دکتر هادی درویش پور، متخصص ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت:
ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی علم تصحیح روابط نامناسب فک و دندان و جفت و ردیف کردن دندان‌های نامنظم است. درنهایت، با انجام ارتودنسی مشکلات مربوط به نظم، ترتیب و قرارگیری دندانها در فک برطرف شده و فرد می‌تواند با کیفیت بهتری غذا بخورد.
بهترین زمانی که می‌توان از روش ارتودنسی استفاده کرد
زمانی که ساختمان‌های صورت در حال رشد هستند، ارتودنسی راحت‌تر و ساده‌تر انجام می‌شود و در زمان کمتری موفقیت بالاتری خواهد داشت. سن مناسب در دخترها قبل از ۱۳سالگی و در پسرها قبل از ۱۵سالگی است. اگر این زمان سپری شود تصحیح روابط به زمان و انرژی بیشتری نیاز دارد. البته در سنین بالاتر، بیشترین هدف درمان، مرتب کردن دندانها و در سنین پایین‌تر بیشترین هدف درمان، رفع اختلالات فکی و تغییر چهره است. سن بیمار از این نظر اهمیت دارد که به ما نشان می‌دهد چه امکاناتی برای درمان در‌اختیار داریم. آیا زمانی برای پیش‌درمانی در‌اختیارمان است یا خیر؟ یا اصلا چنین درمان‌هایی ضروری است؟ آیا از فاکتور رشد می‌توان کمک گرفت یا خیر؟ تمام جواب‌ها به سن بیمار ختم می‌شود، به‌همین دلیل بیماران را از نظر سنی دسته‌بندی می‌کنیم. البته فراموش نکنید تا زمانی که دندان در دهان است، می‌توان این درمان را انجام داد و به قول معروف هیچ وقت دیر نیست.
دوره درمان ارتودنسی چند سال است؟
درمان به‌طور معمول حدودا یک سال‌ونیم تا ۲سال و نیم طول می‌کشد، البته به‌دنبال آن برای حفظ روابط بین دندانی باید تا مدتی از پلاک نگهدارنده استفاده کرد. همان‌طور که گفته شد، مدت و زمان بستگی به نوع درمان و سن بیمار هم دارد.
ارتودنسی متحرک:
از فک بالا و پایین بیمار قالب گرفته شده و پلاک بالا و پایین ساخته می‌شود. این روش مزیت‌های خاص خود را دارد؛ از‌جمله بیمار می‌تواند هنگام غذا خوردن آن را از دهانش بیرون آورده و بعد از استفاده از مسواک و نخ دندان دوباره در دهانش بگذارد. این روش برای افرادی که سن کمتری دارند بهتر است، زیرا علاوه بر مشکلات دندانی، می‌تواند ناهنجاری‌های استخوانی فک‌ها را نیز رفع کند ولی در انجام حرکات دندانی محدودیت دارد.
کدام نوع درمان ارتودنسی بهتر است؟
هر کدام از این روشهای درمانی موارد تجویز خاص خود را دارد. روش ارتودنسی متحرک بیشتر برای بیماران زیر ۱4-۱2 سال کاربرد دارد و بعد از آن به‌دلیل تثبیت نسبی ساختمان‌های استخوانی فک‌ها عملا روش ارتودنسی متحرک تاثیر زیادی دربر نخواهد داشت. برای بیمارانی که بالاتر از این سن هستند معمولا درمان ثابت تجویز می‌شود تا دندانها در وضعیتی منظم‌تر در فک قرار گیرند. اگر در سنین بالا نیاز به تصحیح وضعیت استخوان فک‌ها وجود داشته باشد (که در بسیاری از موارد در سنین پایین‌تر با درمان‌های معمولی و ارزان‌تر، ارتودنسی متحرک درمان‌پذیر هستند). علاوه بر درمان ارتودنسی ثابت، جراحی فک نیز مد‌نظر قرار می‌گیرد که توسط متخصص جراحی دهان و فک و صورت انجام می‌شود.
ارتودنسی ثابت چیست؟
در این نوع ارتودنسی اجزای کوچکی به‌نام «براکت» توسط مواد دندانپزشکی روی سطح دندان چسبانده می‌شود و بدون اینکه به دندان آسیبی برساند، توسط سیم‌ها و کش‌هایی مخصوص، دندانها به سمت موردنظر سوق داده می‌شود. در این روش همه این اجزا ثابت بوده و بیمار نمی‌تواند به‌صورت دلخواه آنها را از دهان خود خارج کند. این روش معمولا برای درمان‌های دندانی قابل اجراست، زیرا علاوه بر حرکت دادن دندانها، ریشه‌های آنها را هم حرکت می‌دهد، بنابراین ارتودنتیست کنترل بیشتری روی دندانها دارد.
