مصرف چه نوع ماستی بهترین انتخاب است؟

این روزها انواع ماست با انواع طعم و شکل در بازار عرضه می شود و همین مساله خریدار را به سمت خود جذب می کند. ممکن است وقتی وارد فروشگاهی می شود نتوانید تشخیص دهید که بین انواع ماست مصرف چه نوع ماستی بهترین انتخاب است. این مقاله را بخوانید و با انواع ماست آشنا شوید و بدانید هرکدام چه ویژگی هایی دارند و مصرف چه نوع ماستی بهترین انتخاب است؟

ماست دارای سه نوع کم‌چرب، با چربی متوسط و پرچرب می‌باشد که یک لیوان ۲۴۰ سی‌سی ماست حاوی ۱۲ گرم پروتئین، ۱۵گرم کربوهیدرات و ۳۰۰-۲۸۰ میلی‌گرم کلسیم می‌باشد. ویتامینB12 , B2، پتاسیم و منیزیم در شیر فراوان است. ماست، منبعی غنی از پروتئین، کلسیم و ویتامین B2 یا ریبوفلاوین است و جالب است بدانید که حتی میزان کلسیم یک لیوان ماست بیشتر از میزان کلسیم یک لیوان شیر است.

 ماست چکیده

ماست چکیده در واقع همان ماست معمولی است که آب خود را تا حدودی از دست داده و البته همراه با این آب مقداری از ویتامین ‌های موجود در ماست هم دفع می ‌شود. به عبارت دیگر ماست چکیده از نظر میزان پروتئین و کلسیم تفاوت چندانی با ماست معمولی ندارد اما میزان ویتامین B2 آن چون محلول در آب است، به نسبت کمتر است.

نکته قابل توجه درباره ی این ویتامین از بین رفتن آن هنگامی است که در معرض نور خورشید قرار می‌ گیرد. به همین دلیل است که معمولا شیر و ماست را در ظروف مات می‌ ریزند زیرا ریختن آن ها در ظروف شیشه ‌ای سبب از بین رفتن این ویتامین می ‌شود.

نکته دیگری که در رابطه با ماست کیسه ‌ای یا چکیده باید به آن اشاره کرد، این است که ۱۰۰ گرم ماست چکیده در مقایسه با ۱۰۰ گرم ماست معمولی، کالری و چربی بالاتری دارد. از این رو، فردی که رژیم غذایی خاصی برای کاهش وزن دارد، باید به این نکته دقت کند که گر چه کلسیم و پروتئین ماست چکیده بیشتر است اما میزان چربی آن هم بالاتر است و استفاده ی زیاد از آن می‌ تواند چاق ‌کننده باشد؛ به ویژه آن که لبنیات منبع اسیدهای چرب اشباع هستند.

این میزان اسیدهای چرب در ماست چکیده تا حدی بالاتر است. به همین علت مصرف آن به خصوص برای کسانی که باید منابع این نوع چربی‌ ها را محدود مصرف کنند، توصیه نمی ‌شود. در درجه ی اول پیشنهاد می‌ کنم ماست کم چرب مصرف کنید. البته نمی ‌توان گفت مصرف ماست چکیده مُضر است اما باید حد تعادل را در مصرف آن رعایت کرد.

اگر برای یک فرد بزرگسال مصرف ۲ واحد لبنیات توصیه می ‌شود و او یک لیوان را به ماست اختصاص داده، برای ماست چکیده مصرف نصف لیوان کافی است و نیاز وی را برطرف خواهد کرد.

ماست پرچرب، کم‌چرب و ماست بدون چربی

تفاوت میان این سه نوع ماست در میزان چربی شیر و در نتیجه، کالری آن است. ماست پرچرب یا ماست شیر کامل، تقریباً ۳٫۵ درصد چربی دارد و یک فنجان ماست ساده پرچرب دارای تقریباً ۲۲۵ کالری است.

ماست کم‌چرب از شیر یک درصد یا۲ درصد تهیه می‌شود و حاوی ۲ درصد تا ۵ درصد چربی است. یک فنجان ماست ساده کم‌چرب تقریباً ۱۵۰کیلوکالری دارد. ماست بدون چربی از شیر بدون چربی تهیه می‌شود و دارای مقدار اندکی چربی است. یک فنجان ماست بدون چربی، دارای تقریباً ۵۰ کالری است.

