فرق چلو با پلو

چلو و پلو دو لغت بسیار دیده شده در منوی رستوران هاست. و می توان گقت شاید هنوز بسیاری از آشپزهای ماهر در خانه ، منظور مادران گرامی، فرق چلو با پلو را نمی دانند و اگر بپرسی می گوید همان پلو است دیگر. اما بهتر است با این دو واژه بیشتر آشنا شوید تا نکات ساده پخت آن را هم بدانید و گاهی در خانه برای خودتان چلو خورشت درست کنید و از رفتن به رستوران های گران منصرف شوید.

فرق چلو با پلو

منظور از چلو، برنجی است که پس از آبکش کردن آن را به تنهایی دم می گذارند و بعد از دم کشیدن با خورش و انواع گوشت و کباب ها مصرف می شود.

ولی منظور از پلو، برنجی است که پس از آبکش با سبزی ها و گوشت و مرغ و انواع حبوبات دم می کنند، مانند : باقلا پلو، مرصح پلو، استامبولی پلو، لوبیا پلو، عدس پلو و….

پخت برنج باب طبع شما

 برنجی را که می خواهید آبکش کنید باید پنج الی شش ساعت قبل از پخت خیس کرد به ترتیبی که برنج را با آب ولرم دوبار بشویید و هنگام شستن توجه داشته باشید، برنج را زیاد چنگ نزنید. پس از شستن به نسبت هر کیلو گرم برنج، پانصد گرم سنگ نمک را شسته و در کیسه یا دستمال تمیزی قرار داده و روی برنج بگذارید یا به جای سنگ نمک از ۲۰۰ گرم نمک کوبیده استفاده کنید. برنج های ایرانی هر چقدر نمکش بیشتر باشد، با کیفیت تر می شود ولی برنج های خارجی با این موضوع مغایرت دارد هر چقدر کمتر باشد برنج با کیفیت در می آید.

برای آبکش کردن برنج، آب را در دیگی مناسب ریخته و شعله آن را زیاد کرده تا آب به جوش بیاید، وقتی جوش آمد برنج را که با آب نمک خیس کرده اید، آبکش کرده و در داخل آب جوش بریزید و با کفگیر دسته بلند یکبار یواش به هم بزنید. برنج حین پختگی نباید ترک خورده و له شود و در ضمن باید پخته شود و قد بکشد. البته به نوع برنج بستگی دارد، بعضی از برنج ها جوش زیادی می خواهد و بعضی از آنها در جوش کمتر پخته می شود.

اگر برنج به حالت چلو استفاده می شود، کمی دوغ یا سرکه یا آبلیمو در آب ریخته تا رنگ برنج سفیدتر شود سپس آن را در آبکش ریخته شود. در صورتی که برنج شور بود، کمی آب دست(آب گرم) روی برنج ریخته، برای هر یک کیلو برنج، نصف پیمانه آب و پنجاه گرم روغن ته دیگ بریزید. آبکش ها را یکبار تکان داده و از رفتن آب برنج اطمینان حاصل کنید، آنها را به صورت مخلوطی شکل در دیگ ریخته در آن را بگذارید.

حرارت زیر برنج را چند دقیقه ای زیاد کنید تا عرق کند پس از اینکه بخار برنج بلند شد، حرارت را ملایم کرده و برای هر کیلو برنج ۱۵۰ گرم روغن را داغ کرده و روی برنج ریخته و آن را دم کنید. اگر در ته دیگ از نان یا سیب زمینی یا هر چیز دیگری که مایل بودید استفاده می کنید، ته برنج آب نریزید و فقط روغن را داغ کنید.

ته دیگ را روی روغن داغ ریخته، سپس برنج را روی آن بریزید. پس از اینکه بخار برنج بلند شد، روغن داغ را روی برنج ریخته و آن را دم کنید به ترتیبی که فر را با حرارت ۳۵۰ درجه فارنهایت گرم کرده و سپس برنج را به مدت یک ساعت در آن قرار دهید.

