بیماری فیشر و هموروئید دو بیماری متفاوت در ناحیه مقعد هستند که دانستن اختلاف آن ها از نظر علائم و تظاهرات و نحوه درمان به رغم شباهت‌های فراوان این دو بیماری ضروری است. بیماری فیشر یا شقاق ترک و یا زخمی است که در ناحیه ابتدای مقعد رخ می‌دهد که بسیار دردناک بوده و گاهی با خونریزی مختصر موقع اجابت مزاج همراه است.
بیماری فیشر چیست؟
بیماری فیشر یا شقاق ترک و یا زخمی است که در ناحیه ابتدای مقعد رخ می دهد که بسیار دردناک بوده و گاها با خون ریزی مختصر موقع اجابت مزاج همراه است. علل ایجاد این زخم متفاوت است ولیکن در اکثر بیماران با تغییر اجابت مزاج از قبیل یبوست و یا اسهال شدید همراه است.خانم هایی که به فیشر یا شقاق مبتلا هستند اکثرا به دلیل خونریزی های متعدد مقعد دچار کم خونی می شوند.
تفاوت بیماری فیشر و هموروئید
علل ایجاد این زخم متفاوت است ولیکن در اکثر بیماران با تغییر اجابت مزاج از قبیل یبوست و یا اسهال شدید همراه است. هموروئید یا بواسیر یکی از علل شایع خونریزی های روده بزرگ است. هموروئیدها اعضای طبیعی قسمت انتهایی روده بزرگ هستند که به دلایل متفاوت دچار عارضه هموروئید می شود و اصولاً در بروز هموروئید زمینه های ارثی و خانوادگی، بیماری های غددی، علل زمینه ای، تغذیه، شغل، آب و هوا، مسائل روانی، سن، دارو، عفونت، حاملگی، سرفه زیاد، زورزدن، استفراغ، و یبوست مؤثر هستند.
علائم بیماری فیستول مقعدی
انواع بیماری فیشر
فیشر به دو فرم حاد و مزمن دیده می شود. بیماری فیشر حاد زمانی است که علایم طی یک ماه اخیر شروع شده است و با درد شدید مقعد به خصوص در موقع اجابت مزاج شروع شده و زخم به صورت حاد است. درمان فرم فیشر حاد به صورت مراقبتی و سرپایی است. اکثراً با تغییر عادات غذایی و مصرف فیبر و سبزیجات و تنظیم عادات اجابت مزاج و استفاده از پمادهای بی حس کننده درمان می شود. بیماری فیشر مزمن وقتی است که علایم فیشر طولانی شود و گاهاً علایم تکرار شود در این حالت فیشر مزمن می شود در این حالت اکثراً یک زائده پوستی نیز در لبه مقعد ایجاد می شود که در این صورت اکثراً نیاز به درمان های بیشتر از قبیل جراحی دارد.
درمان بیماری فیشر
– نخستین گام در درمان بیماری شقاق مقعد، اصلاح تغذیه بیمار است که باعث رفع یبوست و نرم شدن مدفوع میشود.
– گنجاندن مقدار مناسب آب در برنامه رژیم غذایی به عنوان نخستین و موثرترین گام باید جدی گرفته شود.
– رژیم غذایی فیبردار، یعنی استفاده از سبزیجات و میوه‌جات، خیسانده برگه‌ها و انجیر در آب، شربت خاکشیر و اسفرزه شیوه‌هایی هستند که می‌توانند یبوست و در نتیجه فشار وارده به مقعد را در هنگام دفع از بین ببرد.
– اجتناب از مصرف ادویه‌جات و فلفل و چای پررنگ، نسکافه و کاکائو هم از دیگر مواردی است که بیمار باید پس از بهبودی هم رعایت کند. علاوه بر اینها نشستن روزانه ۳ تا ۵ بار در محلول آب گرم و بتادین هم بسیار موثر است.
درمان بیماری فیشر با بوتاکس
این شیوه به حالت سرپایی در مطب پزشک صورت می گیرد که با تزریق کردن بوتاکس به اسفنکتر که همان عضله های حلقوی مقعد است منجر به شل تر شدن این عضله ها می شود و عضله های مقعد را از وضعیت اسپاسم بیرون می آورد به این خاطر اسپاسم اسفنکترهای مقعد منجر به انقباض شدید عضلات کانال مقعد می شود که مهمترین دلیل درمان نشدن شقاق یا بیماری فیشر است به این خاطر که منجر به قطع خون رسانی به زخم شقاق یا بیماری فیشر می گردد ولی پس از تزریق این عضله ها از وضعیت اسپاسم بیرون می آید و فرد مبتلا قادر است دفع راحتی داشته باشد و رفته رفته زخم شقاق درمان می شود.
درمان بیماری فیشر با لیزر
موقعی که درمان دارویی به منظور درمان شقاق حاد پاسخگو نباشد ممکن است شقاق مزمن رخ داده باشد که بایست به شیوه عمل جراحی آن را برطرف نمود. در این شیوه قسمتی از عضله درون مقعد (اسفنکتر) برداشته می شود که منجر به از بین رفتن اسپاسم و یا همان انقباض عضله مقعد می شود و درد بیمار را کم می کند و زخم شقاق بهبود می یابد.
لیزر کردن
همچنین فرد بیمار دیگر در موقع دفع مدفوع دردی را حس نمی کند ولی بایست به منظور رفع یبوست که یکی از فاکتورهای مهم به وجود آمدن شقاق است اقدام نماید. اثر لیزر در جراحی شقاق در جهت برداشتن زائده ها و در مواقعی زخمهای خارجی مانند بخیه به کار نمی رود استفاده می شود و منجر به کاسته شدن درد در بیمار می گردد.
پماد آنتی فیشر
کرم آنتی فیشر حاوی عصاره بابونه و عصاره دارمازو است. عصاره بابونه دارای اثرات ضدالتهاب و ضداسپاسم است و موجب پیشرفت بهبودی زخم میشود. کمیسیون E آلمان مصرف موضعی بابونه را برای درمان التهابات پوست و غشای مخاطی، زخم‌ها و سوختگی‌ها، عفونتهای باکتریال پوست و التهابات آنوژنیتال تأیید کرده است. دارمازو دارای۷۰-۶۰ درصد تانن است که موجب اثرات قابض آن میشود. همچنین عصاره خشک دارمازو دارای اثرات ضد درد میباشد. کاربردهای موضعی دارمازو شامل درمان التهابات پوستی و درمان کمکی در عفونتهای پوستی است.
دستور مصرف: روزی ۲ بار هر بار یک لایه نازک از کرم در محل شقاق مالیده شود.
موارد منع مصرف: وجود حساسیت شدید نسبت به اجزاء فرآورده
عوارض جانبی: با مقدارتوصیه شده و نحوه مصرف مناسب، عارضه‌ای مشاهده نشده است. بهتر است در صورت بروز هرگونه عارضه احتمالی؛ مصرف دارو متوقف و با پزشک مشورت شود.
منبع: نبض ما