که حس و حال بد دارند با احتمال بیشتری به تکالیف ذهنی دشوار می پردازند.
ارتباطات بهتر: احتمال برقراری ارتباطات بهتر و استدلال های قانع کننده و فهم بهتر جملات مبهم ازجمله فواید حس و حال بد است.
منصف تر شدن: حد کمی از حس و حال بد موجب توجه بیشتر افراد به انتظارات و هنجارهای اجتماعی می شود و احتمال برخورد منصفانه و دور از خودمحوری را بالا می برد.
منبع: بهداشت نیوز