اگر نیاز به ته دیگ نبود به مدت یک ساعت و نیم در فر بماند و در صورت موجود نبودن فر، در روی ظرف کمی آتش قرار داده تا پلو یا چلو از بالا و پایین حرارت ببیند و برنج بهتر دم بکشد. اگر بخواهیم ته دیگ به راحتی جدا شود پس از اینکه برنج دم کشید به مدت ۱۰ دقیقه در برنج را برندارید چون بخار برنج باعث می شود که ته دیگ بهتر جدا شود و مساله دیگر این است که هنگامی که ته دیگ را در ظرف مناسب قرار می دهید، حتماً روغن داغ باشد. برنج را در ظرف های مناسب ریخته و روی آن را با برنج زعفرانی تزئین و سرو کنید.

اگر می خواهید برنج را به صورت کته بپزید: برنج را با آب ولرم دو بار شسته و به ازای هر پیمانه برنج یک لیوان آب گرم به اضافه دو پیمانه آب اضافه و مقداری نمک در داخل آن ریخته و به مدت یک ساعت می خیسانید و سپس زیر قابلمه را با همان وضعیت که خیسانده بودید، روشن می کنید و روغن به آن اضافه کرده تا برنج بپزد. وقتی آب برنج کشیده شد، حرارت را به مدت یک ساعت ملایم کرده که تا برنج کاملاً دم بکشد. پس از دم، برنج را در دیس های مربوطه کشیده و روی آن را با برنج زعفرانی تزئین و سرو کنید.

چگونه چلو را بپزیم ؟

بسته به میزان برنج باید مقدار آب آن مشخص شود.
اما معمولا چند لیتر آب را با کمی نمک روی شعله می‌گذارند تا بجوشد.

وقتی آب جوشید، برنج را داخل آن می‌ریزند.
آب باید همراه با برنج هم بجوشد.
بعد از چند دقیقه که مغز برنج پخت و اصطلاحا روی آن سه خط افتاد، آن را آبکش می‌کنند.
روی برنج داخل آبکش آب داغ می‌ریزند و آب را می‌چرخانند تا همه برنج آبکش شود.
دیگ را دوباره روی شعله می‌گذارند و ته آن  نیم تا یک پیمانه مخلوط آب و روغن ریخته و می‌گذارند کمی داغ شود.

برای درست شدن ته دیگ، اینجا باید ته‌دیگ را آماده کرد. برای مثال سیب‌زمینی، کاهو، نان یا برنج زعفرانی ته آن گذاشت.
حالا برنج را دوباره داخل دیگ ریخته و روی آن دم‌کنی وبعد هم در می‌گذارند.
ابتدا کمی زیر شعله را زیاد می‌کنند تا برنج دم بدهد و بعد آن را کم می‌کنند تاخوب مغز پخت شود.

طرز تهیه چلوماهیچه رستورانی

مواد لازم

     4 عدد ماهیچه گوسفند
    1 عدد هویج
    2 عدد ساقه کرفس
    1 عدد پیاز
    3 حبه سیر
    2 ق س رب گوجه فرنگی
    1 ق س روغن‌زیتون
    به میزان لازم برگ بو
    1 ق چ پودر سیر
    نوک ق چ پودر رز ماری و تخم گشنیز
    به میزان لازم نمک و فلفل قرمز

طرز تهیه:

1.  اینو یادت بمونه. مهم‌ترین قدم درست کردن ماهیچه، آماده‌سازی یا به قول خارجی ها مرینیته. باید بدونی چطور گوشت رو برای پختن آماده کنی که بوی زهم نده و وقتی در قابلمه رو باز می کنی همه از پای میز فرار نکنن. گوشت بالاخره بو میده، طبیعتشه خب؛ اما تو باید بلد باشی چطور این بو رو برطرف کنی و به جاش بوی خوب رز ماری و سیر بپیچه توی خونه. خب قبل از هر کاری باید مرینیت کنی. چه سخته این کلمه.
2.  روغن‌زیتون، رز ماری، سیر، پودر سیر، تخم گشنیز ، نمک، فلفل و  برگ بو رو بریز تو مخلوط‌کن. بعد که همه موادت خوب مخلوط شد، باید بریزی روی ماهیچه‌ها. موادت رو روی ماهیچه خوب پخش کن و بذار 3 تا 5 ساعت تو یخچال بمونه تا مواد خوب به خوردش بره. این مرحله خیلی مهمه ها؛ تنبلی نکنیا.
3. حالا پیازت رو نگینی خرد کن و توی یک قابلمه مناسب تفت بده. هویج ها رو به صورت حلقه ای خیلی نازک ببر و با پیاز تفت بده. کرفس ها رو هم نگینی خرد کن و بریز روی بقیه موادت.

4. ‌حال ماهیچه های مرینیت شده رو از یخچال در بیار و بریز تو قابلمه و خوب روی حرارت کم تفت بده. حرارت مهمه ها. اگه زیاد باشه ماهیچه ها می سوزن و طعمش تلخ میشه. تازه ادویه و روغن‌زیتون هم توش هست، هیچی دیگه همه بوها باهم قاطی میشن یه وضعی درست میشه که نگو.

5. ‌وقتی ماهیچه ها رو تفت دادی، 2 قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی هم اضافه کن و کمی تفت بده. حالا یک لیوان آب جوش بریز روی ماهیچه، حرارت رو کم کن و بذار حدود 3 ساعت واسه خودش بپزه. کاریش هم نداشته باش. بعد از 3 ساعت هم ماهیچه ها رو بکش تو یه ظرف قشنگ و سروش کن.

طرز تهیه پلو و چلو :

*. پلو و چلو غذاهای اصیل ایرانی است که باید در طبخ آن ها دقت و سلیقه کافی بکار برد تهیه یک پلو یا چلوی خوب هنر است و سلیقه یک کدبانوی ایرانی است پس لازم است بآنچه که ذیلا تذکر داده میشود دقت بیشتری بشود.اولین نکته ، تهیه برنج خوب و درجه یک است که باین علامت شناخته میشود.

*. برنج خوب بلند و باریک و قطر آن در هر دانه بیک اندازه و رنگ آن کمی زرد بدون خرده است و زیر دندان کاملا سفت و محکم میباشد بدیهی است که چنین برنجی از لحاظ قیمت گرانتر تمام میشود ولی باید توجه داشت برنج های ارزان معمولی دارای ری کمتری است.

*. مسلم است که تفاوت قیمت را ری بیشتر برنج خوب جبران مینماید . پس به صرفه ما است برای مختصر تفاوت قیمت مصالح دیگر و در نتیجه مرغوبیت غذا را از بین نبریم . نکته دیگر طرز خیس کردن برنج است که بطریق زیر انجام میشود : برنج را بدقت تمیز میکنیم.

*. با آب نیم گرم چند دفعه بدون اینکه زیاد چنگ بزنیم میشوئیم تا آب برنج کاملا زلال شود بعد روی برنج مقداری آب گرم بحدی که دست را نسوزاند ولی گرمی آن کاملا محسوس باشد میریزیم آب باید 4 انگشت تقریبا بالاتر از سطح برنج قرار بگیرد.

*. بعد بنسبت هر یک کیلو برنج یک کیلو سنگ نمک را شسته در پارچه سفیدی می پیچیم روی برنج قرار میدهیم بهتر است برنج را روز یا شب قبل خیس کنیم یا لااقل سه تا چهار ساعت قبل از طبخ خیس نمائیم.در صورتیکه برای خیس کردن برنج فرصت بیشتری باشد مقدار نمک یک کیلو و در فرصت کم یک کیلونیم خواهد بود.

*. نکته سوم این است که ظرف طبخ باید وسیع باشد تا برنج روی هم انباشته و له نشود.حرارت پخت برنج باید کاملا یک نواخت باشد.بطوریکه زیر دیگ را بگیرد و زیاد هم تند نباشد و برای آبکش کردن برنج بهتر است از سبد های چوبی استفاده کنیم .

