چای یک نوشیدنی گرم و بسیار پر طرفدار در تمام جهان است. چای به دلیل این که آرامش بخش می باشد و خستگی را از تن بیرون می کند مورد توجه همگان قرار می گیرد. چای بعد از آب ارزان ترین نوشیدنی محسوب می شود اما همین نوشیدنی محبوب هم دارای فواید و مضراتی است. هدف ما در این مقاله آشنا کردن شما با این خواص می باشد.
چای و کاهش زوال عقل
به گزارش الو دکتر یافته های تحقیقاتی نشان می دهد نوشیدن تنها یک فنجان چای در روز ریسک زوال عقل را تا ۵۰درصد کاهش می دهد.
یافته ها نشان می دهد افراد حاوی ژن دمانس (زوال عقل) می توانند احتمال تشکیل توده های سمی در مغزشان را تا ۸۶ درصد کاهش دهند.
به گفته محققان دانشگاه ملی سنگاپور، هم در چای سبز و هم در چای سیاه، ترکیباتی نظیر کاتچین و تئافلاوین در برگ های چای وجود دارد که دارای خواص ضدالتهابی و ضداکسایشی هستند.
فنگ لی، سرپرست تیم تحقیق، در این باره می گوید: «این ترکیبات به حفاظت از مغز در مقابل آسیب عروقی و تخریب نورون ها کمک می کنند.»
وی در ادامه می افزاید: «داده های مطالعه ما نشان می دهد یک سبک زندگی ساده و ارزان نظیر نوشیدن یک فنجان چای در روز می تواند ریسک بروز اختلالات عصبی-شناختی را در سنین بالا کاهش دهد.»
خواص چای
تاثیر چای بر سوخت و ساز بدن
چای یک نوشیدنی کم کالری است و یک فنجان چای حدود چهار کالری دارد. به علاوه چای متابولیسم را بیشتر می‌کند و با بالا رفتن سوخت و ساز بدن موجب می‌شود کالری بیشتری مصرف شود و چربی‌ها راحت‌تر و زودتر سوزانده می‌شوند. مصرف چای موجب می‌شود آب بیشتری بنوشیم و آب از موادی است که برای شکسته شدن سلول‌های چربی لازم است. چای به علت خاصیت ادرارآوری که دارد، به دفع سموم بدن کمک می‌کند. البته افرادی که اضافه وزن دارند بهتر است چای را بدون قند و مواد شیرین کننده و چاشنی‌های پرکالری مصرف می کنند.
چای به سلامت دهان و دندان کمک می کند
به گزارش الو دکتر مطالعات انجام‌شده توسط انجمن تحقیقات سلامت تجارت چای نشان می‌دهد چای سیاه دندان‌ها را از شر پلاک‌هایی که روی آنها تشکیل می‌شوند، خلاص می‌کند. از طرفی چون رشد باکتری‌ها را محدود می‌کند، مانع از پوسیدگی دندان می‌شود. چای ترکیبات پلی‌فنولی (ترکیبات آلی موجود در گیاهان که ارزش درمانی زیادی دارند) دارد که باکتری‌های مسبب پوسیدگی دندان را می‌کشد و مانع از رشد آنزیم‌های باکتریایی می‌شود. این آنزیم‌ها همان موادی هستند که به‌صورت ماده‌ای چسبنده در می‌آیند و پلاک‌های دندانی را ایجاد می‌کنند.
چای به داشتن قلبی بهتر کمک می کند
در مقاله‌ای با عنوان «مصرف چای سبز و سیاه و خطر سکته» که در سال ۲۰۰۹ به عنوان یک تحقیق فرا تحلیلی منتشر شد، آمده است خطر سکته‌ی مغزی در افرادی که روزانه ۳ فنجان یا بیشتر چای می‌نوشند، ۲۱ درصد کمتر از افرادی است که معمولا کمتر از یک فنجان چای سیاه یا سبز مصرف می‌کنند.
چای یک آنتی اکسیدان است
همان‌طور که گفتیم چای سرشار از پلی‌فنول است و به عنوان یک آنتی‌اکسیدان از آسیب‌هایی که سیگار یا سایر مواد شیمیایی به DNA وارد می‌کنند، جلوگیری می‌کند. در واقع چای همان آنتی‌اکسیدان‌‌های میوه‌ها و سبزی‌جات را داراست که همه‌ی ما روزانه در رژیم غذایی‌مان آنها را مصرف می‌کنیم. این آنتی‌اکسیدان‌ها مزایای زیادی برای یک زندگی سالم دارند.
چای به پیشگیری لز سرطان کمک می کند
هرچند برای اطمینان از روش‌های پیشگیری از سرطان به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل پلی‌فنول‌ها و ترکیباتی که در چای وجود دارند ممکن است به پیشگیری از برخی انواع سرطان‌ها کمک کند. در همین رابطه گفته می‌شود زنانی که به‌طور منظم چای سیاه می‌نوشند کمتر از دیگران به سرطان تخمدان مبتلا می‌شوند.
سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
چای حاوی آنتی‌ژنی بنام آلکیل‌آمین (alkylamine) است که پاسخ‌های ایمنی بدن را در موارد مختلف تقویت می‌کند. علاوه بر این چای ماده‌ای به‌نام تانن دارد که برای مبارزه با انواع ویروس‌ها به بدن کمک می‌کند. بنابراین برای مقابله با آنفولانزا، مشکلات معده و مقابله با ویروس‌ها‌یی که بدن معمولا در زندگی روزمره با آنها روبه‌رو می‌شود، مفید است.
چای در افزایش انرژی بدن موثر است
بر خلاف دیگر نوشیدنی‌های کافئین‌دار، که البته میزان کافئین‌شان از چای بیشتر است، کافئین چای سیاه بدون آنکه تپش قلب را بالا ببرد، به افزایش گردش خون در مغز کمک می‌کند. چای سیاه متابولیسم و سیستم تنفسی را تحریک می‌کند و فعالیت قلب و کلیه‌ها را بهبود می‌بخشد.
تاثیر چای بر کلیه
سلول‌های کلیه بیشترین تماس را با رادیکال‌های آزاد دارند و چای به دلیل داشتن آنتی اکسیدان از سلامت کلیه محافظت می‌کند. پلی فنول‌های موجود در چای سبز عملکرد کلیه را در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه بهبود می‌بخشند. پلی فنل‌ها، آنتی اکسیدان‌هایی هستند که سلول‌های انسان را از آسیب محافظت می‌کنند. چای دارای مقادیر کم سدیم و مقدار زیادی پتاسیم است و از آنجا که بیماران مبتلا به بیماری کلیوی در مرحله پایانی باید مصرف پتاسیم خود را محدود کنند، به این مسئله توجه داشته باشند.
مضرات چای سیاه در طب سنتی
باید دانست مانند هر گیاه دیگری، چای نیز اگر به‌جا و درست استفاده نشود، می‌تواند موجب بروز عوارضی شود که از جمله احساس ترشی در دهان، سردرد، دامن‌زدن به گرمی و خشکی بدن در برخی افراد، بی‌خوابی و… را می‌توان ذکر کرد.
احمدرضا درستی مطلق، متخصص تغذیه، درباره مضرات چای سیاه چنین می گوید: « از دید علمی چای چند مزیت دارد و یکی از مزیت‌های آن این است که یک لیوان چای، فلوئور مورد نیاز یک فرد را در طول روز تأمین می‌کند و مصرف ۳ لیوان چای در روز مانعی ندارد.
اگر بیش از ۵ لیوان چای سیاه در روز مصرف شود، به بدن ضرر می‌رساند و موجب افزایش فلوئور بدن و بروز فلوئوریست در بدن و بروز نقاط قهوه‌ای رنگ بر روی دندان می‌شود، دندان‌ها را از بین می‌برد و استخوان را نیز پوک می‌کند.
چای را باید با فاصله نیم ساعت بعد از غذا مصرف کرد به دلیل اینکه از جذب آهن در بدن پیشگیری می‌کند؛ به همین دلیل توصیه می‌شود که چای را همراه با غذا مصرف نشود.
چای سرشار از آنتی اکسیدان است و زمانی که حرارت می‌بیند و دم می‌کشد، تغییراتی را از خود نشان می‌دهد. مواد آنتی اکسیدانی موجود در چای بر اثر حرارت طولانی مدت از بین می‌روند و ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد. بهتر است که چای را بعد از غذا و با فاصله ۲ ساعت مصرف کرد به دلیل اینکه مصرف چای بعد از غذا، تمام آهن غذا را از بین می‌برد و مانع جذب آن در بدن می‌شود.»
محمد صالحی سورمقی استاد فارماکولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز می‌گوید: « افراد روزانه به یک‌هزار و ۵۰۰ میلی گرم کافئین نیاز دارند که این مقدار ضرری برای بدن ایجاد نمی‌کند ولی متخصصان توصیه می‌کنند که افراد روزانه یک‌هزار میلی گرم کافئین مصرف کنند؛ به طور معمول یک لیوان نوشابه کولا ۷۰ میلی گرم کافئین دارد و یک لیوان چای ۱۰۰ میلی گرم کافئین دارد که مصرف روزانه ۱۰ لیوان چای مشکلی ایجاد نمی‌کند.
زنان حامله در دوران بارداری خود به ۳۵۰ میلی گرم کافئین احتیاج دارند و به دلیل اینکه کافئین موجب تحریک می‌شود، زنان باردار می‌توانند روزانه ۳ لیوان چای مصرف کنند.
به دلیل اینکه مردم تمام دنیا از این نوشیدنی استفاده می‌کنند، تحقیقات فراوانی در این خصوص صورت گرفته و در هیچ مقاله معتبری سرطان‌زایی و مضرات چای مطرح نشده است.»
خواص چای در درمان سرطان, پارکینسون و دیابت
خواص و مضرات چای زنجبیلی را می دانید
اطلاعاتی درباره خواص چای ترش یا قرمز