وقتی در مکان‌های عمومی هستید، هیچ‌چیز بدتر از این نیست که معده تان به قار و قور بیافتد. قار و قور شکم به همه می‌گوید که وقت غذا خوردن شما سر رسیده است. اما شاید واقعا به ساندویچ یا یک لقمه غذا نیاز نداشته باشید. این سر و صداها همیشه به معنای گرسنگی نیستند و ممکن است علل دیگری داشته باشند که در این مطلب به آنها می‌پردازیم.
سر و صدایی که شما و اطرافیان‌تان از شکم می‌شنوید، معمولا یک امر طبیعی است و همیشه به معنای نیاز به غذا خوردن نیست. این را دکتر پاتریشیا ریموند، استاد طب داخلی در دانشکده پزشکی ویرجینیا می‌گوید. به گفته دکتر ریموند، «قار و قور معده» تنها به شکم مربوط نیست، بلکه روده را نیز در بر می‌گیرد.
قار و قور معده از دهان آغاز می‌شود
هضم غذایی که می‌خوریم، نقش قابل‌توجهی در قار و قور معده دارد. ساده‌ترین راه برای درک دستگاه گوارش این است که فکر کنید از دهان شما آغاز می‌شود. هر گازی که به یک لقمه از غذایتان می‌زنید، راه آن غذا را به سمت روده کوچک هموارتر می‌سازد. وقتی غذای ناهار به روده کوچک می‌رسد، آنزیمی ترشح می‌شود که تمام مواد مغذی غذا را جذب خود می‌کند. این فرآیند در طی مجموعه‌ای از حرکات حلقوی رخ می‌دهد که چیزی جز انقباضات عضلانی نیست.
صدایی که شما در این حین می‌شونید، صدای هضم غذاست که به دلیل گردش هوا و مایع در داخل معده به گوش می‌رسد. قار و قور شکم به اصطلاح تخصصی، بوربوریگمی نامیده می‌شود.
ارتباط مغز و روده
دستگاه گوارش شما طبق یک برنامه به ظاهر سفت و سخت عمل می‌کند. به طور کلی، چند ساعت پس از اینکه معده‌تان خالی شد، حرکات حلقوی دوباره آغاز می‌شود، حتی اگر دیگر غذایی نخورده باشید. در این زمان، پتانسیل شنیدن قار و قور معده بیش از هر زمان دیگری است. همچنین باید بدانید که هیچ راهی برای خفه کردن این صدا وجود ندارد.
ارتباط مغز و روده نیز در این امر دخیل است. اگر شکم شما واقعا برای غذا قار و قور می‌کند، پس پای یک هورمون اشتها مانند گرلین در میان است. یک صدا یا قار و قور کوچک از جانب این هورمون به ما اطلاع می‌دهد که وقت غذا خوردن فرا رسیده است. البته عطر و بوی یک غذای خوشمزه نیز می‌تواند باعث درآمدن صدای معده شود، حتی اگر واقعا گرسنه نباشید و نیازی به غذا نداشته باشید. سر و صدایی که از شکم بیرون می‌آید، اغلب نیازی به معاینه ندارد و نشانه بیماری خاصی نیست. با این حال، در برخی موارد این سر و صدای ساده حاکی از وقوع یک مشکل است.
به گفته دکتر جفری کاتز، متخصص گوارش در مرکز پزشکی دانشگاه کلیولند، اگر سر و صدای زیاد معده به همراه درد یا اسهال دارید، ممکن است مشکلتان جدی باشد.
این مشکلات عبارتند از:
- آلرژی غذایی یا عارضه عدم تحمل
- سندروم روده تحریک‌پذیر
- عفونت
- صداهای زیاد شکم می‌تواند نشانه انسداد روده باشد
هیچ راه مشخصی برای کاهش یا از بین بردن سمفونی روده ما وجود ندارد. به گفته دکتر کاتز، استاد پزشکی در دانشگاه کیس وسترن ریزرو، «این سر و صدا به معنای این است که دستگاه گوارش شما دارد کارش را انجام می‌دهد و جای هیچ‌گونه نگرانی وجود ندارد. اما اگر قار و قور شکم واقعا شما را آزار می‌دهد، حداقل چهار راه برای تسکین آن وجود دارد:
1. سعی کنید مقدار هوایی را که می‌بلعید کاهش دهید.. ورود هرگونه هوای اضافی به داخل شکم می‌تواند باعث ایجاد قار و قور شود. بنابراین توصیه مادرتان را جدی بگیرید و مواد غذایی را بدون جویدن پایین ندهید.
2. غذا را به آرامی بجوید و قبل از اینکه لقمه دیگری بخورید، لقمه قبلی را قورت دهید.
3. از مواد غذایی و محصولات بدون قند بپرهیزید. با توجه به یافته‌های بنیاد بین‌المللی اختلالات گوارشی، اگر یک شکم پر سر و صدا دارید، ممکن است به فروکتوز حساس باشید که در برخی از نوشیدنی‌های میوه‌ای و نوشابه‌ها و همچنین مواد غذایی نظیر پیاز و کنگر فرنگی یافت می‌شود. سوربیتول، که در سیب، آلو و میوه‌های دیگر یافت می‌شود و در تولید آب‌نبات‌های بدون قند و آدامس نیز به کار می‌رود، می‌تواند عامل قار و قور شکم شما باشد. دکتر ریموند به اغلب بیماران خود توصیه می‌کند که یک دفترچه یادداشت غذایی برای خود داشته باشند تا در صورت بروز قار و قور شکم بتوانند علت را در آن جستجو کنند. اما بیشتر اوقات، قار و قور شکم یک صدای طبیعی است و مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند.
4. غذا بخورید، فقط در صورتی که گرسنه هستید. به گفته دکتر هاتز، فهمیدن اینکه سر و صدای شکم از روی گرسنگی است، کار سختی نیست. هر کس به راحتی می‌تواند به این موضوع پی ببرد. اگر در این شرایط غذا بخورید، حداقل برای یک مدت کوتاه هم که شده از شر قار و قور شکم‌تان خلاص خواهید شد.
منبع: msn