 
طرز خیس کردن برنج به طریق زیر انجام میشود :

*. برنج را بدقت تمیز میکنیم با آب نیم گرم چند دفعه بدون اینکه زیاد چنگ بزنیم میشوئیم تا آب برنج کاملا زلال شود بعد روی برنج مقداری آب گرم بحدی که دست را نسوزاند ولی گرمی آن کاملا محسوس باشد میریزیم آب باید 4 انگشت تقریبا بالاتر از سطح برنج قرار بگیرد.

*. بعد بنسبت هر یک کیلو برنج یک کیلو سنگ نمک را شسته در پارچه سفیدی می پیچیم روی برنج قرار میدهیم بهتر است برنج را روز یا شب قبل خیس کنیم یا لااقل سه تا چهار ساعت قبل از طبخ خیس نمائیم در صورتیکه برای خیس کردن برنج فرصت بیشتری باشد مقدار نمک یک کیلو و در فرصت کم یک کیلونیم خواهد بود.

فرق چلو با پلو

طرز دم کردن چلو ساده :

*. دیگ مناسبی را آب کرده میگذاریم جوش بیاید در صورت تهیه چلو برای این که برنج سفید تر شود ممکن است یک قطعه کوچک زاج ( باندازه یک فندق ) را کوبیده در آب برنج بریزیم و یا نصف شیشه ماست را بتدریج بعد از ریختن برنج داخل ظرف بریزیم.

*. بعد نمک برنج را برداشته آب نمک را خالی می کنیم و برنج را در آب جوش میریزیم یکی دو بار آهسته بهم می زنیم می گذاریم برنج جوش بیاید و مغز برنج کمی نرم شود بطوریکه وقتی دانه برنج را در دست له کردیم مغز آن زبر و خشک نباشد.

*. در فاصله جوشیدن برنج گاهی کف آن را می گیریم و برای اینکه برنج شفاف تر شود ممکن است دو سه قاشق روغن ضمن جوشیدن داخل برنج بریزیم ، بعد برنج را در آبکش که بهتر است سبد چوبی باشد می ریزیم مقداری آب نیم گرم روی سطل می دهیم.

*. که لیزی و شوری برنج گرفته شود بعد بنسبت هر یک کیلو گرم برنج دو تا سه قاشق سوپخوری روغن ( در حدود 75 گرم ) ته دیگ می ریزیم نصف لیوان آب نیز اضافه می کنیم دیگ را می گذاریم روی آتش تا آب روغن داغ شود، بعد برنج را در دیگ می ریزیم.

*. اطرافش را بشکل مخروط بالا میآوریم و در ظرف را می گذاریم و حرارت زیر ظرف را کمی کم می نمائیم تا در دیگ کمی عرق بکند، بعد سه تا چهار قاشق سوپخوری روغن ( در حدود 75 گرم ) و نصف لیوان آب را داغ کرده روی سطح برنج میدهیم.

*. در صورت داشتن فر بعد از محکم کردن در دیگ ظرف را کف فر قرار میدهیم و حرارت را 350 درجه می کنیم و بعد از نیم ساعت حرارت را 50 درجه کم می کنیم نیم ساعت دیگر می گذاریم برنج دم بکشد .برای دم کشیدن در صورتی که به ته دیگ احتیاج نباشد.

*. ( مثل چلو کباب ) یکساعت وقت کافی است و در صورتیکه بخواهیم چلو ته دیگ ببندد یکساعت و نیم وقت لازم میباشد. برای اینکه ته دیگ چلو بآسانی کنده شود باید دیگ را نیم ساعت قبل از کشیدن چلو از فر خارج نمود (بدون بر داشتن در آن ) تا دیگ کمی سرد شده.

*. ته دیگ بآسانی جدا شود. در صورتیکه چلو را روی آتش دم کرده باشیم حرارت زیر آن باید ملایم باشد و روی در دیگ را باید مقداری آتش بریزیم شاید بعضیها موقع دم کردن چلو در آنرا دم کنی بگذارند ولی چلوئیکه در فر دم کنیم و یا روی آنرا آتش بریزیم.