مقایسه ماست ساده و طعم دار

ماست ساده در مقایسه با ماست‌های طعم دار، کم کالری تر است. هر دو از شیر کامل، کم چرب و بدون چربی تهیه می‌شوند. شما می‌توانید ماست ساده را به تنهایی یا به صورت مخلوط با چاشنی‌های مورد علاقه‌تان مصرف کنید. اضافه کردن یک قاشق سوپ‌خوری عسل یا مربای خانگی یا نصف فنجان میوه تازه به ماست ساده، خیلی بهتر از استفاده ماست‌های طعم دار کارخانه‌ای است زیرا آن‌ها فاقد هرگونه طعم دهنده‌های مصنوعی هستند. میزان مواد نگه‌دارنده، رنگی و کالری هر دو نوع یکسان است. سعی کنید ماست‌های ساده را انتخاب و خود آن‌ها را طعم دار کنید.

 ماست‌های میوه‌ای مخلوط

انتخاب ماست میوه‌ای مخلوط یا ماست با رومال میوه‌ای کاملاً سلیقه‌ای است. هر دو نوع ماست حاوی مخلوطی از میوه‌های شیرین شده هستند و تفاوت آن‌ها در این است که این میوه‌ها در کارخانه با ماست مخلوط می‌شوند یا اینکه هنگام مصرف مخلوط می‌شوند.

برای راحتی شما ماست‌های میوه‌ای مخلوط در کارخانه مخلوط و برای جلوگیری از تغییر ظاهرشان مواد رنگی به آن‌ها اضافه می‌شود. ماست‌های نوع رومال میوه‌ای حاوی ماست ساده با مقداری مخلوط میوه‌ای هستند که رویشان ریخته شده است.

ماست‌های میوه‌ای مخلوط از ویژگی‌های یکسانی برخوردارند، اما شما می‌توانید کالری و قند موجود در ماست‌های رومال میوه‌ای را با مقدار میوه‌ای که با آن مخلوط می‌کنید، کنترل کنید.

ماست یونانی

به دلیل روش ۳ مرحله‌ای طولانی که برای آبگیری ماست یونانی به کار برده می‌شود، این ماست بسیار غلیظ است. این نوع ماست می‌تواند یک ترکیب خوب در دستورالعمل‌های غذایی (اغلب به جای خامه ترش) باشد و درد سرهای سرد و گرم کیفیت خود را بهتر حفظ می‌کند.

کالری ماست یونانی در مقایسه با ماست‌های سنتی کمتر و به علت فرایند طولانی مدت تغلیظ آن با پروتئین‌های جامد موجود در سرم شیر، دارای پروتئین بیشتری است.

یکی دیگر از مزایای ماست‌های سنتی یونانی این است که آن‌ها حاوی ۵ تا ۶ نوع کشت باکتریایی هستند که به طور طبیعی آن‌ها را به یک ماده میکروارگانیسمی (پروبیوتیک) تبدیل می‌کنند. اساساً ماست یونانی ساده با مقداری عسل در کنارش عرضه می‌شود.

ماست ساده در مقایسه با ماست‌های طعم دار، کم کالری تر است. هر دو از شیر کامل، کم چرب و بدون چربی تهیه می‌شوند. شما می‌توانید ماست ساده را به تنهایی یا به صورت مخلوط با چاشنی‌های مورد علاقه‌تان مصرف کنید.

بسیاری از تولیدکنندگان دست به ابتکار زده‌اند و به علاوه عسل، به آن چاشنی‌های میوه‌ای نیز (که کالری آن را بیشتر می‌کند) اضافه کرده‌اند. یک فنجان ماست ساده یونانی دارای ۱۶۰‌ کالری و ۲۴‌ گرم پروتئین، ۳ گرم چربی، ۱۰‌میلی‌گرم کلسترول، ۸۵‌میلی‌گرم سدیم و تنها ۵ گرم قند است. روی هم رفته این نوع ماست بیشتر از دیگر انواع ماست یونانی برای بدن مفید است.

ماست فرنی

همان‌طور که از اسم این نوع ماست معلوم است، از ماست معمولی غلیظ‌ تر است. برخلاف ماست یونانی، این نوع ماست تحت فرایندهای طولانی تغلیظ نمی‌شود بلکه با اضافه شدن عوامل غلظت دهنده (معمولاً آگار، ژلاتین، صمغ گوآر و صمغ لوبیای لوکاست) تغلیظ می‌شود. این ترکیبات بر مزیت ماست فرنی نمی‌افزاید و اساساً یک تغییر بافتی در آن ایجاد می‌کند که باعث می‌شود این نوع ماست با انواع دیگر ماست‌ها متفاوت باشد.

