همه افراد در زندگی به اختلالاتی همچون سرگیجه دچار می شوند. این حس که تمام اتاق به دور سرتان می چرخد، شاید چندان هم برای تان ناآشنا نباشد. اما بدان معنا نیست که جدی گرفته نشود. علت چنین اتفاقی می تواند یک جریان بسیار ساده و پیش و پا افتاده باشد اما از طرف دیگر هم در مواقعی می تواند یک وضعیت پزشکی جدی تلقی شود.
سرگیجه شما شامل کدام دسته از انواع سرگیجه می شود؟
سرگیجه معمولاً به دسته‌های زیر طبقه‌بندی می‌شود:
ورتیگو یا دوران سر
نیمی از سرگیجه‌ها، ورتیگو یا دوران سر هستند. دوران سر یک توهم حرکتی است که در آن احساس می‌کنید که محیط اطراف شما در حال چرخش است و غالباً چرخیده، خم می‌شوید و به این طرف و آن طرف می‌روید (تلوتلو می‌خورید). این یک اختلال واکنشی در سیستم وستیبولار است.
سرگیجه پیش سنکوپ(PRE-SYNCOPE)
سرگیجه پیش سنکوپ احساس ضعف عضلانی بوده و باعث از دست دادن هوشیاری می‌شود.
عدم تعادل
عدم تعادل یک احساس بی‌ثباتی است که در سر قرار نگرفته است و در هنگام راه رفتن مشخص می‌شود ولی در هنگام استراحت از بین می‌رود.
سنگینی سر
سر شدن و سنگینی سر که به آن در آستانه سنکوپ نیز گفته می‌شود به احساسی در سر اشاره دارد که به وضوح دوران سر یا پیش سنکوپ نیست، معمولاً بیماران احساس می‌کنند که دارند غش می‌کنند. معمولاً این حالت در صورتی رخ می‌دهد که به سرعت و به یکباره بایستید یا ممکن است با تنفس عمیق شدید این احساس را تجربه کرد.
علل اصلی سرگیجه را بشناسید
در اغلب موارد سرگیجه به عدم عملکرد پیام های اطلاعاتی مربوط شده و مشکل جدی نیست. اما ممکن است نتیجه مشکل حرکتی، بینایی یا گوش داخلی باشد.
– سیستم دهلیزی در نزدیک دستگاه شنوایی قرار دارد. مشکل شنوایی، اوتیت و مانعی در گوش می تواند سیستم دهلیزی دچار اختلال کرده و سرگیجه به وجود آید.
– در موارد دیگر سرگیجه، کریستال های سیستم دهلیزی که اطلاعات مربوط به حرکات و جایگاه بدن را به مغز می فرستند، به سمت سیستم شنوایی تغییر مسیر می دهند و در نتیجه مغز اطلاعات نادرستی از موقعیت بدن دریافت می کند که باعث عدم تعادل و سرگیجه می شود.
– التهاب اعصاب سیستم دهلیزی نیز عامل دیگری در سرگیجه است. این مشکل عموما در پی عفونت ویروسی بروز می کند و با حالت تهوع و استفراغ همراه سرگیجه های شدید همراه است. این نوع سرگیجه موقتی است و بیشتر از 15 روز طول نمی کشد.
– بعضی افراد مبتلا به بیماری منیر (Ménière) هستند. این بیماری در خانم ها بیشتر از آقایان و در سن 40 تا 60 سال بروز می کند و با سرگیجه های شدیدی همراه است. علائمی مانند کاهش شنوایی، سردرد و احساس کیپ شدن گوش قبل از بیماری فرد را آزار می دهد. برای درمان و پیشگیری این بیماری که ممکن است فرد را از فعالیت های روزمره باز دارد، بهتر است آزمایشات خاص پزشکی توسط متخصص انجام شود.
– نوروم‌آکوستیک. نوروم آکوستیک یک تومور خوش خیم است که بر روی عصب دهلیزی به وجود می‌آید. این عصب رابط گوش داخلی با مغز شما است. علائم نوروم آکوستیک معمولاً شامل از بین رفتن تدریجی شنوایی و وزوز گوش در یک طرف است که با سرگیجه و عدم تعادل همراه می باشد.
-کاهش فشارخون (هیپوتانسیون ارتوستاتیک). کاهش قابل توجه فشارخون سیستولی(عدد بالایی فشارخون) ممکن است منجر به بروز سبکی سر یا احساس غش شود. این حالت ممکن است به علت نشستن یا ایستادن بسیار سریع به وجود آید.
روش های ساده پیشگیری از سرگیجه
شما ممکن است بتوانید با اتخاذ روش های خاص جلوی بعضی از انواع سبکی سر را بگیرید، این روش ها شامل:
از رختخواب یا صندلی به آرامی بلند شوید.
قبل از بلندشدن از رختخواب کمی لبه تختخواب بنشینید.
آرام بنشینید و یا بلند شوید تا از تغییر جریان خون به مغز جلوگیری نمایید.
در بیشتر موارد سرگیجه (Vertigo) قابل پیشگیری نیست، اما بعضی از انواع سرگیجه بعلت آسیب دیدن سر رخ می‌دهند، پس با رعایت موارد زیر می‌توانید از آسیب دیدن سر جلوگیری کنید، این موارد شامل:
زمان رانندگی از کمربند ایمنی استفاده نمایید.
الکل و مواد مخدر و کافئین مصرف ننمایید.
هنگام موتور سواری از کلاه ایمنی استفاده ننمایید.
درون آبهای کم عمق یا ناآشنا شیرجه نزنید.
هنگام حرکت در تاریکی بخصوص برروی پله ها از چراق و نور مناسب استفاده نمایید.