وسط آجیل خوری، یک بادام یا تخمه تلخ زیر زبان‌تان رفته تا به حال؟ یا شده گرسنه باشید و سر سفره بنشینید به نیت دلی از یک غذای چرب درآوردن و اولین لقمه را که خوردید، از شوری غذا حال‌تان بد شود؟ درست وقتی لذت را انتظار می‌کشیم، اگر رنج و درد به جایش بنشیند، بدترین اتفاق دنیا افتاده. تلخی همیشه تلخی است، اما وقتی جای شیرینی بنشیند، می‌شود زهر هلاهل. درد هنگام رابطه زناشویی در خانم‌ها -مشکلی که پزشکان به آن «دیسپارونی» می‌گویند- مصداق همان زهر هلاهل است. تحقیقات در کشورهای غربی نشان داده شیوع لحظه‌‌ای آن در جمعیت عمومی زنان حدود 10 درصد است. در زنان 20 تا 30 سال، 13 درصد می‌شود و در زنان 50 تا 60 سال 7 درصد. اما اگر از متخصصان بپرسید، خیلی‌های‌شان می‌گویند در ایران، شاید بیش از نیمی از زنان در دوره‌‌ای از زندگی‌شان این نشانه را تجربه کرده باشند.ازطرفی گفته می‌شود در ایران، بیش از نیمی از طلاق‌ها ریشه در مشکلات جنسی دارد. حاصل مقاربت‌های دردناکی که اغلب به دلیل ناآگاهی از قابل درمان بودن آن یا شرم از بازگویی آن حتی با همسر، مثل یک راز در سینه یک زن می‌ماند، گاهی می‌شود سردی روابط زناشویی و گاه طلاق و این در حالی است که با کمک یک مشاور سلامت جنسی می‌توان این بیماری را درمان کرد.
دیسپارونی (Dyspareunia) را فرهنگستان زبان فارسی ترجمه کرده: دش آمیزی. دش را هم از کلمه دشوار گرفته‌اند. در اصطلاح پزشکی، به زنی که هنگام نزدیکی درد دارد و از رابطه زناشویی لذت نمی‌برد، می‌گویند «دیسپارونی» دارد.
دلایل ایجاد این مشکل البته بسیار متنوع است؛ از علل ارگانیک مثل تنگی واژن گرفته تا علل روانی مثل واژینیسموس یا همان انقباض غیرارادی عضلات واژن.
متخصصان می‌گویند دیسپارونی در خانم‌های ایرانی بسیار شایع است و بعضی‌ها حتی شیوع آن را حدود 20 تا 30 درصد ذکر می‌کنند، اما متاسفانه بیشتر خانم‌ها برای درمان به پزشک مراجعه نمی‌کنند.
درد گاهی از نخستین رابطه جنسی شروع می‌شود، گاهی بعدها و به دنبال ایجاد یک مشکل جسمی یا روانی ایجاد می‌شود و گاهی هم به علت کاهش سطح هورمون‌ها در سنین بالاتر.
معلوم است که نوع اول، بیشتر خانم‌های جوان را گرفتار می‌کند؛ مخصوصا در کشور ما به دلیل وجود مسائل فرهنگی، خجالت، ترس و ابهام در مورد روابط جنسی شایع‌تر است. درواقع ترس از درد و پاره شدن پرده بکارت و انقباضات کف لگن از یک طرف و نابلد بودن و عجول بودن همسر از طرف دیگر، گاهی باعث می‌شود نخستین روابط بعد از ازدواج به سختی صورت بگیرد. گاهی توصیه می‌کنند خانم‌ها در اولین روابط از ژل‌‌های بی‌حس‌کننده و روان‌کننده استفاده کنند، اما راه‌حل اصلی، مشاوره قبل از ازدواج است؛ اتفاقی که بیشتر وقت‌ها نمی‌افتد.
چرا مقاربت دردناک می‌شود؟
دیسپارونی علاوه بر اینکه می‌تواند بر اثر عوامل روحی، استرس و اضطراب ایجاد شود، دلایل فیزیکی زیادی هم دارد که با رفع آنها درد مقاربت نیز برطرف می‌شود، مثلا گاهی ممکن است پرده بکارت بعد از رابطه سالم بماند و هر بار درد ایجاد کند که در این صورت باید با کمک جراحی برداشته شود. در بعضی موارد نادر هم ممکن است در واژن پرده‌هایی به صورت طولی یا عرضی وجود داشته باشد و موقع نزدیکی ایجاد درد کند که در این موارد هم باید پرده‌ها با جراحی برداشته شوند. این یعنی در اولین قدم، باید معاینه توسط متخصص زنان صورت بگیرد.
اما گاهی هم هیچ مانع فیزیکی‌ای وجود ندارد و «واژینیسموس» وجود دارد یعنی انقباض غیرارادی عضلات واژن که مانع دخول می‌شود. واژینیسموس معمولا زمینه روانی دارد و باید زیر نظر مشاور روانشناس درمان شود.
البته متخصصان زنان گاهی برای رفع این انقباضات و همچنین تنگی جدار واژن از تزریق بوتاکس هم استفاده می‌کنند و فلج کردن این عضلات باعث می‌شود رابطه با درد کمتری همراه باشد، اما معلوم نیست که بعد از چند ماه که تاثیر بوتاکس کمتر شد مشکل دوباره عود نکند.
در بعضی موارد نادر سرطان‌های واژن هم میتوانند باعث دیسپارونی شوند.
منبع: مجله ی سیب سبز