*. خیلی بهتر و قد کشیده تر می شود ممکن است نصف لیوان ماست و کی زعفران سائیده حل شده در آبجوش را با 70 گرم روغن و نصف لیوان آب جوش و دو عدد زرده تخم مرغ مخلوط کنیم و ته دیگ بریزیم در اینصورت ته دیگ چلو بهتر می شود.

طرز دم کردن پلو ساده :

*. دیگ مناسبی را آب کرده میگذاریم جوش بیاید در صورت تهیه پلو برای این که برنج سفید تر شود ممکن است یک قطعه کوچک زاج ( باندازه یک فندق ) را کوبیده در آب برنج بریزیم و یا نصف شیشه ماست را بتدریج بعد از ریختن برنج داخل ظرف بریزیم.

*. بعد نمک برنج را برداشته آب نمک را خالی می کنیم و برنج را در آب جوش میریزیم یکی دو بار آهسته بهم می زنیم می گذاریم برنج جوش بیاید و مغز برنج کمی نرم شود بطوریکه وقتی دانه برنج را در دست له کردیم مغز آن زبر و خشک نباشد.

*. در فاصله جوشیدن برنج گاهی کف آن را می گیریم و برای اینکه برنج شفاف تر شود ممکن است دو سه قاشق روغن ضمن جوشیدن داخل برنج بریزیم ، بعد برنج را در آبکش که بهتر است سبد چوبی باشد می ریزیم مقداری آب نیم گرم روی سطل می دهیم.

*. که لیزی و شوری برنج گرفته شود بعد بنسبت هر یک کیلو گرم برنج دو تا سه قاشق سوپخوری روغن ( در حدود 75 گرم ) ته دیگ می ریزیم نصف لیوان آب نیز اضافه می کنیم دیگ را می گذاریم روی آتش تا آب روغن داغ شود، بعد برنج را در دیگ می ریزیم.

*. اطرافش را بشکل مخروط بالا میآوریم و در ظرف را می گذاریم و حرارت زیر ظرف را کمی کم می نمائیم تا در دیگ کمی عرق بکند، بعد سه تا چهار قاشق سوپخوری روغن ( در حدود 75 گرم ) و نصف لیوان آب را داغ کرده روی سطح برنج میدهیم.

*. در صورت داشتن فر بعد از محکم کردن در دیگ ظرف را کف فر قرار میدهیم و حرارت را 350 درجه می کنیم و بعد از نیم ساعت حرارت را 50 درجه کم می کنیم نیم ساعت دیگر می گذاریم برنج دم بکشد .برای دم کشیدن در صورتی که به ته دیگ احتیاج نباشد.

*. ( مثل چلو کباب ) یکساعت وقت کافی است و در صورتیکه بخواهیم پلو ته دیگ ببندد یکساعت و نیم وقت لازم میباشد. برای اینکه ته دیگ پلو بآسانی کنده شود باید دیگ را نیم ساعت قبل از کشیدن پلو از فر خارج نمود (بدون بر داشتن در آن ) تا دیگ کمی سرد شده و ته دیگ بآسانی جدا شود.

*. در صورتیکه پلو را روی آتش دم کرده باشیم حرارت زیر آن باید ملایم باشد و روی در دیگ را باید مقداری آتش بریزیم شاید بعضیها موقع دم کردن پلو در آنرا دم کنی بگذارند ولی چلوئیکه در فر دم کنیم و یا روی آنرا آتش بریزیم خیلی بهتر و قد کشیده تر می شود.

*. ممکن است نصف لیوان ماست و کی زعفران سائیده حل شده در آبجوش را با 70 گرم روغن و نصف لیوان آب جوش و دو عدد زرده تخم مرغ مخلوط کنیم و ته دیگ بریزیم در اینصورت ته دیگ پلو بهتر می شود.