پروبیوتیک یا باکتریایی

ارزش غذایی ماست‌های پروبیوتیک نسبت به ماست‌های معمولی بیشتر است و مصرف این نوع ماست موجب افزایش دفاع ایمنی بدن می‌شود. چرا که باکتری‌های پروبیوتیک مفیدی هستند که در این نوع ماست به وفور یافت می‌شوند.

این نوع ماست، بخش عمده بازار را به خود اختصاص داده و باعث به وجود آمدن رقابت تبلیغاتی قابل توجهی شده است.

پروبیوتیک‌ها، میکروارگانیسم‌های مفید داخل ماست هستند که در بالا با نام باکتری معرفی شدند. به طور طبیعی روده انسان دارای انواع خاصی باکتری است و اگر از طریق موادی مانند ماست، مقدار آن‌ها افزایش یابد، هضم غذا تسهیل می‌شود و عوارض بیماری‌هایی نظیر کرون و سندرم روده تحریک پذیر (IBS) کاهش می‌یابد. این باکتری‌های مفید می‌توانند نقش تأثیرگذاری را در مقدار جذب اجزای مفید مواد غذایی مصرفی و کلاً سلامت دستگاه ایمنی بدن ایفا کنند.

قطعاً خوردن ماست پروبیوتیک مضر نیست و ماستی که حاوی مقادیر بیشتری کشت‌های باکتریایی باشد، برای سلامت مفیدتر است. اما توجه داشته باشید که این نوع ماست‌ها گران‌تر از نوع معمولی هستند.

 کفیر

کفیر، یک ماست نوشیدنی است؛ به ویژه نوع رقیق‌تری که معمولاً به‌صورت لیوانی به بازار می‌آید. با این وجود «کفیر می‌تواند روده‌ها را تحت سیطره خود در آورد؛ شاهکاری که به هیچ وجه ماست یارای هماوردی با آن را ندارد.

آن نوع باکتری که در کفیر به کار برده می‌شود با باکتری‌های ماست‌های سنتی تفاوت دارد و معمولاً حاوی مخمرهای مفید است که مخمرهای مخرب بیماری‌زا را تحت تسلط خود در می‌آورند و آن‌ها را کنترل و نابود می‌کنند.

آن‌ها با نفوذ در لایه مخاطی روده‌ها محل تجمع مخمر و باکتری‌های بیماری‌زا و تشکیل یک گروه ویژه، روده‌ها را خانه‌تکانی و تقویت می‌کنند، به همین دلیل، مقاومت بدن در مقابل عوامل بیماری‌زا نظیر باکتری E. coli و انگل‌های روده‌ای بیشتر می‌شود.

کفیر با طعم میوه و به سادگی قابل هضم است. یک فنجان کفیر حاوی تقریباً ۱۶۰‌ کالری با ۱۱‌ گرم پروتئین است. با آن که اضافه کردن چاشنی میوه‌ای به کفیر بر کالری و قند آن می‌افزاید، اما آن دارای تنها ۲گرم چربی، ۱۰ میلی‌گرم کلسترول و ۱۲۵ میلی‌گرم سدیم است.

 ماست بدون لبنیات سویا

ماستی که از سویا تهیه می‌شود بدون لبنیات، گلوتن و مورد علاقه گیاه‌خواران است. طعم و غلظت آن با ماستی که با شیر تهیه می‌شود متفاوت است اما اگر شما به فراورده‌های لبنی آلرژی دارید یا از این مواد یا گلوتن در رژیم غذایی خود استفاده نمی‌کنید و یا یک ماده غذایی با منشأ غیر حیوانی می‌خواهید، ماست سویا همان محصولی است که به دنبالش هستید.

قند این نوع ماست به همان اندازه ماست‌های لبنی، اما دارای فیبر و کربوهیدرات بیشتری است. مقدار پروتئین ماست سویا مانند دیگر ماست‌های طعم دار ۶گرم است. ماست سویا می‌تواند یک جایگزین خوب برای خیلی از مردم باشد اما احتمالاً نخستین انتخاب طرفداران ماست نخواهد بود.