عوارض ارتودنسی:
بیمارانی که متقاضی درمان ارتودنسی هستند باید بهداشت بسیار خوبی داشته باشند، چون در شرایط قرارگیری پلاک‌های متحرک به‌خصوص براکت و سیم‌های ثابت رعایت بهداشت دهان مشکل‌تر می‌شود و اگر بیمار دقت و تمرکز کافی در رعایت بهداشت خود نداشته باشد، دندانها زیر براکت و سیم‌های ارتودنسی به سرعت دچار پوسیدگی می‌شوند. مشکل بعدی احتمال برگشت درمان است. به اصطلاح «برگشت» بخشی جدایی‌ناپذیر از درمان ارتودنسی است. این وضعیت درصورتی که بیمار دستور متخصص را برای استفاده منظم از پلاک‌های نگهدارنده بعد از درمان ثابت نادیده بگیرد یا در بیمارانی که توسط دندانپزشک غیر‌متخصص ارتودنسی درمان شده‌اند، مشاهده می‌شود.
آیا ارتودنسی درد دارد؟
در این روش با اعمال کشش، دندانها را به حرکت وا می‌دارند. طبیعی است که کودکان هم مثل بزرگ‌ترها بپرسند که آیا این فرایند درمانی درناک است یا چه مدت طول می‌کشد یا اینکه چطور درمان صورت می‌گیرد. ارتودنسی نیازمند یک دوره سازگاری است که البته گاهی اوقات اندکی درد هم دارد. ارتودنسی شیوه‌ای است با اعمال کشش روی برخی دندانها، حتی روی آنهایی که دقیقا در ردیف دندانی قرار دارند، آنها را به حرکت وا می‌‌دارد. این درحالی است که این کشش نیروی شدیدی را به بافت‌های محافظ دندان وارد می‌کند که برای افراد مختلف این شدت تفاوت دارد. دردی که ابتدای درمان ایجاد می‌شود بسیار محسوس است، یعنی در 3 تا 4روز ابتدایی بعد از قرار دادن دستگاه ارتودنسی. البته این درد دیگر خیلی شدید نیست، لازم است که بین درد داشتن و احساس ناراحتی و آزار تفاوت قائل شد. باید خاطرنشان شود که جراحان دندانپزشکی مدتی است که از مواد کارا و مفیدتر استفاده می‌کنند، موادی که می‌تواند تاحدی درد ناشی از این کشش را در مراحل اولیه کاهش دهد. به‌طور کلی باید یک دوره زمانی 2 تا 6روزه را برای سازگاری و انطباق با شرایط این دستگاه درنظر بگیرید.
آیا مسکن تاثیرگذار است؟!
مسکن‌ها میتوانند طی 3 تا 4روز ابتدایی، درد را تسکین دهند. برای کاهش همه دردها، یک داروی مسکن، یک ساعت قبل از قرار دادن دستگاه و شب آن روز تجویز می‌شود، این دارو را در صورت نیاز یعنی زمان درد می‌توان مجددا مصرف کرد. اگر درد همچنان ادامه داشت، حتما باید با دندانپزشک‌تان تماس بگیرید.
توجه!
به هیچ عنوان برای تسکین درد از آسپیرین استفاده نکنید زیرا این مسکن باعث خونریزی می‌شود. در این مواقع فقط باید از پاراستامول کمک گرفت.
دکتر هادی درویش پور، متخصص ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت:
دکتر هادی درویش پور دارای درجه دکتری تخصصی در رشته ارتودنسی و ناهنجاری های فک و صورت است. وی در بالاترین آزمون تخصصی ارتودنسی ایران که توسط وزارت بهداشت برگزار می شود رتبه اول بورد تخصصی را کسب نمود و مورد تقدیر توسط وزیر محترم بهداشت و رئیس سازمان نظام پزشکی ایران قرار گرفت.
شما عزیزان می توانید با شماره تلفن های زیر با دکتر هادی درویش‌پور در تماس باشید.
آدرس: تهران – دهکده المپیک – میدان المپیک – ضلع جنوب غربی – کوچه 27 – پلاک 17
02144161120
02144161123
02144135192
آدرس : تهران – میدان فاطمی (جهاد) – ضلع جنوب شرقی – ساختمان گراد – پلاک 45 – طبقه اول
88906560 021
02188893286
وب سایت: www.orthoclinic.ir