دکتر محمد حسین صالحی‌سورمقی در رابطه با نحوه تولید چای های کیسه ای می گوید: در واقع، چای کیسه‌ای از پودر و خاکه چای درست شده است که حتی گاهی با کیفیت نیست و کافئین آن استخراج شده ولی برای آنکه به سرعت رنگ بدهد، به آن رنگ و طعم مصنوعی می زنند. اینکه می‌بینید چای کیسه‌ای در کمتر از یک دقیقه قرار گرفتن در آب‌جوش، رنگ غلیظی پیدا می‌کند به این معنی است که به آن رنگ مصنوعی اضافه کرده‌اند. خود چای را وقتی دم می‌کنیم خیلی طول می‌کشد تا یک رنگ کمرنگ بدهد. عطر چای‌های معطر نیز هیچ‌کدام مربوط به خود چای نیستند زیرا بعد از جداسازی پودر چای و افزودن رنگ و طعم به آن، آنها را بسته بندی و وارد بازار می‌کنند.
استاد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران با اشاره به اینکه در گیاهانی مانند نعناع برای آنکه مواد معطر با ورود به آب‌جوش زود استخراج شود، برگ یا قسمت‌های موردنظر را پودر کرده و در کاغذهای مخصوص می‌ریزند می افزاید: هر چه گیاه ذراتش ریزتر باشد آب سریع‌تر در آن نفوذ می‌کند و ماده معطر استخراج می‌شود ولی دمنوش‌هایی غیر از چای چون اصولا خودشان بو دارند، کمتر دارای رنگ و اسانس مصنوعی هستند. البته این دمنوش‌ها باید مدت‌زمان بیشتری بین 5 تا 10 دقیقه در آب‌جوش بمانند تا اسانس شان استخراج شود.
ایشان در پاسخ به این سوال که برخی از دمنوش‌ها شامل چند گیاه مخلوط هستند، آیا خواص این گیاهان بر هم تاثیر منفی نمی‌گذارد، خاطرنشان کرد: بدون تجربه نمی‌توانیم خودمان گیاهان را با هم مخلوط کنیم و به مصرف برسانیم. برخی از این گیاهان از قدیم با هم مخلوط می‌شدند. تجربه نشان داده که این مخلوط می‌تواند اثرات تقویت کننده داشته باشد ضمن اینکه مخلوط کردن، سبب می‌شود برخی عوارض جانبی هم کم یا حذف شود. فرض کنید یکی از تجارب خوب ایرانی‌ها این است که لیموعمانی و گل‌گاوزبان را با هم مخلوط می‌کنند. این کار سبب می‌شود دم‌کرده مزه بهتر و رنگ زیباتر پیدا کند و خاصیت آرام‌بخش آن قوی‌تر از هر دو گیاه به تنهایی شود. اما اگر بدون مطالعه بخواهیم گیاهان را با هم مخلوط کنیم، ممکن است ترکیبات‌شان با هم تداخل داشته باشد و عوارض جانبی‌شان زیاد شود یا حتی مخلوط کردن آنها سبب از بین رفتن برخی خواص یا ایجاد یک سمیت جزیی یا شدید شود.
دکتر صالحی تاکید کرد نوشیدن روزانه برخی دمنوش‌ها می‌تواند عوارضی به دنبال داشته باشد. برخی از دمنوش‌ها مانند زیره و رازیانه را هر روز روزی 5 تا 10 گرم می‌توانیم مصرف کنیم. اما گل گاوزبان را نمی‌توان هر روز مصرف کرد چون باعث بالا یا پایین رفتن فشارخون یا دیگر فاکتورهای خونی می‌شود. دمنوش‌هایی مانند زیره، رازیانه و گشنیز اسانس دارد مصرف روزانه آنها بدون اشکال است. اما سایر دمنوش‌ها باید مورد بررسی قرار گیرند. اصولا باید روی بسته‌بندی دمنوش‌ها نوشته شده باشد چه مقدار و به چه شکل مصرف شوند و توجه مصرف‌کنندگان به این نکات الزامی است.
این استاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه اگر دم کردن به نحوی باشد که ماده موثری وارد آب شود گفت: تفاوتی ندارد که دمنوش ها را کیسه‌ای مصرف کنیم یا فله‌ای ولی هر چه گیاه به شکل خرد و پودر شده باشد، بهتر است و مواد آنها بهتر استخراج می‌شود. از میان دمنوش‌ها تنها چای است که پودر آن کیفیت پایین‌تری دارد و اگر زیاد دم بکشد مواد تلخ آن بیشتر می‌شود و مزه‌اش تغییر می‌کند و زمینه یبوست فراهم می‌شود.
آیا مصرف چای به شکل آیس‌تی صحیح است و خواص آن در این صورت تغییر خواهد کرد؟
در دهه‌های گذشته به‌طور آزمایشگاهی روش‌های مختلف مصرف چای مورد بررسی قرار گرفته است. یعنی ما فرآورده‌های قدیمی را به نام دم‌کرده یا جوشانده یا خیسانده داریم. اینها اشکال دارویی و سنتی هستند که اولین بار جالینوس نزدیک به 800 سال پیش آنها را به صورت علمی جدا و به نام داروسازی جالینوسی یا گالینیکال پایه گذاشت. این اشکال هم‌اکنون از نظر علمی ثابت شده و مورد قبول اند و در این میان، چای دم‌کرده اثرات خوبی دارد اما اگر چای جوشانده شود، بو و مزه‌اش تغییر کرده و خاصیت یبوست‌آور پیدا می‌کند. اینکه ما مواد گیاهی را در چه شرایطی و کدام قسمت‌شان را در حلال استفاده کنیم، بسیار مهم است. معلوم نیست چای‌هایی که امروزه بسیار مد شده، (مثل آیس‌تی) در صورت مصرف به این شکل چه قسمتی از آن استخراج می‌شود و ماده استخراج شده چه فوایدی برای مصرف کننده دارد. مگر اینکه در شرایط آزمایشگاهی آزمایش کنیم و اثرات آن را بسنجیم. خوشمزه یا خوش‌رنگ بودن کافی نیست. همان‌طور که اگر چای به شکل جوشانده مصرف شود می‌تواند مضر باشد. ممکن است اگر به شکل خیسانده یا سرد هم مصرف شود اثرات مضری داشته باشد بنابراین لازم است کمیت و کیفیت این روش به طور علمی مورد آزمایش قرار گیرد
بهپو
آیا کیسه های چای کیسه ای سرطان زاست؟
از خواص دمنوش‌ها و جوشانده‌های گیاهی چه می دانید؟